Nijer Cumhuriyeti

Nijer veya resmi adıyla Nijer Cumhuriyeti, Afrika kıtasının batısında bulunan ve denize kıyısı bulunmayan bir parlamenter cumhuriyet ülkesidir. Nijer kuzeyde Cezayir ve Libya, doğuda Çad, güneyde Nijerya ve Benin, batıda ise Burkina Faso ve Mali ile komşu konumundadır. Nijer cumhuriyeti Mali, Songhai, Kanem-Bornu ve Sokoto gibi imparatorlukların yer aldığı topraklarda kurulmuştur. Geçmişte Fransa sömürgesi olan ülke 1960 yılında bağımsızlığına kavuşmuştur. Ülke büyük bir Afrika nehrinin adını taşımaktadır. Topraklarının %55'i çöl ya da yarı çöldür. Etnik grupları bakımından: Hausa, Djerma, Tuareg, Kanuri, Tubu, Arap, Gurmançe, Fulani ile oluşmakta ve başlıca konuşulan diller Hausa Djerma, kanurice, Fulanıca, Temaşekçe, Tıbuca, Arapça ve Gurmançe'dir. Resmi işlemlerde Fransızca kullanılmaktadır. Ülkenin başkenti Niamey'dir.

Tarih​

Nijer'in sonradan Sahra Çölü'ne dönüşen Kuzey kesiminde, tarih öncesi döneme uzanan yaşam izlerine rastlanmıştır. Avrupalılar'ın bölgeye gelişinden önce Songay, Mali, Gao, Bornu gibi imparatorluk ve devletler Nijer topraklarına hâkim olmuşlardır. 19. yüzyılda ise Avrupa'dan gelen İngiliz ve Alman kâşifler Nijer Nehri'nin kaynağını aradılar. Ülke 1921 yılında Fransız Batı Afrikası sömürge sistemine dahil edilerek, Fransa'nın sömürgesi haline gelmiştir. Bu bölgede sömürgeci ülkeler tarafından çiziler sınırlar, tarihi ve kültürel hassasiyetler gözetilmeden oluşturulmuştur. 1958 özerlik kazanan ülke, 1960 yılında Fransa'dan bağımsızlığını ilan etmiştir.

Tarihi kayıtlara göre bugünkü Nijer topraklarına İslâmiyet 10. yüzyılın sonlarına doğru Berberiler vasıtasıyla ulaşmıştır. Ancak çok eskiden bu yana Nijer topraklarının bir kısmına hükmeden Gao Krallığı'nın 6. kralının adının Za Ali Fay olması bu bölge halkının çok daha önceden İslâm'la tanışmış olabileceği ihtimalini ortaya çıkarmaktadır. Kuvvetli olan ihtimal de Nijer halkının İslâm'ı daha 7. yüzyılda Ukbe bin Nâfi'in Kuzey Afrika'da gerçekleştirmiş olduğu fetihlerin hemen arkasından tanıdığıdır. İslâm buralarda yayılmaya başladığında Nijer topraklarının Batı kesimleri Gao Krallığı'nın yönetimindeydi. Bu devletin 15. kralı Za Kosoy 1009'da Müslüman olarak Muslimdam unvanı aldı. Gao Krallığı 11. yüzyılın ikinci yarısında Murâbıtlar'a tâbî olmuştur. Sonraları Songhay İmparatorluğu olarak adlandırılan bu devletin başına 1464'te Sünni Ali adlı kral geçti. Ondan sonra devlete hükmeden krallar hep Müslümanlardandır. Bu devlet 1593'ten sonra Fas'a bağlı bir sultanlık oldu. Nijer'in bir kısmı üzerinde de 1200 - 1670 yılları arasında Keita Krallığı hüküm sürmüştür. Keita daha önce bugün Nijer'in başkenti olan Niamey merkezli bir prenslikti.

