Etiket: amerika

Kosta Rika

Kosta Rika

Başkent San Jose
Resmî diller İspanyolca
Yönetim Şekli Anayasal Cumhuriyet
Yüzölçümü 51.100 km²
Nüfus 4.301.712
Nüfus Yoğunluğu 84,1 kişi/km²
Para birimi Colón (CRK)
Zaman dilimi (UTC -6)
Telefon kodu +506
İnternet TLD .cr
Ülkeler Listesi

Kosta Rika, bir Orta Amerika ülkesidir. Kosta Rika adı İspanyolcada zengin sahil anlamına gelmektedir. Kuzeyde Nikaragua, güneydoğuda Panama ile komşudur. Batısında Büyük Okyanus, doğusunda ise Karayip Denizi vardır. Büyük Okyanus’taki toprağı Cocos Adası Ulusal Parkı dolayısı ile Güney Amerika ülkesi Ekvador’a komşu sayılmaktadır. Ayrıca Kosta Rika, ordusu olmayan az sayıdaki ülkelerden biridir.

16. yüzyılda İspanyol kolonisi olmadan önce bu topraklarda oldukça seyrek bir yerli nüfus bulunuyordu. 19. yüzyılda İspanya’dan bağımsızlığını kazandığında dış dünyaya kapalı ve fakir bir ülke olan Kosta Rika, aradan geçen yıllarda Latin Amerika’nın en istikrarlı, müreffeh ve gelişmiş ülkelerinden biri haline geldi. 1949 yılında kabul edilen bir yasa ile ülkede ordu tamamen kaldırılmıştır. Egemen devletler arasında bunu gerçekleştiren pek az devlet vardır. Kendisiyle aynı gelir seviyesindeki ülkelere göre çok daha fazla insani kalkınma gerçekleştirdiği için 2010 yılında Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP) tarafından örnek ülke seçilmiştir. 2011 yılında ise yine aynı kuruluş tarafından insani kalkınma ve eşitsizlikle mücadele yanı sıra, sürdürülebilir cevre politikaları konularında UNDP’nin örnek gösterdiği bir ülke olmuştur.

Kosta Rika, idari açıdan 7 ile ve 81 kantona ayrılmıştır. Başkenti San Jose’dir. Alajuela, Limon, Cartago, Puntarenas, Guanacaste ve Heredia diğer şehirleridir.

Kosta Rika bayrağı

Kosta Rika bayrağı günümüzde kullanılan hali ile ilk olarak 12 Kasım 1848 tarihinde kullanılmaya başlanmış, bugünkü son halini ise 27 Kasım 1906 tarihinde yapılan son güncelleme ile almıştır. Ülkenin resmi bayrağında bulunan devlet arması ise 21 Ekim 1964 tarihinde yapılan son değişiklik ile bugünkü halini almıştır.

Bayrak, yatay olarak konumlandırılmış beş şeritten oluşmaktadır. Şeritler 1:1:2:1:1 oranı ile bayrakta yer alırkan, yine sırasıyla bu şeritler mavi-beyaz-kırmızı-beyaz-mavi renklerindedir. Kosta Rika bayrağının oluşumunda, Kosta Rika’nın da 1838 yılına kadar üyesi olduğu Orta Amerika Konfederasyonu bayrağının etkisi mevcuttur. Mavi-beyaz-mavi renklerdeki yatay şeritlerden esinlenerek oluşturulan bayrağa ilavaten kırmızı şerit eklenmiştir. Bayrakta bulunan beyaz şeritler Orta Amerika’nın ve böylelikle Kosta Rika’nın kıtanın kuzey ve güney bölümünü birbirine bağlayıcılığını sembolize etmektedir. Her iki mavi şerit ise bölgeyi çevreleyen Karayip Denizi’ni ve Pasifik Okyanusu’nu ifade etmektedir. Kırmızı ise Kosta Rika halkının sıcaklığının, yaşama sevincini ve aynı zamanda ülkenin özgürlüğü için cömertçe akıttığı kanını sembolize etmektedir.

Ülkede armasız bayrağın yanı sıra devlet kurumlarının kullandığı ve kırmızı şeritin üzerinde göndere çekilen tarafa yakın bölümünde devletin armasının bulunduğu resmi bayrak bulunmaktadır.

Tarih

Ulusal Kosta Rika Müzesi'nde bir taş küre. Küre, ülkenin kültürel kimliğinin simgesidir.
Ulusal Kosta Rika Müzesi’nde bir taş küre. Küre, ülkenin kültürel kimliğinin simgesidir.

Kosta Rika’da yapılan arkeolojik kazılarda bulunan en eski insan izleri Turrialba Vadisi’ndeki taştan yapılan aletlerdir. Bunlar MÖ 10.000 – 7.000 yıllarında yaşamış çeşitli avcı-toplayıcı ziyaretçilere aittir. Buluntular arasında Kuzey’deki kültürlere ait mızrak uçları ve Güney Amerika’daki kültürlere ait oklar bulunmuştur. Bu buluntulardan dolayı aynı anda iki kültürün bir arada yaşadığını varsayabiliriz.

Bundan 5.000 yıl önce yaygın şekilde tarım yapıldığının izlerine ulaşılmıştır. Yetiştirilen tarım ürünleri yumrular ile havuç ve diğer köklerdi. MÖ 2. ve 1. bin yıllarda yaşamış dağınık ve çok küçük ölçekli yerleşik tarım toplulukları tespit edilmişse de, avcı-toplayıcı toplumun tarım toplumuna evrilmesinin kesin tarihleri bilinmemektedir.

Bulunan en eski tarihli çömlekler MÖ 3.000 ve 2.000 yılları arasına aittir. Modern Kosta Rika kültürüne yerli halkın etkisi diğer ülkelere göre oldukça sınırlıdır, çünkü Kolomb öncesi dönemde bu topraklarda kayda değer bir yerli nüfusu bulunmuyordu. İspanyol egemenliğinden önce bu bölgede yaşayan nüfus, büyük ölçüde evlilikler yolu ile, İspanyolca konuşan topluluk ile kaynaştı. Kosta Rika’nın güneyinde Panama sınırına yakın Talamanca Sıradağlarında halen yerli kültürünü yaşayan Bribri ve Boruca Kabileleri çok özel istisnalardır.

www.topragizbiz.com


Kosta Rika Taş Küreleri

Kosta Rika Taş Küreleri Orta Amerika ülkelerinden Kosta Rika, taş çağından kalma gizemleri barındımaktadır. Ormanların içlerinde, dağların tepelerinde ve ırmaklarda binlerce matematiksel olarak kusursuz taş küreler gizlenmektedir. Onların matematiksel hassasiyeti ve büyüklükleri…

www.topragizbiz.com


www.topragizbiz.com

"Zengin Sahil" anlamına gelen Kosta Rica isminin ilk olarak kim tarafından kullanıldığı ile ilgili rivayetler çeşitlidir. 1502’de yaptığı son seferde Kristof Kolomb’un Kosta Rika’nın doğu kıyılarına uğradığı ve yerlilerin çok miktarda altın mücevher kullandığını görünce bu bölgeyi "Zengin Sahil" olarak tanımladığı mı yoksa 1522’de batı kıyılarına ulaşan ve burada karşılaştığı yerlilerin altın mücevherlerine el koyan konkistador Gil Gonzalez Davila’nın mı bu tanımlamayı ilk olarak yaptığı tartışmalıdır.

Ekonomi

Kosta Rika
Kosta Rika

Kosta Rika’nın ekonomisi tarıma dayalıdır. Nüfusun yüzde 55’i tarımla uğraşır. Örneğin Central’de kahve, süt ürünleri, şeker, fasulye ve patates elde edilir. Ülkede en çok üretilen kahve ve muz ürünleri ihraç edilir. Hayvancılık da gelişmiştir. Guanaceste bölgesinde sığır sürülerine rastlanır. Kosta Rika, Orta Amerika’nın en çok süt, kakao ve muz ürünleri ihraç eden ülkesidir.

Sanayi açısından gelişmemiş olan ülkede küçük çaplı işletmeler çoğunluktadır.. Şeker rafineri, gübre fabrikaları yer alır, tarım ilaçları ve tüketim maddeleri üretilir. Doğal güzellikleri sayesinde turizm de başlıca gelir kaynaklarından biridir.

Dil

Kosta Rika’nın resmi dili İspanyolca’dır. Ancak bazı devlet işlerinde İngilizce de kullanılmaktadır.

Din

Kosta Rika’da yaşayan 4.301.712 kişilik nüfusun yüzde 75’i Katolik, yüzde15 oranında Protestan mevcuttur. Bunun dışında Yahudiler de mevcuttur.

İklim

Başkent San Jose
Başkent San Jose

Doğu Alize rüzgârlarının hüküm sürdüğü kıyı ovalarında nemli ekvator iklimi, orta kısımlarda ılık, yüksek yerlerde ise soğuk iklim hüküm sürer. Fakat soğuklar şiddetli değildir. Kıyılarda sıcaklık ortalama 25 ile 32 derece, orta kısımlarda ise 21 ile 27 derece arasındadır. Bu durum, yüksek bölgelerde ise 10 dereceyi geçmez. Ülkede kar yağışı görülmez. Yıllık yağış ortalaması ise 3100 ile 6350 mm arasında değişmektedir.

Kültür

Kosta Rika’da aile kavramı çok önemlidir. Aile bağlarının önemi her zaman dikkat çeker. Katolik dinine inananların ülkede çoğunluğu oluşturması, halkın davranışlarındaki muhafazakârlığın en büyük sebeplerinden biridir. Ancak yine de pek çok Orta Amerika ülkesine göre turistlere yaklaşımları daha sıcakkanlıdır.

Eğitim

Ülkede eğitim parasızdır. İlköğretim, 6-12 yaş arasında mecburi olup, okuma-yazma bilmeyenlerin sayısı azdır.

Ulaşım

Ulaşım, yaklaşık 35.357 km uzunluğundaki karayolları, iki sahili birbirine bağlayan 1.500 km’lik demiryolları ile sağlanır. Karayolları yetersiz ve bakımsızdır. Puertolimon, Puontarenas, Golfito başlıca limanlardır. San José yakınlarındaki Juan Santa Maria ülkenin tek milletlerarası havaalanıdır.

Kosta Rika Mutfağı

Arroz con pollo
Arroz con pollo

Öğle yemeklerinde et ya da balığın yanında Casados (fasulye, pirinç), salata, kızartılmış muz (plantains), beyaz peynir ve mısır tortillası yenir. Gallo Pinto ile Casado arasındaki fark Casado’da, pirinç ve fasulyenin karışık olmamasıdır.

Kosta Rika’nın akşam saatleri için tipik ana yemeği Arroz con pollodur. Tavuk ve pirinçle hazırlanan bu yemeğin yanında genellikle tatlı mor patates (camote) ya da yer elması ve patates benzeri olan yuca tüketilir. Aynı sebzeler deniz ürünleriyle hazırlanan yemeklerin yanında da tercih edilir.

Kosta Rika halkı kimi zaman yemek öncesinde ya da yemek aralarında küçük atıştırmalıklar tüketir. Buna kendi dillerinde bocas derler. Tortilla cips ya da siyah fasulye yenir.

Kosta Rika’da Bulunan Türkiye Dış Temsilcilikleri

San Jose Büyükelçiliği
Adres: Edificio Torre Sabana 4.Piso Costado Norte del Estadio Nacional, Mata Redonda, San Jose, Costa Rica
Telefon: (506) 4700-2104
embajada.sanjose@mfa.gov.tr


T.C. Dışişleri Bakanlığı San Hose Büyükelçiliği

sanhose.be.mfa.gov.tr


sanhose.be.mfa.gov.tr

Görev Bölgesi: Kosta Rika, Nikaragua

Beğen
Beğen Muhteşem Haha İnanılmaz Üzgün Kızgın

Kanada

Kanada

Başkent Ottawa
Resmî diller İngilizce, Fransızca
Yönetim Şekli Parlamenter Monarşi
Yüzölçümü 9.984.675 km²
Nüfus 35.540.419
Nüfus Yoğunluğu 3,5 kişi/km²
Para birimi Kanada doları ($) (CAD)
Zaman dilimi (UTC -3,5 -8)
Telefon kodu +1
İnternet TLD .ca
Ülkeler Listesi

Kanada, Kuzey Amerika kıtasının en kuzeyindeki ülkedir. Başkenti Ottawa’dır. Ülke, hem Frankofon, hem de İngiliz Milletler Topluluğuna bağlıdır. Amerika Birleşik Devletleri ile Kanada’nın ortak sınırı dünyanın en uzun kara sınırını oluşturur. Kanada’nın topraklarında çoğunlukla ormanlar ve Rocky Dağları’ndaki tundra hakimdir. Nüfusun beşte dördü de güney sınırına yakın yaşamaktadır. Kanada’da zaman genellikle soğuk ya da çok ciddi kış soğuklarıyla geçer, ancak Kanada’nın güneyindeki alanlar yaz aylarında bir o kadar da sıcak olur.

Toplam yüzölçümü bakımından dünyanın ikinci en büyük, toprak bakımından ise dünyanın dördüncü en büyük ülkesidir. Doğal güzellikleri ve geniş topraklarıyla tanınan ülke, ekonomik ve teknolojik açıdan komşusu Amerika Birleşik Devletleri’ne benzetilmektedir. Ancak ülke halkı Britanya mirasına daha bağlıdır. Britanya ve Fransa’dan gelen göçmenlerle kurulan ülke iki coğrafyanın da izlerini taşımaktadır.

Kanada, Aborjinlerin binlerce yıldır yaşadığı bir alan olmuştur. 15. yüzyıl sonlarında, İngiliz ve Fransız kolonileri Atlantik kıyısı civarlarında ilk kolonilerini kurmaya başladılar. Bölge daha sonralarında ise tamamen İngilizlerin kontrolüne girmiştir. Ancak Birleşik Krallık, başta Kuzey Amerika kıtası olmak üzere, bugünkü Kanada’yı da oluşturan topraklardaki gücünü, çeşitli savaşlarla, 18. yüzyılın sonlarından itibaren kaybetmiştir.

Buna rağmen Kanada, Büyük Britanya ve Kuzey İrlanda Birleşik Krallığı’nın hala birer parçası konumundadır. Aynı zamanda ülke, 10 eyalet ve 3 bölgeden oluşan, merkezi olmayan, anayasal monarşi ile yönetilen, 1867’de Konfederasyon yasası ile kurulan bir federasyondur.

Kanada çağdaş ve teknolojik olarak ilerlemiş bir ülkedir, ve fosil yakıt kaynakları, nükleer enerji üretimi ve hidroelektrik güç üretim imkânları ile enerji bakımından genelde kendine yeterlidir. Ekonomisi geleneksel olarak yüksek miktarlardaki doğal kaynaklarına dayalıdır. Her ne kadar çağdaş Kanada ekonomisi çeşitlenmişse de doğal kaynakların kullanımı halen çoğu bölgesel ekonominin önemli bir parçasıdır.

