Atasözleri ve Deyimler Sözlüğü
Sağlığını koruması, kendini yıpratmaması ve tedbir alması gerektiğini anlatmak için kullanılır. "Biraz soluk almama izin ver. Ben canımı sokakta...
1. Hiçbir şey esirgememek.
2. Bir şey uğrunda en değerli varlığını feda etmeye, hatta ölmeye hazır olmak.
3. Bir şeye aşırı ölçüde düşkün olmak...
1. Fizikî acı vermek.
2. Bir kimseyi zarara ya da sıkıntıya sokmak, üzmek, kaygılandırmak. "Lütfen canını yakma çocuğun."
Birine karşı büyük ölçüde sevgi duymak, birinden çok hoşlanmak. "Öyle ki o yavrucağı canımın içine sokacağım geliyor!"
Seve seve, her türlü zorluğa göğüs gererek, var gücüyle, hiçbir fedakârlıktan kaçınmayarak. "Hepsi canla başla çalıştı."
Çok zayıf, güçsüz, zayıflıktan kemikleri çıkmış kimse. "Adam canlı cenaze gibiydi."
Kişilerin ses ve davranışlarını o anda ve doğrudan doğruya veren radyo ve televizyon yayını. "Parti temsilcileri bu akşam televizyonda canlı...
"Ele geçirilmesi o kadar kesin ki elde edilmiş sayılır" anlamında kullanılır. "Beni çantada keklik sanıyor ama yanılıyor."
Önceleri iyi olan durumu sonradan bozulmuş olmak, çalışma gücü, verimi tükenmiş olmak. "Adamın bir ayda çaptan düşeceğini sandılar."
Gereksiz, lüzumsuz yere harcayıp tüketmek. "Paranı sakın çarçur edeyim deme."
Daha ziyade öğrenimi olmayan ama kafası çalışan, kurnaz ve uyanık köylüler için şaka yollu kullanılır.
Dönmek, geri dönmek. "Birkaç adım sonra çark ediniz."
Bozmak, çalışamaz hâle getirmek, zarar vermek, birine büyük kötülük yapmak. "Eline alır almaz saatin çarkına okudu."
Dalgasız, dümdüz ve durgun. "Deniz çarşaf gibiydi."
Her şeyi açıkta olan, karmakarışık yer. "Etrafı çarşamba pazarı gibi yapmış çocuklar."
Göz dağı vermek ya da övünmek amacıyla abartılı konuşmak. "Karşımda cart curt edip durma."
Yüksekten atan, yapamayacağı şeyleri yapar gibi konuşan, çalım satan kimselere karşı söylenen küçümseme ünlemi.
Birden çok kimsenin söz sahibi olduğu iş yürümez.
Her iş, ancak ve ancak o iş için gerekli araçla yapılabilir.
Ham hayaller kurmak, henüz zamanı gelmediği hâlde yapılacak bir iş, meydana gelebilecek bir olay için hazırlıklara girişmek. "Durun bakalım hele...