Ansiklopedi

209
220
466,362
81
105
195,120
Şehir Malatya
644
757
1,692,361
Vakum bombası (Termobarik bomba), yüksek yanıcılığa sahip bir maddenin hedefin rakımına göre önceden ayarlanan belirli bir irtifada atmosferdeki oksijen ile termokritik bir hava-yakıt oranında karıştırılması, daha sonra bu karışımın bomba düzeneğine dahil elektronik bir fitil ile ateşlenmesi sonucu ortaya çıkan devasa alev topu ve basınç dalgası ile nüfuz alanındaki hedeflerin etkisiz hale getirilmesi prensibini kullanan silahlara denir. Yakıt-hava patlayıcılar, yüksek tahribatlı basınç bombaları ve vakum (boşluk) bombaları olarak da isimlendirilen bu silahlar konvensiyonel patlayıcılı bombalara nazaran birim hedef alanı ve uçak tarafından taşınan birim ağırlığa göre çok daha yüksek bir basınç tahribatı ve dolayısıyla maliyet etkinlik...
Nebula ya da bulutsu uzayda bulunan ve geniş alanlara yayılmış olan kozmik toz, hidrojen, helyum ve diğer iyonize gazlardan oluşan bulutsu yapıdır. Bir bulutsu uzayda bulunan dev toz ve gaz bulutudur. Bazı bulutsular süpernova olarak ölen yıldızların açığa çıkardığı gaz ve toz tarafından meydana gelir. Diğer bulutsular da yeni yıldızların oluştuğu bölgelerde bulunurlar. Bu sebepten dolayı bazı bulutsulara “yıldız oluşum yerleri” adı verilir. Nebula oluşumu Bir nebula, oluşmadan önce bir yıldızdır. Bu yıldız büyüdükten sonra ya beyaz cüce nötron yıldızı ya da bir karadelik olur. Fakat bütün yıldızlar bunlardan biri olmadan önce kırmızı süperdev hâline gelir. Bu yıldızlar çok büyük oldukları için içten gelen basınç ve yüksek...
Işığın boşluktaki hızı, fiziğin birçok alanında kullanılan önemli bir fiziksel sabittir. Genellikle c sembolüyle gösterilir. Tam değeri saniyede 299.792.458 metredir. (Yaklaşık olarak 300.000 km/sn olduğu söylenir.) Metrenin uzunluğu bu sabitten ve uluslararası zaman standardından hesaplanmıştır. Özel göreliliğe göre c, evrendeki bütün madde ve bilgilerin hareket edebileceği maksimum hızdır. Bütün kütlesiz parçacıkların ve ilgili alanlardaki değişimlerin boşluktaki hareket hızıdır (ışık ve çekimsel dalgalar gibi elektromanyetik radyasyon dahil). Bu parçacıklar ve dalgalar gözlemcinin eylemsiz referans çerçevesi, ya da kaynağın hareketi ne olursa olsun c'de hareket ederler. Görelilik teorisi'nde c, uzay-zaman arasındaki ilişkiyi kurar...
Mars, Güneş Sistemi'nin Güneş'ten itibaren dördüncü gezegeni. Yüzeyindeki yaygın demir oksitten dolayı kızılımsı bir görünüme sahip olduğu için "Kızıl Gezegen" de denir. Mars Dünya’dan çıplak gözle görülebilmektedir. İnce bir atmosferi olan Mars gerek Ay'daki gibi meteor kraterlerini, gerekse Dünya'daki gibi volkan, vadi, çöl ve kutup bölgelerini içeren çehresiyle bir yerbenzeri gezegendir. Ayrıca dönme periyodu ve mevsim dönemleri Dünya’nınkine çok benzer. 2 adet uydusu bulunmaktadır. (Phobos ve Deimos) Mars’taki Olimpos Dağı (Olympus Mons), Güneş Sistemi’nde bilinen en yüksek dağdır ve Marineris Vadisi (Valles Marineris) adı verilen kanyon en büyük kanyondur. Ayrıca Mars’ın kuzey yarımküresinde 10.600 km uzunluğunda ve 8.500 km...