Bayrak

Kanada ulusal bayrağı, Maple Leaf (Akçaağaç yaprağı) ve l’Unifolié (Tek yapraklı) olarak da bilinir. Kırmızı fonun ortasında beyaz bir kare ve bu karenin içinde de 11 uçlu stilize edilmiş kırmızı bir akçaağaç yaprağı bulunur. Bu bayraktan önce Kanada, Britanya Kızıl Sancağı’nın çeşitli varyasyonlarını kullanmıştı. Kanada 1940’lardan 1965’e kadar kendi bayrağını yaratmak için çeşitli yarışmalar düzenledi ancak Kızıl Sancak Kanada üzerinde dalgalanmaya devam etti. 1964’te Başbakan Lester B. Pearson yeni bayrak için bir komite oluşturuldu. Üç seçenek içerisinden George F.G. Stanley’in akaçaağaç yaprağı tasarımı birinci oldu. Bugünkü bayrak 1964’te kabul edildi. Bayrak ilk defa 15 Şubat 1965 günü gözler önüne çıktı ve her yıl 15 Şubat Ulusal Bayrak Günü olarak kutlanmaya başladı.

Tarih

Newfoundland adasındaki L'Anse aux Meadows, yaklaşık 1000 yıl boyunca küçük bir İskandinav yerleşiminin yeri.
Newfoundland adasındaki L’Anse aux Meadows, yaklaşık 1000 yıl boyunca küçük bir İskandinav yerleşiminin yeri.

Kanada’da en az 10.000 yıl boyunca İlk Halklar olarak tanınan yerliler yaşamıştır. Avrupalılar tarafından ilk ziyaret 1000 yılı civarında, kısa bir süreliğine Newfoundland’e yerleşen Vikingler tarafından yapılmıştır. Kolonici Avrupalılar, 16. yüzyılın sonu 17. yüzyılın başı gibi Kanada’ya geldi.

1763’de Yedi Yıl Savaşı’ndan sonra Fransa, Karayip Adaları’nı tutup Kuzey Amerikan kolonisi Yeni Fransa’yı Büyük Britanya’ya bırakmaya karar verdi.

Amerikan Devrimi’nden sonra Büyük Britanya’ya sadık olanlar Kanada’ya yerleştiler.

1 Temmuz 1867’de İngiliz Kuzey Amerika Yasası’nın geçmesiyle Büyük Britanya, Kuzey Amerikan kolonisi dört eyaletinden oluşan federasyona kendini yerel yönetim hakkı verdi. Bu eyaletlerden “Kanada” ikiye ayrılıp Quebec ve Ontario eyaletlerini meydana getirdi, diğer iki eyalet de New Brunswick ve Yeni İskoçya’ydı. Kanada Konfederasyonu terimi bu birleşimi ifade eder ve genellikle sonuçlanan federasyon için de kullanılır. Diğer İngiliz koloni ve bölgeleri de kısa zamanda Konfederasyon’a bağlandılar.

1880’de Kanada, Newfoundland ve Labrador dışında, şu anki alanına sahipti. Dominyon’un tüm ilişkilerinin kontrolü Westminster Tüzüğü ile 1931’de ve 1982’de Kanada Anayasası’nın kabulü ile sağlandı.

20. yüzyılın ikinci yarısında, çoğunluğu Fransızca konuşan Quebec eyaletinin bazı vatandaşları 1980 ve 1995’teki iki referandum ile bağımsızlık kazanmaya çalıştılar. Her iki referandum da Quebecois Partisi liderliğindeydi ve ilki %60, ikincisi %50.6 hayır oyu ile reddedildi.

Ekonomi

Toronto'nun finans merkezi
Toronto’nun finans merkezi

Varlıklı ve yüksek teknolojiye sahip endüstriyel bir toplum olarak Kanada bugün, serbest pazar merkezli ekonomik sistemi, üretim modelleriyle ve yüksek yaşam standartları ile ABD’ye çok benzer.

II. Dünya Savaşı’ndan bu yana imalat, madencilik ve hizmet sektörlerindeki artış Kanada’yı kırsal ekonomiden endüstriyel ve şehirsel bir toplum haline getirdi. Enerji üretimi bakımından kendine yeterli olan Kanada’nın doğu kıyısında ve batıdaki üç eyaletinde zengin doğal gaz yatakları ve fazlaca diğer doğal kaynakları bulunmaktadır. 1989’daki Kanada-ABD Serbest Ticaret Anlaşması (FTA) ve 1994’teki Meksika’yı da içeren Kuzey Amerika Serbest Ticaret Anlaşması (NAFTA) ABD ile olan ticari ve ekonomik bütünleşmede hızlı bir artışa neden oldu. Bu yakın ilişkiden dolayı, 2001’de ABD’de ekonominin kötüye gitmeye başlaması Kanada ekonomisinde de olumsuz etkiye yol açtı, ancak Kanada ekonomisi beklenenden daha az etkilendi. 1993-2000 arası reel büyüme ortalama %3 iken, bu oran 2001’de azaldı. 2003’te imalat ve doğal kaynaklar sektörlerindeki küçülmeden dolayı işsizlik arttı. Bunlara rağmen Kanada 2001’den sonra ekonomik gerilemeyi durdurmayı başardı ve G7 grubu içerisindeki en iyi ekonomik büyüme oranını tutturdu.

Ekonomik durumun üzerine düşmekte olan iki gölgeden birincisi İngilizce ve Fransızca konuşan bölgeler arasında devam eden anayasal çıkmazın federasyonun bölünmesi olasılığını ortaya çıkarmasıdır. Süregelen belirsizlik Kanada’nın borçlarından kimin sorumlu olacağı, ticari ilişkilerin nasıl bir hal alacağı gibi birçok soruyu da beraberinde getirmektedir.

Diğer bir uzun vadeli endişe de “beyin göçü” olarak da bilinen profesyonellerin daha yüksek ücret, daha düşük vergi gibi nedenlerle ABD’ye akmaya başlamasıdır. Aynı anda da önemi pek fark edilmese de göçmenlik yoluyla bir “beyin kazanımı” da devam etmektedir. Çoğu batı ülkesinde olduğu gibi Kanada’da da bu durumun faydaları yabancıların niteliklerinin tanınmasi kurallarıyla sınırlanmıştır; çok sayıda eğitimli ve yetenekli göçmen Kanada’da niteliksiz işlerde çalışmaktadırlar, çünkü sicilleri devlet, işverenler ve Kanada Medikal Birliği gibi çeşitli profesyonel kurumlarca tanınmamaktadır.

Şehirler ve Bölgeler

Toronto, Ontario
Toronto, Ontario

Kanada parlamenter demokrasi ve anayasal monarşiyle yönetilen bir federasyondur. Kraliçe II. Elizabeth ‘’Kanada Kraliçesi’’ unvanıyla devlet başkanı ve hükümdarı olma sıfatlarına sahiptir. Kraliçe ülkede bir temsilciye sahiptir. Baş vali olarak adlandırılan bu temsilcilik genellikle emekli olmuş politikacılar ya da seçkin Kanadalılar arasından seçilir. Yaklaşık 10 milyon metrekare yüzölçümlü Kanada 10 eyalet ve 3 bölgeden oluşmaktadır. Ontario eyaletinin güneydoğusunda konumlanan Ottawa şehri ülkenin başkentidir. Ottawa aynı zamanda Kanada’nın dördüncü büyük şehridir.

Eyaletler, federal yönetimden geniş oranda özerkliğe sahiptirler; ancak federal hükümetin belirlediği sağlık, eğitim gibi sosyal programları uygulamakla yükümlüdür. Eyaletler; Britanya Kolumbiyası, Alberta, Saskatchewan, Manitoba, Ontario, Québec, New Brunswick, Prens Edward Adası, Yeni İskoçya ve Newfoundland ve Labrador’dan oluşmaktadır. Bölgeler ise Yukon, Kuzeybatı Toprakları, Nunavut şeklinde sıralanmaktadır.

İklim

Kanada, soğuk ve uzun kış günleriyle bilinen karasal iklim, kutup iklimi ve nemli kıtasal iklime sahip bir ülkedir. Ülkenin en yoğun nüfuslu bölgesi olan Ontario eyaletinin güneyinde daha yumuşak kış koşulları yaşanmaktadır. Kutup bölgesindeki Nunavut eyaletinde ülkenin en düşük sıcaklıkları gözlemlenir. Kanada’nın sahil bölgesi Britanya Kolumbiyası’nda ise ılıman iklim hâkimdir. Ülke genelinde yazlar sıcak ve kısa olmaktadır. Kutup bölgeleri hariç birçok bölgede ortalama sıcaklık 30 derecenin üstüne çıkmaktadır. Resmi olarak ölçülen en yüksek sıcaklık 45 derece iken, en düşük sıcaklık -63 derecedir.

Demografi

Alberta Banff Ulusal Parkı'ndaki Moraine Gölü
Alberta Banff Ulusal Parkı’ndaki Moraine Gölü

2011 Kanada nüfus sayımı sonuçlarına göre toplam nüfus 33.476.688 kişi oldu. 2006 sayımlarına göre yüzde 5.9’luk bir artış yaşandı. Aralık 2012’de Statistics Canada 35 milyonun üzerinde bir nüfus olduğunu bildirdi. Bu G8 ülkeleri arasındaki en hızlı büyüme oranı anlamına gelir. 1990 ve 2008 yılları arasında nüfus yüzde 20.4 genel artışa eşdeğer olarak 5.6 milyon arttı. Nüfusun artmasının ana sebepleri göç ve daha az oranda doğal büyümedir. Kanada dünyada kişi başına düşen en yüksek göç oranına sahip ülkelerden biridir. Bunun başlıca nedenleri ekonomik politika ve daha az bir ölçüde aile birleşimidir. Kanada halkı büyük siyasi partilerin yanı sıra göçün mevcut seviyesini destekler. 2010 yılında rekor olarak 280.636 kişi Kanada’ya göç etti. Kanada hükümeti 2016 yılı için 280.000 ile 305.000 arasında yeni kalıcı oturma izni vermeyi düşünüyor. Bu sayı son yıllardaki göçmen sayısına benzer büyüklüktedir. Yeni göçmenler genellikle Toronto, Montreal ve Vancouver gibi büyük kentsel alanlara yerleşirler. Kanada ayrıca çok sayıda mülteciyi de kabul eder. Yıllık küresel mülteci yerleştirmenin yüzde 10’dan fazlası Kanada’ya aittir.

Eğitim

Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü’nün (OECD) 2012 raporlarına göre Kanada dünyanın en eğitimli ülkesidir. Kanadalı yetişkinlerin yüzde 51’i en az bir lisans düzeyinde kolej ya da üniversite derecesinde eğitime sahiptir. Bundan dolayı ülke yetişkinlerin yükseköğretim düzeyinde eğitim alması bakımından dünya genelinde birinci sıradadır. Kanada gayri safi yurt içi hasılasının (GDP) %5.3’ünü eğitime harcar. Ülke yatırımını ağırlıklı olarak yükseköğretime yapar (öğrenci başına 20 000 ABD dolarından daha fazla). (2014 itibarıyla), yaşları 25’ten 64’e kadar olan yetişkinlerin yüzde 89’u lise derecesine eşdeğer bir eğitime sahiptir, OECD ortalaması ise yüzde 75.

Din

Kanada’da, diğer çoğu Amerika ülkelerinde olduğu gibi, en yaygın din Hristiyanlık’tır. En yaygın mezhep, Katoliktir. Katolikler nüfusun %42’sini oluştururlar. İkinci sırada, %40’lık oran ile Protestanlar gelir. Buna karşılık, Kanada nüfusunun %23.9’u ise, herhangi bir dine inanmamaktadır.

Diller

Kanada’nın iki resmî dili vardır: İngilizce ve Fransızca.

7 Temmuz 1969’da Kanada federal devletinin tümünde Fransızca ve İngilizce eşit kabul edildi. Bu durum Kanada’nın kendisini federal düzeyde çift dilli ve çok kültürlü bir ulus olarak tanımlamasına yol açtı.

Kanada Haklar ve Özgürlükler Beyannamesi belirtir ki:

  • Fransızca ve İngilizce resmi diller olarak birbirine eşittir;
  • Parlamentoda her iki resmi dilde de tartışma yapılabilir;
  • Kanunlar her iki resmi dilde de eşit otoriteyle yazılacaktır;
  • Parlamento tarafından kurulan herhangi bir mahkemede iki resmi dilde de işlem yapılabilir;
  • Herkes federal devletten iki resmi dilden istediği ile hizmet alma hakkına sahiptir;
  • Yeterli sayıya ulaşıldığı takdirde, içinde bulunulan eyalete göre azınlık resmi dili konuşanlar (Fransızca çoğunluğa sahip eyalette İngilizce konuşanlar ya da tam tersi) çocuklarının eğitimini iki resmi dilden istedikleriyle almasını sağlayabilirler.

Eyaletler düzeyinde sadece New Brunswick çift resmi dillidir; diğer tüm eyaletlerde çift dillilik federal yasalarla sağlanmıştır. Her ne kadar diğer eyaletler çift resmi dilli değilse de eyalet yönetimlerinin çoğu, İngilizce ya da Fransızca konuşan azınlıklarına hizmet vermektedir.

Quebec’in resmi dili Fransızcadır. Fransızca Dili Beyannamesi, Fransızcanın kullanımını koruyan kurallar ortaya koyar ancak bir yandan da İngilizce ve yerli dillerini konuşanlara da çeşitli haklar verir.

Fransızcanın sıklıkla konuşulduğu yerler, Quebec, Ontario, New Brunswick ve güney Manitoba’dır. 2001 nüfus sayımında 6,864,615 kişi Fransızcayı ana dilleri olarak beyan ettiler, bunların %85’i Quebec’de yaşayanlardı. İngilizceyi ana dil olarak belirtenler de 17,694,835 kişiydi.

Resmi diller dışında konuşulan dillerin de Kanada’da önemi vardır, 5,470,820 kişi ana dil olarak resmi diller dışında bir dil beyan etmişti (Bu istatistikler birden fazla ana dil beyan edenleri de içermektedir). En önemli resmi olmayan diller: Çince (853,745) {özellikle Kanton lehçesi (322,315)}; ve İtalyanca (469,485).

Kanada’da yerli dillerini konuşan çok sayıda insan yaşamaktadır, ancak bunların birkaçı dışında çoğu azalmaktadır. Bunlardan en önemli olanları Krice (72,885); İnuktitut (29,010), ve Ojibwe dili’dir (Cree ile birlikte toplam 150,000).

Mutfak

Kanada'da İngiliz kökenli Noel hindisi,
Kanada’da İngiliz kökenli Noel hindisi,

Kanada mutfağı ülke içinde farklılık gösteren zengin bir mutfaktır. Genel anlamda ülke mutfağı üç kategoride incelenebilir: Yerli mutfağı, Avrupa mutfağı ve Asya mutfağı. Ülkenin yemek kültüründe Aborjin yerlilerinin etkisi hissedilmektedir. Bugün Kanada’nın sembollerinden biri olan akçaağaç şurubu aborjinler tarafından kullanılmaya başlanmıştır. Pasifik somonu, kiviak ve bannock gibi diğer Aborjin mutfağı ürünleri de ülkede popülerliğini sürdürmektedir. Kanada mutfağında görülen Avrupa etkisi ise sadece İngiliz ve Fransız mutfağıyla sınırlı değildir. Ukrayna, Alman ve Polonya mutfakları da ülkenin yemek kültürünü belirlemiştir. Poutine, tereyağlı tart, Montreal simidi ve pierogi bunlardan birkaçıdır. Asya mutfağı ise özellikle 20. yüzyılda artan göç dalgasının etkisiyle önemli bir rol kazanmıştır. Karayipler ve Güneydoğu Asya’dan ülkeye gelen göçmenler yemek kültürlerini de beraberlerinde getirmişlerdir. Tüm bu çeşitlilik zengin bir Kanada mutfağı yaratmıştır.

