Tarih Türkiye Tarihine Kara Bir Leke Olarak Yazılan Gün 17 Eylül: Başbakan Adnan Menderes'in İdamı

17 Eylül, Türkiye'nin tarihine kara bir leke olarak yazılan gün: Başbakan Adnan Menderes'in idam edildiği gün.

Siyasi iradenin temsilcisi, ülkenin Başbakanı Adnan Menderes; darbeci askerler tarafından küçük düşürülmüş, işkence görmüş ve idam edilmişti.

adnan_menderesin_idam_edildigi_kara_gun_1.jpg adnan_menderesin_idam_edildigi_kara_gun_1.jpg


Seçimlerde yüzde 48 gibi bir oy olarak 424 milletvekili sandalyesiyle CHP'yi 3'e katlayan Adnan Menderes, halkın ezici çoğunluğunun oylarıyla Başbakan olmuştu. Menderes başkanlığındaki Demokrat Parti, 2 Mayıs 1954 tarihinde yapılan seçimlerde de büyük bir zafer kazandı. Oyların yüzde 57,6'sını alarak iktidarını tek başına devam ettirdi. Bu, Türkiye tarihinde demokratik bir seçimde bir siyasi parti tarafından ulaşılan en yüksek orandı ve bir daha da bu orana ulaşılamadı.

Darbeyle yönetime el koyup Başbakanı idam ettiler​

adnan_menderesin_idam_edildigi_kara_gun_2.jpg adnan_menderesin_idam_edildigi_kara_gun_2.jpg


Türk milletinin siyasi tercihlerini hiçe sayan, küçümseyen ve küstahça onlara kimi seçmeleri gerektiğini bildirmeye çalışan darbeciler yönetime zorla el koymuş ve Başbakan Menderes'i uydurma bir mahkemede yargılatarak idam etmişlerdi.

Celladın parasını bile Menderes'in ailesine ödettiler​

Menderes idam edildikten bir gün sonra, evinin kapısına iki kağıt asılmıştı. Kağıtlardan birinde Menderes'in neden asıldığı açıklanırken, diğerinde ise cellada ödenen para miktarı yazılıydı. Aile, cellada verilen parayı devlete ödemişti.

Darbe Dönemi​

adnan_menderesin_idam_edildigi_kara_gun_3.jpg adnan_menderesin_idam_edildigi_kara_gun_3.jpg


1955'ten sonraki ekonomik daralma ve siyasette yaşanan kamplaşma gerekçeleri 27 Mayıs askeri darbesinin alt yapısını oluşturdu.

27 Mayıs 1960 sabaha karşı saat 4'te radyoda Kurmay Albay Alparslan Türkeş TSK olarak yönetime el koyduklarını belirtti ve askeri darbenin sebeplerini bir radyo bildirisi ile halka duyurdu.

Menderes ise 27 Mayıs 1960 günü Kütahya'da Albay Muhsin Batur tarafından gözaltına alınarak Ankara'ya götürüldü. Daha sonra da ve diğer tutuklu DP üyeleri ile Yassıada'da hapsedildi. Darbeci subaylar ise Cemal Gürsel başkanlığında kurulan Milli Birlik Komitesi ve kurucu meclis ile beraber ülke yönetimini devraldı.

Menderes ve diğer Demokrat Parti üyeleri ise bulundukları Yassıada'da kurulan Yüksek Adalet Divanı tarafından yargılanmaya başladı.

Yapılan oturumlar her gece radyoda Yassıada Saati programında halka duyuruluyordu. 9 Temmuz 1961 tarihinde Anayasa Komisyonu'nun hazırladığı yeni anayasa için yapılan halk oylaması ile yüzde 61,7 oy oranı ile kabul edilerek yürürlüğe girdi.

Menderes 3 Davadan Yargılandı​

adnan_menderesin_idam_edildigi_kara_gun_5.jpg adnan_menderesin_idam_edildigi_kara_gun_5.jpg


27 Mayıs darbesini yapan cuntacıların özel olarak kurdukları mahkeme olan Yüksek Adalet Divanı'nda 13 davadan yargılanan Menderes, Bebek Davası dışındaki bütün davalardan suçlu bulundu.

Mahkeme, 9 ay 27 gün süren yargılama süreci sonunda aralarında Menderes'in de 14 kişinin idamına, 31 kişinin de ömür boyu hapse mahkum edilmesine karar verdi.
Geri kalan 418 sanığa ise 6 ay ile 20 yıl arasında değişen hapis cezaları veya beraat kararı verildi. Cemal Gürsel başkanlığındaki Milli Birlik Komitesi; Celâl Bayar, Adnan Menderes, Hasan Polatkan ve Fatin Rüştü Zorlu dışındakilerin idam cezasını affetti. Celal Bayar'ın cezası yaş haddi nedeniyle ömür boyu hapse çevrildi.

Fatin Rüştü Zorlu ve Hasan Polatkan, 16 Eylül 1961 tarihinde sabaha karşı idam edildi.

Menderes ise 17 Eylül 1961'de sağlık muayenesini yapan doktor heyetinden "sağlam" raporu alınmasının ardından, İmralı Adası'na götürüldü İlk durak, komutanın odası oldu. İdam kararı yüzüne okundu. Menderes’in dilinden “Allah milletimize zeval vermesin” cümlesi döküldü. İdam sehpasına gitmeden önce din görevlisi ile birkaç dakika konuştu. Ardından beyaz gömlek giydirildi.

"Milletime ebedi saadetler dilerim"​

adnan_menderesin_idam_edildigi_kara_gun_6.jpg adnan_menderesin_idam_edildigi_kara_gun_6.jpg


"Hayata veda etmek üzere olduğum şu anda devletim ve milletime ebedi saadetler dilerim. Bu anda karımı ve çocuklarımı şefkatle anıyorum..."

Menderes, 17 Eylül 1961 günü saat 13.21'de İmralı Adası'nda idam edildi.

adnan_menderesin_idam_edildigi_kara_gun_5.jpg adnan_menderesin_idam_edildigi_kara_gun_5.jpg
 
Bunlar da ilginizi çekebilir...
Türkiye'de İlk Kez "Albino Çakal" Görüntülendi
  • Ugur
  • Ugur,
  • Hayvanlar Alemi
  • 0    144
Tesla Türkiye’de İlk Showroom Mağazasını Açtı
  • Ugur
  • Ugur,
  • Motorlu Araçlar
  • 0    189
Türkiye'de Çayın Tarihi
  • Ugur
  • Ugur,
  • Tarih
  • 0    5K
Türkiye'nin En Zeki İli Eskişehir
  • Ugur
  • Ugur,
  • Güncel
  • 0    230
Geri