Ansiklopedi Habsburg Hanedanı

habsburg533482030b457dae.jpg habsburg533482030b457dae.jpg
Habsburg Hanedanı (Avusturya Hanedanı), 11. yüzyılda Habsburg Kontu Radbot tarafından kurulan ve Avrupa'nın çeşitli ülkelerini yüzyıllar boyunca yöneten bir hanedandır.

Tarihçe​

Hanedanın kökeni​

Hanedan adını, bugün İsviçre'de bulunan ve "Şahin Kalesi" anlamına gelen Habichtsburg'dan alır. Aargau kantonunda, Aare ırmağı yakınlarındaki bu kale, 1020 yılında, Strazburg Piskoposu Werner ve kayınbiraderi Kont Radbot tarafından yaptırılmıştır. Hanedanın bugün tespit edilebilen en eski atası, Kont Radbot'un büyükbabası Zengin Guntram'dır. Zengin Guntram'ın, 950 yılında Alman Kralı I. Otto'ya başkaldıran Kont Guntram ile aynı kişi olduğu düşünülür.

Radbot'un oğlu I. Werner (ö. 1096), "Habsburg Kontu" unvanını aldı. I. Werner, Zürih ve Yukarı Alsas bölgelerinin kontu olan III. Albert'in (ö. yak. 1200) büyükbabasıdır. Habsburglardan II. Rudolf (ö. 1232), Laufenburg ve Waldstätte'yı ele geçirdi; ancak ölümünden sonra bu bölgeler oğulları IV. Albert ve III. Rudolf arasında paylaşıldı. Sonradan III. Rudolfun mirasçıları, kendi hisselerini IV. Albert'in mirasçılarına sattı.

Hanedanın Avusturya ile özdeşleşmesi​

IV. Albert'in oğlu IV. Rudolf 1273'te Alman Kralı seçildi ve I. Rudolf olarak anılmaya başlandı. I. Rudolf, 1282 yılında, Avusturya ve Styria'yı oğulları Albert (gelecekteki Alman Kralı I. Albert) ve II. Rudolf'a -birlikte yönetmeleri için- verdi; zira Habsburglarda yönetimi tek bir kişi yerine tüm erkeklere devretme geleneği vardı. Ancak ikibaşlılığa alışık olmayan Avusturya halkı bu yönetim şeklini benimsemedi ve 1283 yılındaki bir antlaşma ile II. Rudolf haklarından feragat etti. Kral I. Albert 1308'de ölünce yeniden yönetim sorunları ortaya çıktı. Bir süre ortak yönetimin (condominium) denenmesinden sonra Avusturya Dükü IV. Rudolf 1364 yılında kardeşleriyle bir antlaşma yaptı ve eşit haklara sahip olmalarına rağmen kendisinin hanedanın de facto başı olduğunu ilan etti. Tüm bunlara rağmen Rudolf'un ölümünden sonra III. Albert ve III. Leopold 1379'da Neuberg Antlaşması'nı imzaladı ve bölgeyi yeniden bölüştü: Avusturya Albert'in; Styria, Carinthia ve Tirol Leopold'un oldu.

Bu esnada Kral I. Albert'in oğlu Avusturyalı III. Rudolf 1306-1307 yıllarında Bohemya Kralı idi ve kardeşi I. Frederick, 1314-1330 yılları arasında -III. Frederick unvanıyla- Alman Kralı idi. Avusturyalı V. Albert 1438'de Almanya, Macaristan ve Bohemya Kralı seçildi ve II. Albert unvanını aldı. II. Albert'in hayatta kalan tek oğlu Ladislas Posthumus 1446'dan itibaren Macaristan'ın, 1453'ten itibaren Bohemya'nın kralı oldu. 1457 yılında Ladislas ölünce Avusturyalı III. Albert'in tüm erkek nesli tükenmiş oldu. Aynı esnada III. Leopold'dan gelen Styrian nesli İç Avusturya ve Tirol dallarına ayrıldı.

Habsburg Kutsal Roma İmparatoru​

İç Avusturya neslinin en kıdemli üyesi V. Frederick 1440'ta Alman Kralı oldu ve 1452'de Kutsal Roma İmparatoru olarak Roma'da taç giydi (ki Frederick Roma'da taç giyen son imparatordur). Böylece Habsburglar Batı dünyasının en prestijli seküler unvanına sahip oldu. Bununla birlikte o dönemde "Kutsal Roma İmparatoru" demek, pratikte sadece "Alman Kralı" demenin gösterişli bir şekliydi ve Alman kralları -tıpkı Bohemya ve Macaristan kralları gibi- seçimle başa geliyordu. Habsburg Hanedanı'nın 1711 yılına kadar sürekli kendi içinden imparator çıkarmasının başlıca nedeni, Habsburg kontrolündeki bölgenin genişliği ve zenginliği nedeniyle Hanedanın Alman seçicilere kendi adayını dayatabilmesiydi.

Yönettiği ülkeler​

Habsburg Hanedanlığının yönetmiş oldukları bazı ülkeler şunlardır:
  • Kutsal Roma Cermen İmparatoru (1273-1806)
  • Avusturya İmparatoru (1806-1867)
  • Avusturya-Macaristan İmparatoru (1867-1918)
  • Hırvatistan Kralı (1437-1918)
  • Macaristan Kralı (1437-1918)
  • İspanya Kralı (1516-1700)
  • Portekiz Kralı (1580-1640)
  • Bohemya (Çek) Kralı (1526-1918)
  • Erdel (Transilvanya) Kralı (1690-1867)
Ayrıca kısa süreli olarak aşağıdaki ülkeleri de yönetmişlerdir:
  • Meksika İmparatoru (1864-1867)
  • Toskana Grandükü (1790-1859)
  • Parma Dükü (1814-1847)
  • Modena Dükü (1814-1859)
 
Bunlar da ilginizi çekebilir...
Suud Hanedanı ve Suudi Arabistan'ın Kuruluşu
  • Ugur
  • Ugur,
  • Ansiklopedi
  • 0    3K
Büyük Kiros - Ahameniş Hanedanı
  • Ugur
  • Ugur,
  • Ansiklopedi
  • 0    5K
Geri