Ülke Paraguay Cumhuriyeti

Paraguay Cumhuriyeti, Güney Amerika'da bir ülkedir.
Denize kıyısı olmayan Paraguay, güneyi ile güneybatısında Arjantin, kuzeyi ile kuzeydoğusunda Brezilya, kuzeybatısında ise, Bolivya ile çevrelenmiştir.

Paraguay adı, Guarani dilindeki "para" (bu yaka) ile "guay" (ırmak) sözcüklerinin birleşiminden gelir. Her ne kadar Guarani'ler "Paraguay" adını, bugünkü başkent Asuncion için kullanmışlarsa da, bölgeyi ele geçiren İspanyollar, bu adı bütün bölgeyi tanımlamak için kullanmışlardır.

Tarih​

Yaklaşık 300 yıl boyunca İspanyol İmparatorluğu'nun bir parçası olan ülke, 19. yüzyılın başlarında Bask kökenli soylu bir ispanyol aileden gelen Simón Bolívar'ın başlattığı devrim hareketi ile 1811 yılında bağımsızlığına kavuştu.

1862'de Carlos Antonio Lopez'in ölümü üzerine iktidara gelen oğlu Francisco Solano López, Güney Amerika halklarının makus bir talihi olsa gerek ordunun da desteği ile ülkede tam bir diktatörlük kurdu.

Paraguay 1864 yılında Brezilya, Arjantin ve Uruguay koalisyonuyla çok kanlı ve uzun bir süre devam edecek olan bir savaşa girdi. Savaş diktatör López'in öldürülmesi ile 1870 yılında sona erdiğinde Paraguay'ın toprak ve insan kaybı rakamları inanılmaz boyutlara ulaşmıştı. Yapılan barış antlaşması ile ülkenin yaklaşık 170.000 kilometre kare'lik arazisi Brezilya ve Arjantin arasında paylaştırıldı. Ayrıca Paraguay devleti bu ülkelere yüklü bir savaş tazminatı ödemek zorunda kalıyordu. Savaş sonrası duruma bakıldığında ülke tam bir yıkıma uğramış, ekonomi çökmüş, muntazam durumdaki demografik yapı altüst olmuş ve ayrıca savaş sırasında ülke nüfusunun yaklaşık yarısı ve yetişkin erkek nüfusunun % 90'ı (yaklaşık 28.000 erkek kalmıştır) ölmüştür. Yukarıda sözünü ettiğimiz durum kadın/erkek oranında büyük bir dengesizlik ortaya çıkardı. Bunun üzerine muazzam derecedeki nüfus kaybının telafisi amacıyla kilise bir erkeğin birden fazla kadınla evlenebilmesinin yolunu açan bir karar aldı.

1932 yılında, sınır anlaşmazlıkları yaşadığı kuzey komşusu Bolivya ile olan gerginlik sıcak bir çatışmaya dönüştü. Chaco Savaşı olarak tarihe geçecek olan bu savaş üç yıl sürdü ve 1935'te Paraguay ordusunun kesin zaferi ile sonuçlandığında, Paraguay ihtilaflı arazinin %75'ini ele geçirdi.

Paraguay bayrağı​

Paraguay bayrağı ilk olarak 1842 yılında göndere çekilmiş, yıllar içerisinde bayrağın ortasında bulunan devlet armasında ve en-boy oranında yapılan değişiklikler ile günümüzdeki halini 1990 yılında alarak kullanılmaya başlanmıştır.

Bayrak, üç eşit yatay şeritin bayrağı üçe bölmesinden oluşmaktadır. Yatay şeritler kırmızı, beyaz ve mavi olarak sıralanmakta, bayrağın orta kısmında beyaz zemin üzerinde ülkenin arması bulunmaktadır. Bayrakta bulunan kırmızı renk adaleti, beyaz renk barışı, mavi renk ise özgürlüğü ifade etmektedir.

Paraguay bayrağı, dünya üzerindeki ülkelerinin bayrağı açısından, özel konumu nedeniyle Sahra Demokratik Arap Cumhuriyeti bayrağı dikkate alınmadığında, Suudi Arabistan bayrağı ile birlikte ön yüzü ile arka yüzü farklı olan iki bayraktan bir tanesidir. Bayrağın ön yüzünde devletin resmi arması bulunurken, arka yüzünde yine beyaz zeminin ortasına denk gelecek şekilde konumlandırılmış daire ve daire içerisinde ucunda Frigya başlığı bulunan bir kahverengi çubuğun önünde duran aslan arması bulunmaktadır. Bunların üzerinde ise slogan olarak Barış ve Adalet yazmaktadır.