Paracas Kafatasları Uzaylı ırka mı ait? Paracas, Peru’nun güney sahillerinde çölle kaplı çıplak bir yarımada. 1928 yılında Peru’lu arkeolog Julio Tello burada kum ve kayaların altında büyük ve eski bir mezarlık keşfeder. Bu mezarlıklarda bulunan 300 den fazla kafatası şimdiye kadar dünya yüzünde görülmüş en uzun kafatasları olarak nitelendirilmiştir. Yaşları da 3000 yıl olarak tespit edilmiştir. Paracas Tarih Müzesi müdürü beş kafatasındaki saç, diş, deri ve kemik parçalarından aldığı örnekleri bir genetik laboratuvara götürmüş ve bunların nereden alındığına dair bilgi vermeden üzerlerinde genetik test yapılmasını istemiştir. Yapılan mitokondriyal DNA (mtDNA –ana sülalesi) testlerin sonucunda şimdiye kadar hiçbir insan, primat veya...
Kaldera, volkanik patlama sonucu toprağın çökmesiyle oluşmuş volkanik yer şeklidir. Bazen volkanik kraterlerle karıştırılmaktadır. Kelime, İspanyolcada ‘caldera’ ve Latincede ‘calderia’ denilen ‘pişirilmiş çömlek' anlamına gelmektedir. Kaldera terim olarak Alman jeolog Leopold von Buch tarafından 1815 yılında Kanarya Adalarında bulunan Taburiente Kalderasını görmesi ve bu ismi kullanması sonucu literatüre eklenmiştir. Kaldera, bir volkanın kendi içine çökmesi sonucu oluşan büyük, volkanik bir yerşeklidir. Kalderanın çöküşü, büyük bir volkanik patlama sonucu volkanın altındaki magma odasının boşaltılması ile tetiklenir. Boşalmış oda, magma patlamaları sonrasında yukarıdaki volkanik yapıların ağırlığını destekleyemez ve çökmeye başlar...
Türk merdivenleri, İtalya'nın güneyinde Sicilya Adası'ndaki Realmonte'de bir kayalıktır. Beyaz renkteki taşları ile turistlerin ilgisini çekmektedir. Andrea Camilleri tarafından kaleme alınan Commissario Montalbano serisinde de adı geçmektedir. Türk merdivenleri, marndan (kil ve kalsiyum karbonattan, değişik oranlarda tabii olarak meydana gelmiş karışım) oluşmuş, karakteristik özelliği beyaz renkli olan sedimenter bir kayaç türüdür. Sarazen (Haçlı Seferleri sırasında Avrupalı savaşçılar tarafından Müslümanlara takılan ve "Hristiyan olmayan" anlamına gelen ad) korsanları, bu konum rüzgârı kestiği için gemileriyle burada duraklama yapıp saklanırlardı. Kayaların merdivenli yapısından korsanlar dağa tırmanıp, Realmonte ve yakınlarda...
Türk Mukavemet Teşkilatı (kısaca TMT), Kıbrıs Türk toplumunun taksim hedefini gerçekleştirmek için faaliyet gösteren silahlı örgüttür. Kıbrıslı Rumların EOKA örgütüne karşı faaliyet göstermek üzere 1957'de kurulan TMT, 1958'de fiilî olarak faaliyet göstermeye başladı. Daha sonraları Millî Muhafız Ordusu, Akritas örgütü ve EOKA-B ile mücadele etti. 1 Ağustos 1976 tarihinde Kıbrıs Türk Güvenlik Kuvvetleri Komutanlığı'na dönüştürüldü. Üyelerine "mücahit" denmekteydi. Kıbrıs Harekâtı'nın başladığı 20 Temmuz 1974 tarihinde TMT üyesi 17.151 mücahit bulunuyordu. Tarih Kuruluş Rum EOKA örgütü, aslen Britanya sömürge yönetimine karşı mücadele etmek ve adanın Yunanistan'la birleşmesini sağlamak (enosis) için 1955 yılında kurulmuştu. EOKA...
