Ansiklopedi Karakurt - Türkiye'nin İlk Buharlı Lokomotifi

Karakurt, Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları'na ait Tülomsaş firması tarafından üretilen ilk Türk lokomotifidir.

karakurt.jpg karakurt.jpg


Eskişehir Cer Atölyesi, Eskişehir Demiryolu Fabrikası adını alarak yerli lokomotif üretmek üzere yeniden organize edilerek 1959 yılında yapım çalışmalarına başlanmış ve tamamı Türk işçi ve mühendislerinden oluşan ekip tarafından çok kısa bir sürede bitirilerek 1961 yılında hizmete girniştir.

4 Nisan 1957'de Eskişehir'de (Çukurhisar) Çimento Fabrikası açılış töreninde bulunan Başbakan Adnan Menderes, 5 Nisan'da Devlet Demiryolları Cer Atölyesi'ne gelir. Fabrikaların bütün müştemilatını, özellikle Çırak Okulunu gezer; incelemelerde bulunur. Sanatkârlarla, İşçi Sendikaları ve Federasyon Heyetleri ile de hasbihâl eder. Daha sonra, halka treni ve demiryolunu sevdirmek amacıyla o yıl Ankara Gençlik Parkı'nda işletilecek olan "Mehmetçik" ve "Efe" adlı minyatür trenlerin hazırlanmış bulunan lokomotiflerinden birine binerek gezer ve çok beğenerek "Bu lokomotifin büyüğünü sizden istesem yapabilir misiniz?" der.

1958 yılında Eskişehir Cer Atölyesi, Eskişehir Demiryolu Fabrikası adıyla yeni ve büyük hedefler için organize edilir. Bu hedef ilk yerli lokomotifi imal etmektir. 1961 yılında, Türk işçi ve mühendislerinin şeref anıtı fabrikada istim tutar. Bu, 1915 beygir gücünde, 97 ton ağırlığında, 70 km/h hız yapabilen ilk Türk buharlı lokomotifi Karakurt 'tur.

Karakurt'un Özellikleri​

Lokomotifin Tipi 1 E
Dingil Tertibatı 5 aks
Maksimum Hız 70 km/h
Ray Açıklığı 1435 mm
Boş Ağırlığı 97 ton
İşletme Ağırlığı 106,9 ton
Tampondan Tampona Mesafe 22900 mm
Tekerlek Çapı 1450 mm
Klavuz Tekerlek Çapı 850 mm
Dingil Basıncı 19,5 ton
Aks Arası Mesafe 1500 mm
Cer Kuvveti 18500 kgf
Silindir Siası 660 mm
Kazan Buhar Basıncı 16 atü
Kazan Gücü 1915 bg
Fren Cinsi KNORR Buharlı Fren
Tender Darası / Suyu Yakıtı 20 ton / 29 ton / 11 ton
İmalata Başlama Tatihi 1958
Hizmete Giriş Tarihi 1961
Hizmet Süresi 25 Yıl


Bozkurt lokomotifi​

bozkurt.jpg bozkurt.jpg


Bozkurt, Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları'na ait o zamanki adı Sivas Demiryolu Fabrikaları olan Tüdemsaş firması tarafından üretilen ilk Türk lokomotifidir.

Sivas Cer Atölyesi, Sivas Demiryolu Fabrikası adını alarak yerli lokomotif ve yük vagonu üretmek üzere yeniden organize edilmiştir. Bu reorganizasyon çalışmasından sonra 1959 yılında yapım çalışmalarına başlanan ve tamamı, Türk işçi ve mühendislerinden oluşan ekip tarafından çok kısa bir sürede bitirilen Bozkurt Lokomotifi 1961 yılında hizmete girmiştir. Aynı dönemde Eskişehir'deki Tülomsaş firması tarafından Karakurt Lokomotifi de hizmete girmiştir. Bu iki lokomotifin en büyük özellikleri ilk yerli Türk lokomotifleri olmasıdır.

Sivas'ta Türkiye Demiryolu Makinaları Sanayii A.Ş'de (TÜDEMSAŞ) 56202 seri numarasıyla üretilen Türkiye'nin ilk yerli lokomotifi olan Bozkurt, 1961 yılında demir yollarında hizmet vermeye başladı. 25 yıl demir yollarında aralıksız sefer yapan lokomotif, teknik ömrünü doldurması nedeniyle kurum tarafından emekliye sevk edildi.

Üretildiği fabrika önünde kurulan rayların üzerine konulan Bozkurt, fabrikaya gelen ziyaretçilerin yoğun ilgisini çekiyor. Ziyaretçiler buradan ayrılmadan mutlaka lokomotifin önünde hatıra fotoğrafı çektiriyor. Hatıra fotoğrafı çektirenlerin arasında birçok bakan, milletvekili ve bürokrat da bulunuyor.

Buhar basınç kazanı, boş ağırlık, işletme, sürtünme ağırlığı, çekme kuvveti gibi özelliklerin fabrikanın önünde hazırlanan bir yazı ile anlatıldığı lokomotif, üretildiği günden bugüne kadar geçen zamanı ise önüne konulan tabelada kendi duygularıyla şöyle değerlendiriyor:

Ben Sivas demir yolu fabrikalarında Türk işçi ve mühendisinin el birliği ile imal ettiği Bozkurt isimli 56202 nolu tamamen yerli ilk lokomotifim. 20 Kasım 1961 tarihinde TCDD'nin hizmetine girdim. Güzel yurdumu arkamda binlerce ton yükle doğudan, batıya, kuzeyden, güneye yüzlerce kez geçtim. Hizmet sırasında geçirdiğim sayısız hastalık demir yolu personelince iyileştirildi.

Yaklaşık 25 yıllık hizmetin sonunda ekonomik ve teknik ömrümü doldurduğum gerekçesi ile emekli oldum. İmal edildiğim, adı sonra değiştirilen ve gelişen TÜDEMSAŞ'ta 25 yıl hizmet ettiğim raylarımın üzerine oturttular, boyadılar, bir gelin gibi süslediler. Etrafım çiçek ve çimenlerle donatıldı. Bulunduğum yerden kuşların cıvıltısı içinde, üretimi ve onarımı yapılan vagonların servise verilişini mutlulukla izliyorum. Rahatım, mutluyum, ilginize teşekkür ediyorum.
,,


Bozkurt'un Özellikleri​

TürüBuharlı lokomotif
Dönemi1960
Hizmet Tarihi1961-1986
ÜreticiTüdemsaş
Ağırlık107 ton
Aks Yükü97 ton
Hız70km/s
Motor TipiBuharlı
Motor Gücü1915 bg
Motor Devri18500 kgf


Kaynak:
https://tr.wikipedia.org/wiki/Karakurt_(lokomotif)
https://www.tulomsas.com.tr/tulomsas-kurumsal/43/
https://tr.wikipedia.org/wiki/Bozkurt_lokomotifi
 
Bunlar da ilginizi çekebilir...
Türkiye'de İlk Kez "Albino Çakal" Görüntülendi
  • Ugur
  • Ugur,
  • Hayvanlar Alemi
  • 0    145
Tesla Türkiye’de İlk Showroom Mağazasını Açtı
  • Ugur
  • Ugur,
  • Motorlu Araçlar
  • 0    189
Türkiye'de Çayın Tarihi
  • Ugur
  • Ugur,
  • Tarih
  • 0    5K
Türkiye'nin En Zeki İli Eskişehir
  • Ugur
  • Ugur,
  • Güncel
  • 0    230
Geri