Kemal Bilbaşar (1910, Çanakkale - 21 Ocak 1983, İstanbul), Türk yazar.1910'da Çanakkale'de doğdu. 21 Ocak 1983'te İstanbul'da yaşamını yitirdi. 1929'da Edirne Öğretmen Okulu'nu, 1935'te Gazi Eğitim Enstitüsü Tarih Bölümü'nü bitirdi. 1937-1961 arasında İzmir Karataş Ortaokulu'nda tarih öğretmenliği yaptı. İlk öyküsü Cahit Tanyol ile birlikte 1939-1940 arasında çıkardığı "Aramak" dergisinde yayınlandı. Önceleri Batı Anadolu'daki küçük kent ve kasaba insanlarının ilişkilerini, yaşamlarını ele alıyordu. Tek parti döneminin sorunları, eşraf, tüccar, memur arasındaki catışmalar bu ilk öykülerinin ana temasını oluşturdu.
Dünya Savaşı'nın ardından çok partili sisteme geçildiği yıllarda demokratik ortamın yarattığı çelişkiler üzerinde durdu. 1960'tan sonra roman yazmaya ağırlık verdi.
Ekonomik ve teknolojik gelişmelerden payını alamayan, çağa ayak uyduramayan köylülerin sorunlarını işledi. Doğu Anadolu'daki feodal toplum yapısına ışık tuttu.
18'inci Yüzyıl sonlarında Osmanlılar'la birlikte Ruslara karşı mücadele eden Abhaz ve Adige çerkezlerinin sert yaşam koşullarını geleneksel renklerini ortaya çıkararak anlattı.
Girdiği Edirne Öğretmen Okulu'ndan 1929 yılında mezun olan Bilbaşar, altı yıl sonra Gazi Eğitim Enstitüsü, Tarih Bölümü'nü bitirdi. 1937 yılında İzmir Karataş Orta Okulu'nda başladığı tarih öğretmenliğini, 1961 yılında emekli olana kadar sürdüren yazarın ilk öyküsü, 1939 yılında İlhan İleri ve Cahit Tanyol ile birlikte çıkardıkları edebiyat dergisi "Aramak"ta yayımlandı. Aynı yıl ilk kitabı olan " Anadolu'dan Hikâyeler" basıldı. Yazar ve eleştirmen Doğan Hızlan, Bilbaşar'ın eserlerini " "Kasaba olgusu değerlendirilmesinde edebiyat ve toplumbilim açısından paha biçilmez belgeler taşır." şeklinde yorumlamıştır .
1943 yılında Türk yazınında yabancılaşma olgusunun ilk örneği sayılan "Denizin Çağrısı" adlı ilk romanını yazdı. Asıl tanınmasına yol açan kitabı "Cemo", (1967) Türk Dil Kurumu Roman Ödülü kazandı ve MEB 100 temel eser listesi (ortaöğretim) ile MEB 100 temel eser listesi (ilköğretim) listelerine girdi. Yerleştiği İstanbul'da biyografik özellikli romanlar yazmayı sürdüren Kemal Bilbaşar'ın öykü ve düzyazıları, gazete ve dergilerde yayımlandı .
II. Dünya Savaşı sonrası Doğu Anadolu köylüsünün geri kalmışlığını da dile getiren yazar, bir dönem politikayla da ilgilenmişti.
Ödülleri
- Türk Dil Kurumu Roman Ödülü, 1967, Cemo
- May Roman Ödülü, 1969, Yeşil Gölge
Yapıtları
Öyküleri
- Anadolu'dan Hikayeler - 1939
- Cevizli Bahçe - 1941
- Pembe Kurt - 1953
- Üç Bulutlu Hikayeler - 1956
- Irgatların Öfkesi - 1971
- Pazarlık - 1944
- Köyden Kentten - 1961
Romanları
- Denizin Çağırışı - 1943
- Ay Tutulduğu Gece - 1961
- Cemo - 1966
- Memo - 1970
- Yeşil Gölge - 1970
- Yonca Kız - 1971
- Başka Olur Ağaların Düğünü - 1972
- Kölelik Dönemeci - 1977
- Bedoş - 1980
- Zühre Ninem - 1981
