Ülke Kazakistan Cumhuriyeti

Kazakistan
kazakistan.png kazakistan.png
BaşkentAstana (Nur-Sultan)
Resmî dillerKazakça, Rusça
Yönetim ŞekliBaşkanlık Sistemi
Yüzölçümü2.724.900 km²
Nüfus17.693.500
Nüfus Yoğunluğu6,4 kişi/km²
Para birimiTenge (KZT)
Zaman dilimi(UTC +5/+6)
Telefon kodu+7-6 +7-7
İnternet TLD.kz
Kazakistan ya da resmi adıyla Kazakistan Cumhuriyeti, Orta Asya’da bir bağımsız devlettir. Kazakistan, (Azerbaycan, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti, Kırgızistan, Özbekistan, Türkiye, ve Türkmenistan ile birlikte) günümüzdeki yedi bağımsız Türk devletinden biri olup Türk Keneşi ve TÜRKSOY'un üyesidir. 2.724.900 km² yüzölçümü ile (Batı Avrupa'nın yüzölçümü kadar) dünyanın en büyük dokuzuncu ülkesidir. Müslüman ülkelerin ve Türk devletlerinin yüzölçümü bakımından en büyüğü, doğal kaynaklar bakımından da en zenginidir. Kazakistan Türk tarihinin önemli devletlerinden olan Saka, Hun, Göktürk, Kıpçak, Karahanlı, Altın Ordu gibi devletlerin merkezüssü, Kıpçak, Oğuz, Karluk gibi Türk boylarının beşiği olmuştur.

Komşuları kuzeyde Rusya, güneyde Türkmenistan, Özbekistan ve Kırgızistan, doğuda Çin bulunur. Ülkenin ayrıca Hazar Denizi ve Aral Gölü'ne kıyısı vardır.

Kazakistan Bayrağı​

Kazakistan Cumhuriyeti’nin temel simgelerinden biridir. Kazakistan'ın resmî bayrağı 4 Mayıs 1992'de kabul edilmiştir. Kazakistan Cumhuriyeti Devlet Başkanı tarafından çıkarılan "Kazakistan Cumhuriyeti’nin devlet simgeleri hakkında" anayasa kanunu ile (24.1.1996) belirlenmiştir. Bayrak, dikdörtgen şeklinde ve mavi renklidir. Bayrağın ortasında güneş, güneşin altında ise uçan kartal yer almaktadır. Sol tarafında altın renkli şerit eski Altın Ordu devletini ve Kazakistan'a özgü olan kültürü simgeler. Güneş, şafak, kartal ve desen sarı renklidir. Bayrak ölçüsü 1X2 metredir. Kazakistan Cumhuriyeti resmi bayrağının müellifi Şaken Niyazbekov'dur. Bayrak rengi olan gök mavisi Kazakistan'ın yedi bağımsız Türk Devleti'nden biri olmasını, huzurlu gökyüzünü ve Kazakistan'ın birlik ve barış içinde yaşamasını simgeler. Bulutsuz gökyüzü tüm ülkelerde her daim iyiliğin, huzurun ve barışın simgesi olarak kabul edilmektedir. Eski Türk dilinde "gök" sözcüğü gökyüzü anlamında kullanılmıştır. Mavi renk Türkler için kutsaldır. Devlet bayrağındaki mavi renk Kazakistan'ın yeni kurulan ve gelişen bir devlet olduğunu gösterir. Altın renkli güneş, hareketin, gelişmenin, hayatın ve huzurun göstergesidir. Kanat açmış bozkır kartalı özgürlük ve bağımsızlığı anlatır. Bayrağın sol kenarında yer alan "koç boynuzu" nakışı ise Kazak millî kültürünü simgeler. Sembol olarak bozkır kartalı devletin gücünü gösterir. Bozkırda yaşayan insanlar için bozkır kartalı özgürlüğün, egemenliğin ve gelecekte gelişmeye çaba göstermenin sembolüdür.

Kazakistan arması​

Kazakistan arması Kazakistan arması
Kazakistan armasında iki renk bulunur: Altın sarısı ve mavi. Sarı, Kazak halkının aydınlık geleceğini temsil eder. Mavi ise barış ve halklar arası birlikteliğin sembolüdür. Altında (Kazakça: QAZAQSTAN) yani Kazakistan yazmaktadır, fakat ülkenin Latin harflerine geçiş süreci kapsamında armadaki Kiril ile yazılmış ҚA3AҚCTAH yazısı QAZAQSTAN olarak değiştirilmiştir.

