Ansiklopedi Şensi (Shaanxi) Depremi 1556 - Tarihin En Ölümcül Depremi

Şensi (Shaanxi) Depremi veya Hua ilçesi Depremi, yaklaşık 830.000 kişinin ölümüne sebep olarak "en çok kişinin ölümüne sebep olmuş deprem" olarak kaydedilmiş depremdir. 23 Ocak 1556 sabahında şensi, Çin'de meydana gelmiştir. şensi, şansi, Henan, Gansu, Hebei, Shandong, Hubei, Hunan, Jiangsu ve Anhui illerinin 97'den fazla ilçesi etkilenmiştir. 835 kilometre genişliğinde bir alan harap olmuştur ve bazı ilçelerde nüfusun %60'ı ölmüştür. O zamanlarda nüfusun büyük çoğunluğu yapay lös (kül rengi toprak) toprağından uçurumlardaki yapay mağaralarında yaşamaktaydılar, felaket sırasında bu mağaraların birçoğu göçmüştür.
shaangxi15.png shaangxi15.png

Deprem Ming hanedanından ımparator Jiajing'in saltanatı zamanında olmuştur. Depremin sebep olduğu maddi zararın şu anki terimlerle ölçülmesi imkânsızdır. Ancak ölü sayısı, geleneksel olarak 830.000 olarak belirtilmektedir. Mülk zararı ise hesaplanamayacak kadar büyüktür, iç Çin'in tüm bir bölgesi yok olmuştur ve bölgenin nüfusunun yaklaşık %60'ı ölmüştür.

Jeolojik verilere dayanarak yapılan modern tahminlere göre, depremin MSK (moment magnitude scale) ölçüsüne göre yaklaşık 11 şiddetininde olduğunu tahmin edilmektedir. Tarihte en ölümcül deprem ve en ölümcül beşinci doğal felaket olmasına rağmen, daha büyük şiddette depremler de olmuştur. Artçıl şoklar ayda birkaç kere olmak üzere yarım yıl kadar sürmüştür. Depremin merkezi şensi'de bulunan Hua Dağı yakınındaki Hua ilçesidir.

Çin vakayinamelerinde şu şekilde anlatılır:​


1556 kışında, bir deprem felaketi şensi ilçesi ve şensi ilinde gerçekleşti. Hua ilçemizde çeşitli talihsizlikler meydana geldi. Dağlar ve nehirler yer değiştirdi ve yollar harap oldu. Bazı yerlerde zemin birden yükseldi ve yeni tepeler meydana geldi, bazı yerlerde ise birden bire çöktü ve yeni vadiler oluştu. Diğer yerlerde, aniden bir dere ortaya çıktı veya yer yarıldı ve su yolları açıldı. Birden tüm kulübeler, resmi daireler, tapınaklar ve şehir duvarları yıkıldı.,,
Vakayiname: Olayları günü gününe kaydeden, genellikle ya hükümdarın yada önemli devlet adamlarının başından geçenler temel alınarak yazılan tarih eserleri.

Deprem Stel Ormanı'ndaki stellerin birçoğuna hasar vermiştir. 114 Kaicheng Taş Klasikleri'nden 40 tanesi depremde kırılmıştır.

Bilgin Qin Keda deprem sonucunda sağ kalmıştır ve ayrıntılarını kaydetmiştir. Deprem sonucunda şunu yazmıştır "Depremin ilk başında, içerideki insanlar hemen dışarı çıkmamalıdırlar. Çömelmeli ve şanslarını beklemelidirler. Yuva çökse bile, içinde bulunan bazı yumurtalar sağlam kalabilirler.". Bunun gösterdiği, içeride kalanların bazılarının sağ kalırken, birçok insanın kaçmaya çalışırken öldüğüdür.

Deprem Xi'an'da bulunan Küçük Vahşi Kaz Pagodası'nın yüksekliğinin 45 metreden 43.4 metreye düşmesine sebep olmuştur.

Lös mağaralar​


O zamanlarda milyonlarca insan Lös Vadisi'nin olduğu bölgede yüksek tepelerde yapay lös mağaralarda yaşamaktaydılar. Lös rüzgarın uzun yıllar boyunca getirdiği ve yaylada biriktirdiği alüvyonlu toprağın ismidir. Milyonlarca yıl boyunca rüzgarın Gobi Çölü'nden getirmiş olduğu alüvyonlar yumuşak lös balçıklar oluşturmuştu. Lös erozyona yüksek derecede eğilimli bir topraktır, sudan ve rüzgardan kolayca etkilenebilmektedir. Lös Vadisi ve tozlu toprağı tüm şansi, şensi, ve Gansu illerinin ve diğerlerinin bazı bölümlerini kaplamaktadır. Birçok insan, tepelerdeki Yaodong ismi verilen evlerde yaşamaktaydı. Bu, büyük ölüm sayısına sebep olan başlıca etmendi. Deprem toprak kaymaları nedeni ile mağaların yıkılmasına sebep olmuştur.

Kaynak: wikipedia
 
teknik kayıtlara göre sıralanan deprem şiddeti en fazla 10'a kadardı. 8 büyüklüğündeki bir depremde binaların ayakta kalması imkansız denirdi. Bina teknolojilerinde geliştirilen sistemler sayesinde japonyada 9 büyüklüğündeki depremde hasar tutarı yok denecek kadar az , ölü sayısı ise hiç yoktur. Binaların beşik gibi dakikalarca sallandığı japonya depreminde bile insanlar dehşete düşerken 11 şiddetindeki bir depremde ortalık acaba nasıldı?

2011 van depreminde arkadaşım, toprağın deniz gibi dalgalanarak geldiğini gördüğünü söylediği deprem 7,2 iken 11 şidetinde toprak nasıl kükremiştir kimbilir?
 
Bunlar da ilginizi çekebilir...
17 Ağustos 1999 Marmara Depremi
  • Ugur
  • Ugur,
  • Ansiklopedi
  • 0    10K
Büyük İstanbul Depremi - 1509
  • MURATS44
  • MURATS44,
  • Ansiklopedi
  • 0    6K
Son Büyük İstanbul Depremi - 1776
  • Ugur
  • Ugur,
  • Tarih
  • 0    3K
1956 Eskişehir Depremi
  • Ugur
  • Ugur,
  • Ansiklopedi
  • 0    14K
Kayahan - 17 Ağustos Depremi
  • Ugur
  • Ugur,
  • Video Galerisi
  • 0    4K
Geri