Keita'nın daha krallık olmadan önceki yöneticisi Baramendana 1050'de Müslüman oldu. 1200'de krallık olmasından sonra devlete hükmedenler de hep Müslümanlardandır. Keita Krallığı 16. yüzyılın sonlarından itibaren Fas'a tâbî olmuştur. Nijer'in doğusuna uzun bir süre Bornu Krallığı hükmetti. (Bornu Krallığı hakkında Nijerya târihine bkz.) Kuzey kesimleri de 14. yüzyılın başlarından itibaren Mali Krallığı'nın eline geçti. Nijer toprakları 19. yüzyılın sonlarında Fransız sömürgeciler tarafından işgal edildi ve 3 Ağustos 1960 târihine kadar Fransız işgalinde kaldı. Bağımsızlık sonrasında ilk cumhurbaşkanı İlerici Nijer Partisi'nin lideri Hamani Diori oldu. Hamani Diori Fransız işgalcilerle iyi ilişkiler içinde olan ve Fransızlar tarafından desteklenen biriydi. Onun işbaşına getirilmesi de tamamen Fransızların oyunuyla oldu. Dolayısıyla Fransız sömürgeciler Nijer'in bağımsızlığını tanımakla bu ülkeden elde etmekte oldukları çıkarlardan bir şey kaybetmediler. Diori'nin yönetimi 15 Nisan 1974 târihinde gerçekleştirilen askeri darbeyle sona erdi ve yerine Seyni Kunçe geçti. Onun ölümü üzerine 14 Kasım 1987'de Albay Ali Saibu cumhurbaşkanı oldu. Ali Saibu, 1993'te çok partili rejime geçilinceye kadar bu görevde kaldı. 27 Mart 1993'te gerçekleştirilen çok partili seçimlerde muhalefetteki Değişim Güçleri İttifakı'nın adayı Mahamane Osmane cumhurbaşkanlığına seçildi.

Osmanlı Devleti Nijer'in doğusundaki Kavar Sultanlığı'nı Trablusgarp Vilâyeti'nin hinterlandı olarak gördüğünden bu toprakları da XVI. yüzyıldan beri kendine bağlı saymaktaydı. Ancak, Osmanlı kayıtlarında bu bölgeye XIX. yüzyıla kadar askeri birlik gönderildiğine dair herhangi bir bilgi bulunmamaktadır.

1835 yılında Trablusgarp'ın yeniden merkezî yönetime bağlanmasıyla Osmanlı Devleti bu bölgeyle fiilen yeniden komşu haline geldi ve karşısında 1830'da ele geçirdiği Cezayir'den Güney'e ve Çad Gölü civarından Kuzeye doğru yayılmak isteyen Fransa'yı buldu. Bu dönemde, işgale uğramamak isteyen Müslüman sultanlıklar Osmanlı Devleti'nin Trablusgarp vâlîleri ya da Fizan kaymakamları ile temasa geçmeye ve tâbiyetleri arzetmeye başladılar. Bunlardan biri de 1850 yılında Murzuk ilçesine gelerek metbuluğunu bildiren Kavar Hakimi I. Muhhammed idi. Merkezi Bilma şehri olan Kavar'ın Osmanlı idaresine alındığı 22 Şubat 1852 târihli ve 1268 sayılı İrâde-i Dâhiliye ile onaylandı. Bu şekilde Sahra ticaretinde önemli rol oynayan Bilma Tuzlası da Osmanlı Devleti'ne ilhak edilmiş oldu.

Kavar ilçesine ilişkin ekonomik verilere ise ilk kez 1884 yılına ait Trablusgarp eyaleti salnamesinde rastlanmaktadır. 1906'da Fransızların bölgeyi asker göndererek işgal etmesiyle Kavar ilçesi yeniden İstanbul'un gündemine geldi. 1911-12 Trablusgarp Savaşı'nda alınan yenilgi sonucu Osmanlı Devleti'nin bu eyaleti boşaltması Kavar'daki Fransız işgalinin yerleşmesine sebebiyet verdi.

Nijer Bayrağı​

Nijer bayrağı günümüzde kullanılan hali 23 Kasım 1959 tarihinde göndere çekilerek kullanılmaya başlanmıştır.

Bayrak yatay olarak bayrağı üç eşit parçaya bölen turuncu, beyaz ve yeşil renklerden oluşmaktadır. Bayrağın üst bölümünde bulunan turuncu ülkenin kuzeyinde ve doğusunda bulunan sahra çölünü sembolize ederken, alt bölümde konumlandırılan yeşil ise batısında ve güneyinde bulunan yeşil vadileri ifade etmektedir. Bayrağın ortasında bulunan beyaz şerit ise ulusun suçsuzluğuna ve saflığına bir işaret olarak yer almaktadır. Beyaz şeritin ortasında, bayrağında tam ortasına gelecek şekilde konumlandırılan turuncu güneş ise ülke ulusunun olası bir savunma durumunda tüm haklarından feragat ederek vatanını savunabileceğini ifade etmektedir.

Ülke bayrağının resmi olarak hangi oranlarda olması gerektiği belirlenmediğinden dolayı, bayrak birçok oranda kullanılabilmektedir.

