Osmanlı İmparatorluğu ve Fotoğrafçılık

28 Ekim 1839

Osmanlılar fotoğrafın icadını öğreniyor​

II. Mahmut'un çabasıyla yayımlanmaya başlayan ve İstanbul'da yayımını Türkçe, Arapça, Fransızca, Rumca ve Ermenice sürdüren Takvim-i Vekayi gazetesinin 186. sayısında fotoğrafın bulunuşu duyuruldu.

1865

Tahtırevan​

Bu çok bilinen fotoğrafın, bugüne kadar Sébah&Joaillier firmasına ait olduğu sanılmıştır. Oysa, 1865 yılında Abdullah Fréres'in stüdyosunda çekilen fotoğrafta aynı modeller, aynı tahtırevan ve hatta aynı ağaç kullanılmıştır. Geçen yüzyıl fotoğrafçılarının, birbirlerine sattıkları cam negatifleri kendilerinin imzalayarak kullanması âdettendi. 1900'de Abdullah kardeşlerin tüm cam negatiflerini devralan Sébah&Joaillier firması geleneğe uyarak, bu tarihten sonra pek çok Abdullah fotoğrafında kendi adını kullandı.

Yaklaşık 1870

İzmir​

İstanbul'un başlıca ticari rakibi İzmir'deki yeni liman tesisleri ünlü rıhtımla birlikte 1876'da inşa edilmişti. 1870'lerin başından 1890'lann başına kadar İzmir'de yükleme-boşaltma tonajı üç katına çıkmış ve daha 1872'de yüzde 80'i aşan buharlı gemi payı 1880'lerin başında yüzde 95'e yaklaşmıştı. İstanbul limanındaki yükleme-boşaltma tonajı, bu limanın yenilenmesinden önceki otuz yıl içinde iki ya da üç katlık bir artış göstermişti.

Yaklaşık 1870

Mersin​

1880

Denizden Dolmabahçe Sarayı​

Dolmabahçe Sarayı, 31. Osmanlı padişahı Sultan Abdülmecid (1839-1861) tarafından yaptırılmıştır. İnşasına 13 Haziran 1843 tarihinde başlanan Saray, çevre duvarlarının tamamlanması ile birlikte 7 Haziran 1856 tarihinde kullanıma açılmıştır.

1880

Denizden Tophane​

Tophane Binası olan Tophane-i Amire, Fatih Sultan Mehmet zamanında top dökümü için inşa edilmiştir. Melling gravüründe kıyıda görünen Tophane Kışlası bugün yoktur. 1823'de Firuz Ağa Yangını'nda kışlalar yanmış, sonra yenilenmiştir. Bu yenileme sırasında Nusretiye Camisi de yapılmıştır. Kışlalar sahasında bugün sadece 1848 tarihli saat kulesi ve Mecidiye Kasrı (1848-1849) kalmıştır.

1889

Derviş Portresi​

Levanten kökenli Pascal Sébah'ın 1857'de Pera'da "El Şark" adıyla açtığı stüdyonun en parlak dönemi, 1873'te katıldığı Viyana Evrensel Sergisi'yle başlar. O yıl, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'nun başkenti Viyana'da düzenlenen uluslararası fuar dolayısıyla Osmanlı Devleti bir kitap hazırlatır. "Les Costumes populaires de la Turquie en 1873" (o günün çevirisiyle "Elbise-i Osmaniyye") adıyla, Osman Hamdi Bey ve Marie de Launay tarafından Fransızca hazırlanan yapıt, Osmanlı coğrafyasında yaşayan her kesimden insanın kıyafetlerini tanıtmaktadır. Kitabın hazırlanması fikri, Viyana Sergisi komisyonuna başkanlık eden dönemin Nafıa ve Ticaret Nazırı, aynı zamanda Osman Hamdi Bey'in babası olan İbrahim Edhem Paşa'dan gelir. İbrahim Edhem Paşa, 1872 yılında, kıyafet kataloğunda yer alacak fotoğrafların çekimi için Pascal Sébah'ı görevlendirir. 1881'de atölyesinde çıkan bir yangında, Sébah'ın yıllarca İstanbul, Bursa, Edirne ve Atina'da çektiği fotoğrafların negatifleri kül olur.

1894

Bursa'da ayakkabıcılar​

1898

Yıldız Sarayı'nda bir tören​

Yıldız Sarayı, ilk kez Sultan III. Selim'in (1789-1807) annesi Mihrişah Sultan için yaptırılmış, özellikle Osmanlı padişahı II. Abdülhamit (1876-1909) süresinde Osmanlı Devletinin ana sarayı olarak kullanılmıştır.

1900

Eşkıya Ali oğlu Mustafa​

II. Abdülhamid, saltanatının 25. yılında af kapsamına almak üzere, tüm mahkûmların fotoğraflarını çektirdi. İşte, "Meşhur eşkıyalardan olup, idam cezasına çarptırılmış Ali oğlu Mustafa" böyle poz vermiş.

Yaklaşık 1900

Galata Kulesi​

Galata Kulesi dünyanın en eski kulelerinden biri olup, Bizans İmparatoru Anastasius tarafından 528 yılında Fener Kulesi olarak inşa ettirilmiştir. 1204 yılındaki IV. Haçlı Seferi'nde geniş çapta tahrip edilen kule, daha sonra 1348 yılında "İsa Kulesi" adıyla yığma taşlar kullanılarak Cenevizliler tarafından Galata surlarına ek olarak yeniden yapılmıştır. 1348 yılında yeniden yapıldığında kentin en büyük binası olmuştur. Galata kulesi 1445-1446 yılları arasında yükseltilmiştir. Kule Türklerin eline geçtikten sonra hemen her yüzyıl yenilenmiş ve tamir edilmiştir. 16. yüzyılda Kasımpaşa tersanelerinde çalıştırılan Hıristiyan savaş esirlerinin barınağı olarak kullanılmıştır. Sultan III. Murat'ın müsaadesiyle burada müneccim Takiyüddin tarafından bir rasathane kurulmuş, ancak bu rasathane 1579'da kapatılmıştır.

1902

Adalı Halil ve Kurtdereli Mehmed​

Geleneksel Türk sporu olan güreşin iki ünlü ismi, solda Adalı Halil, sağda Kurtdereli Mehmed Pehlivan. Edirne'de vali yardımcısı olan Müşir Arif Paşa, bu iki pehlivanın dargun olduklarını duyar. Onları barıştırarak, bu fotoğrafı çektirmelerini ister. Edirne'de Sarayiçi'nde ikisi arasında bir güreş yarışması düzenlenir. Pehlivanlar barışmaya barışırlar ama o tarihten sonra da hiç görüşmezler.

1910

Ölüdeniz​

Muğla'nın Fethiye ilçesine bağlı Ölüdeniz, Likyalılarda ışık ve güneş diyarı, Ortaçağ'da "Uzak Diyar" olarak tanınır. Türkiye'de bulunan deniz kulağı (lagün) oluşumlarından biri olan Ölüdeniz kumsalı, %82 oyla 2006 yılında Dünya'nın en güzel kumsalı seçilmiştir.

1913

Balkan Savaşı Gazileri​

Balkan Savaşı sırasında uzuvlarını kaybeden askerlere Hilal-i Ahmer Cemiyeti (Kızılay) tarafından yaptırılan takma kol ve bacaklar.