Ansiklopedi

209
220
466,416
81
105
195,138
Şehir Malatya
644
757
1,692,852
Yıldırım vücuda girdiğinde, kalbi, akciğerleri ve sinir sistemini çalıştıran küçük elektrik sinyallerine kısa devre yaptırır. Bu, kardiyak arrest (kalp sıkışması), bayılma, beyin hasarı, omurilik hasarı ve amneziye yol açabilir. Yıldırım vücudun yüzeyine doğru hareket ederken, kırmızı kan hücrelerini kılcal damarlardan üst cilt katmanına doğru iter. Bu yara izlerine Lichtenberg figürleri adı verilir. Lichtenberg Figürleri, yıldırım çarpmasından bir saat sonra ortaya çıkan ve 24-36 saat içinde kademeli olarak kaybolan patognomonik (Hastalığı belirleyen, bir hastalığı diğer hastalıklardan ayıran, hastalığa teşhis koyduran) bir bulgudur... Lichtenberg figürleri, ısınan materyallerin üzerinde ya da içerisinde bazen görülen elektrik...
Alfa kuşağı, Z kuşağından sonra gelir ve dünya üzerinde ismi konulan son kuşaktır. 2013 yılından itibaren doğanlar Alfa kuşağı olarak adlandırılmaktadır. Alfa kuşağı, bütün mensupları 3. milenyumda ve 21. yüzyılda doğmuş tek kuşak grubudur. Alfa kuşağının üyeleri, genel itibarıyla Y ve X kuşağı mensuplarının çocuklarıdır. Genelde oyuncaklar veya geleneksel medya araçlarından ziyade güncel teknolojik aletler ile vakit geçiren ve içine kapanık bireyler olarak bilinirler. Hâlihazırda en büyük bireyi 8 yaşında olup, en genç bireyi birkaç saniye evvel doğmuştur. Kuşaklar Alfa kuşağı: 2013 - ... Z kuşağı: 1997- 2012 Y kuşağı (Milenyumlar): 1981 - 1996 X kuşağı: 1965 - 1980 Bebek Patlaması (Baby Boomer) : 1946 - 1964 Sessiz Kuşak (Silent...
Z kuşağı (1997- 2012), temel bir demografik sınıflandırmadır. Y kuşağından sonra ve Alfa kuşağından önce gelir. Z kuşağının neredeyse tüm üyeleri X kuşağının evladıdır. Araştırmacılar ve popüler medya, 1990'ların sonlarını (1997–98) ve 2010'ların başlarını (2012–2013) Z kuşağının üyelerinin doğum aralığı olarak kabul eder. Küçük yaşlardan itibaren internete ve taşınabilir dijital teknolojiye erişimle büyüyen ilk sosyal nesildir. Z kuşağının üyeleri, dijital okuryazar olmaları gerekmese de dijital yerliler olarak da adlandırılmaktadır. Z kuşağının üyelerinin ekrana bakma sürelerinin fazla olması küçük çocuklara kıyasla en çok ergenler üzerinde olumsuz etkiler doğurmaktadır. Önceki nesillerle karşılaştırıldığında, bazı gelişmiş...
Çavuş oku tarih boyunca Türkler tarafından kullanılmış bir ok çeşididir. Öldürme amaçlı olmayan çavuş oku çıkardığı sesle askerlere nereye yüklenileceğini göstermek ve düşmanın moralini bozmak amacıyla kullanılır. Okun temreni üzerinde delikler açılmıştır; ve ok fırlatıldığında delikten hızla geçen hava tiz bir ses çıkarır. Bu nedenle çavuş okuna ıslık çalan ok, ıslıklı ok veya vızlayan ok da denir. Çin tarih kaynaklarında aktarıldığı üzere çavuş okunun mucidi bizzat Mete Han'dır. MÖ 209'da kendi ordusunu eğitmeye başlayan Mete Han, ıslıklı bir ok yapıp bu oku nereye atarsa, askerlerinin de kendisini takip etmesini istemiştir. Baideng'de Çinlileri kıstıran Hun ordusunda bu oklardan yüzlercesinin bulunduğu düşünülmektedir...