Nijer Arması​

Nijer arması, Afrika ülkesi Nijer tarafından kullanılan resmi devlet armasıdır.

Armanın merkezinde yer alan ve beyaz zemine sahip kalkan içerisinde altın rengine sahip dört adet simge yer almaktadır. Bu simgelerden güneş kalkanın ortasında bulunmakta olup, heraldik açıdan sağ tarafında ülkedeki siyah tenlileri ve Hausaları temsilen mızrak ile üzerine çapraz bir şekilde konumlandırılan ve beyaz tenlileri temsilen iki adet kılıç, sol tarafında ülkedeki tarımsal faaliyetleri simgelemek üzere üç adet hintdarısı koçanı ve alt bölümünde ise sığır ailesine mensup olan ve ülke içerisindeki hayvan yetiştiriciliğini ve kuzeyden yaşayan göçebe toplulukları temsil eden Zebu kafası yer almaktadır. Kalkanın hemen arka tarafından sağda ve solda ikişer adet olmak üzere çapraz olarak konumlandırılan mızraklar dökümlü Nijer bayrağı ile gösterilmiştir. Armanın alt bölümünde yer alan beyaz zemine sahip slogan bandında ise ülkenin Fransızca olan ismi REPUBLIQUE DU NIGER (Türkçe:Nijer Cumhuriyeti) yazmaktadır.

Coğrafya​

Nijer, Afrika kıtası üzerinde 1.267.000 km² bir alan kaplamaktadır. Ülkenin orta kısmında bulunan Aïr Dağları'nın en yüksek noktası 2.022 metre ile Mont Idoukal-n-Taghès adlandırlan bölümüdür. Ülkenin batısında, kuzeyinde ve güneyinde birçok çöl bulunurken, %30 kaplama alanı ile Ténéré Çölü ülkenin en büyük çölüdür. Çöller genel itibarıyla ülke topraklarının üçte ikisini kapsamaktadır. Kıtanın en büyük üçüncü nehri konumunda bulunan Nijer Nehri, ülkenin güneybatı bölümünde 650 km'lik bir uzunluk ile ülke sınırları içerisinden akmaktadır. Tarıma elverişli alanların çoğu Nijer nehri kıyısındadır. Ülkenin ayrıca Çad Gölü'ne kıyısı bulunmaktadır Ülke toplam sınırı olan 5.697 km'den 1.497 km'si ve böylelikle en uzun ülke sınırını Nijerya, 1.175 km'si Çad, 956 km'si Cezayir, 821 km'si Mali, 628 km'si Burkina Faso, 354 km'si Libya ve 266 km'si ise Benin sınırından oluşmaktadır.

İklim​

Nijer sıcak ve kurak bir iklime sahiptir. Temmuz - Ağustos ayları yağışların görüldüğü aylardır. Batıda Burkina Faso sınırı yakınında ve Nijer Nehri kıyısında bulunan başkent Niamey'de yıllık sıcaklık ortalaması 30.6 derece, yıllık yağış ortalaması 636 mm.'dir. Orta kesimlerde bulunan Agadez şehrinde ise yıllık sıcaklık ortalaması 38.2 derece, yıllık yağış ortalaması da 129 mm.'dir.

Nüfus​

Ülkenin 2014 resmi verilerine göre nüfusu 19 000 100 olarak açıklanmıştır. Ülke nüfusunun büyük bir bölümü şehirlerde ve özellikle de Benin ve Nijerya sınırlarına yakın bölümlerde yaşamaktadır. Ülkenin kuzey bölümlerinde Vaha bölgelerinde yaşayan topluluklar mevcut olup, göçebe ya da yarı göçebe yaşam sürdüren topluluklarda mevcuttur. Ancak günümüzde birçok kişi göçebe hayatını bırakarak yerleşik bir hayatı tercih ederek şehirlere yerleşmektedir.

Nijer genç bir nüfusa sahip olup, 2016 tahmini verilerine göre %68,16'sı 0-24 yaş aralığındadır. Ülkenin sadece %2,64'ü 65 yaş ve üzerindedir.

0-14 yaş: %49.31 (erkek 4,635,901/kadın 4,554,010)
15-24 yaş: %18.85 (erkek 1,734,887/kadın 1,777,896)
25-54 yaş: %25.94 (erkek 2,414,668/kadın 2,419,725)
55-64 yaş: %3.27 (erkek 316,655/kadın 293,570)
65 yaş ve üzeri: %2.64 (erkek 250,314/kadın 240,974)

Şehirde yaşayanların oranı 2015 verilerine göre %18,7 olan ülkede, nüfusun yıllık artış oranı 2016 tahmini verilerine göre %3,22 düzeyindedir.