Türk, bir masa ve bir insan modelinden oluşan sahte bir mekanik satranç oyuncusu (otomat). 1769 yılında 6 ay kadar bir sürede yapılıp 1770'de ilk kez İmparatoriçe Maria Theresa için sergilendiğinden beri bu konu tartışılmıştır. Otomat Viyana'da İmparatoriçe Maria Theresa'nın hizmetinde çalışan mekanikçi Wolfgang von Kempelen tarafından yapılmıştır. İmparatoriçe Maria Theresa için yapılan bu otomat, 120 cm uzunluğunda, 105 cm genişliğinde ve 60 cm yüksekliğindedir. Akçaağaçtan ve üzerine satranç tahtası çizilmiş tekerlekli bir kabinet önünde oturan bıyıklı, sarıklı ve pelerinli bir Türk figüründen oluşuyordu. Öndeki kapak açılıp dolabın ve Türk'ün içine bakıldığında irili ufaklı pek çok kaldıraç, makara ve başka karmaşık mekanik...
Macar bisiklet tasarımcıları tarafından tasarlanan Stringbike, geleneksel zincir ve dişliler yerine bir ip ve makara tahrik sistemini kullanan bir bisiklettir. Bisikletin her iki yanında birer adet salınım kolu ve kam mekanizmasına bağlı kasnaklara bağlı iki Dyneema* halatı kullanır. Bu mekanizmalar, zincirle çalışan bisikletlerde bulunan yuvarlak dişlilerin yerini alır. Bir vites değiştirici kullanan geleneksel viteslerin aksine, vites oranlarını değiştirirken kayma olmaz. Stringbike, sağ taraftaki tutamakta yer alan bir vites değiştirme kolu ile değiştirilebilen, 3.5/1 şanzıman oranı olan bir 19 dişli oranı sistemi kullanır. Dişli oranları, bisiklet neredeyse hareketsizken bile değiştirilebilir. Bu sistem, zincir ve...
Scoville, biberlerin acılık birimidir. Scoville ölçüm sistemi, 1912 yılında Wilbur Scoville isimli farmakolog tarafından geliştirilmiştir. Test, bir miktar biber ekstresinin tadı denekler tarafından hissedilmeyecek hale gelene kadar şekerli su ile seyreltilmesi ve acının hissedilmediği anda şekerli su ile biberin oranlarının ölçülmesiyle yapılır. Acı tat, kapsaisin adlı maddenin kemoreseptör sinir uçlarını (nöron uçlarındaki dentritler) uyarması sonucu hissedilir. Acı, deride de hissedilmekle beraber goblet hücrelerinin yoğun olduğu ve mukus zarıyla kaplı dokularda daha iyi hissedilir. Kapsaisin içeren meyveler acı biber olarak ifade edilir ve Scoville ölçümü de kapsaisin oranının hesaplanması esasına dayanır. Scoville derecesiBiber...
Dünya, Güneş Sistemi'nde Güneş'e en yakın üçüncü gezegen olup şu an için üzerinde yaşam ve sıvı su barındırdığı bilinen tek gezegendir. Radyometrik tarihleme ve diğer kanıtlara göre 4,5 milyar yıldan fazla süre önce oluşmuştur. Dünya'nın yer çekimi, uzaydaki diğer nesnelerle, özellikle Güneş'le ve tek doğal uydusu Ay'la etkileşime girer. Dünya'nın Güneş'in etrafındaki yörüngesi, 365,256 güneş gün, yani bir yıldız yılı sürer. Bu süre içerisinde Dünya, kendi ekseni etrafında 366,265 kez döner. Dünya - Yer - Arz Dünya, Arapçada yeryüzü anlamına gelen ve dnw köküne dayanan dunyā sözcüğünden alıntıdır. Arapça sözcük "daha aşağıda veya beride olan" manasındaki Arapça adnā kelimesinin fuˁlāˀ vezninde sıfat dişilidir. Bu sözcük ise danī...