Delhi'nin paslanmaz demir direği Hindistan'ın Qutb kompleksinde bulunmaktadır. %98 demirden olan Ashokan Direği, 1.12 metresi yerin altında olmak üzere toplam 7.21 metre yüksekliğindedir. Direğin alt çapı 420 mm ve üst çapı 306 mm'dir. Popüler bir geleneğe göre, sırtını direğe dayayıp direğin arkasındaki birinin ellerini tutmasının şans getirdiğine inanılırdı. Bu uygulama direğin alt kısmında belirgin aşınma ve görülebilir renk değişikliğine neden oldu. Ziyaretçilerin neden olduğu bu hasarı önlemek amacıyla 1997 yılında direk etrafında bir çit kuruldu. Ashokan Direğinin Tarihi Gupta altın paraların incelenmesiyle direğin Gupta İmparatorluğu zamanında Chandragupta Vikramaditya (M.S. 375-413) tarafından yapıldığı...
Angkor Vat, Kamboçya'nın Siem Reap kentinin 6 km. kuzeyindeki Angkor antik şehrinde 1115-1145 yıllarında Kral II. Suryavarman tarafından yaptırılmış dev bir tapınak-şehirdir. Khmer mimarisinin en önemli örneklerinden birisidir ve Kamboçya ile özdeşleşmiştir; ülkenin ulusal bayrağının üstünde de betimlenmektedir. Khmer Krallığının başkenti ve gücünün simgesi olan Angor Vat, Vişnu adına bir Hindu tapınağı iken 13. yüzyılda bir Budist tapınağına çevrildi. 14. yüzyılda Kmer Krallığı başkentinin Phnom Penh’e taşınmasından sonra terkedilip orman tarafından sarılıp sarmalanmış olarak kaldı ve 1858’de Fransız doğa bilimci Henri Mouhot tarafından yeniden keşfedildi. Üzerinde toplanmış topraklar ve vahşi otlar, 20. yüzyılda temizlendi. Yapı...
Hemşirelik yemini ya da Florence Nightingale yemini, hemşirelerin mesleklerini etik kurallar çerçevesinde onurla uygulayacaklarına dair ettikleri ve ilk olarak 1893 yılında Lystra Gretter tarafından oluşturulan, o tarihten bu yana hemşirelerin mezuniyet törenlerinde okumuş oldukları yemindir. Yemin yıllar içerisinde birkaç değişikliğe uğramış ve şu anki halini almıştır. Yemin metni Yüklenmiş olduğum sorumlulukların bilincinde, geliştirdiğim anlayış ve becerilerimle, herhangi bir ırk, inanç, siyasal veya sosyal düzen ayrımı gözetmeksizin, hastalarıma bakacağıma, hayatı korumak, ıstırabı hafifletmek, sağlığı yüceltmek için gereken her türlü çabayı göstereceğime;bakımım altındaki hastaların, bütün değer ve dini inançlarına saygı...
Ulaşım aracı olarak kullanılan bir tür hava gemisidir. Zeplin, itme kuvvetiyle yol almalarını sağlayan motorları ve havada yönlenmesini sağlayan dümenleri olan puro biçiminde ve altında yolcu kabini bulunan güdümlü balonların genel adıdır. Omurgalı güdümlü balonların en başarılı yapımcısı olan Kont Ferdinand von Zeppelin adlı Alman güdümlü balonların isim babasıdır. İlk zamanlar hidrojen ile dolu olmasına karşın 1937'de Hindenburg faciası üzerine içine hidrojen yerine helyum kullanılmaya başlanmıştır. Başarılı olmuş ilk zeplin uçuşu Fransız mühendis Henri Giffard tarafından 24 Kasım 1852 yılında gerçekleştirilmiştir. Giffard 160 kg ağırlığındaki ve 3 beygir gücündeki buhar makinasını 43 metre uzunluğunda ve 12 metre çapındaki...