Kanada’da Bulunan Türkiye Dış Temsilcilikleri

Ottava Büyükelçiliği
Adres: T.C. Ottawa Büyükelçiliği 197 Wurtemburg Street Ottawa, Ontario K1N 8L9<
Telefon: +1 613 244 24 70
Faks: +1 613 789 34 42
embassy.ottawa@mfa.gov.tr


T.C. Dışişleri Bakanlığı Ottava Büyükelçiliği

ottawa.emb.mfa.gov.tr


ottawa.emb.mfa.gov.tr

Görev Bölgesi: Ulusal başkent bölgesi, Doğu Ontario, Quebec, Newfoundland ve Labrador ve Maritime bölgeleri

Beğen
Beğen Muhteşem Haha İnanılmaz Üzgün Kızgın

Jamaika

Jamaika

Başkent Kingston
Resmî diller İngilizce
Yönetim Şekli Parlamenter Monarşi
Yüzölçümü 10.991 km²
Nüfus 2.825.928
Nüfus Yoğunluğu 257,1 kişi/km²
Para birimi Jamaika doları (JMD)
Zaman dilimi (UTC -5)
Telefon kodu +1-876
İnternet TLD .jm
Ülkeler Listesi

Jamaika, Küba’nın güneyinde, Büyük Antiller’de bir ada ülkesidir. Orta Amerika ve Karayiplerde bulunur. Yüzölçümü, 10.990 km²’dir. Sahil şeridi, 1.022 km dir. İkliminde; tropikal, sıcak, nemli hava etkindir; iç kısımlarda ise ılıman iklim görülür. Arazisi çoğunlukla dağlıktır, kıyıda dar ovalar vardır. En yüksek noktası Mavi Dağlar’dır (Blue Mountains, 2.256 m).

Bayrak

Jamaika bayrağı resmi olarak 6 Ağustos 1962 tarinde göndere çekilerek kullanılmaya başlanmıştır.

Bayrak sarı renkli Andreas haçı ve bu haçın oluşturduğu ikisi yeşil ikisi de siyah olmak üzere dört adet eşkenar üçgenden meydana gelmektedir. Andreas haçına renk veren sarı, ülkede var olan zengin yeraltı kaynaklarını ve güneş ışınlarının yaydığı güzelliği sembolize etmektedir. Bayrağın göndere çekildiği taraf ile dalgalandığı tarafta oluşan eşkenar üçgene renk veren siyah ise ülkenin geçmişte ve günümüzde yaşadığı zorlukları ve yoksulluğu ifade etmektedir. Bayrağın üst ve alt tarafında oluşan eşkenar üçgenlere renk veren yeşil ise ülkenin umutlarını ve tarım gücünün temsil etmektedir.

Tarih

Kristof Kolomb, Jamaika’ya 1494 yılında ulaştı ve adayı "gözlerin gördüğü en güzel ada" olarak tarif etti. Adaya Santiago adını verdi ancak adanın yerlilerce kullanılan adı Xaymaca, Jamaica şeklinde kullanılmaya devam etti. Adaya yerleşen İspanyol sömürgeciler yerli Taino halkını neredeyse tamamen yok etti. Adalar 1655 yılında İngiliz işgaline uğradı ve kolonileştirildi. İspanyolların bir kısmı kaçtı, kaçmayanlar İngilizler tarafından uzaklaştırıldı. İngiliz sömürgeciler oldukça az sayıdaydı ancak şeker üretiminde çalıştırmak üzere, çok sayıda Afrikalı köle getirdiler. Günümüzde de Jamaika halkının büyük çoğunluğu Afrika kökenlidir. Jamaika 1962’de Birleşik Krallık’tan bağımsızlığını kazandı ancak İngiliz Milletler Cemiyeti‘nin üyesi olarak kaldı.

Kültür

Kingston'daki Bob Marley Heykeli
Kingston’daki Bob Marley Heykeli

Çeşitli müzik türlerinden reggae, ska, mento, rocksteady, dub, dancehall ve ragga Jamaika kökenlidir. Jamaika’da reggae ve ska ile, punk rock ülke gelişiminde önemli bir rol oynadı. The Notorious B.I.G. ve Heavy D gibi bazı rapçiler, Jamaika asıllıdır. Diğer birçok dünyaca ünlü sanatçılar Bob Marley, Damian Marley, Lee "Scratch" Perry, Peter Tosh, Bunny Wailer, Big Youth, Jimmy Cliff, Dennis Brown, Desmond Dekker , Beres Hammond, Beenie Man, Shaggy, Grace Jones, Shabba Ranks, Super Cat, Buju Banton, Sean Paul, ben Wayne, Bounty Killer Jamaika doğumludur.

Din

Jamaika Karayip ülkeleri arasında din çeşitliliği en fazla olan yerlerden biridir.

Jamaika’da nüfusun yaklaşık %70’i Hristiyan; %10’u Rasta, Müslüman, Hindu, Yahudi, Bahai ve diğerleri; %21 kadarı da dinsizdir.

Nüfusun yaklaşık %10’unu oluşturan diğer dinler ise şunlardır (yaklaşık rakamlar): Rastafariler 24.000, Müslümanlar 5000, Hindular 1500, Yahudiler 350, Bahailer 300.

Dil

Jamaika’da halk Patois (Patwa diye okunur) dilini konuşmaktadır. Modern İngilizceden hem telaffuz hem de dil bilgisi olarak farklı bir yapıya sahip bu dil İngilizce, İspanyolca ve Fransızcanın bir tür birleşimidir. Jamaika’da resmi dil olarak ise İngilizce konuşulmaktadır. Jamaika’da konuşulan bir diğer popüler dil ise İspanyolcadır.

Eğitim

Erken çocukluk – Temel, Bebek ve özel okul öncesi işletilmektedir. Yaş grubu: 2-5 yıl.

Birincil – Kamuya ve özel sektöre ait (Özel olarak adlandırılan Hazırlık Okulları). Yaş grubu: 3-12

Ortaöğretim – Kamuya ve özel sektöre ait. Yaş grubu: 10-19 yıl.

Jamaika’da yüksek okul, tek cins ve karma eğitim kurumları vardır. Birçok okul, İngiliz Batı Hint Adaları boyunca kullanılan geleneksel İngilizce dilbilgisi okul modeli uygulamaktadır. Öğrenciler daha sonra üniversiteye başlamaktadır.

Ekonomi

Doctor's Cave Beach Club (Doktor Mağarası Plaj Kulübü) Montego Bay'da popüler bir destinasyondur.
Doctor’s Cave Beach Club (Doktor Mağarası Plaj Kulübü) Montego Bay’da popüler bir destinasyondur.

Jamaika hem devlet teşebbüsleri ve özel sektör işletmeleri ile bir karma ekonomidir. Ekonominin başlıca sektörleri tarım, madencilik, imalat, turizm, finans ve sigorta hizmetleridir. Ülkeye döviz girmesindeki en önemli katkı, turizm ve madencilikten sağlanır. Yaklaşık 1.3 milyon yabancı turist her yıl Jamaika’yı ziyaret eder.

1980’lerin başından beri Jamaika’da özel sektör faaliyetlerinin teşvik edilmesi ve kaynak tahsisinde piyasa güçlerinin rolünü artırmaya yönelik yapısal reformların uygulanması için çalışmalar yapılmaktadır. 1991 yılından bu yana hükümet, enflasyonu düşürmek ve yabancı yatırım kısıtlamaların kaldırılmayı amaçlamıştır. Kur dalgalı döviz kontrolleri kaldırarak ekonomik liberalleşme ve istikrar programı izlemiştir. Jamaika, dünya boksit ihracatında Avustralya, Çin, Brezilya ve Gine’nin ardında beşinci büyük konumundadır. 2006 yılının ilk çeyreğinde, Jamaika ekonomisi bir büyüme dönemi geçirmiştir.

Coğrafya

Mavi Dağlar (Blue Mountains)
Mavi Dağlar (Blue Mountains)

Jamaika Karayipler’de üçüncü büyük adasıdır. 17° ve 19° kuzey paralelleri ile 76° ve 79° batı meridyenleri arasına yerleşmiştir. Blue Mountains dahil Dağlar, içerilere hakimdir ve dar kıyı ovaları ile çevrilidir. Baş kasaba ve şehirlerde kuzey kıyısında sermaye güney kıyısında Kingston, Portmore, İspanyol Town, Mandeville, Ocho Ríos, Port Antonio, Negril ve Montego Bay şehirleri bulunur. Kingston Limanı, dünyanın yedinci büyük doğal limanıdır. Karasal sucul ve deniz ekosistemlerinin çeşitli arasında kuru ve ıslak kireçtaşı ormanları, yağmur ormanları, nehir kıyısı ormanlık, sulak alanlar, mağaralar, nehirler, seagrass yatak ve mercan resifleri bulunmaktadır

Jamaika’da Bulunan Türkiye Dış Temsicilikleri

Havana Büyükelçiliği
Adres: 5 Ta Avenida No: 3805 Entre 36 Y 40, Miramar, Ciudad Havana, CUBA
Telefon: +53 (7) 204 22 37 +53 (7) 204 12 04 +53 (7) 204 12 05 +1-613 902 5711 (Kanada VoIP)
Faks: + 53 (7) 204 28 99
embajada.habana@mfa.gov.tr


T.C. Dışişleri Bakanlığı Havana Büyükelçiliği

havana.be.mfa.gov.tr


havana.be.mfa.gov.tr

Görev Bölgesi: Bahamalar, Jamaika

Beğen
Beğen Muhteşem Haha İnanılmaz Üzgün Kızgın

Honduras Cumhuriyeti

Honduras Cumhuriyeti

Başkent Tegucigalpa
Resmî diller İspanyolca, Garifuna, İngilizce, Miskitoca
Yönetim Şekli Başkanlık Sistemi
Yüzölçümü 112.492 km²
Nüfus 7.810.848
Nüfus Yoğunluğu 70 kişi/km²
Para birimi Lempira (HNL)
Zaman dilimi (UTC -6)
Telefon kodu +504
İnternet TLD .hn
Ülkeler Listesi

Honduras, Orta Amerika’da bir demokratik cumhuriyettir. Britanya Hondurası’ndan (yani Belize) farklı olarak İspanyol Hondruras’ı olarak da bilinir. Batısında Guatemala, güneybatısında El Salvador, güneydoğusunda Nikaragua bulunur. İspanyolca (Kastilya) resmi dildir. Etnik Yapısı %97 melez, %2 siyahi, %1 beyazdir.

Honduras, Orta Amerika’nın Nikaragua’dan sonraki en fakir ülkesidir. Uzun yıllar muz ve kahve üretimine bağlı olarak gelişen ülke ekonomisi, 2006 yılında ABD’yle imzalanan serbest ticaret anlaşması sayesinde tekstil endüstrisi alanında yabancı yatırım çekmeyi başarmıştır. Toplam ticaretinin üçte birini ABD’yle gerçekleştiren Honduras, ABD’deki ekonomik gelişmelerden doğrudan etkilenmektedir. Ülkenin öndegelen diğer ticaret ortakları Almanya, El Salvador, Guatemala ve Nikaragua’dır.

Bayrak

Honduras bayrağı günümüzde de kullanılan hali ile 18 Ocak 1949 yılında kabul edilerek göndere çekilmiştir.

Bayrak üç yatay şeritin mavi, beyaz, mavi sıralamasıyla bayrağı üç eşit parçaya bölmesinden oluşmaktadır. Mavi şeritlerden biri Atlas Okyanusu’nu, diğeri Büyük Okyanus’u simgelemektedir. Ortadaki beyaz şeridin üzerinde Orta Amerika Konfederasyonu’na dahil beş ülkeyi simgeler. 1866 yılında tüm Orta Amerika devletlerinin Federasyon çatısı altında toplanma arzusunu bayrağına koyduğu ve her biri eski Orta Amerika Konfederasyonu üyesi ülkeleri ifade eden yıldızlardan ortada konumlandırılanı bizzat kıtanın da ortasında bulunması dolayısıyla da Honduras’ı ifade etmektedir. Yıldızların diğerleri ise Kosta Rika, Nikaragua, Guatemala ve El Salvador’u temsil etmektedir.

Arma

Bugün kullanımda olan Honduras arması, 1825 yılıda savaşta kullanılmış armaya dayanır. Armanın orta bölümünde tuğlalardan örülmüş bir üçgenin içinde iki kale ve iki kalenin arasında bir volkan yer alır.

Honduras arması
Honduras arması

1866 yılında volkanın üzerine bir de güneş eklenmiş ve bu kompozisyon "Özgür, egemen ve bağımsız" anlamına gelen "Libre, soberana e independiente" sloganıyla çevrelenmiştir. 20. yüzyılda armanın üst kısmına Kızılderili direnişini simgeleyen oklar, alt kısmına ise sağa meşe palamutları, sola bodur çamlar olmak üzere ağaçlar eklenmiştir. Alt orta kısmına da bir maden giriş kapısı ve ormancılıkta kullanılan çeşitli aletlerin eklenmesiyle birlikte Honduras Arması günümüzdeki halini almıştır.

Tarih

Batısında Mayaların, geri kalanında ise Mezoamerikalı ilk Kolombiyalıların vatanı olan Honduras, oldukça zengin bir kültürel mirasa sahiptir. Kristof Kolomb’un 1502’de keşfetmesiyle İspanyol kolonisine dönüşen ülke 1821 senesinde kendisiyle beraber dört Orta Amerika devletiyle bağımsızlığını ilan etmiştir. Bağımsızlığını ilan ettiği tarihten itibaren büyük küçük yaklaşık 300 ayaklanmanın yaşandığı ülkede sivil savaş da uzun yıllar devam etmiştir. 1870’lerle beraber uluslararası ticaret ve yatırımlara kapılarını açan Honduras’ta bu dönemde demiryolları inşa edilmiştir. Özellikle tropikal meyve ticaretinin çokça yapıldığı bu dönemde ülke ekonomisi kayda değer gelişme sağlamışsa da Honduras’ta istikrarsızlık 1990’ların başına dek devam etmiştir. 1969 senesinde El Salvador ile arasındaki gerginliğin iyice tırmandığı Honduras ile El Salvador arasında yaklaşık 5 bin kişinin ölümüyle sonuçlanan futbol savaşı yaşanmıştır. El Salvadorlu futbolcuların kaldığı oteli kundaklamak isteyen Honduraslılar ülke ile savaş durumuna girmiştir. Dünya Kupası’nda yaşanan olay El Salvador ordularının Honduras ordularına saldırmasıyla büyüyen olayın yankıları hala devam etmektedir. 1998 senesinde yaşanan Mitch kasırgasıyla büyük darbe alan ülke bu olay sonrasında yaklaşık 3.8 milyar dolarlık hasara uğramıştır. Yeniden yapılanmanın hala devam ettiği Honduras’ta 28 Haziran 2009 senesinde askeri güçlerin solcu devlet başkanı Manuel Zelaya hükümetine darbe yapmıştır. Dünyanın en fakir ülkelerinden biri olan Honduras’ta siyasi ve toplumsal refaha yönelik çalışmalar sürdürülmektedir.