Kazakistan tarihi​

Kazak Ulusunun kökenleri 1400'lü yıllara kadar gitmektedir. 1400'lü yıllarda çeşitli Türk kavimlerinin bir araya gelmesiyle Orta Asya'da yeni bir boy doğmuştur. 1400'lü yıllar öncesinde Kazak toprakları pek çok Türk devletinin kurulduğu geniş bozkır alanlarıdır.

Kazak bozkırları dahil Orta Asya'da Milattan Önce 5000-1200 yılları arası; Afanasiyevo kültürü , Andronovo ve Karasuk kültürleri gibi kültürleri yaşamıştır. Bu döneminden sonra Kazak bozkırlarında kurulan medeniyetler şöyle sıralanabilir: Sakalar, Hiung-nu, Çi-çi yönetimindeki hiung-nu'lar, Aparlar, Göktürk Kağanlığı, Batı Göktürk İmparatorluğu, Hazarlar ve Bulgar Dönemi, II. Göktürk Kağanlığı, Türgiş Devleti, Arap Akınları, Karluklar ve Kimekler, Karahanlı Devleti, Oğuz Yabgu Devleti, Kıpçaklar, Büyük Selçuklu İmparatorluğu, Harzemşahlar Devleti, Moğol Hakimiyeti, Altın Orda Devleti dönemleri.

Çağdaş Kazak Ulusu'nun doğuşu
Kazakistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin bayrağı Kazakistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin bayrağı
Altın Orda Devleti'nin yıkılmasından sonra Deşt-i Kıpçak yöresinde bulunan Türk kavimleri Nogay Han etrafında toplanarak Nogay Hanlığı'nı kurdular. Daha sonra Kazak Hanlığı'na dönüşen bu hanlık 1465'ten 1847'ye kadar Kırgız Bozkırlarındaki Türk kavimlerinin ortak adı oldu. Kazak Hanlığı, bugünkü Kazakistan toprakları üzerinde üç parçadan oluşuyordu: Büyük Cüz, Küçük Cüz, Orta Cüz. Cüzler Hanın oğulları tarafından yönetiliyordu. Söz konusu cüzler 1771'den sonra birbirinden bağımsız hareket etmeye başladılar. 1770 sonlarında Kazak cüzleri güçlü Rus İmparatorluğu ve Çin arasındaki mücadele arasında kaldı. 1847'de Kazak Hanı olan "Kenesarı Han" döneminde Ruslar, Kazak cüzleri üzerideki egemenliğini tam olarak sağladılar. 1863'te tüm Orta Asya'da bir "Rus Generalliği" kuruldu ve bu generallik bölgeyi bölümlere ayırdı. Bu dönemde Ruslar Kazak bölgesini, "Kazak Kırgızları Hanlığı" olarak adlandırdı. 1900'lerle birlikte pek çok Rus, Kırgız Bozkırlarına yerleşmeye başladı. 1906'da Orta Asya'yı Rusya'ya bağlayan demiryolu bitirildi.

Açlık ve politik sebeplerle 1912-1917 yılları arasında Rus hükümetine karşı Orta Asya'da ayaklanma başladı. 1917'de Çarlık Rusya'da ihtilal olması sebebiyle Orta Asya'da bağımsız dönem yaşandı. 1917-1920 yılları arasında eski Kazak cüzleri bir araya gelerek bağımsız "Alaş Orda Devleti"ni kurdular. Hükümet Başkanı, Alikhan Bokeikhanov, başkenti Semey olan bu devlet üç yıl yaşayabildi. 1920'den sonra Ruslar egemenliği ele geçirdiler ve bu tarihten sonra Sovyetler Birliği dönemi başladı.

SSCB Dönemi
1920'de Orta Asya'da Ruslar iki Sovyet Cumhuriyeti kurdular. Bugünkü Kazakistan'da kurulan Cumhuriyete Ruslar "Kırgızistan Özerk SSC" adını verdiler. 1925'te ise yanlış adlandırıldığı gerekçesiyle Rus yönetimi; Kırgızistan Özerk SSC adını, "Kazakistan Özerk SSC" olarak değiştirdi. İlk dönemler Orenburg şehri de Kazakistan'a dahildi ancak daha sonra Rusya'ya bağlandı. 1936'da Özerk ibaresi kaldırılarak "Kazakistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti" kuruldu. 1924'ten 1934'e kadar tarım politikaları nedeniyle sorunlar yaşandı. Pek çok Kazak boyu, Uygur bölgesine göç etti. II. Dünya Savaşı'nda zor dönemler geçiren ve nüfusunda büyük azalma olan Kazakistan SSC, SSCB dönemi boyunca Sovyet tarım politikalarının uygulandığı bir merkez oldu. 1990 yılında meydana gelen ekonomik krizler ve Sovyetler Birliği'nin yıkılmasından sonra 1991 yılında bağımsız olarak dünya arenasında yerini aldı.