Aslında sadece Dünya değil diğer gezegenler de uyduları da, Güneş de, Güneş sistemi de galaksiler de dönüyorlar. Bütün bu dönüşlerin ne zaman niçin ve nasıl başladıkları bilinmiyor. Ancak oluşumu sırasında dev bir bulut olan Dünya, yoğunlaşırken (katılaşırken) dönmeye başladı. Bilim adamları buna “açısal momentumun korunumunun” neden olduğunu söylüyorlar. Bunu anlatmak bizim için zor. Ama şu örnek belki işimizi kolaylaştırabilir: Lavaboya su döktüğümüzde, suyun daireler çizerek aktığını görürüz. Suyu boşaltırken de, tıpayı çektiğimizde su döne döne boşalır. İşte bu şekilde dönmeye başlayan Dünya’mız, uzayda onu durduracak hiçbir kuvvet olmadığı için dönmeye devam etti. Ve hala ediyor. Masanın üzerinde döndürdüğümüz bir basketbol topu...
Black Friday nedir? Türkçe'ye "kara cuma" şeklinde çevrilen Black Friday, dünya genelinde düzenlenen bir alışveriş festivaline verilen bir isimdir. Türkiye'de efsane cuma ya da muhteşem cuma gibi isimlerle de anılan bu alışveriş festivalinde, onlarca marka %80'e varan indirimler düzenliyor. Peki adı indirim gibi güzel bir şeyle anılan bir etkinlik, neden olumsuzluk çağrışımı yapan siyahla özdeşleştirilmiş? Tüm dünyada 'Black Friday' olarak kabul edilen alışveriş çılgınlığı, 26 Kasım 2021'de başlayacak. Peki herkesi bir anda alışveriş yapmaya iten Black Friday nedir, Black Friday ilk ne zaman ortaya çıktı? Alışveriş çılgınlığı olan Kara Cuma dinimizde var mı? İşte yanıtı...
Muhayyelât, Muhayyelât-ı Ledünni-i İlahi-i Giridî Ali Aziz Efendi ya da Muhayyelât-ı Aziz Efendi (Osmanlıca: مخیلات عزيز افندی), Giritli Ali Aziz Efendi'nin 1796-1797 arasında yazdığı ve ilk defa 1852 yılında basılan hikâye. Modern Türk hikâyesinin başlangıcı sayılmaktadır. Eser, bir yandan masal öte yandan da hikâye özelliği gösteren, Binbir Gece ya da Binbir Gündüz türünden masalları benimsemiş bir anlatıma sahiptir. Muhayyelât'ın Doğu hikâyeciliğinin genelgeçer örneklerinden ayrılan yönü, İstanbul'un 18. yüzyıl yaşamından yerler seçilmiş olmasıdır. Muhayyelât'taki bazı hikâyeler, "kadîmü'l eyyâmda terkibi"yle başlar ve düşsel bir mekânda geçer. Hikâyelerde cinler, periler, büyü, sihir gibi olağanüstü ögeler bulunmaktadır. Eser...
Lületaşı Nedir? Eskişehir Taşı, Patal, Aktaş, Denizköpüğü, Beyaz Altın isimleriyle de bilinen, dünya rezervinin %70 gibi büyük bir oranının Türkiye’de bulunduğu, çok ince gözenekli ve yumuşak bir dokusu bulunan bir cevherdir lületaşı. Lületaşı, magnezyum ve silisyum içeren ana kaya parçalarının, yerin farklı metrelerindeki derinliklerindeki başkalaşım katmanları içinde, hidrotermal etkilerle hidratlaşması ile meydana gelmektedir. Lületaşı toprağın içinde kirli beyaz bir renkte, yumrular halinde dağınık bir şekilde bulunur. Lületaşı ocaklarından, insan gücü ile kazma ve aydınlatma aracı olarak kullanılan karpit lambaları ile 30-100 metrede bazı bölgelerde ise 200 metreye kadar inen bir derinlikten çıkarılır. İnsan...