2009 Darbesi
28 Haziran 2009’da askeri güçler, cumhurbaşkanını halkın seçmesi ve seçilen kişinin ikinci bir dönem daha görev yapmasını mümkün kılacak anayasa değişikliklerini referanduma sunmaya hazırlanan solcu devlet başkanı Manuel Zelaya’ya karşı darbe yapmış ve onu iktidardan indirmişlerdir. Bu konuda Dünya’da, özellikle Amerika kıtasında büyük bir kriz başlamıştır.

Coğrafya

Honduras haritası
Honduras haritası

Orta Amerika’da, Karayip Denizi kıyısında, Guatemala ve Nikaragua arasında ve Kuzey Pasifik Okyanusu kıyısında, El Salvador ve Nikaragua arasında yer alır. Alçak arazilerde subtropikal iklim, yükseklerde ve dağlarda ise ılıman iklim görülmektedir. İç kısımlarda çoğunlukla dağlar, kıyı bölgelerinde dar ovalar yer almaktadır. Ülkenin en yüksek noktası: Cerro Las Minas 2,870 m olup ülkede kereste, altın, gümüş, bakır, kurşun, çinko, demir, antimon, kömür, balık, hidro enerji gibi doğal kaynaklar bulunmaktadır. Hafif depremler yaygındır; Karayip kıyılarında kasırga ve su baskınları zarara yol açar. Yazları sıcak ve kurak kışları bol yağışlıdır.

Nüfus

Nüfusu 7,8 milyona varan Honduras’ta kilometrekareye 70 kişi düşmektedir. Halkın yarısından çoğu kırsal (%53) alanda yaşamaktadır fakat 1998’deki Mitch kasırgasının ardından şehre göçte artış gözlenmiştir.

Honduras halkı kökenlerine göre üç ana gruba ayrılır:

  • ladinos: Maya soyundan gelirler ve halkın %90’ını oluştururlar.
  • Garífuna: Siyah tenli Karayip bölgesi insanlarıdırlar. Nüfusun %2’sini (180.000) oluştururlar.
  • indígenas: (yerliler)
    • Miskitolar: 35.000 kişi
    • Sumu Twahka: 730 kişi
    • Paya: 3000 kişi
    • Lenca: 80.000 – 100.000 kişi
    • Chortí: 55.000 kişi
    • Jicaque/Tolupane

Son dönemde ortalama yaşam süresi kadınlarda 67, erkelerde ise 65 yıla yükselmiştir. Ülkede her 1600 kişiye bir doktor düşerken her 900 kişiye de hastanede bir yatak düşmektedir. Binde 30 bebek ölümlerine rastlanmaktadır.

Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre halkın gıda gereksinimi %98’lik bir oranla giderilmesine rağmen halkın yarısına yakın bir kısmı hatalı veya yetersiz beslenmeden muzdariptir.

Ülkede okuma yazma oranı %76’dır (kadınlarda ve erkeklerde ortalama aynı). Kırsal alanda okuma yazma oranı şehre kıyasla oldukça düşüktür.

Son yıllarda gözlenen hızlı nüfus artışı (2004 verilerine göre %2,2) nedeniyle Honduras’ta nüfusun yarısından çoğunu 18 yaşın altındaki çocuklar ve gençler oluşturmaktadır. Nüfus, son dönemdeki hızıyla artmaya devam ederse 2025’te toplam nüfusun 14 milyona ulaşması beklenmektedir. Yalnız hızlı nüfus artışı Honduras’ta fakirliğin sebebi olarak görülmemektedir.

Siyaset

Honduras yağmur ormanları
Honduras yağmur ormanları

Honduras tarihinde İspanyol tesiri büyüktür. Uzun yıllar İspanyolların ticari dominyonu olarak kalan Honduras, bağımsızlığını kazandıktan sonra da kargaşa bitmemiştir. Bağımsızlıktan sonra El Salvador ile savaş durumuna gelen Honduras, bu olaydan dolayı ekonomik açıdan büyük kayıplar yaşamıştır. Hatta bir dünya kupası maçında El Salvadorlu futbolcuların kaldığı otel, Honduraslı vatandaşlar tarafından kundaklanmak istenmiştir. Bu olayın yankıları Honduras’ta hâlâ sürmektedir. Bu gün Honduras dünyanın birçok ülkesine göç veren ülkelerin başında gelmektedir.

San Pedro Sula şehrinde, son yıllarda Meksika ve Kolombiyalı uyuşturucu kartellerinin faaliyetlerini artırdığı ve buna bağlı şiddet olaylarının artış gösterdiği bildiriliyor.

BM Uyuşturucu ve Suç Ofisi’nin bilgilerine göre, Honduras’taki cinayet vakaları 2005-2010 arasında iki katına çıkarak, her 100 bin kişiden 87’sinin cinayete kurban gitmesiyle dünyanın en yüksek oranına sahip bulunuyor.

Türkiye – Honduras Siyasi İlişkileri

Honduras’la coğrafi uzaklık, birbirini yeterince tanımama ve farklı dış politika öncelikleri nedeniyle yakın bir süre öncesine kadar fazla gelişme kaydedilemeyen ikili ilişkilerimiz, ülkemizin Orta Amerika Entegrasyon Sistemi’ne (SICA) Şubat 2015’de bölge dışı gözlemci üye olması ve Honduras’a akredite Guatemala Büyükelçiliğimizin Eylül 2015’de faaliyete geçmesiyle yeni bir döneme girmiştir.

İki ülke arasında bugüne kadar üst düzey ikili ziyaret gerçekleştirilmemiştir. İkili temaslar daha çok uluslararası toplantılar vesilesiyle yapılmıştır. Guatemala’da düzenlenen Türkiye-SICA Birinci Dışişleri Bakanları Forumu vesilesiyle Sayın Bakanımız 13 Şubat 2015 tarihinde Honduraslı mevkidaşı Arturo Corrales Alvarez’le görüşmüştür.

20 Nisan 2017 tarihinde İstanbul’da ülkemizin evsahipliğinde yapılan Türkiye-SICA İkinci Dışişleri Bakanları Forumuna Honduras Dışişleri Bakanı Maria Dolores Agüero Lara katılmış, Sayın Bakanımız toplantı marjında adıgeçenle ikili bir görüşme gerçekleştirmiştir.

Honduras, Orta Amerika’daki dördüncü ticaret ortağımızdır. Türkiye’den Honduras’a gerçekleştirilen ihracatın önemli bir kısmını demir-çelik ürünleri, makine ve makine parçaları, silah ve mühimmat, elektrikli cihazlar, plastik ve plastik türevleri oluşturmaktadır. Honduras’tan satın aldıklarımızın başında tekstil ürünleri ve tütün mamulleri gelmektedir.

Ekonomi

Başkent Tegucigalpa - Toncontin Uluslararası Havaalanı'na yaklaşırken havadan görünümü
Başkent Tegucigalpa – Toncontin Uluslararası Havaalanı’na yaklaşırken havadan görünümü

Honduras’ın ekonomisi tropik fırtına Mitch’den önce ve Mitch’den sonra olmak üzere iki ayrı şekilde ele alınabilir. 1998 öncesi %80’lerde olan fakirlik, 1998’de yaşanan felaketten sonra daha da artmıştır. Bu değişim işsizlik oranında da sayılara yansır. Fırtına öncesi %31 olan işsizlik oranı 1998’i takip eden yıllarda %44’e kadar ulaşmıştır. 2003 yılında bu oranın tekrar %27’ye düştüğü belirtilmektedir.

Latin Amerika ve Karayip Ülkeleri Ekonomi Komisyonu (ECLAC)’nin hesaplamalarına göre Mitch 3,8 milyar dolarlık maddi hasara yol açmıştır ve bu rakam Honduras’ın Gayri safi millî hasıla’sının %70’ine denk gelmektedir. Hükümet yeniden yapılanmanın 5 milyar dolara mal olacağını tahmin etmektedir.

Din

2010 yılında Hondurasların % 87,6’sı Hristiyan, çoğunlukla Katolik (% 50,3) ve daha az bir oranda Protestan (% 36,6), nüfusun% 10,5’i bir dine bağlı değildir ve% 1.1’i popüler bir dine inanmaktadır.

Mutfak

Honduras mutfağı
Honduras mutfağı

Honduras mutfağı, yerli (Lenca) mutfağı, İspanyol mutfağı, Karayip mutfağı ve Afrika mutfağının bir birleşimidir. Garifuna halkından yemekler de var. Hindistancevizi ve hindistancevizi sütü hem tatlı hem de tuzlu yiyeceklerde bulunur. Bölgesel spesiyaliteler arasında kızarmış balık, tamales, carne asada ve baleadas bulunmaktadır. Diğer popüler yemekler arasında şismol ve carne asada ile kavrulmuş etler, pirinç ve mısırla tavuk ve soğan turşusu ile kızarmış balık ve jalapeños bulunur. Kıyı bölgelerinde ve Körfez Adaları’nda deniz ürünleri ve bazı etler, bir kısmı hindistancevizi sütünü içeren birçok şekilde hazırlanır.

Çorbalar arasında fasulye çorbası, mondongo çorbası (işkembe çorbası), deniz mahsulleri çorbaları ve sığır çorbaları vardır. Genellikle bu çorbaların tamamı muz, yuca ve lahana ile karıştırılarak mısır ekmeği ile servis edilir.

Guatemala Büyükelçiliği

Adres: Diagonal 6, 12-42 Zona 10 Edificio Design Center Torre II Oficina 406 Guatemala
Telefon: +502 24902068
ambajada.guatemala@mfa.gov.tr


T.C. Dışişleri Bakanlığı Guatemala Büyükelçiliği

guatemala.be.mfa.gov.tr


guatemala.be.mfa.gov.tr

Görev Bölgesi: Guatemala, Belize, El Salvador, Honduras

Beğen
Beğen Muhteşem Haha İnanılmaz Üzgün Kızgın

Guyana Kooperatif Cumhuriyeti

Guyana

Başkent Georgetown
Resmî diller İngilizce
Yönetim Şekli Yarı Başkanlık Sistemi i
Yüzölçümü 214.970 km²
Nüfus 772.298
Nüfus Yoğunluğu 4 kişi/km²
Para birimi Guyana doları (GYD)
Zaman dilimi (UTC -4)
Telefon kodu +592
İnternet TLD .gy
Ülkeler Listesi

Guyana veya resmî adıyla Guyana Kooperatif Cumhuriyeti (İngilizce: Co-operative Republic of Guyana), Güney Amerika’da yer alan bir ülkedir. Kıtanın kuzeyinde yer alan ülkenin batısında Venezuela, doğusunda Surinam, güneyinde Brezilya yer alırken; kuzey taraflarının Karayip Denizi’ne kıyısı vardır. Ülkenin en büyük şehri ve aynı zamanda da başkenti Georgetown’dur.

Fransız Guyanası (Fransızca: Guyane française, İngilizce: French Guiana) ile karıştırılmamalıdır.

Bayrak

Guyana bayrağı 26 Mayıs 1966 tarihinde göndere çekilerek kullanılmaya başlanmıştır.

Bayrağın göndere çekildiği taraftan başlayarak diğer tarafa kadar uzanan ikizkenar üçgen sarı renktedir. Ülkede altın mızrak ucu olarak da adlandırılan bu üçgen ülkede ümit edilen parlak geleceği ve ülkede var olan maden zenginliklerini sembolize etmektedir. Sarı üçgeni çevreleyen beyaz renk ülkenin kıyısı olduğu denizi ve ülkede bulunan nehirleri temsil etmektedir.

Sarı üçgenin içerisinde yer alacak şekilde, gönder tarafında dikey olarak bulunan eşkenar üçgen kırmızı renktedir. Kırmızı renk ile ulusun oluşturulmasında gösterilen coşku, enerji ve fedakarlık ifade edilmektedir. Eşkenar üçgeni çevreleyen siyah renk ülkenin daha da ileri gitmesi için vatandaşların gösterdiği azim ve kararlılığı temsil etmektedir.

Bayrağın dalgalanan tarafında oluşan iki adet dikkenar üçgen yeşil renkte olup, bu renk ülkenin verimli topraklarını ve ülke ekonomisinde önemli bir yer alan tarımını sembolize etmektedir.

Tarih

Georgetown'da Kraliçe Victoria'nın heykeli
Georgetown’da Kraliçe Victoria’nın heykeli

İlk Avrupalılar 1500 civarında bölgeye geldiklerinde Guyana, Arawaks, Karayip halkının kabileleri ve Yerli Amerikalıların yaşadığı yerlerdi. Her ne kadar Guyana, 1498’de Christopher Columbus tarafından ilk görüldüğü halde, 1616’da Hollandalılar tarafından üç ayrı sömürge kurulmadan önce Avrupalılar tarafından sömürgeleştirilmedi; Essequibo (1616), Berbice (1627) ve Demerara (1752).

Komuta on sekizinci yüzyılın sonlarında İngilizler tarafından devralındı ve Hollandalılar 1814’te bölgeyi resmen teslim etti. 1831’de üç ayrı sömürge İngiliz Guyanası adı altında tek koloni oldu.

İngiliz Guyanası 1966 yılında Guyana adı altında bağımsızlığına kavuştu.

Ekonomi

Çok büyük bir ekonomisi olmayan Guyana’da, tarım ve bazı maden ürünleri ekonominin temel yapılarıdır. Ülkenin ihracat ürünleri şeker, altın, boksit, alüminyum, pirinç, kereste, pekmez, rom ve karidestir. En önemli ihracat ortakları ise Kanada, Abd, Portekiz, Jamaika’dır. En önemli İthalat ürünleri ise sanayi malları, makine ve petroldür. En önemli ithalat ortakları ise ABD, Trinidad Tobago, Küba ve İngiltere’dir.

Başlıca ürünler: pirinç, şeker kamışı, kahve ve narenciye.
Mineral Kaynakları: Boksit, Manganez, Altın ve Elmaslar.
İhracat: boksit, manganez, değerli taşlar ve rom.
İthalat: Gıda maddeleri ve yağ.

Coğrafya

Guyana’nın coğrafyası kabaca üç bölgeye ayrılabilir:
Atlantik kıyıları boyunca dar bir bataklık ovası;
Ülke içinde, bakir ormanları ve çoğu cevher yatağı bulunan beyaz bir kum kuşağı;
Ülkenin en büyük kısmı dağlar ve savanlardan oluşur. En yüksek nokta 2.772 metre yüksekliğinde olan Roraima Dağı‘dır.

www.topragizbiz.com


Roraima Dağı – Kayıp Dünya

Brezilya, Venezuela ve Guyana arasında bulunan Roraima Dağı, dünyanın en gizemli yerlerinden birisi olarak kabul edilmektedir. Amazon ormanlarının ortasından fırlayan ve bulutların üzerine çıkan 2772 metre yüksekliğindeki Roraima Dağı, biliminsanlarının tanımıyla kayıp dünyadır…

www.topragizbiz.com


www.topragizbiz.com

Başlıca nehirleri Essequibo, Demerara, Corentyne ve Berbice’dir.