Dil​

• Nijer'in resmi dili Fransızca'dır.
• Hausa,
• Fulfulde,
• Gulmancema,
• Kanuri,
• Zarma,
• Tuareg

Nijer'de konuşulan diğer ulusal dillerdir.

Din​

• Nüfusun %80'i Müslümandır.
• Geri kalan %20'lik kısım
• Hıristiyanlığa ve yerel inançlara sahiptir.

Siyaset​

Nijer'de 26 Aralık 1992'de halkoyuna sunulan anayasanın kabul edilmesinden ve bu anayasanın 1993 başlarından itibaren yürürlüğe girmesinden sonra çok partili demokratik bir sisteme geçildi. Diğer frankofon (Fransa güdümündeki) ülkelerde olduğu gibi Nijer'de de rejimin laik kimliğine büyük önem verilmektedir. Ülkenin en üst yöneticisi devlet başkanı, hükümetin başkanı ise başbakandır. Yasama yetkisi 83 üyeli parlamentodadır. Parlamento üyeleri serbest genel seçimlerle belirlenir. Nijer, BM, İKÖ (İslâm Konferansı Örgütü), Afrika Birliği Örgütü, Batı Afrika Ülkeleri Ekonomik Topluluğu, Afrika, Antiller ve Pasifik Sözleşmesi, Uluslararası Para Fonu (IMF), İslâm Kalkınma Bankası gibi uluslararası örgütlere üyedir.Nijer 2011 Human Development raporuna göre Demokratik Kongo Cumhuriyeti devletinden sonra insani gelişim endeksi, en düşük ikinci devlet konumundadır.

İdari yapılanma​

Ülke toprakları yedi bölge ve Niamey başkent belediyesi bölgesi olmak üzere toplam sekiz bölgeye ayrılmıştır. Bu yedi bölge ayrıca 63 ile, iller ise 254 belediyeye ayrılmış konumdadır.

Bölgeler:

• Agadez
• Diffa
• Dosso
• Maradi
• Tahoua
• Tillabéri
• Zinder
• Niamey (Başkent Belediyesi)

Ulaşım​

Ülkenin ulaşım ağı son yıllarda büyük gelişim göstermektedir. Ülke içerisinde bulunan kara yolları 2005 yılında bu yana o güne kadar var olan yolların iki katına çıkarak, 3.912 km'si stabil olmak üzere 18.949 km'ye ulaşmıştır. Ayrıca 2012 verilerine göre ülke içerisinde nizami iniş ve kalkış pistlerine sahip olan on havaalanında içerisinde bulunduğu toplam 30 havaalanı bulunmaktadır. Ülkenin güneybatı bölümünden akan Nijer Nehri'nin ise ülke içerisinde yer alan 650 km'lik bölümünden 300 km'si deniz taşımacılığına uygundur.

Mutfak​

Nijer mutfağında ağırlıklı olarak pirinç ve yanında çeşitli soslar, kuskus, kebap, ızgara balık ve tavuk büyük yer tutar. Patates de oldukça fazla tüketilmektedir. Sabah kahvaltılarında genelde haşlanmış pirinç yenir. En popüler yemekleri arasında çeşitli soslarla (bakla sosu, biber sosu, damates souo, vb.) hazırlanmış olan yulaf ezmesi, sosisli pilav, kırmızı soslu makarna, pilav ve fasulye, "dumbou" denilen mısır ve kuskus ağırlıklı bir yemek, "kilishi" denilen fıstık ya da karabiber soslu biftek, "masa" denilen ve daha çok fıstık sosu ile tüketilen pancakeler, "koudagou" adı verilen kızartılmış tatlı patates yer alır. Omlet ile ve kızartılmış balık ile yaptıkları sandviçler de tercih edebileceğiniz lezzetlerdendir. Barlarda sunulan sarımsak soslu bezelye ve fasulyeler de oldukça lezzetlidir. Meyve olarak en fazla Mango tüketilir.

Niamey Büyükelçiliği​

Posta adresi
54, Rue AM 5, Zone des Ambassades, Kouara Kano, BP 12940 Niamey / Niger
T: (00) 227 20 72 51 20

F: (00) 227 20 72 51 19
E: [email protected]

: Niamey Büyükelçiliği
: Niamey Büyükelçiliği

Görev Bölgesi :
Nijer