Bayrağın ön tarafında bulunan resmi arması ise mavi zemin daire içerisinde konumlandırılmış sarı beş köşeli yıldızı, daireyi sol taraftan palmiye ağacı dalı, sağ taraftan zeytin dalı ile çevreleyerek oluşturulan çelenki ve tüm bunları içerisine alan ve üzerinde sarı ile Paraguay Cumhuriyeti yazan kırmızı halkayı göstermektedir.

Paraguay'ın siyasi tarihi​

1811'de İspanya'dan bağımsızlığını kazanan Paraguay, 1865-1870 yıllarında Amerika kıtası tarihine en kanlı savaşlardan biri olarak geçen "Triple Alliance" savaşında Brezilya, Arjantin ve Bolivya ile savaştı. Paraguay, bu savaşta erkek yetişkin nüfusunun 3'te 2'sini kaybetti.

1932-1935 yıllarındaki Chaco savaşı sonrasında Paraguay, ülkenin kuzeyinde ve Bolivya'nın güneyindeki Gran Chaco düzlüklerinin büyük kısmını geri aldı.

1989 yılında "ketum otokrat" General Alfred Stroessner'in 35 yıl süren "diktatörlük" rejiminin sona ermesiyle ülke demokrasiye adım attı ve seçimlerini düzenli gerçekleştiriyor.

Başkanlık sistemiyle yönetilen Paraguay'da parlamenter demokrasi uygulanıyor. Devlet Başkanı, devletin ve hükümetin başı.

Başkan ve başkan yardımcısı, 45 üyeli senato ile 80 üyeli temsilciler meclisi 5 yılda bir yapılan seçimlerle belirleniyor.

İdari olarak 17 eyalet ve federal başkent Asuncion olmak üzere 18 birime bölünmüş Paraguay'da eyaletler doğrudan seçilmiş eyalet valileri ve eyalet meclislerince yönetiliyor.

2008'de seçilen ve 2012'de azledilen Fernando Lugo'nun dönemi dışında, Paraguay 1945'ten bugüne Colorado'nun politikalarıyla idare ediliyor.

Öte yandan, Paraguay Birleşmiş Milletler, Güney Amerika Uluslar Topluluğu, Dünya Ticaret Örgütü, Uluslararası Polis Teşkilatı, Uluslararası Çalışma Örgütü, Karayip Topluluğu'na üye.

Ülke ekonomisi​

Kırsal kesimdeki nüfusun çoğunluğunun tarımla uğraştığı Paraguay dünyanın 5'inci büyük soya üreticisi. 2014'ten beri bölge ülkeleri ekonomik gerileme yaşarken Paraguay ekonomisi yıllık yüzde 4 büyüdü.

Doğal kaynakları arasında hidro güç, demir, manganez ve kireçtaşı bulunan ülkenin kişi başı gayri safi yurtiçi hasılası 2017'de 9 bin 800 dolar seviyesindeydi.

2017'de 11,7 milyar dolarlık ihracat yapan ülkenin dış satımında yüzde 31 ile Brezilya, yüzde 15 ile Arjantin, yüzde 6 ile Şili ve yüzde 5 ile Rusya başı çekiyor. Başlıca ihraç ürünleri arasında soya fasülyesi, çiftlik hayvanı, et ürünleri, yemeklik yağ, ahşap, pamuk ve altın yer alıyor.

Aynı yıl ithalatı 10,3 milyar dolar olarak kayıtlara geçen Paraguay'ın en çok ürün aldığı ülkeler yüzde 31 ile Çin, yüzde 23 ile Brezilya, yüzde 12 ile Arjantin ve yüzde 7 ile ABD. Başlıca ithal ürünleri arasında karayolu taşıtları, tüketim malları, tütün, petrol ürünleri, elektronik eşya ve kimyasallar bulunuyor.

Ülkenin 3,4 milyon kişilik iş gücünün yarısını tarım sektörü oluştururken, ülke geneli işsizlik oranı geçen yıl yüzde 5,7 olarak hesaplandı.

2016'da dış borcu 16,4 milyar dolar olan Paraguay'ın geçen yıl için açıklanan dış borç miktarı ise 17,1 milyar dolar.

Paraguay, Dünya Bankasının 2017 İş Yapma Kolaylığı Raporu'nda 190 ülke arasında 108. sırada bulunuyor.

Nehir taşımacılığı yapılan ülkede hidroelektrik santrallerle önemli düzeyde elektrik enerjisi üretiliyor.

Paraguay'da bulunan 14 bin kilovatlık kapasiteye sahip "İtaipu" hidroelektrik santrali, Çin'deki "Three Gorges"ten sonra dünyanın ikinci büyük santrali.

