Atasözleri ve Deyimler Sözlüğü
Acı, ağır ve kötü sözün gönülde bıraktığı kırgınlık. "Bıçak yarası geçer, dil yarası geçmez demişler."
Her yerde, pek çok kimse tarafından bahis konusu olmak. "Atasözleri dilden dile dolaşarak günümüze kadar geldi."
Kişi her söylediğini yapamaz, her dilediğini elde edemez.
Hakkında dedikodu yapılmak. "Allah kimseyi dile düşürmesin, kadıncağız sokağa çıkamaz oldu."
İnsanlar yapacakları işler hakkında önce konuşurlar, sonra da o işi gerçekleştirirler.
1. Konuşma yeteneği yokken konuşmak, dillenmek.
2. Dile düşmek. "Dile geldi dağlar, avuttu onu!"
1. Bir meseleyi belirtmek, ortaya atmak, anlatmak, açıklamak.
2. Birini konuşturmak. "Hiç umulmadık bir anda konuyu dile getirdi, hepimizin...
Söylenmesi kolay ama yapılması ortaya konması ya da katlanılması çok güç."Evet, dile kolay, haydi yap da görelim."
Yardım bekleyen bir tane olsa umduğundan aşırı şeyler verilerek sevindirilir ancak bunların sayısı çok olduğundan hepsine aynı cömertlik gösterilemez.
Şundan bundan yardım dileyerek geçinmeye çalışanların istekleri bitmez.
Herhangi bir sebepten dolayı konuşamayan kimse, birden konuşmaya başlamış olmak. "Dili açıldı çok şükür!"
Heyecan, korku ya da bir hastalık sebebiyle söyleyeceğini şaşırmak, karıştırmak, açık olarak ifade edememek. "Babasını aniden karşısında görünce...
1. Bir sözü doğru ve düzgün söylemeyi becerememek, yanlışsız konuşamamak.
2. Amacını iyi anlatamamak. "İnşallah dilim dönmeden meseleyi anlatır...
"Cansız nesneler, hayvanlar konuşabilseler, bazı olaylara tanıklık edebilseler ne iyi olurdu" anlamında kullanılır.
Herhangi bir sebepten ötürü söz söyleyemez duruma gelmek. "Sevinçten dili tutuldu bizim kızın."
İncitici, kırıcı sözler söyleyen, saygısız kimse."O uzun dilini bana kestirmeden çek içeri!"
Bir sözü söylemeye gönlü razı olmamak. "Sana git demeye dilim varır mı sanıyorsun?"
Kişinin başına ne gelirse dilini tutmamasından gelir.
İnsan doğru veya yanlış her şeyi söyleyebilir.
1. Önceden söylediği sözü başka biçimlere sokarak inkâr etmek.
2. İnsan konuşurken bazı hatalar yapabilir, doğru ve yanlış her şeyi söyleyebilir.