Kazakistan Coğrafyası​

Altay Dağları Altay Dağları
Kazakistan'ın Türkiye'den yaklaşık 3,5 katı kadar büyük olan toprakları Batı'da Volga (İdil) nehrinin aşağı bölümlerinden Doğu'da Altay eteklerine kadar 3000 kilometre boyunca uzanır. Kuzeyde 55 26 Kuzey enlemine kadar uzanan en uç noktadan, güneyde İstanbul'un da bulunduğu enlem olan 40 56 kuzey noktasına kadar iner. Kuzey Güney totaklarının uzunluğu yaklaşık 2000 kilometre kadardır. Rusya Fedrasyonu ile 7591 , Özbekistan ile 2354 , Çin'le 1782, Kırgısiztan'la 1241, Türkmenistanla ise 426 kilometre sınırı vardır. 600 kilometre Hazar Denizinde bulunan sınırıyla birlikte toplam sınır uzunluğu 14.000 kilometreyi bulur. %44'ü çöl veye yarı çöl olan tepelerle kaplı ülkenini %14'ü ağaçlıktır.

155 tür memeli, 480 tür kuş, 150 tür balık, 250 tür tıbbi bitki bulunduran bitki örtüsü ve faunaya sahiptir.

Kazakistan’da 8500 akarsu bulunmaktadır. Bunların büyük bir kısmı, Hazar Denizi (sahası 374 bin km², dünyanın en büyük gölüdür), Aral Denizi (sahası 46,64 bin km²) ve Balkaş Gölü (sahası 18,2 bin km²'dir) su toplama havzalarında yer almaktadır. Ayrıca Kazakistan 48.000 civarında büyük ve küçük göllere iyedir. Ülkeyi boydan boya geçen başlıca akarsular Ertis (Kazakistan toprakları dahilinde uzunluğu 1700 km.), Esil (1400 km.), Sırderya (1400 km.) ve Ural /Jayık/ - 1082 km'dir.

Kazakistan İklimi​

Kazakistan’ın okyanuslardan uzak kalması ve deniz tesirini iç kısımlara girmesini engelleyen büyük dağların olması, Kazakistan iklimini kıtalık kara iklim yapmaktadır. Ülke genelinde yaz ve kış ayları arasında sıcaklık farkı çok büyüktür. Ocak ayında ortalama -19 dereceden -4 dereceye kadar; Temmuz ayında ise +19 dereceden +26 dereceye kadar farklılık göstermektedir.

Kazakistan Ekonomisi​

 Ekonomik ve politik başkent Astana (Nur-Sultan) Ekonomik ve politik başkent Astana (Nur-Sultan)
Bağımsızlığın ardından siyasî ve ekonomik istikrara kavuşan Kazakistan'da büyük petrol, uranyum, demir, altın ve kurşun rezervleri bulunmaktadır. Kazakistan doğal kaynakları ve toprakları itibarıyla önemli bir ülkedir. Hacim ve çeşit bakımından mineral ve hammadde yatakları ile dünyanın sayılı ülkelerinden biridir.

Kazakistan'da 1225 tür mineral ihtiva eden 493 yatak bulunmaktadır. Uranyum, krom, kurşun ve çinko yataklarının zenginliği itibarıyla dünya ikincisi, mangan itibarıyla dünya üçüncüsü, bakır itibarıyla de beşincisidir. Kömür, demir ve altın rezervleri itibarıyla Kazakistan dünya sıralamasında ilk on ülke arasında, doğalgaz, petrol ve aluminyum rezervleri itibarıyla da, sırası ile ilk on iki, ilk on üç ve ilk on yedi ülke arasında yer almaktadır. Kazakistan'da 1996 yılında dünyanın en büyük üçüncü altın madeni bulunmuştur. Dünyadaki kromun %26'sı, altının %20'si, uranyumun %17'si Kazakistan'dadır.

