Ansiklopedi Mesir Macunu

Mesir macunu Mesir macunu
Mesir macunu, 41 çeşit baharat ve şifalı ottan oluşan bir macun çeşididir. İlk olarak Yavuz Sultan Selim'in (1470 – 1520) eşi Ayşe Hafsa Sultan hastalanınca dönemin ünlü ve başarılı hekimi Merkez Efendi tarafından kullanılmıştır. Daha sonra halk tarafından ilgi görünce halka da dağıtılmaya başlanmış ve dilden dile dolaşan mesir macununun tarifi öğrenilmiş ve insanlar tarafından yapılmıştır.

Mesir macununun genel özellikleri, hoş lezzeti ve kokusudur. Vücuda kuvvet, kalbe ferahlık verir, damağı kuvvetlendirir, dikkati arttirir, siniri yatıştırır, nefes darlığı, başdönmesi, sırt ağrısı, bel ağrısı, siyatik ve romatizmaya iyi gelir, kanı temizler, göğsü yumuşatır, idrar zorluğunu giderir ve iştah açar.
Manisa'da her yıl Mesir Festivali düzenlenir. Merkez Efendi'nin Ayşe Hafsa Sultan'ı mesir macunuyla iyileştirmesi canlandırılır, halk oyunları oynanır ve halka mesir macunu dağıtılır.

Manisa Bimarhanesi'nin (akıl hastalıkları hastanesi) ilk başhekimi olan ve Merkez Efendi adıyla tanınan Musa bin Muslihiddin bin Kılıç, Manisa'ya gelmeden önce Denizli'de yaşıyor ve burada 41 çeşit maddeden meydana gelen macunu hastalarına ilâç olarak veriyordu. Bu işe Manisa'ya gelince de devam etti. Macun, önceleri para karşılığında veriliyordu. İstek giderek artınca bimarhanenin yakınındaki Sultan Camii'nin minarelerinden halka lokmalar hâlinde atılmaya başlandı. 15 Nisan 1539'dan sonra bu olay her yıl yinelenerek gelenek hâlini aldı. Macun dağıtımına 1926-1952 arası ara verilmişse de 1952'de serbest bırakılmıştır.

Mesir macunu Mesir macunu
Mesir macunu 41 değişik baharattan oluşmaktadır:

