Ansiklopedi Amin Alayı Nedir?

Osmanlı Devleti’nde çocuklar olgunlaşma durumlarına göre, 4 ila 7 yaş arasında Sıbyan Mektebinde ilk eğitimlerine başlardı. Bu okulların çoğu, camilere bitişik olarak inşa edilirdi. Bu mekteplerde eğitime başlayan çocuklar için 14. yüzyıldan 19. yüzyıl sonlarına kadar çeşitli merasimler düzenlenmekteydi. Bu merasimlerin en önemlisi ise Amin Alayları idi.

amin_alayi1.jpg amin_alayi1.jpg


Amin Alayı yapılacağı gün bütün aile hava aydınlanmadan kalkar, sabah namazından sonra çocuklara yeni elbiseleri giydirilerek, üstü başı mücevherat veya parıltılı taşlarla süslenmiş olduğu halde hep birlikte faytonlara binilip, çoğunlukla Eyüp Sultan Camisi'ne ziyarete gidilir ve burada dua edilirdi.

Amin Alayı, Osmanlı Devleti'nde 4-7 yaş arasındaki çocuklara "elif-ba" ve ahlak bilgilerinin öğretildiği ilk mektebe (Sıbyan Mektebi) başlatılırken yapılan merasim. Bu merasimin bir kandil günü olmasına bilhassa dikkat edilirdi. Bu mümkün olmazsa, pazartesi veya perşembe günleri yapılırdı. Bu merasimin, uğursuz sayıldığı için Safer ayına denk gelmemesine özen gösterilirdi.

Amin Alayı Hazırlıkları​

- -
Evlerde Amin Alayı hazırlıklarına bazen birkaç ay, bazen de bir yıl öncesinden başlanırdı. Öncelikle Mahmutpaşa Çarşısı'nda veya Kapalıçarşı'da alışveriş yapılarak, çocuğun kıyafetleri ve okulu için gerekli olan ne varsa alınırdı. Bu arada hocaya, kalfaya ve diğerlerine de verilecek hediyelerin de alınması ihmal edilmezdi. Aile zenginse kendi çocuğunun yanı sıra aynı yaşlarda ama maddi sıkıntılar nedeni ile henüz okula başlatılamamış o mahallenin çocuklarından duruma göre bir veya ikisinin de ihtiyaçları da görülürdü. Bir de o merasim günü verilecek ziyafetin malzemeleri de uzayıp giden bu alışveriş listesinin içinde yer alırdı.

Amin alayı yapılacağı gün, sabah namazından sonra çocuğa yeni elbiseleri giydirilir, hazırlık tamamlanınca ailece Eyüb Sultan’a gidilir ve burada dua edilirdi. Eve dönüldükten kısa bir süre sonra, okul çocukları ile ilahiciler gelirdi. Her okulun ayrı bir ilahicisi vardı.

Amin alayı​

Semtte, amin alayı bir seyir vesilesiydi. O gün sokaklarda bir bayram havası ve görülmedik bir kalabalık olurdu. Mektebe gidecek çocuk, evinin kapısında göründüğü anda ilahiciler ilahi okumaya başlarlar ve ilahilerin uygun yerlerinde alayda hazır bulunan Aminciler de “amin! amin!” diye nakarat yaparlardı. İlahi sona erince mahallenin hocası duaya başlar, çevrede bulunanlar büyük bir huşu içinde, çömelerek duayı sessizce dinlerdi. Hocanın duası sona erince, ilahiler okunmaya başlanır, amin nidaları göğe yükselirdi. Bu sırada mahallenin bekçisi, çocuğu hazırlanmış olan midilliye bindirir, yedeğine geçer, okulun kalfası ve müzakerecisi de atın iki tarafına geçerek alay hareket ederdi.