Çernobil Faciası, 26 Nisan 1986 tarihinde Sovyetler Birliği'ne bağlı Ukrayna Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin Pripyat şehri yakınlarındaki Çernobil Nükleer Santrali'nin 4 numaralı reaktöründe gerçekleşen nükleer kazadır. Meydana gelen kaza esnasında 31 kişi ölmüştür fakat çok büyük bir alana yayılan radyasyon sebebiyle uzun vadede sonuçlarının daha ağır olduğu değerlendirilmektedir. Kazanın Nedeni 25 Nisan 1986 tarihinde, Çernobil Nükleer Santrali'nin dördüncü reaktöründe rutin koruyucu bakım çalışmalarının hazırlıklarına başlandı. İleride olası acil bir durumda ek güç kaynağı olarak kullanılması için türbin jeneratörün test edilmesi planlanıyordu. Deneyin 700-1000 MW güç seviyesinde yapılması kararlaştırıldı. Kazadan bir gün önce...
Kâbe'nin kuzeybatı duvarının üstünde ve bu duvarın ortasına gelecek şekilde yerleştirilen su oluğudur. Kâbe damında biriken yağmur suları, bu duvara bakan Hicr'e akmaktadır. Altınoluğun ucunda, suyun aşağı doğru hafifçe akmasını sağlamak için yapılmış bir çıkıntı mevcuttur. Hz. İbrahim (a.s.) Kâbe'yi inşa ettiğinde üstünü örtmemişti. Peygamber Efendimiz otuz beş yaşında iken Kureyş tarafından yapılan inşasında üstü tavan ile örtüldü ve Hicr'e bakan kuzey duvarının üstüne bir oluk yerleştirildi. Kâbe damına konulan ilk oluk budur. Kâbe'nin oluğu ilk defa Emevî halifesi tarafından 710 yıllarında altınla kaplatıldı. Altınoluk diye anılması bundan sonradır. Son olarak 1857 yılında Osmanlı Padişahı Sultan Abdülmecid yeni bir altınoluk...
Tac Mahal, 5. Babür İmparatoru Şah Cihan tarafından Hindistan'ın Agra şehrinde 1631-1654 yıllarında inşa ettirilmiş anıt mezardır. İslam türbe mimarisinin en önemli eserlerinden birisi olarak kabul edilir. Babür İmparatorluğu'nun 5. hükümdarı Şah Cihan'ın 17 Haziran 1631 tarihinde genç yaşta ölen eşi Ercümend Bânû Begüm (Mümtaz Mahal) için o zamanki imparatorluğun başkenti olan Agra'da Yamuna Nehri'nin kıyısında yaptırılmıştır. Mümtaz Mahal'in ve 1666'da ölen imparator Şah Cihan'ın mezarlarını barındırır. Yapı, Şah Cihan'ın hâkimiyeti süresinde en parlak dönemini yaşayan Babürlülerin güç ve kudretini temsil eder. Hanedanın güç ve kudreti kadar, Şah Cihan ile eşi Ercümend Bânû Begüm arasındaki sevginin de sembolüdür. Şah Cihan'ın...
Levant (Arapça: el-Maşrık), Akdeniz'in doğu sahillerinde bulunan geniş bir araziyi tanımlamak için kullanılan, sınırları kesin olmayan, coğrafî, tarihî ve kültürel bir adlandırmadır. Genel olarak tarih süreci içerisinde Toros Dağları'nın güneyinde, Orta Doğu'da geniş bir alanı belirtmektedir. Batısında Akdeniz, güneyinde Arabistan Çölü ve doğusunda Mezopotamya ile sınırlanmıştır. Levant Kafkasya Dağları'nı, Arap Yarımadası'nın belirli bir parçasını ve -her ne kadar kimi kaynaklarda Kilikya dahil edilse de- Anadolu'yu içermez. Sina Yarımadası, Levant ile Mısır arasında bir kara köprüsü oluşturduğundan dışarıda tutulabilir. Zamanla Levant insanı ve kültürü Sina ve Nil Nehri arasındaki bölgeye egemen olmuş olsa da, bu bölge coğrafi...