Yaprak, bitkilerde fotosentez, transpirasyon ve solunumun gerçekleştiği temel organlardır. Gövde ve yan dalların üzerindeki boğumlardan çıkan ve büyümesi sınırlı olan yapılardır. Bitkilerin bir organıdır. Terleme ve besinleri hazırlama işini görür. Hayvanlarda akciğerlere benzetilebilir. Genellikle yeşil renklidir. Bitkilerin çoğunluğu kışın yapraklarını döker. Çam gibi, yapraklarını hiç dökmeyen bitkiler de vardır. Bitki üzerindeki ilk yapraklar tohumdaki yavru bitkinin yaprakçıklarından meydana gelir. Daha sonrakiler gövde ve dallardaki sivri tomurcuklardan çıkar. Yaprak, aya d*nen geniş bir kısım ve bir saptan İbarettir. Ayanın ortasında saptan uca kadar uzanan kalın bir damar ve bu damardan ayrılan ince damarlar vardır. Yaprak...
İkonoklazm, bir kültürün kendi dini ikona ve diğer sembollerine ya da anıtlarına dini ya da politik güdülerle planlı saldırısıdır. Sıklıkla iç politik ya da dini değişimlerin ana parçasıdır. Genellikle, İspanyolların Amerika'nın fethinde yaptıkları gibi, bir kültürün diğer bir kültürün resimlerini yok etmesinden ayrılır. Bu terim, bir hükümdarın ölmesi ya da iktidardan düşmesinden sonra, özellikle onun resimlerinin yok edilmesini kapsamaz. (Damnatio Memoriae), örneğin Antik Mısır'da Akhenaten. İkonoklazma dahil olan ya da destekleyen kişilere "ikonoklast" (putkırıcı) denir. Tersine, resimlere saygı duyan kişilere ise "ikonolater" denir, Bizans kaynaklarında bu tür kişiler, "ikonodül" ya da "ikonofil" olarak adlandırılmışlardır...
Web 3.0 internetin yeni geleceği olarak görülüyor. Uzmanların tanımına göre web 3.0, semantik web yani 'yapay zekalı web' demek. Yapay zeka odaklı web 3.0 internet dünyasının insan kontrolünden çıkarak yazılımların kontrolüne geçtiği dünyadır. Web henüz bitmemiş bir proje olup sürekli geliştirilmektedir. Web 3.0'ın ise henüz ne zaman ortaya çıktığı henüz belli değil. Oysa ki Web 2.0 etkileşimli internet olarak tanımlanabiliyor ve başlangıç olarak da 2003 yılı gösterilebiliyor. Pek çok internet bilimcisinin ortak düşüncesi ise Web 3.0 çağının oldukça başında yer aldığımız yönünde. Çünkü henüz yapay zeka teknolojileriyle entegrasyon; nesnelerin interneti olarak ifade edilen bağlantılar tam olarak oluşturulabilmiş değil. Etkileşimli...
Mutlak ve mukayyed nedir? Mutlak ve mukayyed suların hükümleri nelerdir? Mutlak sular kaça ayrılır? Sular başlıca iki kısımdır: a) Mutlak Sular: Bunlar yağmur suyu, kar suyu, göl, nehir, deniz, pınar ve kuyu sularıdır. Su denilince bunlar akla gelir. Bu sulara başka bir şey karışmamıştır. b) Mukayyed Sular: Bunlar gül suyu, üzüm suyu gibi başka bir madde ile karışık sulardır. Böyle sularla abdest alınmaz, gusül yapılmaz. Temizlik yönünden “Mutlak Sular” beş kısma ayrılır: 1) Hem Temiz, Hem de Temizleyici Olup Kullanılması Mekruh Olmayan Sular: Bunlar rengi, tadı, kokusu bozulmamış, aslı değişmemiş ve kullanılmamış sulardır. Bu sularla, her türlü temizlik yapılır, abdest alınır, gusül yapılır, yemek ve içmekte kullanılır. 2) Hem...