Parana nehri üzerinde 700 megavatlık 20 üniteyle hizmet veren santral, ülkenin enerji ihtiyacının yüzde 73'ünü karşılıyor. Brezilya'nın ihtiyacı olan elektrik enerjisinin yüzde 17'si de yine bu santralden temin ediliyor.

Paraguay’da halkın en önemli geçim kaynağı tarımdır. Paraguay, dünyanın en büyük altıncı soya üreticisidir. Üretim büyük oranda pamuk, şeker kamışı, soya, mısır, buğday, tütün, sığır ve domuz eti, yumurta ve keresteye dayanmaktadır. Bu ürünlerin çoğu iklim koşullarından ve piyasadaki fiyat dalgalanmalarından doğrudan etkilenebilmektedir. Ülkenin başlıca ticaret ortakları Brezilya, Çin Halk Cumhuriyeti, Arjantin, ABD, Rusya Federasyonu, Şili, İtalya ve Japonya’dır.

Denize çıkışı bulunmayan Paraguay için nehir taşımacılığı ülke ekonomisi için önem taşımaktadır. Ülkedeki nehirler üzerinde kurulu baraj ve santraller önemli miktarda elektrik enerjisi sağlamaktadır. Paraguay, Brezilya ve Arjantin'le paylaştığı iki büyük hidroelektrik santral sayesinde temiz ve yenilenebilir enerji ihracatçısı konumuna gelmiştir.

Paraguay ekonomisinin temel sınamaları yoksulluk, yolsuzluk ve kayıtdışı ekonominin yüksek olması, yapısal reformların tamamlanamaması ve yetersiz altyapıdır. Bununla birlikte Paraguay, Latin Amerika’nın en hızlı büyüyen ekonomilerindendir. Uluslararası ekonomi ve finans kuruluşları raporlarına göre ülkenin kamu borcunun düşük, döviz rezervlerinin uygun düzeyde, enflasyon ve işsizliğin kontrol altında olduğu, ekonomik göstergelerinin olumlu seyrettiği belirtilmiştir.

Paraguay, Dünya Bankası 2017 İş Yapma Kolaylığı Raporu’nda 190 ülke arasında 108. sırada yer almıştır.

Din ve İnanç​

6,783,272 kişilik nüfusa sahip Paraguay’daki halkın, 2002 verilerine göre yüzde 89.9’u Roma Katoliğidir; yüzde 6.2’si protestandır.

İklim ve Hava durumu​

Paraguay’da tropikal ve subtropikal iklim görülmektedir. Senenin büyük bölümünde sıcak ve nemli bir iklim hâkimdir. Fakat Haziran ayı ile Ağustos ayı arasında, yani kış aylarında, gece-gündüz arasındaki sıcaklık farklılıkları artar ve hatta geceleri hava sıcaklığı dondurucu hale gelebilir.

Ekim’den Mart’a kadar devam eden ilkbahar ve yaz aylarında sıcaklıklar, 21 ila 32 derece arasında değişmektedir. Bu durum sonbahar ve kış aylarında 10 ila 20 derece arasındadır.

Mutfak​

Paraguay, Guarani yerlileri, İspanyollar ve Avrupa’dan etkilenen bir yemek kültürüne sahiptir. En çok tüketilen ürün, mısırdır. Et olarak ise; kuzu eti, tavuk ve domuz eti çok fazla tüketilir. Pazar günleri Asado dedikleri geleneksel barbekü ziyafetlerinden dolayı, sokakları buram buram et kokar. “Chipa”, şekil itibariyle simide benzeyen bir atıştırmalıktır; Paraguay peyniri ve mısır unu ile yapılır. “Sopa paraguaya”, her ne kadar ismi Türkçede “Paraguay çorbası” demek olsa da, bir çeşit kek/ekmek türüdür; taze mısır, mısır unu, süt ve soğanla yapılır ve fırında pişirilir. “Kosereva” da, Paraguay'a özgü, yüksek proteinli fıçılanmış bir tür tatlıdır; kurutulmuş portakal kabuğu pekmezle kaynatılarak yapılır. Acılı-ekşili asidik bir tadı vardır.

Festivaller​

Paraguay’da hem Guirani halkının hem de Roma Katoliklerinin özel günleri ve eğlenceleri kutlanmaktadır. Bunlardan biri Katolikler için çok önemli olan Dia de San Blas’tır. Her yıl 3 Şubat’ta kutlanan festivali izlemek için festivalin tüm hafta sokaklarda kutlandığı Ciudad del Este şehri tercih edilebilir.



