Ülke Kosta Rika

Kosta Rika, bir Orta Amerika ülkesidir. Kosta Rika adı İspanyolcada zengin sahil anlamına gelmektedir. Kuzeyde Nikaragua, güneydoğuda Panama ile komşudur. Batısında Büyük Okyanus, doğusunda ise Karayip Denizi vardır. Büyük Okyanus'taki toprağı Cocos Adası Ulusal Parkı dolayısı ile Güney Amerika ülkesi Ekvador'a komşu sayılmaktadır. Ayrıca Kosta Rika, ordusu olmayan az sayıdaki ülkelerden biridir.

16. yüzyılda İspanyol kolonisi olmadan önce bu topraklarda oldukça seyrek bir yerli nüfus bulunuyordu. 19. yüzyılda İspanya'dan bağımsızlığını kazandığında dış dünyaya kapalı ve fakir bir ülke olan Kosta Rika, aradan geçen yıllarda Latin Amerika'nın en istikrarlı, müreffeh ve gelişmiş ülkelerinden biri haline geldi. 1949 yılında kabul edilen bir yasa ile ülkede ordu tamamen kaldırılmıştır. Egemen devletler arasında bunu gerçekleştiren pek az devlet vardır. Kendisiyle aynı gelir seviyesindeki ülkelere göre çok daha fazla insani kalkınma gerçekleştirdiği için 2010 yılında Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP) tarafından örnek ülke seçilmiştir. 2011 yılında ise yine aynı kuruluş tarafından insani kalkınma ve eşitsizlikle mücadele yanı sıra, sürdürülebilir cevre politikaları konularında UNDP'nin örnek gösterdiği bir ülke olmuştur.

Kosta Rika, idari açıdan 7 ile ve 81 kantona ayrılmıştır. Başkenti San Jose’dir. Alajuela, Limon, Cartago, Puntarenas, Guanacaste ve Heredia diğer şehirleridir.

Kosta Rika bayrağı​

Kosta Rika bayrağı günümüzde kullanılan hali ile ilk olarak 12 Kasım 1848 tarihinde kullanılmaya başlanmış, bugünkü son halini ise 27 Kasım 1906 tarihinde yapılan son güncelleme ile almıştır. Ülkenin resmi bayrağında bulunan devlet arması ise 21 Ekim 1964 tarihinde yapılan son değişiklik ile bugünkü halini almıştır.

Bayrak, yatay olarak konumlandırılmış beş şeritten oluşmaktadır. Şeritler 1:1:2:1:1 oranı ile bayrakta yer alırkan, yine sırasıyla bu şeritler mavi-beyaz-kırmızı-beyaz-mavi renklerindedir. Kosta Rika bayrağının oluşumunda, Kosta Rika'nın da 1838 yılına kadar üyesi olduğu Orta Amerika Konfederasyonu bayrağının etkisi mevcuttur. Mavi-beyaz-mavi renklerdeki yatay şeritlerden esinlenerek oluşturulan bayrağa ilavaten kırmızı şerit eklenmiştir. Bayrakta bulunan beyaz şeritler Orta Amerika'nın ve böylelikle Kosta Rika'nın kıtanın kuzey ve güney bölümünü birbirine bağlayıcılığını sembolize etmektedir. Her iki mavi şerit ise bölgeyi çevreleyen Karayip Denizi'ni ve Pasifik Okyanusu'nu ifade etmektedir. Kırmızı ise Kosta Rika halkının sıcaklığının, yaşama sevincini ve aynı zamanda ülkenin özgürlüğü için cömertçe akıttığı kanını sembolize etmektedir.

Ülkede armasız bayrağın yanı sıra devlet kurumlarının kullandığı ve kırmızı şeritin üzerinde göndere çekilen tarafa yakın bölümünde devletin armasının bulunduğu resmi bayrak bulunmaktadır.

Tarih​

Kosta Rika'da yapılan arkeolojik kazılarda bulunan en eski insan izleri Turrialba Vadisi'ndeki taştan yapılan aletlerdir. Bunlar MÖ 10.000 - 7.000 yıllarında yaşamış çeşitli avcı-toplayıcı ziyaretçilere aittir. Buluntular arasında Kuzey'deki kültürlere ait mızrak uçları ve Güney Amerika'daki kültürlere ait oklar bulunmuştur. Bu buluntulardan dolayı aynı anda iki kültürün bir arada yaşadığını varsayabiliriz.

Bundan 5.000 yıl önce yaygın şekilde tarım yapıldığının izlerine ulaşılmıştır. Yetiştirilen tarım ürünleri yumrular ile havuç ve diğer köklerdi. MÖ 2. ve 1. bin yıllarda yaşamış dağınık ve çok küçük ölçekli yerleşik tarım toplulukları tespit edilmişse de, avcı-toplayıcı toplumun tarım toplumuna evrilmesinin kesin tarihleri bilinmemektedir.

Bulunan en eski tarihli çömlekler MÖ 3.000 ve 2.000 yılları arasına aittir. Modern Kosta Rika kültürüne yerli halkın etkisi diğer ülkelere göre oldukça sınırlıdır, çünkü Kolomb öncesi dönemde bu topraklarda kayda değer bir yerli nüfusu bulunmuyordu. İspanyol egemenliğinden önce bu bölgede yaşayan nüfus, büyük ölçüde evlilikler yolu ile, İspanyolca konuşan topluluk ile kaynaştı. Kosta Rika'nın güneyinde Panama sınırına yakın Talamanca Sıradağlarında halen yerli kültürünü yaşayan Bribri ve Boruca Kabileleri çok özel istisnalardır.


