Biyografi Hüma Hatun (1410-1409)

Hüma Hatun (c. 1410 - 1449, Bursa), Osmanlı padişahı II. Murat'ın eşi, Fatih Sultan Mehmed’in (II. Mehmed) annesi, II. Bayezid'in babaannesidir.

Hüma Hatun Türbesi, Muradiye Külliyesi, Bursa Hüma Hatun Türbesi, Muradiye Külliyesi, Bursa
Hakkındaki bilgiler çok sınırlıdır. Mezarı Bursa'dadır ve Hüma Hatun veya Hatuniye Kümbedi olarak bilinmektedir. Bu türbenin 1449 tarihli (hicri 853) kitabesinde isim belirtilmez ama yapının II. Mehmed (Fatih) tarafından annesi için yaptırıldığı yazılıdır. Bursa'daki bir mahkeme kaydında ise Fatih'in annesinin ismi Hüma Hatun olarak geçmektedir.

Babasının ismi bilinmemektedir. Yalnızca bir vakfiyede Hatun binti Abdullah, "Abdullah kızı" olarak geçer. Bu ibare, onun mühtedi (İslâmiyet’i sonradan kabul eden) olduğuna delil olabilir. Zira, o dönemde mühtediler asıl babalarına değil, "bin Abdullah" veya "binti Abdullah" şeklinde, jenerik isim olarak Abdullah’a (Allah’ın kulu) isnad edilirdi.

Bazı kaynaklarda Fatih Sultan Mehmet’in annesinin Fransız olduğu, bazı batılı kaynaklarda ise bunun Fransız asıllı bir Yahudi olan Ester Stella olduğu kayıtlıdır.

Tarihçi Babinger ve yazar Lord Kinross’a göre Fatih'in annesi gayrimüslim bir köledir. Yine Babinger’e göre ölümünden sonra Türk-Acem efsanelerindeki cennetkuşu hümadan esinlenilerek Hüma Hatun olarak adlandırılmıştır. Türk tarihçi Halil İnalcık'a göreyse Fatih'in annesi cariye ve hıristiyandı.

Hüma Hatun, oğlu Mehmed’i 1432’de Edirne Sarayı’nda dünyaya getirdi. Çocukluk yılları Edirne Sarayı’nda geçti. Muhtemeldir ki annesi Hüma Hatun ve sütannesi Hundi Hatun onun yetişmesinde özel bir ihtimam gösterdiler. 1438 yılında ağabeyi Alaaddin ile beraber sünnet merasimleri yapıldı. Şehzade Mehmed 11 yaşına geldiğinde Manisa’ya vali tayin edilince Hüma Hatun da onunla birlikte bu şehre geldi.

Şehzade Mehmed, Manisa Sancakbeyliği’ne getirildiği sene, ağabeyi Amasya Valisi Şehzade Alaaddin vefat etti. Bu durum üzerine o, yegâne veliaht durumuna geldi. II. Murad Han ise gerek büyük oğlunun vefatından duyduğu ıztırap gerekse son yıllardaki bunalımlı hâdiseler sebebiyle saltanatı oğlu Mehmed’e terk ederek Manisa’ya çekildi (1444).

Böylece Hüma Hatun on iki yaşındaki oğlunun ilk saltanatını görme bahtiyarlığına erdi. Valide Sultan olarak Edirne Sarayı’nda yerini aldı. Ancak iki sene sonra II. Murad Han’ın tahtı tekrar devralması üzerine bir kez daha Manisa’ya çekildiler.

İstanbul’u fethedecek ve Peygamber Efendimiz’in övgüsüne mazhar olacak şehzadeyi dünyaya getiren bu mutlu valide, oğlunun ikinci kez tahta çıkışını ve feth-i mübini göremedi. 1449 yılında hayata gözlerini yumdu. Türbesi Bursa’da Hatuniye Türbesi denilen yerde yani Bursa Muradiye Camii’nin doğusunda ve yüz metre kadar ilerisindedir. Bu türbeyi Şehzade Mehmed, Eylül 1449 tarihinde daha babası hayatta iken vefat eden annesi için yaptırmıştır. Türbenin kitâbesinde şöyle yazılıdır:

“Allah’a hamdolsun bu türbe-i münevvere Mevlâna Sultan’ul-a’zam ve’l-Hakanü’l-muazzam es-Sultan ibni’s-Sultan Bayezid Han oğlu Mehmed Han oğlu Murad Han zamanında Allah onun mülkünü ve devletini ebedi kılsın oğlu ve gözünün nuru Rasûlullah sallâllahu aleyhi vesellemin isim ortağı Seyyid Necib Sultan Mehmed Çelebi (Fatih Sultan Mehmed Han)’nin emriyle hatunların ulusu annesi merhume için bina olundu. Allah onun esâs-ı saltanatını muhalled ve erkân-ı devlet ve izzetini müeyyed kılsın. Hicrî 853 (1449).” Bu türbe “Hatuniye Kümbedi” diye adlandırılmaktadır.
 
Bunlar da ilginizi çekebilir...
Nene Hatun (1854-1955)
  • Ugur
  • Ugur,
  • Biyografiler
  • 0    1K
II. Gülbahar Hatun (1453-1510)
  • Ugur
  • Ugur,
  • Biyografiler
  • 0    1K
Emine Gülbahar Hatun (1432-1492)
  • Ugur
  • Ugur,
  • Biyografiler
  • 0    1K
Emine Hatun (1389-1449)
  • Ugur
  • Ugur,
  • Biyografiler
  • 0    2K
Devlet Hatun (? - 1414)
  • Ugur
  • Ugur,
  • Biyografiler
  • 0    992
Geri