Osmanlı Donanması (Osmanlıca: دونانمای همایون, Donanma-yı Humâyûn), Osmanlı Devleti'nin askerî deniz gücü. XIV. yüzyılda kuruldu. Osmanlı Devleti, 1323 yılında Karamürsel'i fethederek denize ulaştı, Kara Mürsel komutasında ilk donanma oluşturuldu ve Kocaeli'nde yapılan savaşlarda denizden destek sağlandı. 1327 yılında Karamürsel'de ilk Osmanlı tersanesi kuruldu ve böylece deniz gücünün kurumsallaşma çalışmaları başladı. Osmanlı donanmasında hiyerarşik sisteme geçildi, ilk Derya Beyi (Donanma Komutanı), Kara Mürsel Bey oldu. 1337 yılında Kocaeli ele geçirildi; böylece 1353 yılında gerçekleşecek olan Rumeli'ye geçişin önü açıldı. Bundan sonra donanmanın merkezi sırasıyla İzmit, Gelibolu ve son olarak da İstanbul oldu. İstanbul'un...
Çankaya Köşkü, Türkiye'nin başkenti Ankara'da 1923–2014 yılları arasında Cumhurbaşkanlarının ikamet ettiği komplekstir. 2014 yılından itibaren Cumhurbaşkanlığı resmî konutunun Cumhurbaşkanlığı Sarayı olmasıyla, Başbakanlar tarafından kullanılmaya başlandı. 2017 anayasa değişikliği referandumunun ardından yapılan 2018 genel seçimleri ile birlikte köşk, başbakanlık makamının kaldırılmasıyla kurulan Cumhurbaşkanı Yardımcısı makamı tarafından kullanılmaya başlandı. Köşk, Ankara'nın merkezi olan Kızılay Meydanı'nın yaklaşık 5 kilometre güneyindedir ve rakımı 1.071 metredir. Çankaya Köşkü 1,77 km² büyüklüğünde bol ağaçlı ve halka kapalı bir alan üzerinde kuruludur. Yapılar Müze Köşk Atatürk Müze Köşkü olarak adlandırılan bina...
Y kuşağı (Milenyumlar), 1981 ve 1996 seneleri arasında doğan insanları kapsayan temel bir demografik sınıflandırmadır. X kuşağı ve Z kuşağı arasındaki dönemi temsil etmektedirler. Y kuşağı kendilerini komik, eğlenceli, yaratıcı ve zeki olarak tanımlar. Genellikle olaylara şüpheci yaklaşırlar ve bir olayın öncelikle nedenlerini sorgularlar. Her alanda fark yaratmaktan ve fark edilmekten hoşlanırlar. Düşünce tarzlarından, kılık kıyafetlerine kadar dikkatleri üzerlerine çekerler. Kısıtlanmış bir zaman diliminde çalışmaktan hoşlanmazlar. Y kuşağı şu anda Türkiye nüfusunun %35’ini oluşturmaktadır. 2025 yılı itibari ile dünya nüfusunun %75’ini oluşturması beklenmektedir. Kuşaklar arasındaki en geniş nesildir. Y kuşağına dâhil olan...
Pogrom; dinsel, etnik veya siyasi nedenlerle bir gruba karşı yapılan şiddet hareketleridir. Bu şiddet hareketleri genellikle evleri, iş yerlerini veya ibadet yerlerini tahrip etmek, insanları dövmek, yaralamak, tecavüz etmek veya öldürmekten oluşur. Bu deyim ilk olarak tarihin çeşitli dönemlerinde Yahudilere karşı yapılan şiddet hareketlerini tanımlamak için kullanılmış, sonra da anlamı diğer gruplara karşı yapılan benzer şiddet olaylarını kapsayacak şekilde genişletilmiştir. Pogrom kelimesinin aslı Rusçadır (погром), fakat Rusçadaki anlamı daha geneldir. Rusçada her türlü toplu şiddet olaylarına pogrom denir. Kelime büyük ihtimalle bir Yahudi dili olan Yidiş yoluyla Batı dillerine ve Türkçeye girmiştir. Pogrom dinsel, etnik veya...
Geri