"Zengin Sahil" anlamına gelen Kosta Rica isminin ilk olarak kim tarafından kullanıldığı ile ilgili rivayetler çeşitlidir. 1502'de yaptığı son seferde Kristof Kolomb'un Kosta Rika'nın doğu kıyılarına uğradığı ve yerlilerin çok miktarda altın mücevher kullandığını görünce bu bölgeyi "Zengin Sahil" olarak tanımladığı mı yoksa 1522'de batı kıyılarına ulaşan ve burada karşılaştığı yerlilerin altın mücevherlerine el koyan konkistador Gil Gonzalez Davila'nın mı bu tanımlamayı ilk olarak yaptığı tartışmalıdır.

Ekonomi​

Kosta Rika’nın ekonomisi tarıma dayalıdır. Nüfusun yüzde 55’i tarımla uğraşır. Örneğin Central’de kahve, süt ürünleri, şeker, fasulye ve patates elde edilir. Ülkede en çok üretilen kahve ve muz ürünleri ihraç edilir. Hayvancılık da gelişmiştir. Guanaceste bölgesinde sığır sürülerine rastlanır. Kosta Rika, Orta Amerika’nın en çok süt, kakao ve muz ürünleri ihraç eden ülkesidir.

Sanayi açısından gelişmemiş olan ülkede küçük çaplı işletmeler çoğunluktadır.. Şeker rafineri, gübre fabrikaları yer alır, tarım ilaçları ve tüketim maddeleri üretilir. Doğal güzellikleri sayesinde turizm de başlıca gelir kaynaklarından biridir.

Dil​

Kosta Rika’nın resmi dili İspanyolca’dır. Ancak bazı devlet işlerinde İngilizce de kullanılmaktadır.

Din​

Kosta Rika’da yaşayan 4.301.712 kişilik nüfusun yüzde 75’i Katolik, yüzde15 oranında Protestan mevcuttur. Bunun dışında Yahudiler de mevcuttur.

İklim​

Doğu Alize rüzgârlarının hüküm sürdüğü kıyı ovalarında nemli ekvator iklimi, orta kısımlarda ılık, yüksek yerlerde ise soğuk iklim hüküm sürer. Fakat soğuklar şiddetli değildir. Kıyılarda sıcaklık ortalama 25 ile 32 derece, orta kısımlarda ise 21 ile 27 derece arasındadır. Bu durum, yüksek bölgelerde ise 10 dereceyi geçmez. Ülkede kar yağışı görülmez. Yıllık yağış ortalaması ise 3100 ile 6350 mm arasında değişmektedir.

Kültür​

Kosta Rika’da aile kavramı çok önemlidir. Aile bağlarının önemi her zaman dikkat çeker. Katolik dinine inananların ülkede çoğunluğu oluşturması, halkın davranışlarındaki muhafazakârlığın en büyük sebeplerinden biridir. Ancak yine de pek çok Orta Amerika ülkesine göre turistlere yaklaşımları daha sıcakkanlıdır.

Eğitim​

Ülkede eğitim parasızdır. İlköğretim, 6-12 yaş arasında mecburi olup, okuma-yazma bilmeyenlerin sayısı azdır.

Ulaşım​

Ulaşım, yaklaşık 35.357 km uzunluğundaki karayolları, iki sahili birbirine bağlayan 1.500 km’lik demiryolları ile sağlanır. Karayolları yetersiz ve bakımsızdır. Puertolimon, Puontarenas, Golfito başlıca limanlardır. San José yakınlarındaki Juan Santa Maria ülkenin tek milletlerarası havaalanıdır.

Kosta Rika Mutfağı​

Öğle yemeklerinde et ya da balığın yanında Casados (fasulye, pirinç), salata, kızartılmış muz (plantains), beyaz peynir ve mısır tortillası yenir. Gallo Pinto ile Casado arasındaki fark Casado'da, pirinç ve fasulyenin karışık olmamasıdır.

Kosta Rika’nın akşam saatleri için tipik ana yemeği Arroz con pollodur. Tavuk ve pirinçle hazırlanan bu yemeğin yanında genellikle tatlı mor patates (camote) ya da yer elması ve patates benzeri olan yuca tüketilir. Aynı sebzeler deniz ürünleriyle hazırlanan yemeklerin yanında da tercih edilir.

Kosta Rika halkı kimi zaman yemek öncesinde ya da yemek aralarında küçük atıştırmalıklar tüketir. Buna kendi dillerinde bocas derler. Tortilla cips ya da siyah fasulye yenir.

Kosta Rika’da Bulunan Türkiye Dış Temsilcilikleri​

San Jose Büyükelçiliği
Adres: Edificio Torre Sabana 4.Piso Costado Norte del Estadio Nacional, Mata Redonda, San Jose, Costa Rica
Telefon: (506) 4700-2104
embajada.sanjose@mfa.gov.tr
Görev Bölgesi: Kosta Rika, Nikaragua