Ansiklopedi Ağnam Resmi - Osmanlı'da Küçükbaş Hayvanlardan Alınan Vergi

Ağnam ResmiAğnam Resmi veya Adet-i ağnam, Osmanlı İmparatorluğu'nda koyun ve keçi gibi küçükbaş hayvanlardan alınan vergilerdir. Diğer bilinen isimleri; Resm-i ğanem, Resm-i merâ, Koyun resmi ve Âdet-i zekâttır.

Arapça ğanem kelimesinin çoğulu olan ağnam, koyun, koyunlar manasına gelmektedir. Ağnam vergisinin miktarı zamanla değişiklik göstermiştir. Başlarda zekat gibi aynî olarak toplanan vergi, sonraları koyun başına belli oranda akçe üzerinden toplanmaya başlanmıştır.

Bu vergi keçi ve koyun sayısı üzerinden toplandığı için, vergiye tabi tutulanlar mal sayılarını doğru bildirmek zorunluluğundalardı. Yalan beyanda ise ceza verilmekteydi.

Bu vergi genellikle koyun yavruladıktan sonra Nisan veya Mayıs aylarında toplanır, kuzulu koyun kuzusu ile bir hesaplanırdı. Toplanan miktar Fatih Kanunnamesi'ne göre üç koyundan bir akçeydi. Ancak sonraları iki koyundan bir akçe olarak değişmiştir. Başka kaynaklara göre ise Adet-i ağnam resmi, her koyundan bir akçe olarak toplanmaktaydı. Zamanla değişerek her koyun başına, iki paradan on paraya kadar alınmaktaydı. Kütahya kanunnâmesinde yerli bir yörüğün koyunlarından ağnam resmi olarak ayni miktar ve iki koyuna 1 akçe alındığı söylenmektedir. Toplanan vergi miktarı bölgelerin özelliklerine göre değişim göstermekteydi.

Bazı kanunnâmelere göre, alınan vergi serbest olmayan timarlarda sipahiler ile subaşılar arasında paylaşılıyordu. Ancak Aydın’da ise ağnam resmi sancak beyine aitti. Kadı, sipahi, müderris, emîn vb. gibi askerlerin 150'den az koyunu olanlarından ağnam resmi alınmazdı. Peçuy kanununa göre papazlar bu vergiye tabi tutulmazlardı.

Ağnam resmi, belirli düzenlemelerle Tanzimat’tan sonra da toplandı. 18 Nisan 1840 tarihli bir nizamnâmenin üçüncü maddesine göre, ayni olarak ağnam alınma usulü terkedildi ve bu vergiye çeşitli isimlerle eklenen ek resimler de kaldırıldı.

1920 yılında TBMM tarafından tekrar oylanarak kabul edilmiştir. TBMM'nin kabul ettiği ilk kanundur.
 
Bunlar da ilginizi çekebilir...
2024 Yılı Resmi Tatil Takvimi
  • Ugur
  • Ugur,
  • Güncel
  • 0    168
Takvim-i Vekayi - İlk Osmanlı Türk Resmi Gazetesi
  • Ugur
  • Ugur,
  • Ansiklopedi
  • 0    5K
2019 Resmi Tatil Bayramlar ve Kandil Günleri
  • MURATS44
  • MURATS44,
  • Ansiklopedi
  • 1    2K
2018 Yılı  Resmi tatil  günleri ve 2018'e girmeyecek  ülkeler
  • MURATS44
  • MURATS44,
  • Dini Konular
  • 0    3K
Günün  resmi..
  • MURATS44
  • MURATS44,
  • Foto Galeri
  • 5    3K
Geri