Vankulu Mehmed Efendi (1592, Medine), Osmanlı devleti zamanında yaşamış din alimi ve yazar.Daha ziyade Vankulu lakabıyla tanınan Mehmed Efendi, bazı kaynaklarda Vanî Mehmed Efendi ile (ö. 1685) karıştırılmıştır. I. Süleyman, II. Selim ve III. Murad devirlerinde yaşamıştır. Müderrislik, Rodos ve Manisa müftülüğü ile Kütahya ve Medine kadılıklarında bulunmuştur.
Dini bilimlerin yanında edebiyatla da ilgilenen Mehmed Efendi, İmam Gazali'nin Kimya-ı Saadet eserini Türkçeye çevirmiştir. Ama asıl bilinen eseri El Cevheri'nin 'El Şihah' isimli eserinin tercümesi olan Vankulu Lügatı'dır. Bu eser, Osmanlı tarihinde ve İbrahim Müteferrika'nın matbaasında basılan ilk kitaptır.