Kuantum mekaniği veya Kuantum fiziği atom altı parçacıkları (proton, elektron, kuarklar ve nötron) inceleyen bilim dalıdır. Kelime anlamı itibari ile "ne kadar, ne büyüklükte" gibi manalara sahip olan ve fiziğin ulaşabilmiş olduğu en son nokta şeklinde bilinen bilim dalına Kuantum fiziği ismi verilmektedir. Kuantum fiziği ya da diğer adı ile Kuantum Mekaniği evrenin işleyişini oldukça yakından inceleyen bir bilim dalıdır. Evreni çok daha iyi bir biçimde anlayabilmek amacı ile atom içerisinde yer alan Proton, elektron, kuarklar ve nötron kuantum fiziğinin kapsama alanına girmektedir. Kuantum Nedir, Ne İşe Yarar? Kuantum evreni en iyi biçimde açıklayan bilim dalı şeklinde tabir edilmektedir. Geleneksel nitelikteki fizik kuralları her ne...
1954'ten günümüze kadar Türkiye sınırları içerisinde ve yurtdışında yaşanmış sivil ve askeri uçak, helikopter kazalarının kronolojisi... Türkiye'deki Uçak Kazaları Adana'da THY'ye ait ARK adlı uçak düştü; Adana'dan Ankara'ya gitmek için saat 13.40'da havalanan ARK uçağı kalkıştan 10 dakika sonra Toros eteklerinde Kurttepe mevkinde havada infilak etti. Uçağın parçaları 15 kilometrelik bir alana yayıldı. Kazada 25 kişi öldü.İsveç'in başkenti Stockholm'den Ankara'ya gelen İskandinav Havayolları'na (SAS) ait yolcu uçağı Esenboğa Havaalanı yakınlarında düştü; 42 kişi öldü. THY'nin Adana-Ankara seferini yapan Fokker F27 tipi Tay adlı uçağı, Etimesgut Havaalanı yakınlarında Karanlıktepe'ye çarparak düştü, 28 kişi öldü.THY'ye ait...
Marshall Planı II. Dünya Savaşı sonrasında 1947 yılında önerilen ve 1948-1951 yılları arasında yürürlüğe konan ABD kaynaklı bir ekonomik yardım paketidir. 16 ülke, bu plan uyarınca ABD'den ekonomik kalkınma yardımı almıştır. ABD Kongresi Marshal Planını 11 Eylül 1947 de onaylamıştır. II. Dünya Savaşı sonrasında Truman Doktrini, esas itibariyle Sovyetler Birliği'nin doğrudan doğruya baskısı ve tehdidi altında olduğu vurgulanmış ve buna istinaden sadece Yunanistan ve Türkiye'ye askeri yardım öngörmüştür. Fakat bu sırada Avrupa'nın durumu iktisaden son derece kötüdür. Altı yıllık savaş, bütün ülkelerin ekonomik kaynaklarını tüketmiştir. Savaş, bütün ülkelerde ağır tahribat yapmıştır. Sovyetler Birliğinin, bu durumu fırsat bilerek...
Şerbet Nedir? Şerbet, şarap ve şurup, aynı kelime kökünden gelmektedir ve Türkçeye Arapça “şerben” (içmek) kelimesinden geçmiştir. Şerbetin Batı’ya yayılışı ise, büyük oranda Osmanlı İmparatorluğu zamanında gerçekleşmiştir. Bu nedenle Batı dünyasında, Osmanlıların kullandığı şerbet kelimesinden türeyen isimlerle anılmış olup, 16. yüzyılda İtalyancaya “sorbetto” şeklinde geçmiştir. İtalyanların “sorbetto”su Fransızca “sorbet” ve İspanyolca “sorbete” kelimelerini türetmiştir. Almanlar tıpkı Fransızlar gibi “sorbet”, Sırp ve Hırvatlar “šérbe”, Portekizliler de “sorvete” demişlerdir. Diğer Avrupa ülkelerinde de benzer isimlerle anılan şerbetin Avrupa’da yayılışının oldukça hızlı olduğu anlaşılmaktadır. Özellikle 16. yüzyılda Orta Doğu ve...
Geri