Atasözleri ve Deyimler Sözlüğü
Malı güzel olan kimse için müşteri kaygısı yoktur, onun malına uzak yerlerden bile istekli çıkar.
Bir şeyi istemek, istek duymak, çok arzulamak. "Şimdi o yeşil eriklerden olsa da yesek, öyle de canım çekti ki."
Bir şey yaparken çok zorluk çekmek, bunalmak. "Kömürü taşıdım ama canım da burnuma geldi."
1. Ölmek.
2. Çok yorulmak.
3. Çok yıpranmak. "Onu razı edinceye kadar canım çıktı."
Önem ve değer verdiği, beğendiği bir şeye zarar gelecek diye çok korkmak, kaygılanmak. "Araba çizilecek diye canı gidiyor."
Güzel yaşamak isteyen kişi, bu yaşayışın yükünü çekmeyi göze almalı ve gerekli kaynakları elinin altında bulundurmalıdır.
Acıya, üzüntüye ve sıkıntıya katlanmayan. "Öyle de canı tatlı ki ne zaman bir şey taşınacak olsa bir bahane bulup ortadan kayboluyor."
Sabırsız, beklemeye tahammülü olmayan, ivecen. "Bekle de gör, ne canı tez adamsın sen öyle!"
1. Fizikî bir acı duymak.
2. Bir işte zarar görmek, manevî bir üzüntü duymak. "Canını yakmadan ver o elindekini bana!"
1. Çok hoşlanmak, yararına yapılan işten ötürü çok sevinmek.
2. Ruhu şad olmak. "Büyükannenin canına değsin, ikramın bizi oldukça sevindirdi"
1. İntihar etmek, kendini öldürmek.
2. Acımadan öldürmek.
3. Kendini yoracak, yıpratacak kadar iş görmek. "Komşunun kızı canına kıymış."
1. Bir kimseye büyük bir zarar vermek, kötülük etmek.
2. İyi bir şeyi kötü hâle getirmek, heder etmek, harcamak. "Yeni aldığım oyuncağın canına...
Bir daha sesini çıkaramayacak, kötülük edemeyecek bir duruma sokmak. "Elbet sizin de çanınıza ot tıkayacağım gün gelecek. "
Sabrı kalmamak, bir sıkıntıya dayanamaz duruma gelmek. "Canıma tak dedi artık, ya yaptıklarına son verirsin ya da burayı terk edersin!"
Kimi zaman sevgi ve hayranlık, kimi zaman da kızgınlık ve öfke gibi duyguları anlatmak için kullanılır. "Canına yandığımın adamı, bizi saatlerce...
Bezmek, bıkmak, bir zorluğa dayanamayacak duruma gelmek. "Canıma yetti artık bu işi yapmayacağım."
Çektiği sıkıntılar yüzünden içinde olduğu hayatı artık istemeyecek bir duruma gelmek. "Ne yapayım böyle hayatı, beni canımdan bezdirdi!"
Öldürmek. "Allah canını alsın da kurtulalım senden!"
Öldürebileceği bir kişiyi öldürmekten vazgeçmek. "Ona kıyamadı ve canını bağışladı."
Büyük sıkıntıları, tehlikeleri göze alarak bir işi başarmaya çalışmak. "Canını dişine takıp koca kayayı parçalamaya devam etti."