Brezilya ile 1.119 km, Venezuela ile 743 km, Surinam ile 600 km. sınırı vardır.

İklim

Başkent Georgetown
Başkent Georgetown

Ülkede genel anlamda tropikal iklim görülmektedir. Ülkede sıcak nemli kuzeydoğu rüzgarlarının etkisi görülürken, yağışlar yıl boyunca devam etmektedir. Yağmurun en çok görüldüğü iki sezon yaşanır. Bunlar mayıs-ağustos arası dönem ve kasım-ocak arası dönemdir.

Mutfak

Ülkenin kendine özgü bir mutfağı olmamakla beraber, bölgeye göç etmiş Hint ve Çinlilerin getirmiş olduğu mutfak kültürü oldukça yaygındır. Asya ve Güney Amerika mutfağından bir karışım sunan ülkede Çin ve Hint mutfağının dışında Güney Amerika’ya özgü çeşitli lezzetler tadabileceğiniz restoranlar da oldukça çok sayıdadır. Ülkede fast-food restoranları da oldukça yaygındır.

Beğen
Beğen Muhteşem Haha İnanılmaz Üzgün Kızgın

El Salvador Cumhuriyeti

El Salvador Cumhuriyeti

Baskent San Salvador
Resmî diller İspanyolca
Yönetim Şekli Anayasal Cumhuriyet
Yüzölçümü 21.041 km²
Nüfus 7.185.218
Nüfus Yoğunluğu 341 kişi/km²
Para birimi Amerikan doları (USD)
Zaman dilimi (UTC −6)
Telefon kodu +503
İnternet TLD .sv
Ülkeler Listesi

El Salvador, Orta Amerika’da yer alan yaklaşık 7 milyonluk nüfusa sahip bir ülkedir. Batıda Guatemala’ya, kuzey ve doğuda Honduras’a komşudur. Güneyinde Büyük Okyanus bulunur.

El Salvador, Amerika anakarasının nüfus yoğunluğu en fazla olan ülkesidir (özellikle başkent, San Salvador) ve ayrıca bölgenin en sanayileşmiş ülkesidir. Resmi adı El Salvador Cumhuriyeti’dir. Ülke İsa peygambere atfen "Kurtarıcı" anlamına gelen İspanyolca karşılığından gelmektedir ve toprakları İspanyol himayesi öncesinde Cuscatlán diye adlandırılmıştır.

Bayrak

El Salvador bayrağı günümüzdeki hali ile 1912 yılında kullanılmaya başlamış, geçirdiği birkaç küçük değişiklik neticesinde güncel halini 27 Kasım 1972 tarihinde almıştır.

Bayrak sırasıyla mavi- beyaz-mavi renklerden oluşmaktadır. Bayrağı yatay olarak üç eşit parçaya bölen bu sıralama gökyüzünü, barışı ve okyanusu sembolize etmektedir.

Devletin resmi kurumları tarafından kullanılan bayrağın tam ortasında ülkenin arması gözükmektedir.

Arma

El Salvador’un ulusal arması, 1912’de Savaş ve Donanma Bakanlığı’nın düzenlediği bir yarışmayı otuz yarışmacı arasından kazanan Salvadorlu ressam Rafael Barraza Rodríguez tarafından yapıldı.

El Salvador arması, yıllar içinde içerdikleri sembollerle ilgili farklı yorumlar yapan birçok yazar ve şaire ilham verdi. Eşkenar üçgen, eski slogan Libertad, Igualdad ve Fraternidad’ın sembolüdür. İki açık deniz, özgür kalan uluslarla sürekli bir birliktelik içinde olan bir dayanışma ruhunu temsil ediyor. Çarpışma ile sonuçlanan beş büyük volkan, yarışın cesaretini, Patria Grande’nin parçalanmış arazilerini ve çizimleri çevreleyen efsanenin somutlaştırdığı ulusun başlangıcını belirtir. Aydınlık şeffaflıkla dolu gökyüzü şan, kahramanlığı ve Özgürlük için fedakarlığı temsil ediyor. El Salvador’un egemenliğini kutsayan efsaneyle taçlandırılmış olan Frigya başlığı, yabancı boyunduruğun kurtuluşunun sembolüdür. Barışın gökkuşağı, Orta Amerika’nın kaderini yerine getirmek için izlemesi gereken yolu sembolize ediyor.

Tarih

Dünyanın tepesindeki ikonik İsa Mesih heykeli, San Salvador. Dünyada hem El Salvador, hem de Salvadorlular'ı tanımlayan ve temsil eden semboldür.
Dünyanın tepesindeki ikonik İsa Mesih heykeli, San Salvador. Dünyada hem El Salvador, hem de Salvadorlular’ı tanımlayan ve temsil eden semboldür.

İspanyol kaşif Pedro de Alvarado 1524 yılında Meksika’dan yola çıkarak El Salvador adını verdiği yere geldiğinde, burada yerliler yaşıyordu. İspanya, El Salvador ile birlikte etrafındaki birçok ülkeyi 300 sene boyunca işgal etti. 1821 yılına kadar Guatemala’ya bağlı bir eyalet olan ülke, buradaki İspanyol yönetiminin sona ermesinden sonra 1823 yılında Orta Amerika Federasyonu içerisinde bulunan bir ülke oldu. Federasyonun 1840’ta dağılmasından sonra 30 Ocak 1841’de bağımsızlığını ilân etti.

1970’li yıllarda sağ ve sol çatışmalarına sahne olan ülke, 1979 yılında cuntacıların iktidara gelmesi ile duruldu. Cunta bazı reformları başlattı fakat şiddet tırmanmaya devam etti. 1981’de Marksist gerillalara karşı ABD yardım yolladı.

Nüfus

San Salvador
San Salvador

Nüfusun etnik dağılımı: melez %90, Amerika yerlileri %1, beyaz ırk %9 olup halkın çoğunluğu Katoliktir (%86). 20 bin civarında Müslüman halk bulunur. Salvadorluların %12.7’si beyazdır. El Salvador’daki Orta Avrupalı göçmenlerin çoğu II. Dünya Savaşı sırasında Çek Cumhuriyeti, Almanya, Macaristan, Polonya ve İsviçre’den mülteci olarak geldi.

Ülkede İspanyolca, Nahua (Amerika yerlileri arasında yaygındır) dilleri konuşulur. Ülkenin okur yazar oranı %80.2 dir.

El Salvador, 14 bölgeye ayrılmış olarak yönetilmektedir. Başkenti, ülkenin en yoğun nüfusuna sahip olan San Salvado şehridir. Diğer önemli şehirler şöyledir: Santa Ana, Soyapango, San Miguel, Santa Tecla, Mejicanos, Apopa, Delgado, Ilopango.

Ülke nüfusunun büyük çoğunluğu Hristiyan’dır. Yüzde 47 oranında Katolik, yüzde 33 oranında Protestan mevcuttur. Nüfusun yüzde 17’si herhangi bir dine mensup değildir.

Ekonomi

Las Chinamas'ta kutlamalar
Las Chinamas’ta kutlamalar

Orta Amerika’nın yüzölçümü bakımından en küçük ülkesi olan El Salvador, bölgenin dördüncü büyük ekonomisine sahiptir. Gıda işleme, petrol, kimya, gübre, tekstil, mobilya, hafif metaller sanayii gelişmiş olan El Salvador’un başlıca tarım ürünleri ise kahve, şeker, mısır, pirinç, fasulye, yağlı tohumlar, pamuk ve sorgumdur. Ülkenin ekonomik olarak aktif nüfusunun beşte biri ABD’de yaşamaktadır. Dolayısıyla, yurtdışında çalışan işçi gelirleri ülkenin en önemli döviz ve özel tüketim harcamaları kaynağıdır.

Ülke topraklarının yüzde 25’i ekime elverişli olduğundan tarım önemli bir geçim kaynağıdır. Ekilen bitkilerin arasında mısır en büyük sahayı kaplar. İklimi sebebiyle tropik bitkiler özellikle pirinç, muz, turunçgiller ve ananasgiller bol miktarda yetişmektedir. Ülkenin en önemli ekonomik ürünü kahvedir. Hayvancılık, sığır, at gibi büyükbaş hayvanların beslenmesi şeklinde yapılır.

Mutfak

El Salvador mutfağı
El Salvador mutfağı

El Salvador mutfağı Maya, Lenka ve Pipil halklarının yemeklerinden oluşur. Büyük ölçüde İspanyol mutfağından da etkilenmiştir. Geniş bir kıyı şeridine sahip olması sebebiyle deniz mahsulleri yönünden de zengindir.

En çok tüketilen yemeği “pupusa”dır. Mısırdan hazırlanan tortilla ile peynir, domuz eti, fasulye gibi pek çok yan malzeme kullanılarak tüketilir. Bir diğer yemek “yuca frita”dır. Kızartılmış manyok kökü, bölgeye özgü bir çeşit lahana ve domuz eti ile hazırlanır. “Panes con pollo” ise hindi ya da tavuk eti ile hazırlanan bir tür sandviçtir. İçerisine domates, salatalık, soğan ve yeşillik de eklenir.

El Salvador Cumhuriyeti Türk Temsilciliği

Guatemala Büyükelçiliği’nin görev bölgesindedir

Beğen
Beğen Muhteşem Haha İnanılmaz Üzgün Kızgın

Ekvador Cumhuriyeti

Ekvador Cumhuriyeti

Baskent Quito
Resmî diller İspanyolca
Yönetim Şekli Anayasal Cumhuriyet
Yüzölçümü 283.561 km²
Nüfus 15.740.000
Nüfus Yoğunluğu 55 kişi/km²
Para birimi Amerikan doları (USD)
Zaman dilimi BRT (UTC−5, −6)
Telefon kodu +593
İnternet TLD .ec
Ülkeler Listesi

Ekvador, Güney Amerika’da temsili demokrasi ile yönetilen bir cumhuriyettir. Kuzeyde Kolombiya, doğu ve güneyde Peru ile komşudur ve batısında Büyük Okyanus vardır. Anakaradan 965 kilometre batıda, Büyük Okyanus’ta bulunan Galapagos Adaları da ülkenin sınırları dahilindedir. Adını aldığı ekvatorla ülke ikiye bölünmüştür.

Bayrak

Ekvador bayrağı, 26 Eylül 1860 tarihinden bu yana kullanımda olan, resmî olarak da 7 Kasım 1900 tarihinde göndere çekilen Ekvador’un ulusal bayrağıdır.

Bayrak altın sarısı, mavi ve kırmızı renklerden oluşmaktadır. Altın sarısı bayrağın üst yarısını kaplarken, kırmızı ve mavi renkleri ise yatay olarak bayrağın alt kısmında bulunmaktadır. Altın sarısı ülkenin zenginliğini sembolize ederken, mavi ülkenin doğal güzelliğini, gökyüzünü ve okyanusu ifade etmektedir. Kırmızı renk ise özgürlüğü, bağımsızlığı ve bu uğurda dökülen kanı sembolize etmektedir. Bayrağın tam ortasında gücün ve cesaretin simgesi And kondoru tarafından taşınan ülkenin arması bulunmaktadır. Bu üç renk ayrıca kardeş ülkeler Kolombiya, Ekvador ve Venezuela’yı temsil etmektedir. Her üç ülkenin Büyük Kolombiya olarak tarih sahnesinde yer aldığı ülkeninde bayrağından esinlenerek bu üç ülkede aynı bayrak modelini ve renklerini kullanmaktadır.

Ülkenin devlet kurumlarının kullanımında olan armalı resmi bayrağının yanı sıra, arma olmayan milli bayrağı da olmasın rağmen, armasız bayrak Kolombiya bayrağı ile örtüştüğü için Ekvador halkı da armalı bayrağı kullanmayı tercih etmektedir.

Tarih

Ekvador Arması
Ekvador Arması

İspanya hâkimiyetinin ardından Quito on bin kişinin yaşadığı bir şehirdi. 10 Ağustos 1809 yılında Quito’da, Carlos Montúfar, Eugenio Espejo ve Piskopos Cuero y Caicedo liderliği altında İspanya’dan bağımsızlık için halkın talebi olmuştur.

Ekvador, aynı zamanda İspanya’dan ayrılmak için ilk çağrıyı yapan Latin Amerika ülkesidir. 9 ekim 1820’de Guayaquil bağımsızlığını kazanan ilk Ekvador şehridir. 24 Mayıs 1822’de Mareşal Antonio José de Sucre komutasındaki Ekvador ordusu,Quito yakınlarındaki Pichincha Savaşı’nda İspanya’yı mağlup ederek bağımsızlığını elde etmiştir.

19. yüzyılda Ekvador’da yöneticilerin çabuk değişmesinden kaynaklanan bir dengesizlik vardır. 1941 yılında ise Peru ile aralarında yaşanan tansiyon savaşa dönüşmüştür. Peru, kendi toprakları olarak beyan ettiği yerlerde, Ekvador’un askeri varlığının bulunduğunu, bunun da işgal olduğunu ileri sürmektedir. Ekvador ise tam tersini iddia etmektedir. 1941 Temmuz’unda iki ordu da harekete geçti. Peru, 11,681 asker ile savaşa girerken, karşılarında kötü eğitilmiş ve yeterince takviye yapılamamış 5,300 askerli Ekvador ordusyla karşılaştılar. 5 Temmuz 1941’de Peru güçleri Zarumilla ırmağını yerleşti. 23 Temmuz 1941’de ırmağı aşıp Ell Oro’nun içlerine doğru ilerlemeye başladı. Ekvador, böylece savaştan çekilmek zorunda kaldı.

1960’larda piyasalardaki durgunluk ve toplumsal husursuzluk popülist politikalara ve askeri müdahelelere neden oldu. Bu arada yabancı şirketler Amazon’a yakın yerlerde petrol yatakları keşfetti. 1972’de, petrolü doğudan sahil şeridine taşıyan And Dağları boru hattının inşaatı, Ekvador’u Güney Amerika’nın ikinci büyük petrol ihraç eden ülkesi haline getirdi. 1970li yıllarda askeri rejim döneminde ülkenin borçlarının kötü idare edilmesi ile başlayan kötü yönetim altındaki birçok yıl, ülkeyi esasen yönetilemez hale getirmiştir. 1990lı yılların ortalarından itibaren, Ekvador hükümeti, yasama ve yargıda temsil edilen idare sınıfını yatıştırmayla uğraşan zayıf bir sınıf olarak karakterize edildi.

Yerli halkın etken seçmenler olarak ortaya çıkması, son yıllarda ülkenin demokratik oynaklığına etki etti. Nüfus, hükümetteki daha önceki hataları telafi etmek için toprak reformu, işsizlikte azalma ve sosyal hizmetleri sağlamakla motive edildi. Bu hareket, yürütmenin bozulmasına neden oldu.

