Ansiklopedi İnce Belli Çay Bardağının Tarihi ve Marifetleri

İnce belli çay bardağının üst kısmının 'en çok yüzey alanı en az hacim', alt kısmının ise 'en az yüzey alanı en çok hacim' şeklinde olması hasebiyle, doldurulan çayı ilk başta soğutup içime uygun hale getirmek, sonrasında ise mevcut ısıyı koruma şeklinde bir işlevi vardır.

ince_belli_cay_bardagi2_zps2dluamyj.jpg ince_belli_cay_bardagi2_zps2dluamyj.jpg


İnce belli çay bardağının tarihi​

Türk tarzı çay bardağının ilk kez kimin tarafından tasarlandığı konusunda net bir bilgi yok. Yalnızca Hoca Ali Rıza’nın Semaver adlı tablosunda çay bardağı öğesine rastlıyoruz. Hoca Ali Rıza’nın vefat tarihinin 1930 yılını gösterdiği göz önüne alındığında, ince bellinin yaklaşık 80 küsur yıldır hayatımızda var olduğunu varsayabiliriz.

İnce Belli Çay Bardağının Doğuşu​

Cam bardak, 1850’li yıllarda Avrupa’da başlayan Sanayi Devrimi sonrasında gelişen cam sanayisi ile ortaya çıktı. Sapı, ayağı ve kulpu olan Avrupa formundaki çay bardaklarının maliyeti de yüksek oluyordu. Beykoz’da 1900’lü yıllarda kurulan cam fabrikasında ilk kez sapsız, ayaksız ve kulpsuz cam bardak üretildi. Ve bugünkü ince belli çay bardağı formuna yakın bir bardak üretilmiş oldu.

Lale biçimini andıran bu yeni formdaki cam bardak aslında bir tasarımdan çok, bilimsel bir arayışa yakındı. Çünkü Avrupa formundaki cam bardağı çok masraflıydı; ince belli bir bardak çok daha ekonomik olurdu. Avrupa tipindeki cam bardaklardan çok uzak bir yapıda olan ince belli çay bardağı, yapı olarak hem eli hem de içi ısıtma görevi görmekteydi. Bardağın soğuk havalarda direkt avuç içinde, sıcak havalarda ise iki parmakla tutulması, ince bellinin bir tür ihtiyaca yönelik çalışma olduğunu göstermektedir.

İnce belli çay bardağına ihtiyaca yönelik bir bardak denmesinin diğer bir sebebi de Türk kültüründe önemli bir yer tutan çayın bu millete verdiği hazdır. Çay, Türkler için oldukça önemli bir içecektir ve çaydan zevk almak önemlidir. Bu yüzden ince belli bardağın da çay içme zevkini her duyu için üst seviyede yaşanır hale getirmesi gereklidir.

ince_belli_cay_bardagi1_zpsfdfpnhjp.jpg ince_belli_cay_bardagi1_zpsfdfpnhjp.jpg


İnce Belli Çay Bardağının Marifetleri​

-İnce belli bardak, ince camdandır ve şeffaftır. Çünkü çayın rengini görmek isteriz.
-İnce belli bardak şeffaftır çünkü demin ayarını görmek önemlidir.
-İnce belli bardakta kullanılan camın, çay kaşığının çıkardığı o tiz sesi vermesi gerekir.
-İnce belli çay bardağının orta kısmının ince olması alt kısmın avuç içine tam oturmasını sağlar. Böylece çayın sıcaklığını önce avuçta sonra da yürekte hissederiz.
-İnce belli bardakların ağız kısmı geniştir. Çünkü alt kısımda sıcak muhafaza edilen çayı ağız kısmında soğutup çayın ağzı yakmamasını sağlar.
-Günümüzde genç yaşlı fark etmeksizin bir çay tiryakisinin vazgeçemediği tek şey ince belli bardaktır. İnce belli bardak dışında da farklı çay bardakları üretilmişse de bu çay bardakları hiçbir zaman ‘bir ince belli değil’dir.

Kaynak:
https://onedio.com
http://www.netgazetesi.net/ince-belli-cay-bardaginin-tarihi.html
 
Bunlar da ilginizi çekebilir...
Yeşilçam oyuncusu Ali İnce hayatını kaybetti
  • Kaptan43
  • Kaptan43,
  • Güncel
  • 0    1K
İnce Türk Mimarîsinin Minyatür Yapıları: Kuş evleri
  • MURATS44
  • MURATS44,
  • Ansiklopedi
  • 0    4K
Dünyanın En İnce Klavyesi
  • Ugur
  • Ugur,
  • Genel Kültür
  • 1    5K
Ölüm ve Yaşam Arasındaki İnce Çizgi
  • Ugur
  • Ugur,
  • İlginçler
  • 2    7K
Uzun İnce Bir Yoldayım Türküsünün Söz ve Notaları
  • Celik
  • Celik,
  • Türküler - Söz ve Notalar
  • 0    10K
Geri