Ülkenin mineral ve hammadde üretimi ise, kendi ihtiyacının çok üstündedir. Bu nedenle metalik bizmut, süngersi titanyum, kil ve rafine bakır, mangan ve konsantreleri üretiminin yüzde 90'ı, petrol, metalik kurşun ve çinko üretiminin yüzde 80'i ile doğalgaz, kömür, demir cevheri ve krom üretiminin de yüzde 50'den fazlası ihraç edilmektedir. Kazakistan toprakları altında keşfedilmiş maddi zenginlik 2 trilyon Amerikan dolarından fazladır.

Dil​

Almatı Merkez Camii Almatı Merkez Camii
Kazakistan'da resmi olarak kabul edilen ilk dil Kazakça nüfusun yaklaşık yüzde 65’i tarafından konuşulmakta ve Türkçeyle de benzerlikler göstermektedir. İkinci resmi dil Rusça ise daha ziyade yönetim ve ticaret ilişkilerinde kullanılan dil olup yine Kazak nüfusun tamamına yakını tarafından ikinci dil olarak bilinmektedir.

Din​

Kazak nüfusun yüzde 70’lik büyük kısmını Müslümanlar oluşturmaktadır. Resmi bir din tanımının olmadığı ülkede yüzde 26 oranında Hristiyan yaşar. Nüfusun geri kalanını ise Budist, Yahudi ve herhangi bir dine mensup olmayan kesim oluşturmaktadır.

Kazakistan mutfağı​

Beşbarmak Beşbarmak
Kazakistan mutfağı yüzyıllar öncesine dayanan temelleriyle çok zengindir. Göçebe Orta Asya Türk kültürünün etkisinde gelişmiş bir mutfaktır. Dolayısıyla et ve süt ürünleri mutfağın başlıca malzemeleridir. Kazak mutfağının Türk mutfağıyla ortak özellikleri ayran ve sucuk gibi gıdalardır. Kımız ile deve sütünden yapılan şubat da tüketilen içecekler arasındadır. Sur et denilen kuru etleri çok lezzetlidir. En meşhur yemekleri ise beşparmak adlı et yemeğidir. Sebzelerle haşlanmış etin, mantı hamurundan yapılmış ve aynı suda haşlanmış hamur parçaları üzerinde servis edildiği bu yemek elle yendiği için bu adı alır.

Kazaklarda mantı bizim mantımızdan daha büyük hamur parçalarıyla yapılır.

En meşhur tatlıları kızarmış hamurdan yapılan bavursak ya da çelpek adıyla anılan tatlıdır. Kesbe koje adlı etli erişte çorbası ise özellikle nevruzda tüketilen yerel bir lezzettir.

Kazakistan’da Bulunan Türkiye Dış Temsilcilikleri​

Astana Büyükelçiliği
Adres: Taşenova Cad. No:3 Blok A Astana
Telefon: +7 7172 704 704
Faks: +7 7172 204 531, +7 7172 204 538
embassy.astana@mfa.gov.tr
Görev Bölgesi: Kazakistan

Almati Başkonsolosluğu
Adres: TOLE BI, 29 480100 ALMATY
Telefon: 00 7727 278 41 65 - 00 7727 278 41 77 - +7 701 971 62 80 (Nöbetçi Telefon)
Faks: 00 7727 278 41 68
consulate.almaty@mfa.gov.tr
Görev Bölgesi: Almatı Şehri, Almatı Eyaleti, Kızılorda Eyaleti, Güney Kazakistan Eyaleti, Jambıl Eyaleti

Aktau Başkonsolosluğu
Adres: 15. Microdistrict Samal No.56 130000 Aktau / Kazakhstan Aktau
Telefon: +7 7292 424 300
Faks: +7 7292 424 329
consulate.aktau@mfa.gov.tr
 
Katar Devleti
Bunlar da ilginizi çekebilir...
Hassak - Emanet - Kazakistan
  • Ugur
  • Ugur,
  • Müzik
  • 1    2K
RinGo - Tolgau (Kazakistan)
  • Ugur
  • Ugur,
  • Video Galerisi
  • 0    4K
SOCAR - Azerbaycan Cumhuriyeti Devlet Petrol Şirketi
  • Ugur
  • Ugur,
  • Ansiklopedi
  • 0    247
Muz Cumhuriyeti
  • Ugur
  • Ugur,
  • Ansiklopedi
  • 0    198
Geri