Ekonomi

Guayaquil (en kalabalık şehir)
Guayaquil (en kalabalık şehir)

Tarım ülkede başlıca geçim kaynağıdır. Kıyıdaki alçak nehir yataklarında tropikal meyveler yetişirken, yüksek nehir yataklarında ve iç bölgelerdeki dağ yamaçlarında ise meyve ve sebzecilik önem kazanır.

Ana üretim maddesi kakaodur. Yılda 20 bin tonu geçen kakao üretimi vardır. Dünyada muz üretimi yapan ülkelerin başında Ekvador gelmektedir. Pirinç, şeker, tütün, mısır, patates ve diğer sebzelerle, portakal, limon, ananas gibi meyveler üretilir. Tarımın dörtte birini ifade eden Tagua fındığından başka, ormanlardan elde edilen diğer maddeler arasında kapak lifi, kırmızı hindmeşesi (tanik asit elde edilir) ve pek az da kauçuk yer alır.

1923 ve 1948 tarihlerinde, Santa Elena Yarımadasında çıkan petrol, ülkenin ihtiyacını karşıladığı gibi, önemli bir bölümü de ihraç edilmektedir. İkinci Dünya Savaşı sırasında altın çok çıkmıştır ama bugün eski önemini kaybetmiştir. Altınla beraber, bakır, gümüş ve kurşun da elde ediliyorsa da pek önemli değildir. Yılda 30.000 ton sülfür üretilir. Santa Elena Yarımadasında mutfak tuzu çıkarılır. Endüstri malları olarak tekstil, ilaç, kimyevi maddeler, süs eşyaları, konfeksiyonculuk, bisküvi, kauçuk mamulleri, selülozik maddeler ve çimento sıralanabilir. Bunların yanında şeker, ayakkabıcılık, mobilya sanayii, konservecilik, yemeklik yağlar, zımpara tozu, domuz yağı sayılabilir. Alkol, tütün, tuz ve kibrit hükumet tekelindedir. Ekvador petrol ihraç eden ülkelerin meydana getirdiği OPEC’in tam üyeleri arasına girmiştir.

Politika

Anayasa, başkana, başkan yardımcısına ve meclis üyelerine dört yıllık hizmet etme hakkı tanıyor. 15 tane bakanlık bulunuyor. Taşra yöneticileri ve meclis üyeleri doğrudan seçimle iş başına geliyor. Meclis, Temmuz ve Aralık’ta tatil nedeniyle toplanmıyor. 20 tane yedi üyeli meclis komisyonu bulunuyor. Yargıtay üyeleri, meclis tarafından süresiz bir dönem için seçiliyor.

Ekvador, Birleşmiş Milletler üyesidir. Aynı zamanda, birçok bölgesel toplulukların içinde yer alır.

Coğrafya

Chimborazo, 6310 metre yüksekliğinde sönmüş bir volkan. Ekvador'un en yüksek dağıdır. Zirvesi Yeryüzü'nün en uç noktasıdır.
Chimborazo, 6310 metre yüksekliğinde sönmüş bir volkan. Ekvador’un en yüksek dağıdır. Zirvesi Yeryüzü’nün en uç noktasıdır.

Ekvador, üç temel bölgeden, bir de Büyük Okyanus’ta bulunan bir adadan meydana gelmiştir.

  • La Costa, ülkenin batısındaki, Büyük Okyanus’u da kapsayan alçakta bulunan kıyı şeridini içerir.
  • La Sierra, ülkenin ortasından geçen, kuzeyden güneye uzanan yüksek irtifadaki bölge.
  • El Oriente, ülkenin doğusundaki Amazon yağmur ormanlarını kapsar. Ülke yüzölçümünün yaklaşık yarısını kaplar.
  • Región Insular, ülkenin batısındaki Büyük Okyanus’ta bulunan Galapagos Adaları.

Ekvador’un üç temel bölgeden meydana gelmesi ile oluşan cografi konumu aynı zamanda iklim farklılığını oluşturur. Bu iklim farklılığı; muz, ananas gibi tropikal meyvelerin yanında kakao ve kahve gibi bitkiler ile pirinç, şeker, tütün, mısır, patates, elma, mandalina gibi değişik iklim tarımsal ürünlerinin yetişmesini de sağlar.

Ülke, 22 eyaletten meydana gelir ve her eyaletin kendi idari merkezi bulunur.

İklim

Kıyıdaki düz bölgeler, sıcak ve rutubetli olup, sıcaklık 24 derece ile eksi 30 derece arasında değişir. Guayaquil’in batısı sıcak ve kuraktır. İç bölgelerde sıcaklık 32°C, yüksek platolarda 10°C’dir. Dağların etek kısımlarında yatağan karlar vardır. (2310-2772 metre) arasında değişen And Dağları arasındaki düz bölgelerde iklim serin bir bahar havası niteliğinde olup, halkın çoğu burada yaşar. Buralarda bütün sene boyunca sıcaklık pek az değişir. İki mevsim vardır:

  1. Aralık’tan Mayıs’a kadar yağışlı geçen mevsim,
  2. Haziran’dan Kasım’a kadar süren kurak mevsim.
Kültür

García Moreno Sokağı - Quito
García Moreno Sokağı – Quito

Ülkedeki en popüler spor, diğer Güney Amerika ülkeleri gibi futboldur. Ekvador millî takımının maçları ülkedeki en çok izlenen spor olayıdır. 2007 Haziranında FIFA, deniz seviyesinden 2,500 metre veya üzeri yükseklikteki yerlerde maç yapılmasını yasakladı. Rafael Correa ve Peru, Bolivya ve Kolombiya’daki meslektaşları bu kuralı protesto etmek için ortak bir mektup hazırladılar.

Ekvador, 2002 FIFA Dünya Kupası ve 2006 FIFA Dünya Kupası’na katılma hakkı kazandı. 2006 FIFA Dünya Kupası’nda A Grubunda Polonya ve Kosta Rika’nın önünde bitirerek; Almanya’nın ardından ikinci sırada yer aldı. Futsal da toplum arasında popülerdir.

Ekvador’da yemek türleri çok çeşitlidir. Tarımsal şartlar ile yükseklikle birlikte değişir. Domuz eti, tavuk, sığır eti engin çeşitlilikteki tahıllar, patates veya pirinçle birlikte, dağlık bölgelerde popülerdir. Ekvador’un dağlık bölgelerinde satılan sokak yiyeceği ise kavrulmuş domuz ile birlikte patatestir. Özellikle alçak bölgelerde birçok meyve çeşidi bulunur. Karides ve ıstakoz kıyı kesimlerin vazgeçilmez yiyecek maddesidir.

1991 yapımı film olan Sensaciones Ekvador’da çekilmiştir ve Ekvadorlu kardeşler Juan Esteban Cordero ve Viviana Cordero tarafından yönetilmiştir. Viviana Cordero, daha sonraları Ratas, Ratones, y Rateros ve Un Titán en el Ring adlı filmlerde görev almıştır.

Filmlerin dışında, Ekvador’da bir yılda sayısız kitap basılmaktadır. Bunların en önemlileri Rod Glenn’in bilik kurgu romanı The King of America ve Kurt Vonnegut’un bilim kurgu romanı Galapagostur.

Mutfak

Ekvador mutfağı
Ekvador mutfağı

Ekvador’da yemek türleri çok çeşitlidir. Dünyanın en lezzetli mutfaklarından birine sahiptir. Domuz eti, tavuk, sığır eti, kobay engin çeşitlilikteki tahılları, patates veya pirinçle birlikte, dağlık bölgelerde yaygın üretilir. Ekvador mutfağında patates ve mısır çok kullanılmaktadır. En az 100 çeşit patates olduğu bilinmektedir. Patatesin ana vatanı olarak kabullenilmektedir. Ekvador’un dağlık bölgelerinde satılan sokak yiyeceği ise kızartılmış domuz ve kobay ile birlikte patatestir.

Özellikle alçak bölgeler meyve çeşitliliğiyle çok zengindir ve egzotik meyve çeşitleri de çok fazladır. Portakal ile domates arası naranjilla, guanabana, maracuya ve papaya en çok görülenlerdendir. Özellikle muzu unutmamak gerekir. Türkiye’de 90’lı yıllardan itibaren ithal edilen ve en çok yenilen meşhur Chiqita muzları Ekvador’dan gelmektedir. "Muz Cumhuriyeti" sözcüğünde kastedilen ülke Ekvador Cumhuriyetidir.

Ekvador Cumhuriyeti Türk Temsilciliği

Kito Büyükelçiliği
Adres: Avenida Portugal E12-33 y Francisco Casanova esquina, Quito
Telefon: + 593-2-333 17 42, 333 11 55, 333 08 67, 333 19 67<br />
Faks: + 593-2-224 76 77
Mail: embassy.quito@mfa.gov.tr
İnternet sitesi: T.C. Dışişleri Bakanlığı Embajada de Turquia en Quito

Beğen
Beğen Muhteşem Haha İnanılmaz Üzgün Kızgın

Dominik Cumhuriyeti

Dominik Cumhuriyeti

Baskent Santo Domingo
Resmî diller İspanyolca
Yönetim Şekli Başkanlık sistemi
Yüzölçümü 48.442 km²
Nüfus 10.090.000
Nüfus Yoğunluğu 208 kişi/km²
Para birimi Dominik pesosu (DOP)
Zaman dilimi (UTC -4)
Telefon kodu +1-809
+1-829
+1-849
İnternet TLD .do
Ülkeler Listesi

Dominik Cumhuriyeti, Karayiplerdeki Hispanyola adasında yer alan bir ülkedir. Hispanyola, Porto Riko’nun batısında, Küba ve Jamaika’nın doğusunda yer alır. Venezuela ile deniz sınırı vardır. Adanın batı kısmında Haiti bulunur. Dominik Cumhuriyeti ile Dominika karıştırılmamalıdır.

Ekonomi temel olarak turizm ve sanayiye bağımlıdır. Resmi para birimi Dominik Pesosu’dur. Doğu karayip doları da kullanılmaktadır.

Tarih

Dominik Cumhuriyeti, Avrupalıların Amerika kıtasında oluşturduğu ilk yerleşimdir. Ülkenin bulunduğu Hispaniola Adası 1492’de Kristof Kolomb tarafından keşfedilmiştir. 18. yüzyıl sonlarına kadar İspanya’nın sömürgesi olarak kalan ada 1821’de Dominik Cumhuriyeti ilan edilmiştir. Daha sonra ülkeye giren Haiti birlikleri yönetime el koymuştur. 1844’te Haiti’nin işgaline son verilmesinin ardından ülke yeniden bağımsızlığına kavuşmuştur. ABD’nin 1905 yılında Dominik’in gümrük yönetimine el koymasının ardından 1916’da ülke işgal edilmiştir. 1930’da Rafael Leonidas Trujillo Molina diktatörlüğünü ilan ederek yönetime el koymuştur. Bu tarihten itibaren siyasi buhran yaşayan ülke 1961’de diktatör Rafael Leonidas Trujillo Molina’nın ölümünden sonra temsili demokrasiye geçmiştir.

Bayrak

Dominik Cumhuriyeti bayrağı günümüzdeki hali ile 1863 yılından bu yana kullanılmaktadır. Bayrak, mavi, kırmızı ve beyaz renklerden oluşmaktadır. Yatay ve dikey olarak bayrağı dört eşit parçaya bölen beyaz haç, ülkenin bağımsızlık mücadelesi esnasında hayatını kaybeden ulusunu sembolize etmektedir. Kırmızı renk özgürlük savaşı esnasında akan kanı, mavi ise daimi özgürlüğü ifade etmektedir.

Ülkenin resmi kurumları tarafından kullanılan bayrağında, ülkenin arması tam ortada yer almaktadır.

İklim

Dominik Cumhuriyeti’nin tropik bir iklimi vardır. Fakat mevsimsel sıcaklık değişimlerinden çok bölgesel sıcaklık farklılıkları görülmektedir. Ağustos ayı bunaltıcı şekilde sıcak olur. Ülkede iki yağmurlu mevsim vardır, Ekim’den Mayıs’a kadar kuzey kıyıları, Mayıs’tan Ekim’e kadar güney kıyıları yağmurlu olur. Bu yağmurlar, sadece serinletici etkilidir ve yarım gün sürer. Haziran-Eylül ayları kasırga mevsimidir.

Nüfus

Başkent Santo Domingo
Başkent Santo Domingo

Ülkenin 2007 yılında nüfusu Birleşmiş Milletler tarafından 9.760.000 olarak tahmin edilmiştir. Ortalama ömür 73,7 yıl (2002 tahmini), okur yazarlık oranı % 82,1 (1995 tahmini).

Turizm

Kristof Kolomb’un yeni dünyayı keşfinde ilk ayak bastığı yer Bahamalar’da San Salvador adasıdır, daha sonra Küba’nın kuzeyini gezmiş ve Dominik Cumhuriyetinin ve Haiti’nin bulunduğu Hispanyola adasına geçmiştir. Son yıllarda geçirdiği değişim zinciriyle Karayipler’in en lüks tatil mekanlarından biri haline gelmiştir. Dünya Turizm Örgütü istatistiklerine göre Dominik Cumhuriyeti Karayiplerin en popüler turizm yeridir. Turizm, Dominik Cumhuriyeti’nin ekonomisinde önemli yer tutar.

Doğal çevre

Bir plaj
Bir plaj

Dominik Cumhuriyeti geçmişte yoğun yağmur ormanları ve başka hiçbir yerde bulunmayan 1500 türü kapsayan çeşitli bitki örtüsü ile kaplıydı. Bugün birçok bataklık kurumuş ve ağaçlar kömür için kesilmiştir fakat hala korunmuş kesimler vardır. Ülkede yoksulluk ve aşırı nüfus gibi ciddi problemler vardır. Dominik Cumhuriyeti’ndeki birçok örgüt artan nüfus ile ekosistem üzerindeki baskı arasında sağlam bir ilişki kurmak için çalışmaktadır. Tüm bunlara rağmen Dominik Cumhuriyeti sahip olduğu ciddi güzellikteki sayfiye yerleri, mangrov bataklıkları, dağlık ormanları, çiçek açan düzinelerce ağaçları ve 218’den fazla kuş türü bulunmaktadır.

Mutfak

Dominik mutfağı
Dominik mutfağı

Orta ve Güney Amerika mutfaklarıyla benzerlik gösteren Dominik Cumhuriyeti mutfağının ana malzemelerini deniz mahsülleri, siyah fasulye, pirinç, sebzeler ve et oluşturur. Ülkede yemek kültürü bölgeye göre farklılık gösterse de ana yemekler genelde aynıdır.

Dominik Cumhuriyeti mutfağının geleneksel yiyeceklerinden biri kahvaltıda servis edilen peynir, bacon ve yeşil muzla hazırlanan mangu’dur. Pirinç, fasulye, et, sebze ve kızarmış muzdan oluşan La Bandera Dominicana denilen yemek ise en ünlü öğle yemeği menüsüdür.