Tıpkı Brezilya’da olduğu gibi Paraguay’da da büyük bir Karnaval vardır. Paskalyanın tarihine göre değişkenlik gösterse de, genellikle Şubat ayında kutlanır. Ülke genelinde tüm sokaklar karnaval havasıyla hareketlenir.

Ülkede 1970’lerden bu yana düzenlenen ve Paraguaylılar için futboldan sonra en önemli etkinlik olan Trans-Chaco Rallisi etkileyicidir; her yıl Temmuz ayında Büyük Chaco şehrinde (Gran Chaco) düzenlenmektedir.

1970’lerden beri Itagua şehri çevresinde Temmuz aylarında düzenlenen Nanduti Festivali, oldukça gelenekseldir. Ülke ekonomisinde önemli bir yeri olan dantel işçiliği hakkındadır. Her yıl Aralık ayında Carapegua şehrinde Paraguay kültürünü el işçiliği, müziği ve diğer sanat dallarıyla tanıtan Festival del Poyvi düzenlenir.

Paraguay Kültürü​

Tarih boyunca yerli halk Guarani ve İspanyolların yaşamlarını bir araya getirmeye başlamasıyla ülke pek çok konuda farklılıklar ve özellikler kazanmıştır. Özellikle “ao po’i” denilen işlemecilik ya da “nanduti” diye adlandırılan dantel işçiliği bu şekilde ortaya çıkmıştır. Müzik ve yemek kültürü de aynı şekilde bunlardan etkilenmiştir.

Ülkede okuryazarlık oranı yüzde 93,6’dır. UNESCO’nun 2008’deki araştırma verilerine göre nüfusun yüzde 87,7’si beşinci sınıfa kadar eğitim almıştır. Pek çok Latin Amerika ülkesi gibi, Paraguay da çok güvenli değildir. Özellikle gece geç saatlerde sokakta yürünmesi tavsiye edilmez. Şehir içi ulaşımda toplu taşıma araçları fazlasıyla yaygındır.

Türkiye - Paraguay Siyasi İlişkileri​

Paraguay’la ikili ilişkilerimiz, coğrafi uzaklık, Paraguay’ın 1954-1989 yılları arasında dışa kapalı bir politika izlemesi ve genel olarak bölgesel sorunların dışında dış politika konularına ilgi göstermemesi nedeniyle uzun yıllar sınırlı bir düzeyde kalmıştır. Ancak son dönemde Latin Amerika ve Karayipler bölgesine açılım politikamız çerçevesinde bölgeye daha fazla ilgi gösterilmesi, yeni Büyükelçilikler açılması, TİKA kanalıyla teknik işbirliği projeleri yürütülmesi ve bölgesel örgütler ile ilişkiler kurulması Paraguay’la ilişkilerimize de ivme kazandırmıştır.

Paraguay’dan ülkemize Dışişleri Bakanı düzeyinde bugüne kadar iki ziyaret gerçekleştirilmiştir. Dönemin Paraguay Dışişleri Bakanı Leila Rachid, 15-17 Mart 2006 tarihleri arasında ülkemizi ziyaret etmiş, ziyaret sırasında Vize Muafiyet Anlaşması imzalanmıştır.

Paraguay Dışişleri Bakanı Alejandro Hamed Franco 6-7 Mart 2009 tarihlerinde Sayın Dışişleri Bakanımızın davetlisi olarak ülkemize gelmiş, ziyaret sırasında Ticari İşbirliği Anlaşması imzalanmıştır.

Sayın Bakanımız, 31 Ocak 2017 tarihinde ülkemizden Paraguay’a Dışişleri Bakanı seviyesindeki ilk ziyareti gerçekleştirerek Dışişleri Bakanı Eladio Loizaga ve Temsilciler Meclisi Başkanı Hugo Velazquez’le görüşmüştür. Ziyaret vesilesiyle ayrıca Dostluk ve İşbirliği Anlaşması ile Hava Ulaştırma Anlaşması imzalanmıştır.

Paraguay’a Buenos Aires Büyükelçiliğimiz akreditedir. Paraguay’da ayrıca Asuncion ve Ciudad del Este kentlerinde olmak üzere iki Fahri Konsolosluğumuz bulunmaktadır. Paraguay’ın da Ankara’da Fahri Konsolosluğu vardır.

Paraguay'daki Türk Elçiliği​

Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan yazılı açıklamada, Latin Amerika ve Karayipler bölgesine yönelik açılım politikası kapsamında Paraguay ile temas ve iş birliğini artırma yönünde adımlar atıldı.

Buenos Aires Büyükelçiliği'nin görev bölgesindedir.