ANASON : Bağırsaklardaki mayalanmaya engel olduğundan, karmatif etkisi vardır.İştah açıcıdır.
ÇAKŞIR OTU KÖKÜ : Vücuda kuvvet ve enerji verir. Genel sıhhatini korur. Cinsel gücü arttırır.
ÇİVİT : Kabakulak ve pnömoni hastalıklarında kullanılır.Bebeklerin ağızlarındaki yaraları giderir.
ÇÖPÇİNİ : Astrenjen etkisi vardır. Hemoroit ve ekzama tedavisinde kullanılır.
ÇÖREK OTU : Modern tıpta diüretik ve gaz söktürücü olarak kullanılır.
DAR-I FULFÜL : Öksürük kesici ve bedeni ısıtıcı olarak kullanılır.
HARDAL TOHUMU : Çift hastalıklarında iltihap ve ağrı giderici olarak kullanılır. Hemoroit gidericidir.
HAVLİCAN : Öksürük kesmekte, balgam gidermekte ve ağız kokusunu yok etmekte kullanılır.
HIYARŞENBE : Müshil olarak kullanılmasının sebebi, bileşimindeki antrokinon türevi nedenidir.
HİNDİSTAN CEVİZİ ve BESBASE : Mide ve bağırsak rahatsızlıklarına etki eden özelliği vardır.
HİNDİSTAN ÇİÇEĞİ : Sindirim rahatsızlıklarında kullanılır.
İKSİR : Çeşitli maddeleri bağlayıcı etkisi vardır.
KAKULE : Uyarıcı, afrodizyak. antispazmodik olarak kullanılır.
KARANFİL : Antiseptik ve ağrı gidericidir. Dış ağrılarını giderir, ağız kokusunu yok eder.
KEBABE : Modern tıpta idrar ve solunum yolları antiseptiği olarak kullanılmaktadır
KETEN TOHUMU : Akciğer hastaları. Bronşite faydalıdır. Bronşları boşattır
KİMYON : Modern tıpta terletici, spazm giderici ve iştah aşıcı olarak kullanılır
KIRIM TARTAR : Kaşıntılı deri hastalıklarında ve egzemada etkin bir kullanış sahası vardır.
KİŞNİŞ : Bileşimdeki sfinkterler ve uçucu yağların etkisi ile gaz söktürücü ve iştah açıcıdır.
LİMON TUZU : Tatlı kıvamı hafifletmek için kullanılır.
MA-İ LEZİZ : Tat verir.
MEYAN BALI : Modern tıpta öksürük kesici, balgam sökücü, idrar artırıcı olarak kullanılır.
PORTAKAL KABUĞU : Aromatik özelliği vardır. Mideyi uyarır Koku verir
RAVEND KÖKÜ : Bağırsak perikartizmini arttırarak laksatif etkisi yapar
RESENE : Mide rahatlatıcı ve gaz söktürücü olarak kullanılır.
SAFRAN : Sıkıntı ve çarpıntı giderici olarak kullanılır.
SARI HALİLE : İçindeki tanen yüzünden iştah kesici olarak kullanılır.
SİNAMEKİ : Bileşimindeki antrachinon türevleri ve bazı glikozitlerin etkisi ile müshil olarak kullanılır.
ŞAMLI veya ŞAŞLI : Güç verir.
ŞEKER : Macuna kıvam veren ve tatlandıran temel maddedir.
TARÇIN ÇİÇEĞİ : Ferahlık verir.
TARÇIN : Baharat olarak kullanıldığı gibi kabızlığı giderici olarak kullanılır. Karın ağrılarına iyi getir
TİRYAK : Eski çağlardan beri kullanılan ve çeşitli maddelerden yapılmış özel bir karışımdır.
TEKE MERSİNİ : Vücuda zindelik verir.
UD-ÜL-KAHÂR : Diş tedavisinde kullanılır. Diş ağrısını giderir. Diş nezlesinde etkindir.
ÜZÜM ÇEKİRDEĞİ : Kan yapar. Yüksek tansiyonu düşürür, gastrit. karaciğer dalak hastaları romatizma ve mavsal intihabında faydalıdır kabızlığı giderir, kalbi kuvvetlendirir kanı temizler.
YENİBAHAR : İçindeki uçucu yağlardan dolayı kuvvet verici özelliği vardır.
ZERDE ÇÖP : Kuvvet verici ve mideyi korucuyu olarak kullanılır.
ZENCEFİL ; Nefes darlığı, astım ve gribe karşı kullanılır.
ZERDEÇAL : Bel gevşekliğini giderir, beli sıkar çocukların gece altını ıslatmasını önler.
ZULUMBA : Mide hastalıklarında ve hemoroitte kullanılan tesirli bitkidir.

MESİR MACUNUNUN FAYDALARI​

Mesir macunu dağıtan Merkez Efendi tasviri Mesir macunu dağıtan Merkez Efendi tasviri
İştah açıcı; gaz giderici, kuvvet verici, idrar yaptırıcı, yorgunluk giderici, hormonları hareket ettirici etkileri vardır. Bunların yanı sıra zehirli hayvan sokmalarına karşın bir etkisi de mevcuttur. Halk arasındaki bazı inanışlar ;
  • Bu macundan kim yerse, o yıl boyunca hiçbir zehirli hayvan onu sokmaz.
  • Nevruz günü ağır hastalar bile yese iyi olur.
  • Macunu yiyen gelinlik çağındaki genç kızlar o yıl içerisinde evlenirler.
  • Macunu yiyen o sene boyunca bütün hastalıklardan korunur.
  • Cinsi kuvveti arttırdığına inanılır.
  • Çocuğu olmayanlar alırsa arzuları gerçek olacağına inanırlar.
  • Çocuk hastalıklarına iyi gelir.
Kaynak: wikipedia, topragizbiz.com, dersimiz.com
 
Bunlar da ilginizi çekebilir...
Evde Diş Macunu Nasıl Hazırlanır?
  • Ugur
  • Ugur,
  • Sağlık
  • 3    6K
Geri