Dominik Cumhuriyeti Türk Temsilciliği

Santo Domingo Büyükelçiliği
Adres: Calle Los Laureles, No. 29, Bella Vista, D.N., Santo Domingo, Republica Dominica
Telefon: +1 809 532 77 83, +1 809 532 77 84 +1 809 532 77 85 +1 809 532 77 86
Faks: + 1 809 535 60 50
İnternet sitesi: T.C. Dışişleri Bakanlığı Santo Domingo Büyükelçiliği
Görev Bölgesi: Dominik Cumhuriyeti, Antigua ve Barbuda, Saint Kitts ve Nevis, Saint Lucia, Saint Vincent ve Grenadinler, Dominika, Grenada, Haiti

Beğen
Beğen Muhteşem Haha İnanılmaz Üzgün Kızgın

Amerika Birleşik Devletleri

Amerika Birleşik Devletleri

Baskent Washington
Resmî diller İngilizce (de facto)
Yönetim Şekli Federal Cumhuriyet
Yüzölçümü 9.629.091 km²
Nüfus 324.365.730
Nüfus Yoğunluğu 32 kişi/km²
Para birimi Amerikan Doları ($)
Zaman dilimi (UTC-5 .. -10)
Telefon kodu +1
İnternet TLD .us .gov .mil .edu
Ülkeler Listesi

Amerika Birleşik Devletleri, 50 eyalet ve bir federal bölgeden oluşan bir federal anayasal cumhuriyettir. Resmî kuruluş tarihi 4 Temmuz 1776’dır. Ülkenin çoğu (48 eyaleti olan kıtasal ABD ve ülkenin federal bölgesi olan Washington, DC), Kuzey Amerika’nın ortasında, Büyük Okyanus ve Atlas Okyanusu’nun arasında bulunmaktadır.

Kuzeyinde Kanada, güneyinde Meksika ile sınırı bulunur. Alaska bölgesi, kıtanın kuzeybatısında bulunarak doğusunda Kanada, batısında Bering Boğazı’nın öbür tarafında bulunan Rusya’nın arasında bulunmaktadır. Hawaii eyaleti, Büyük Okyanus’un ortasında bulunan bir takımadadır. Ayrıca Karayipler ve Büyük Okyanus’ta bulunan denizaşırı topraklara sahiptir.

Doğuda Atlas Okyanusu’ndan, batıda Büyük Okyanus’a kadar 4.500 km genişliğindedir. Alaska ve Hawaii’yi de içine alan Amerika Birleşik Devletleri’nin 9 milyon kilometrekareden fazla yüzölçümü vardır. Hawaii ise, Büyük Okyanus’ta olup, kıta üzerindeki Amerika Birleşik Devletleri’nden 3.200 kilometre uzaklıktadır. Alaska 50 eyaletin içinde yüzölçümü en büyük olanıdır.

Bayrak

Amerika Birleşik Devletleri bayrağı, Kırmızı, beyaz ve mavi renklerden oluşur. Toplamı 13 olan şeritlerin altısı beyaz, yedisi kırmızıdır, ülkenin kuruluş döneminde Birleşik Krallık’a başkaldıran Onüç Koloni’yi simgelerler. Sol üst köşedeki mavi dikdörtgenin içinde ülkenin eyaletlerini simgeleyen 50 adet beyaz yıldız vardır. Onüç Koloni ABD’nin kurucu devletleridir. Bayraktaki renklerin ifade ettiği anlamlar: Beyaz: saflık, temizlik. Kırmızı: kahramanlık, cesaret. Mavi: Azim.

Arma

Amerika Birleşik Devletleri arması
Amerika Birleşik Devletleri arması

Amerika Birleşik Devletleri armasında bayrak renklerini kendine kalkan eden kartal, bir elinde zeytin dalı diğer elinde beyaz oklar tutmaktadır. Yani Amerika Birleşik Devletleri’nin barış ve güvenlik için kendini kalkan edeceğini anlatır.

Armada yazan "E pluribus unum" (Çokluktan, birliğe), Amerika Birleşik Devletleri’nin ilk resmi sloganlarından biridir. Latince olan bu slogan çoktan tek anlamına gelir. Başlangıçta bu slogan ABD’yi ilk oluşturan On Üç Koloni’nin birliği anlamında kullanılmıştı. Sonraları ABD vatandaşlarının değişik kökenlerden gelmelerine rağmen bir birlik oluşturduklarını vurgulamak için kullanılmaktadır.

Amerika Birleşik Devletleri Tarihi

Amerika’nın 1492’de Avrupalılar tarafından keşfinden sonra İspanyollar, Portekizliler, Fransızlar ve İngilizler, buradaki yerli halkların aleyhine toprak sahibi oldular. Avrupalılar, Amerika’daki topraklarını genişlettikten sonra, İngiltere başta olmak üzere çeşitli ülkelerden göçmenler alıp buralara yerleştirerek koloniler kurdular.

Bağımsızlık Bildirgesi çalışmalarını Kongreye sunacak olan beş kişilik taslak kurulu - Resim John Trumbull
Bağımsızlık Bildirgesi çalışmalarını Kongreye sunacak olan beş kişilik taslak kurulu – Resim John Trumbull

18. yüzyıl ortalarında, bu kolonilerin sayısı 13’e yükseldi ve bu Onüç Koloni, Amerika Birleşik Devletleri’nin temelini oluşturdu.

Amerika Kıtası, insanlar için yeni olanaklar ve yeni bir hayat sağladı. Daha sonra, bu koloni sistemi sömürgecilik politikasına dönüştü. İngiliz kolonileri, Birleşik Krallık’a endüstri konusunda hizmet ediyordu. İngilizler kolonilerden vergi alıyordu. Koloniler zaman içinde İngiliz devletinden farklı bir kimlik geliştirmeye başladı. Nüfus hızla büyüyor, tarıma dayalı ekonomi gelişiyor, iş adamları ticari hamlelerde bulunuyordu. Dinsel yapıda da çeşitlilik vardı. Avrupa’dan gelenler tutucu bir protestanlık geliştirmişti.

Yönetimleri de İngilizlerden farklıydı. Kolonilerin her birinde (Pensilvanya dışında), iki yasama meclisi bulunuyordu. Kolonileri temsil eden alt meclisin üyeleri mal sahipleri tarafından seçiliyor, Krallığı temsil eden üst meclis üyeleri ise İngiliz Kralı tarafından tayin ediliyordu. Kolonilerde yaşayanlar aynı zamanda mahkemeler kurmuştu ve İngiliz hukuk sistemini uyguluyordu.

1756-1763 yılları arasında İngiltere’nin Avusturya, Fransa ve Rusya ittifakıyla yaptığı savaşlar (Yedi Yıl Savaşları), İngiliz maliyesi üzerinde ciddi bir yük oluşturmuştu. İngiltere’nin mali yükünü gidermek amacıyla yeni vergiler koyması, Amerika’da kolonilerin tepkisiyle karşılaştı. Koloniler yüksek vergiler ödeyip, karşılığında hiçbir şey alamamaktan rahatsızlardı. Çay ihracatına gelen yüksek ek vergiyle koloniler, 18. yüzyıl ortalarından beri hazır oldukları bağımsızlık mücadelesini hayata geçirdiler. Savaşın başlarında George Washington, Thomas Jefferson tarafından kaleme alınan ve özgürlük isteklerini dile getiren Amerikan Bağımsızlık Bildirgesi’ni yayınladı (4 Temmuz 1776). Sonradan 4 Temmuz günü ABD bağımsızlık günü olarak kabul edilmiştir.

Gettysburg Muharebesi, Amerikan İç Savaşı
Gettysburg Muharebesi, Amerikan İç Savaşı

Altı yıl süren savaş sonunda, George Washington komutasındaki koloni güçleri tarafından yenilgiye uğratılan İngiltere geri çekilmiş ve 1783 yılında Paris antlaşmasıyla 13 koloninin bağımsızlığını kabul etmiştir. Bağımsızlıklarını ilan eden koloniler, içişlerinde serbest eyaletlerden oluşan Amerika Birleşik Devletleri’ni kurdular (1787). 1789’da Anayasanın tamamlanıp onaylanmasıyla yeni bir ulus ve Amerikalı üst kimliği doğdu.

Amerika Birleşik Devletleri, ülkeyi anayasayla yöneten bir Başkanın seçimle iş başına geldiği ilk modern demokratik cumhuriyettir. Bu manada Fransız Devrimi’nin de öncüsü olmuştur. Bu sistem 18. yüzyıl dünyasında eşitlik, insan hakları, adil yargılama ve kuvvetler ayrılığı gibi kavramların gündeme gelmesini sağlamıştır.

ABD doğal kaynaklarının zenginliği, genç ve dinamik bir insan gücüne sahip olması nedeniyle 19. yüzyıl boyunca hızla sanayileşti. Ancak 1861-1865 yılları arasında çıkan Amerikan İç Savaşı ülkeyi parçalanma tehdidi altına soktu. Savaş kuzeydeki eyaletlerin başarısıyla sonuçlandı ve ABD tekrar hızlı bir gelişme dönemine girdi. 20. yüzyıl başlarında çıkan I. Dünya Savaşı’nın İtilaf Devletleri tarafından kazanılmasında önemli bir rol oynadı. II. Dünya Savaşı’nda da Almanya, İtalya ve Japonya’ya karşı başarılar elde eden ABD artık bir süper güç hâline gelmişti.

Bu iki dünya savaşından sonra dünya ülkeleri iki kutba ayrıldı. Soğuk Savaş adıyla anılan bu dönemde ABD NATO örgütü çatısı altında Batı Bloğunun liderliğini üstlenirken Sovyetler Birliği Doğu Bloğu’nun (Varşova Paktı) lideri durumundaydı. Soğuk Savaş yılları boyunca ABD başta Kore Savaşı ve Vietnam Savaşı olmak üzere birçok savaşa katıldı. 1989 yılında Berlin Duvarı’nın yıkılışının ardından Soğuk Savaş sona erdi. 1990 yılında Irak’ın Kuveyt’i işgal etmesi üzerine çıkan I. Körfez Savaşı’nda ABD Irak ordusunu yendi. ABD 1995 ve 1999 yıllarında NATO ülkelerinin yardımıyla Bosna Savaşı’na ve Kosova Savaşı’na müdahale etti. 2001 yılında New York ve Washington, DC gibi büyük ABD kentleri El-Kaide tarafından 11 Eylül saldırıları’na sahne oldu. Bu saldırılara yanıt olarak ABD 2001 yılında Afganistan Savaşı’nı ve 2003 yılında da Irak Savaşı’nı başlattı. Bu savaşların amacı El-Kaide’nin lideri Usame bin Ladin’in öldürülmesiydi. Savaşlar karşılığını verdi ve 2 Mayıs 2011’de kendi evinde yakalanarak öldürüldü.

Demografi

New York
New York

30 Nisan 2016 tarihi itibarıyla Amerika Birleşik Devletleri’nin toplam nüfusu 323.730.000 kişidir ve bu oranla Çin ve Hindistan’dan sonra dünyanın en kalabalık üçüncü ülkesidir. 2014 rakamlarına göre ülke nüfusunun %81’i kentlerde oturur. Kaliforniya ve Teksas en kalabalık eyaletlerdir ve ülke nüfusunun merkezi batıya ve güneye doğru kaymaktadır. New York ülkenin en kalabalık kentidir.

1900’lerde yaklaşık 76 milyon olan ABD nüfusu 20. yüzyılda nerdeyse dört katına çıktı. Büyük nüfus artışı beklenen ülkeler arasında büyük ve sanayileşmiş tek ülkedir.

1000 de 13 olan doğum hızı, 35% olan dünya ortalamasının altındadır. Nüfus artışı hızı pozitif 0,9%, birçok gelişmiş ülkeye göre daha yüksektir. 2012 mali yılı içinde, bir milyondan fazla göçmene (çoğu aile birleşimi ile gelen) yasal ikamet hakkı verildi. Meksika 1965 Göç Yasasından beri yeni ikamet edenlerin önde gelen kaynağıdır. Çin, Hindistan ve Filipinler her sene gönderenler arasında ilk dörttedir. Dokuz milyon Amerikalı homoseksüel, biseksüel ya da transgenderdir, bu nüfusun en az yüzde dördüne eşittir. 2010 yılında yapılan bir araştırmada erkeklerin yüzde yedisi ve kadınların yüzde sekizi kendini gey, lezbiyen ya da biseksüel olarak tanımladı.

Los Angeles
Los Angeles

ABD göçmenler tarafından kurulmuş ve gelişmiştir. Hâlâ dünyanın en çok göç alan ülkelerinden birisidir. Amerika Birleşik Devletleri’nin 4 Temmuz 1776’daki bağımsızlığından hemen önce nüfus yaklaşık 2,5 milyon kadardı (%95 beyaz Avrupa, %5 siyahi Afrika). Bu beyaz nüfusta en büyük pay Almanların ve İskandinav ülkelerinindir (İsveç, Norveç, Danimarka). Bu milletler ilk 3 grubu oluşturmaktaydı (dinî olarak %98 Protestan, %2 Katolik). 1620-1770 yılları arasında bu ilk gelenler karşılıklı evlilikler ve din birliği sayesinde bugün Beyaz Amerikalı dediğimiz (WASP- White, AngloSaxon, Protestan) siyasette ve iş dünyasında hâkim konumda olan Amerikan ulusunun ana çekirdeğini oluşturdular. 2008 yılına kadar seçilen bütün ABD başkanları bu gruba dâhildir.

Günümüz ABD’sinde yaşayan siyahilerin (Afroamerikanlar) çoğu Amerika’ya getirilen kölelerin soyundandır.

Ekonomi

1 Amerikan Doları
1 Amerikan Doları

Amerika Birleşik Devletleri ekonomisi, nominal olarak dünyanın en büyük ve satınalma gücü paritesi bakımından ikinci büyük ekonomisi olup nominal olarak dünya GSYİH’inin %22’sini oluşturmaktadır. Amerika Birleşik Devletleri karma bir ekonomiye sahip olup istikrarlı bir GSYİH büyüme hızı, ılımlı bir işsizlik oranı, yüksek seviyede araştırma ve sermaye yatırımını muhafaza etmiştir.

ABD geniş doğal kaynaklara, gelişmiş bir altyapıya ve yüksek iş verimliliğine sahiptir. ABD dünyanın en büyük ticaret ülkelerinden biridir ve dünyanın ikinci büyük imalatçısıdır. Ayrıca dünyanın en büyük petrol ve doğalgaz üreticisidir. 2013 yılı itibarı ile dünyanın dokuzuncu yüksek kişi başına GSYİH’e (nominal) ve 10. yüksek kişi başına GSYİH’e (SAGP) sahiptir. ABD diğer OECD ülkeleri ile kıyaslandığında ortalama en yüksek hane ve çalışan gelirine sahiptir ve 2010 yılı itibarı ile dördüncü yüksek medyan hane gelirine sahiptir. ABD dünyanın en büyük tüketici pazarını temsil etmektedir. Dünyanın en büyük 500 şirketinin 128’i ABD merkezlidir.

