GEZGİN
Üye
Gambiya Cumhuriyeti | |
---|---|
![]() |
|
Başkent | Banjul |
Resmî diller | İngilizce |
Yönetim Şekli | Anayasal Cumhuriyet |
Yüzölçümü | 11.295 km² |
Nüfus | 1.705.000 |
Nüfus Yoğunluğu | 151 kişi/km² |
Para birimi | Dalasi (GMD) |
Zaman dilimi | (UTC +0) |
Telefon kodu | +220 |
İnternet TLD | .gm |
Ülkeler Listesi |
Bayrak
Gambiya bayrağı 18 Şubat 1965 tarihinde göndere çekilerek ülkenin resmi bayrağı olarak kullanılmaya başlanmıştır.
Bayrak, beş farklı yatay şeritten oluşmaktadır. Yatay şeritler 6:1:4:1:6 oranı ile sırasıyla kırmızı-beyaz-mavi-beyaz-yeşil renklerden meydana gelmektedir. Bayrakta bulunan kırmızı renk güneşi ve bu güneşin yaydığı ışınların Gambiya'nın geleceği ile ilgili umutlarını sembolize etmektedir. Bayrağın orta kısmında bulunan mavi renk ülkenin içerisinden geçen Gambiya Nehri'ni temsil ederken, yeşil renk ülkenin doğal zenginliklerini ifade etmektedir. Bu üç rengi ince şeritler halinde birbirinden ayıran beyaz renk ise sembolik olarak barışı ve birliği temsil etmektedir.
Arma
Gambiya arması, