Ansiklopedi

209
220
466,394
81
105
195,132
Şehir Malatya
644
757
1,692,589
Sahra ya da Büyük Sahra, Afrika'nın kuzeyinde yer alan, kıtanın ortası ile kuzeyini ayıran 9.000.000 km² büyüklüğünde bir çöldür. Dünyanın en büyük sıcak çölüdür. Antarktika ve Arktik'in ardından en büyük üçüncü çöldür. Yaklaşık olarak Afrika kıtasının %30’u kadardır. Cezayir, Çad, Mısır, Libya, Fas, Moritanya, Mali, Nijer, Sudan, Tunus, Batı Sahra ülkelerinin tamamı Sahra'da yer almaktadır "Sahra" kelimesi Arapça'da "Çöl" demektir. Ancak özel bir ada dönüşmüş durumdadır. Sahra Çölü 2,5 milyon yaşındadır. Yüzölçümü büyüklüğü Amerika Birleşik Devletleri'ni kaplayacak kadardır. Atlas Okyanusu kıyılarından Kızıldeniz kıyılarına kadar uzanır. Erg adı da verilen kum çölü, genel kanının tersine bütün çölün yalnızca beşte birini kaplar...
Tavla, iki kişiyle oynanan şans ve strateji oyunudur. İki zar eşliğinde hamlelerin belirlendiği bu oyun, hayat gibi salt zeka ya da salt şansa dayanmaz, her ikisini de eşit ölçüde içerir. Üstelik tavla tahtası şansa dayanmayan dama oyununun da yaratıcısıdır. Elbette bu oyunun bir mazisi, bir hikayesi vardır. Tavlanın Tarihçesi Tavla dünyanın en eski oyunları arasında yer aldığı için elbette pek fazla rivayet yer almaktadır; bunlardan birisi ve en yaygın olanı ise şudur : Dünyadaki pek çok önemli icat soğuk savaş dönemi denilen zaman aralıklarında ortaya çıkmıştır. Transistör, polaroid fotoğraf makinesi, kalp pili, çocuk felci aşısı, lazer bunlardan sadece birkaç tanesidir. Tabii bu icatların tarihi 20.yy ile sınırlıdır; tavlanın...
Airbus A220 Türü Dar gövdeli yolcu uçağı Ulusal köken Çok uluslu Üretici Bombardier Aerospace (2018'e kadar) Airbus (2018-günümüz) İlk uçuş 16 Eylül 2013 Hizmete giriş 15 Temmuz 2016 Durumu Hizmette Ana kullanıcılar Delta Air Lines, airBaltic, Air Canada, Swiss International Air Lines Üretim aralığı 2012-günümüze Üretim sayısı 283 (Ağustos 2023 itibarıyla) Program maliyeti 5.4 milyar US$ (2015) Birim maliyeti 76.5 milyon US$ (CS100), 85.7 milyon US$ (CS300) Airbus A220, daha önceki bilinen adıyla Bombardier C Series, ilk olarak Bombardier Aerospace tarafından üretilen Kanada yapımı bir orta menzilli jet yolcu uçağıdır. Uçak ilk uçuşunu 16 Eylül 2013 tarihinde gerçekleştirmiş olup 15 Temmuz 2016 tarihinde...
Airbus SE, Avrupa merkezli çok uluslu bir havacılık şirketidir. 2019 itibarıyla Airbus, dünyanın en büyük uçak üreticisi ve en çok uçak siparişi alan şirketidir. Kurumsal merkezi Hollanda'da bulunan şirketin hisseleri Fransa, Almanya ve İspanya'da işlem görür. Airbus, tasarladığı ve ürettiği sivil ve askeri uçakların dünya genelinde satışını yapar. Uçaklar hem Avrupa Birliği içinde hem de diğer ülkelerde üretilir. Şirketin üç ana bölümü vardır: ticari uçaklar, savunma ve uzay, helikopterler. Şirketin sivil havacılık bölümünün merkezi Fransa'nın Toulouse şehrindedir. Üretim tesislerinin çoğu Avrupa Birliği'nde (Fransa, Almanya, İspanya) bulunmakla birlikte Çin, İngiltere ve ABD'de de tesisleri vardır. Son montaj işlemleri Fransa'nın...
Boeing Şirketi, dünya çapında uçaklar, rotorlu taşıtlar, roketler, uydular, telekomünikasyon ekipmanları ve füzeler tasarlayan, üreten ve satan çok uluslu bir Amerikan şirketidir. Şirket ayrıca kiralama ve ürün destek hizmetleri de sunmaktadır. Boeing, en büyük küresel havacılık üreticileri arasında yer almaktadr; 2020 gelirine göre dünyanın üçüncü büyük savunma yüklenicisidir. Dolar değeri açısından Amerika Birleşik Devletleri'ndeki en büyük ihracatçıdır. Boeing'in hisseleri Dow Jones Endüstriyel Ortalamasının bir bileşenidir. Boeing, William Boeing tarafından 15 Temmuz 1916'da Seattle, Washington'da kuruldu. Mevcut şirket, Boeing'in 1 Ağustos 1997'de McDonnell Douglas ile birleşmesinin sonucudur. 2023 itibariyle, Boeing Company'nin...
Zelzele Adası, Pakistan'ın Belucistan eyaletinin Gvadr şehrinde, 24 Eylül 2013'te meydana gelen bir deprem sonucunda kıyı şeridinden yaklaşık 2 kilometre açıklıkta oluşan bir adadır. Adanın bir deprem sonucu ortaya çıkmasından dolayı Türkçede deprem adası anlamına gelen (Zalzala Jazeera) adı seçildi. Ayrıca, deprem dağı karşılığına gelen "Zalzala Koh" diğer yaygın kullanılan isimlerden birisidir. NASA uydu fotoğraflarına göre adanın deniz seviyesinden ortalama yüksekliği 15 ilâ 20 m, uzunluğu 175.7 m, genişliği 160.9 m ve yüzölçümü 22.726 m²'dir. Ada 24 Eylül 2013 tarihinde Pakistan'ın güneybatısındaki Awaran şehri yakınlarında 7.7 Ml büyüklüğündeki deprem sonucunda oluştu. NASA adanın çamur volkanı sonucu oluşabileceğini açıkladı...
Normal olarak gömülen bir insanın 5 yıl içinde yalnız kemikleri kalır. Oysa turba bataklığındaki cesedin cildi, parmak izleri, saçları ve hatta göz yuvarları bile bozulmamıştır. Öyleyse burada cildin bile binlerce yıl bozulmamasını sağlayan bir şey vardır… 1950 yılında Danimarka’daki turba bataklıklarında çok önemli bir buluş gerçekleşti. Emil ve Viggo Hojgard kardeşler bir ceset buldular. Silkeborg’un 10 km batısındaki Bjaeldskovdal bataklığında buldukları bu erkek cesedi, daha dün ölmüş gibiydi. İki kardeş hemen polise haber verdiler. Polis, kurbanın yanında cinayet aleti de bulmasına karşın, katil ya da katillerin araştırılmasını önemsemedi. Bunun yerine Silkeborg Müzesini aradılar. Çünkü daha önce de 1927 ve 1938 yıllarında bu...
Galešnjak ayrıca bilinen adlarıyla Aşk Adası, Aşıklar Adası veya Otok zaljubljenih, Adriyatik Denizi'nde yer alan Hırvatistan'a bağlı bir adadır. Ada, Whitsundays Adaları'nda yer alan kalp resifi gibi dünyanın doğal olarak oluşmuş az sayıdaki kalp şeklindeki adalarından birisidir. Tarihçe Dalmaçya kıyılarındaki adanın olağandışı şekli ilk kez 19. yüzyılın başlarında Napolyon Bonapart'ın haritacısı Charles-François Beautemps-Beaupré tarafından kayda geçirildi ve bugün Zagreb Üniversitesi Ulusal Kütüphanesi arşivinde bulunan 1806 tarihli atlasta yer aldı. Coğrafya Aşk adası, Hırvatistan ana karasında bulunan Turanj ilçesi ile Pašman adası arasındaki Pašman kanalı üzerinde yer almaktadır. Adanın yüzölçümü 0,132 km²'dir, sahil şeridi 1,55...
Siyasi coğrafyada, tamamen başka bir siyasi bölgenin sınırları dâhilinde yer alan siyasi bölgeye anklav toprak denmektedir. Eksklav toprak ise, siyasi olarak bağlı olduğu bölgeye coğrafi açıdan bağlı olmayan, bu bölge ile arasında başka bir siyasi bölge bulunan siyasi bölgedir. Her iki tarafa da uygun olan tanımlar olsa da iki ayrı kavram vardır. Anklav Anklav toprak, bir ülkenin başka bir ülke tarafından kuşatılmış toprak parçasıdır. Diğer devlet sınırları içerisinde kalan bu toprak parçası bir devletin toprağı olabileceği gibi bağımsız bir devlet de olabilir. Güney Afrika'nın çevrelediği Lesotho anklav topraktır. Türkiye'nin eksklav toprağı, Suriye'deki Caber Kalesi'dir. İsviçre içinde de iki anklav bulunur: Almanya'ya ait olan...
Mezopotamya (Antik Yunanca: iki ırmak arasındaki bölge), Orta Doğu'da, Dicle ve Fırat nehirleri arasında kalan bölge. Mezopotamya günümüzde Irak, kuzeydoğu Suriye, Güneydoğu Anadolu Bölgesi ve güneybatı İran topraklarından oluşmaktadır. Büyük bölümü bugünkü Irak'ın sınırları içinde kalan bölge, tarihte birçok medeniyetin beşiği olmuştur. Mezopotamya'da yer alan şehirler günümüzde sürekli gelişmektedir. Ayrıca bu bölgede bol miktarda petrol bulunmaktadır. Mezopotamya, bazı kaynaklarda medeniyetlerin beşiği olarak adlandırılır. Verimli toprakları ve uygun iklim şartları nedeniyle çok eski zamanlardan beri yerleşmeye sahne olmuş ve birçok istilaya uğramıştır. Bilinen ilk okur-yazar toplulukların yaşadığı bölgede birçok medeniyet...
Bolkar Dağları eski adıyla Bulgar Dağları Konya, Niğde ve Mersin illerine yayılmış, en yüksek noktası 3.524 metre rakımlı, tektonik bir dağ sırasıdır. Montivipera bulgardaghica adındaki zehirli engerek türü dünyada sadece bu dağda yaşamaktadır. Karacaoğlan, şiirlerinde bu dağdan bahseder. (Yörü, behey Bulgar Dağı! Senden yüce dağ olma mı? Sende yaylayan güzelin, Yanakları ağ olma mı?) Niğde ilinin Ulukışla ilçesi sınırları içerisinde yer alan Medetsiz zirvesi konum itibarıyla Ulukışla'nın 20 km kadar güneydoğu yönünde yer alır. Toros Dağları'nın Bolkar Dağları olarak isimlendirilen dağlık bölgesinin en yüksek doruğudur. Büyük bir sıradağ kütlesi üzerinde kalmasından dolayı çevresinde çok sayıda 2500 metreden yüksek tepeler vardır. Bu...
Petrikor, bazı bitkiler tarafından salgılanan ve daha sonra kuru dönemlerde killi topraklar ve kayalar tarafından emilen yağlı bir sıvıdır. Ayrıca çimlenme sırasında bitki tohumlarını ıslatarak bitkilerin kuraklık dönemlerine daha iyi dayanmasını sağlar. Bu yağ, ıslak toprak kokusunun oluşmasına katkıda bulunur. Etimoloji Terim, 1964'te her ikisi de Avustralyalı olan kimyager Isabel Joy Bear ve mineralog Roderick G. Thomas tarafından, Antik Yunanca kaya anlamına gelen "pétra" veya "pétros", ayrıca Yunan mitolojisinde tanrıların damarlarında akan sıvı anlamındaki "ikhṓr" kelimelerin birleşiminden oluşturulmuştur. Tanım Yağmurdan sonra bu yağ, çökelti bileşikleri ile birleşerek uçucu organik bileşikler açığa çıkarır ve bunlar geosmin...
Nilometre, Nil Nehri'nin berraklığını ve su seviyesini ölçen bir yapıydı. Mısır arşın cinsinden kalibre edilen üç ana nilometre türü vardı: Dikey bir sütun, Nil'e inen basamaklardan oluşan bir koridor merdiveni veya menfezli derin bir kuyu. Su seviyesi düşük olursa taşkın yatağının verimliliği zarar görürdü. Çok yüksek olursa su baskını yıkıcı olurdu. Nilometreler Firavunlar döneminden kalma olup, Roma döneminde de inşa edilmiş ve Aswan Barajı onları 1960'larda kullanılmaz hale getirene kadar kullanılmıştır. Nil taşkınlarının ölçülmesi MÖ 3000 yıllarından beri yapılıyordu. En basit şekilde yüksek kayalara ölçek koyarak taşkının seviyesi ölçülüyordu. Daha gelişmiş bir yöntem ise nilometre idi. Nilometre 2,4 metre çapında büyük kireç...
Holokost, Adolf Hitler liderliğindeki Nazi Almanyası döneminde, Heinrich Himmler'in liderliğindeki SS güçleri tarafından işgal edilen sınırlar içerisinde yaklaşık 6 milyon Yahudi'nin (kaynaklara göre ölü sayısı değişir) sistemli bir şekilde öldürüldükleri soykırımdır. Holokost , "ateşte kurban etme" manasına gelen Yunan kökenli bir sözcüktür. Ocak 1933'te Almanya'da iktidara gelen Naziler, Almanların "ırksal olarak üstün" olduğuna ve "aşağı" kabul edilen Yahudilerin sözde Alman ırkçı topluluğuna yabancı bir tehdit olduğuna inanıyorlardı. Nazi döneminde Alman yetkililer, algılanan ırksal ve biyolojik aşağılıklarından dolayı diğer grupları da hedef aldı. Romanlar (Çingeneler), engelliler, bazı Slav halkları ( Polonyalılar, Ruslar ve...
Dornier Do X, 1929'da Almanya'nın Dornier şirketi tarafından üretildiğinde dünyanın en büyük, en ağır ve en güçlü uçan botuydu. İlk olarak 1924'te Claude Dornier tarafından tasarlandı, planlaması 1925'in sonlarında başladı ve daha sonra 240.000 çalışma saati ile Haziran 1929'da tamamlandı. Dornier Do X İlk uçuş 12 Temmuz 1929 Son uçuş 1937 Üretim aralığı 1929-1932 Üretim adeti 3 Genel özellikleri Mürettebat 10-14 Kapasite 66-100 yolcu Uzunluk 40,05 m Kanat açıklığı 47,8 m Alt kanat açıklığı 10 m Genişlik 4,8 m Yükseklik 10,25 m Kanat alanı 486,2 m2 Boş ağırlık 28.000 kg Brüt ağırlık 49.000 kg Yakıt kapasitesi Gövde ve kanatlardaki 8 tankta 16.000 L + isteğe bağlı 8.600 L Yağ kapasitesi Uçuş...
Franklin Delano Roosevelt (30 Ocak 1882 - 12 Nisan 1945), Amerika Birleşik Devletleri'nin 32. başkanı olup en uzun süreyle (4 Mart 1933 - 12 Nisan 1945) görevde kalmış olan başkanıdır. ABD halkı tarafından kısaca isminin baş harfleri olan FDR şeklinde anılır. Başkanlığa 4 kez seçilmiştir. ABD tarihinde Roosevelt'in dışında 2 kezden fazla seçilmiş olan hiçbir başkan yoktur. Daha sonraları ABD yasaları değiştirildiği için yürürlükteki yasalara göre bundan sonra da hiçbir başkanın 2 kezden fazla seçilmesi mümkün değildir. Franklin D. Roosevelt ABD'nin New York eyaletinin çok eski ve zengin bir ailesi olan Roosevelt ailesinin bir üyesi olarak 30 Ocak 1882'de dünyaya geldi. Roosevelt ailesi daha 17. yüzyılda Kuzey Amerika'da henüz İngiliz...
Fıstığıyla ünlü Gaziantep, dünyanın ilk ve tek fıstık müzesine de ev sahipliği yapıyor. Müzede Antep fıstığının tarih boyunca üretimden sofralara giden serüveni sergileniyor. Dış tasarımı fıstığa benzeyen müze, insanlık tarihi kadar eski olan fıstığın üretimden tüketime kadar geçen süreci, modern müzecilik anlayışıyla anlatıyor. Müzede, sözlü tarih çalışması, gerçek insanlardan modellenen hareketli heykeller, fıstığın kullanıldığı sektörler, besleyicilik özelliği, fıstığın sözlü kültüre etkisi hakkında bilgiler yer alıyor. Gaziantep'de 2018 yılında belediyenin açtığı Fıstık Müzesi ziyaretçiler tarafından oldukça ilgi çeken bir yer. İçerideki balmumu heykeller fıstığın tarihi, hazırlanışı, kırılışı ve sofraya gelişine kadar her şeyi...
Çekoslovakya, Orta Avrupa'da 1918 ile 1992 arasında varlığını sürdürmüş ülkedir. 1 Ocak 1993'te Slovakya ve Çekya adlı iki bağımsız devlete bölünmüştür. Dağılmadan önceki başkenti Prag'dı. Denize kıyısı olmayan bir ülke olan Çekoslovakya, 127.903 km²'lik bir alanı kaplıyordu. Güneydoğuda Avusturya ve Macaristan, doğuda Ukrayna, kuzeydoğuda Polonya, kuzeybatı ve batıda da Almanya ile çevriliydi. Çekoslovakya, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'nun I. Dünya Savaşı'nda yenilmesinden sonra, 28 Ekim 1918'de Prag'daki Çekoslovak Ulusal Konseyi tarafından bağımsızlığın ilan edilmesiyle, bugünkü Çek ve Slovakya topraklarında kuruldu. II. Dünya Savaşı'ndan önce Münih Antlaşması ile Nazi Almanyası tarafından işgal edildi. Savaş sonrasında...
Varşova Paktı, 14 Mayıs 1955 tarihinde Varşova'da, sekiz sosyalist ülkenin imzaladığı "Dostluk, İşbirliği ve Karşılıklı Yardım Antlaşması" ile kurulan askeri ve siyasal birlik. Antlaşmayı imzalayan ülkeler Arnavutluk, Bulgaristan, Çekoslovakya, Doğu Almanya, Macaristan, Polonya, Romanya ve SSCB'ydi. Anlaşma, daha önceleri SSCB ile Çekoslovakya (1943); Polonya (1945); Bulgaristan, Macaristan ve Romanya (1948) arasında imzalanan ikili anlaşmaları bütünlüyordu. Pakt, Macaristan, Çekoslovakya ve Afganistan'ın işgalleri gibi önemli siyasal olaylarda askeri unsur olarak yer almıştır. Kurulma Nedenleri Sosyalist ülkeleri, karşılıklı bağlarını bir pakt içinde güçlendirmeye yönelten başlıca neden; sosyalist ülkelere ve sosyalizmin yayılmasına...
Mihver Devletleri, II. Dünya Savaşı'nda Müttefik Devletler bloğuna karşı temel olarak Almanya, İtalya ve Japonya'nın, bunun dışında Macaristan, Romanya, Bulgaristan, Finlandiya, Bağımsız Hırvatistan Devleti, Vichy Fransası, Arnavutluk, Habeşistan, Mançukuo, Tayland, Burmanya ve Irak'ın oluşturduğu blok. Ayrıca İran Şahı Rıza Pehlevi Almanya'dan yana tavır almış, İspanya ise Mihver güçlerin bir taraftarı olarak kalmıştır. Mihver sözcüğü "eksen" anlamına gelir. Eksen (Alm. Achsen, İng. Axis) sözcüğü bu ittifakı tanımlamak için ilk kez faşist Macar lider Gyula Gömbös tarafından kullanıldı. 1936'da ise Benito Mussolini tarafından ilk kez resmen kullanıldı. Kuruluşu 1930'ların ortalarında Mihver (Eksen) Devletleri Nazi Almanyası, İtalya...
Geri