Biyografi Suat Hayri Ürgüplü (1903–1981)

Suat Hayri Ürgüplü (13 Ağustos 1903, Şam - 26 Aralık 1981, İstanbul), Lâle Devri Sadrazamı Nevşehirli Damat İbrahim Paşa'nın soyundandır. Babası Ürgüplü Hayri Efendi, Osmanlı Devleti'nin son döneminde Şeyhülislamlık yapmış, I. Dünya Savaşı'na katılma fetvasını veren bir din adamıydı. Eşi Nigar Hanım ile 1933 yılında evlenen Ürgüplü'nün bu evlilikten Hayri Suat adında bir oğlu vardı. Hayri Suat Ürgüplü ise 1966 yılında Eski Irak Kralı Faysal'ın nişanlısı ve aynı zamanda son Osmanlı Padişahı Vahdettin'in torunu Prenses Hanzade'nin kızı Prenses Fazıla ile evliydi. Bu evlilikten iki torunu bulunmaktaydı. Kardeşi Münip Hayri Ürgüplü de milletvekilliği yaptı.

Suat Hayri Ürgüplü (1903–1981) Galatasaray Lisesi'nden sonra 1926 yılında İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi'ni bitirdi. Çeşitli devlet hizmetlerinde bulundu. Türkiye-Yunanistan 1924 Nüfus Mübadelesi mahkemelerinde çalıştı. Galatasaray Spor Kulübü'nde atletizm yaptı.

1929-1932 yılları arasında İstanbul Ticaret Mahkemesi yargıçlığında bulundu. 1939 ve 1943 yıllarında Kayseri Milletvekili seçildi. 2. Şükrü Saraçoğlu kabinesinde Gümrük ve Tekel Bakanı oldu.

Bakanlığında kahve ithalatı konusunda yolsuzluklar olduğu yolunda dedikodular çıkınca örnek bir davranışta bulunarak istifa etti. Daha sonra Yüce Divan'da yapılan yargılama sonucunda beraat etti. Bu olay halen bazı okullarda idare hukuku dersinde okutulmaktadır.

1950 yılında tekrar TBMM'ye dõndü. 1952 yılına kadar Demokrat Parti Kayseri Milletvekilliği yaptı. Avrupa İstişari Meclisi'nde başkan yardımcılığı görevinde bulundu.

1952 yılında TBMM'den ayrılarak Bonn Büyükelçiliğine getirildi. 1955 yılında Londra, 1959 yılında Washington, DC, 1960 yılında Madrid Büyükelçiliğine atandı.

1961 seçimlerine katılarak Adalet Partisi Kayseri Senatörü seçildi. Cumhuriyet Senatosu'nun ilk başkanı oldu. Bu görevi tamamladıktan sonra 1965 yılında İsmet İnönü'nün başbakanlıktan istifa ettiği 5 Şubat tarihinden 10 Ekim 1965 genel seçimleri sonrasına kadar Adalet Partisi'nin öncülüğündeki koalisyon hükumetinin başkanlığını yaptı. 1966 yılında kontenjan senatörü seçildi. 1972 yılına kadar bu görevde kaldı.

Nihat Erim hükümetinin 17 Nisan 1972 de istifasından sonra, Cumhurbaşkanı Cevdet Sunay yeni hükûmeti kurma görevini önce Suat Hayri Ürgüplü'ye verdi. Ancak daha sonra - büyük olasılıkla 12 Mart darbesini yapan komutanların, eski DP ve AP geçmişi nedeniyle uygun bulmamaları nedeniyle - Ürgüplü'nün kabinesini onaylamadı ve yeni hükûmeti kurma görevini Ferit Melen'e verdi.

26 Aralık 1981 tarihinde, 13 yıldır muzdarip olduğu kalp hastalığından dolayı vefat etti. Mezarı Edirnekapı Şehitliği'ndedir.
 
Bunlar da ilginizi çekebilir...
Hayri Dev (1933 - 2018) Üç Telli Bağlama Ustası
  • Ugur
  • Ugur,
  • Biyografiler
  • 0    9K
Geri