Amerika Birleşik Devletleri dünyanın en büyük ve en etkili finansal piyasalardan birine sahiptir. New York Menkul Kıymetler Borsası piyasa değeri bakımından dünyanın en büyük menkul kıymetler borsasıdır. Amerikan doları çoğu uluslararası işlemlerde kullanılan ve dünyanın önde gelen rezerv para birimi olup II. Dünya Savaşı’ndan bu yana uluslararası kuruluşlarda merkezi bir rol oynamaktadır

İklim

Amerika Birleşik Devletleri’nin iklimi sürekli değişkenlik gösterir. Doğu ve batı kıyılarındaki sıradağlar, okyanusların iç kısımların iklimine tesir etmesini önlediğinden, bu kıyı şeritleri hariç bütün ülkede karasal iklim hakimdir. Ülkenin kuzeyinde ise Kanada’dakine benzer çam ormanları görülebilir.

Okyanus iklimi (Oregon)

Okyanus iklimi (Oregon)

Çöl iklimi (Utah)

Çöl iklimi (Utah)

Orta kısımlar çok yüksek olduğundan, mevsimler arasında pek fazla sıcaklık farkı yoktur. Yaz mevsiminde orta bölgelere alçak basınç hakim olmasına rağmen, okyanustan gelen nemli hava Apalaş Dağları tarafından engellenmediği için orta bölgeler yaz mevsiminde bol yağış alır. Batı taraflarında ise yağış daha azdır.

Atlas Okyanusu’na kıyısı olan şeridin güney kısmı nispeten yağışlı ve ılıman olmasına rağmen, kuzeyi daha serin olup kışları şiddetli geçer.

Meksika Körfezi’ne bakan güney kısım açık ve düz olduğundan bu kısımlarda tropikal iklim hakimdir. Burada yazlar sıcak, kışlar ise ılımandır. Her mevsimde bol yağış görülür. Alaska kıyı şeridi, denizden etkilenen bir iklime sahip olmasına rağmen, iç kısımlarında çok şiddetli soğuklar görülür.

Dil

Amerika Birleşik Devletleri
Amerika Birleşik Devletleri

Amerika Birleşik Devletleri’nin federal düzeyde resmî dili yoktur. Ancak ülkede en çok kullanılan dil İngilizcedir (Amerikan İngilizcesi). 2010 yılında 5 yaşın üzerinde olan, yaklaşık olarak 230 milyon kişi diğer bir deyişle nüfusun %80’i evlerinde sadece İngilizce konuşmaktadır, bunu %12 ile İspanyolca takip etmektedir. En az 28 eyalatte bazı Amerikalılar İngilizcenin resmi dil olmasını savunmaktadırlar.

Hawaii’de eyalet anayasasına göre Hawaii’yice ve İngilizce ortak resmi dillerdir.

İspanyolca’nın kullanımı ise Meksika ve Küba’dan gelen göçmenler nedeniyle son yıllarda belli kollarda arttı. Louisiana eyaletinde ise Fransızca kullanılır; çünkü Fransız sömürgeleri burada kurulmuştur.

Din

Din olarak, ABD’de toplam; %70 Hristiyan (%46 Protestan, %20.8 Katolik, %1.6 Mormon, %0.5 Ortodoks), %22.8 Dinsiz (%15.8 Tamamen reddeden, %4.0 Agnostik,%3.1 Ateist,%0,6 bilinmiyor), %1.9 Musevi, %5.6 diğer inançlar, %0.7 Budist, %0.9 Müslüman, %0.7 Hindu, %0.3 Üniteryen Üniversalist, %0.1 Pagan, Vikan ve Druid yaşamaktadır.

Şinto, Kaodaizm, Sihizm, Jainizm, Taoizm, Bahailik, Ekankar, Amerikan yerli dini ve Kemetizm gibi diğer pek çok din de Amerika’da temsil edilmektedir

Sinema

Lee Dağı'ndaki HOLLYWOOD yazısı
Lee Dağı’ndaki HOLLYWOOD yazısı

Hollywood’da merkezleşen sinema aynı zamanda dev bir sanayi halindedir. Milyoner yıldızların çevresinde yıldız olabilmek için yığınla insanın verdiği yer yer dramatik bir mücadeleye rastlanır. Film üretiminde başta gelen Amerikan sineması, genellikle orta düzeydedir. Bununla birlikte batıya doğru ilerleyen kovboyların maceralarını konu alan Westernler ile, görkemli sahnelerin oluşturduğu filmler ve komedi filmleri içinde, sinema tarihine geçenler olmuştur. Amerika’da, sinemanın etkisini, radyo ve özellikle televizyon tamamlar.

Müzik

Amerika Birleşik Devletler müziği, ülkede bulunan çok çeşitli etnik nüfusu yansıtır. Bu müzik; Batı Afrika, İrlanda, İskoçya, Meksika ve Küba müziklerinin karışımlarından meydana gelmektedir. Ülkenin uluslararası en ünlü müzik türleri arasında jazz, blues, country, bluegrass, rock, rhythm and blues, ragtime, hip hop, barbershop, pop, experimental, techno, house, dance, boogaloo, salsa, ve rock and roll yer almaktadır. Amerika Birleşik Devletleri, dünyanın en geniş müzik marketlerine sahiptir. 2012 yılında toplam perakende değeri 4,481,8 milyon dolara varmıştır. 20. yüzyılın başlarından beri bazı Amerikan Popüler Müzik biçimleri dünya çapında dinleyici kitlesi kazanmıştır.

Yerli Amerikalılar günümüzde Amerika Birleşik Devletleri olarak bilinen arazinin en eski sakinleridir ve ilk müziği çalmışlardır. 17. Yüzyılın başlarında çok sayıda Birleşik Krallık, İrlanda, İspanya, Almanya ve Fransa göçmeni Amerika’ya gelmeye başlayınca Amerika yeni müzik tarzları ve enstrümanları ile tanışmaya başladı. Afrikalı köleler geleneksel müzik aletleri getirmiştir ve sonraki göçmen dalgaları Amerika’nın çok uluslu bir ülke olmasına katkı sağlamıştır.

Beğen
Beğen Muhteşem Haha İnanılmaz Üzgün Kızgın

Rus Amerikası ve Alaska’nın ABD’ye Satılması

Rus Amerikası bayrağı
Rus Amerikası bayrağı

Rus Amerikası, günümüzde ABD topraklarının Alaska eyaleti, Kaliforniya’nın bir kısmı ile Hawaii’yi içerisine alan ve 1733 – 1867 yılları arasında Rus İmparatorluğuna ait olan sömürge bölgelerinin adıdır. Amerika’nın Ruslar tarafından sömürgeleştirilmesi ile başlayan sürecin resmiyet kazanıp sömürge topraklarının resmî ilhak edilmesi 1799 yılındaki Çarlık ukazı ile olacaktır.

Alaska’da ilk Ruslar

Alaska’ya ayak basan ilk Avrupalıların Ruslar olduğu bilinmektedir. 1648 yılında Semyon Dejniev, Sibirya’daki Kolima Nehrinin ağzından yola çıkarak Arktik Okyanusu boyunca ilerleyerek yine Sibirya’daki Anadir Nehri ağzına ulaşmıştır. Bir söylentiye göre filosundaki bazı gemiler rotadan saparak Alaska’ya ulaşmıştır. Ancak bu keşiften merkezi yönetimin haberi olduğuna dair bir bilgi yoktur.

1741 yılı Temmuz ayında Kamçatka bölgesine keşif seferi yapan kaptanlardan olan ve Vitus Bering’in yardımcılarından Aleksey Çirikov günümüzde Galler Prensi Adası olarak bilinen yerde karaya çıkar. Bering Alaska topraklarını gözlemlerken, Çirikov Rusya’ya dönerek yeni keşfedilen toprakların müjdesini verir.

Rusların bölgeye yerleşmeleri

1740-1800

Rus Amerikası
Rus Amerikası

Zaman içinde yeni toprakların varlığını öğrenen kürk tüccarları Sibirya kıyılarından başlayarak Aleut Adaları boyunca avlanmaya başlarlar. Her bir sefer süresi artık iki yılı aşan sürelere uzamaya başlayınca buralarda kalıcı avcı barınakları inşa edilir. 1790 yılına gelindiğinde buralarda artık yerleşim başlar. Kürk ticareti sırasında Rus, Sibiryalı ve diğer Avrupalı halklar Alaska topraklarındaki yerli halkla temas etmeye başlayacaktır.

Zaman içinde Rus tacirler ve emirlerindeki Sibiryalılardan oluşan promışlennikler, özellikle çok değerli kürklere sahip olan deniz samuru gibi hayvanları kendileri avlamaktansa yerel Aleutlar köleleştirilerek Ruslar hesabına avlanmaları sağlanmıştır. Bölgede elde edilen kürkün değeri anlaşılınca Ruslar bölgeye akın edecek ve Aleut erkekleri ailelerinin rehine alınmalarıyla köle olarak kitlesel çalışmak zorunda bırakılacaklardır. Çariçe II. Katerina Aleutlara karşı hoşgörülü davranılması konusunda bir çağrı yapmış olsa da yerel halk zorunlu çalışma koşulları ve bağlantılı şartlar yüzünden yurtlarından uzaklaştırılacak, katliama uğrayacaktır.

Sınırsız ve aşırı avlanmadan dolayı sayısı aniden azalan kürk hayvanlarının bulunması ve avlanması zorlaşınca yerel halkla Rus kürk tüccarları ve şirketleri arasındaki çekişmeler kanlı mücadeleye evrilir. Özellikle gaddar Şelikov-Golikov Şirketinin uygulamalarına karşı ayaklanan Aleutlar bazı sınırlı zaferler bile kazanacaktır. Ancak teknolojik üstünlüğe sahip Ruslar düzenledikleri cezalandırma seferlerinde halkı öldürmenin yanı sıra zor koşullarda hayatta kalmalarını sağlayacak her türlü araç ve gereci de yağmalayarak onları ölüme terk edecektir. Aleut halkı Ruslarla temas etmelerinden iki nesil sonra (1741- 1799) Asya’dan gelen salgın hastalıklar, katliamlar ve yaşam koşullarının yağmalanması nedeniyle nüfuslarının % 80’ini kaybedecektir.

Koloni ürünlerin taşıma maliyetlerinden dolayı çok kârlı olmasa da tacirler bölgedeki toprakları kendi üzerlerine geçiriyorlardı. 1784 yılında daha sonra bölgede faaliyet gösterecek olan Rus-Amerikan Kumpanyasının kurucularından Grigoriy Şelihov Kodiak Adasına varır. Burada yabancıları istemeyen yerlilerin saldırıları karşısında Şelihov yüzlerce yerliyi öldürerek adada hakimiyetini ilan edecektir. Awa’uq Katliamı olarak bilinen bu vahşi katliamda 2000 kadar Supik Eskimosu (Alutiiq) öldürülmüştür.

1790 yılında Rusya’ya geri dönen Şelihov, Aleksandr Baranov’u kürk ticaretini devam ettirmek için görevlendirir. Baranov’un çalışma kampını kurduğu yerde bugün Kodiak kenti bulunur. Bölgeye yerleşen Ruslar yerel kızlarla evlenecek ve torunları bugün hala Rus soyadlarına sahip ABD’lileri oluşturacaktır. 1795 -1802 yılları topraklarında işgalci istemeyen yerlilerle Ruslar arasında savaş yıllarıdır. Sonunda savaş gemileriyle yerli köylerini yerle bir eden Baranov, bugün Sitka olarak bilinen yere Rus Amerikasının başkentini inşa eder.

1799 yılında Şelihov’un damadı Nikolay Rezanov Amerika’dan Rusya’ya yapılacak olan kürk ticareti tekelini ele geçirir ve Rus – Amerikan Kumpanyasını meydana getirir. Çar I. Pavel şirkete tekel hakları verirken sömürgeleri genişletme görevi de yükler.

1800-1867

1804 yılına gelindiğinde şirketin yöneticisi konumuna geçen Baranov, yerel Tlingit halkına karşı galip geldiği Sitka Muharebesinin ardından bölgenin tek hakimi olur. Ancak bu üstünlüklerine rağmen Ruslar Alaska’nın tamamına egemen olamazlar, kıyı bölgelerine hakim olsalar da iç bölgelerde denetim sağlayamazlar.

1830’lu yıllara gelindiğinde kürk ticaretindeki Rus egemenliği yerini İngiliz Hudson’s Bay Company’ye bırakmaya başlar. Ayrıca bölgede ABD artık gücü hissedilir bir güç olmaya başlar. Ruslar, kendi gemilerinden daha sık bölgeye gelen ABD kaynaklı kargo gemilerine bağımlı olmaya başlar. ABD ve İngiltere ile kürk av sahalarını paylaşan anlaşmalar yapsalar da Alasaka’daki Rus etkisi giderek kaybolmaktadır.

Rus-Amerikan Kumpanyası çoğunlukla işletme bilgisinden yoksun donanma subayları tarafından yönetilmeye başlayınca ticaret zayıflayacak ve Ruslar ABD ve İngiliz ticarî rekabetine dayanamayacaktır. Sonunda Hudson Bay Company ile anlaşma yoluna giden şirket İngilizlere kendi av sahalarından pay verecektir.

Yerli halklardan Tlingitler hiçbir zaman işgalcilere boyun eğmeyecek ve fethedilemeyeceklerdir. Aleutlar ise evlerinden uzaklara atılacak ve nüfusları oldukça düşük seviyelere düşecektir.

Alaska’nın ABD’ye satılması

Alaska'yı ABD adına satın alan 1 Ağustos 1868 tarihli ve 7.2 milyon dolar değerindeki çek
Alaska’yı ABD adına satın alan 1 Ağustos 1868 tarihli ve 7.2 milyon dolar değerindeki çek

1860’lı yıllara gelindiğinde Çarlık hükümetleri Amerika’daki koloniden kurtulmanın yollarını arıyordu. Aşırı avlanma değerli kürk hayvanlarını tüketmiş, bölgedeki İngiliz ve ABD varlığı ticareti iyice zora sokmuştu. Bu sorunların yanı sıra ortaya çıkan uzak diyarlardaki bir sömürgeyi besleme ve koruma sıkıntıları bölgenin 1867 yılında ABD’ye satılmasıyla sona erdi. Faaliyet gösteren Rus şirketi de kapatıldı.

ABD’nin kendi topraklarını Ruslardan satın almalarını kabul etmeyen başta Tlingitler olmak üzere yerli halkların talepleri 20.yüzyılın ortalarına kadar ABD hükümetlerince görmezden gelinecektir. 1971 yılında onaylanan Alaska Yerli Talepleri Çözümleme Yasası ile yerel halklar topraklarında haklarını kazanacaklardır.

Rusların bölgedeki hakimiyetinin zirvede olduğu dönemde bile yerleşik hayatta yer alan Rusların sayısı 700 seviyesindedir. 40 bin Aleut içinde yaşayan Ruslar, satışın ardından eşit haklara sahip olsalar da ABD Silahlı Kuvvetleri Rusları zorla bulundukları bölgeden çıkartacaktır. Göç eden çoğunluğa rağmen bölgede kalmakta ısrar eden Ruslar bugün yerli halkla karışmış ABD vatandaşlarıdır.

Beğen
Beğen Muhteşem Haha İnanılmaz Üzgün Kızgın