Amin alayı belirli teşrifat kaidelerine bağlıydı. En önde giden, atlas yastık üzerindeki sırmalı kesesiyle elif-bayı taşırdı. Onun arkasından, başının üzerinde rahle ve çocuğun okulda oturacağı minderi götüren uzun boylu birisi giderdi. Bunu okula gidecek çocuk takib ederdi. Çocuğun arkasında okulun hocasıyla ilahiciler, aminciler bulunurdu. Amincilerin arkasında da ikişer ikişer el ele tutuşan mekteb talebeleri gelirdi. Alayı çocuğun babası, davetliler, akrabalar ve yakın dostlar tamamlardı.Yolda ilahiciler okumaya devam eder, aminciler de münasip yerlerde “amin” derlerdi. Bu topluluk sonunda okul kapısına varır; çocuk hemen içeri girmez burada zamanın padişahına dua edilir ve gülbank okunurdu. Gülbank’ı müteakip hoca tekrar dua eder, nihayet çocuğun bir elinden okul kalfası, diğer elinden de kapıcı tutar ve doğruca hocanın yanına çıkarlardı. Çocuk hocanın önüne geldiğinde elini öper, karşısında diz çökerdi. Bu arada, kalfa da elif-ba cüzünü rahleye açardı. Daha sonra hoca Besmele-i şerif’i takiben Elif harfini gösterir ve ilk dersini verirdi.Amin alayları eski devirlerde kısaca böyle olur ve çocuk ilk dersi bu şekilde alırdı.

amin_alayi3.jpg amin_alayi3.jpg


Amin Alayı İlahileri​

Birkaç Amin Alayı ilahisi;

İlâhî-i Mekteb (Mektep İlahisi)

Yâ İlahî başlayalım ism-i Bismillâh ile
Bu duâya el açalum ism-i Bismillâh ile
Sen kabûl eyle duâmız Besmele hürmetine
İlmini eyle müyesser yâ İlâhe’l-âlemîn
Ol Muhammed hürmetine meded eyle yâ Mu‘în
İlmini eyle müyesser yâ İlâhe’l-âlemîn
Kapuna geldik niyâza yâ İlâhe’l-âlemîn
Eyleyip mansûr muzaffer kullarına yâ Mu‘în

**********

Ben bilmez idim gizli ayân hep sen imişsin
Tenlerde ve cânlarda nihân hep sen imişsin
Âmîn Âmîn
Senden bu cihân içre nişân isteridim ben
Âhir bunu bildim ki cihân hep sen imişsin

**********

Ya İlâhi neccina mimma nehaf
Kıl bizi dâim belalardan mu’âf
Hem ilmi amel eyle nasib
Ol Habib hürmetine ya Mûcib

Anamızla atamızla rahmet et
Hocamızla kalfamızla rahmet et
Sahib-i mekteb duâcı minnet et
Rahmet eyle yarlığa-kıl ya Gani

Çevresinde müslimin ü müslimât
Cümlesine ver azâbından necât.
Hem dahi ola şâhımız zıllu’l-lâh
Hazret-i Sultan Hamid pâdişah.

**********

Aşk ile yandır
Sultanım Allah
Sevk ile döndür
Sultanım Allah
Eyler Zekâî
Hamd ü senayı
Dâim duayı
Sultanım Allah

Kaynak:
Âmin Alayları-Bed’-i Besmele Töreni
AMİN ALAYI - Osmanlı Hikayeleri - ehlisunnetbuyukleri.com | İslam Alimleri | Evliya Hayatları
Osmanlı'nın 'Amin Alayları' Eyüp'te canlanacak
 
Son düzenleme:
Bunlar da ilginizi çekebilir...
Duadan sonra amin inşallah demek doğru mu?
  • deniz feneri
  • deniz feneri,
  • Dini Konular
  • 0    26K
Hemimorfit taşı (Kalamin) nedir? Özellikleri nelerdir?
  • MURATS44
  • MURATS44,
  • Ansiklopedi
  • 0    6K
Dua dır bu bir Amin'e muhtaç
  • " W£L!K£ "
  • " W£L!K£ ",
  • Dini Konular
  • 3    4K
Bana yalan atma Bünyamin
  • MURATS44
  • MURATS44,
  • Komikler
  • 2    7K
Geri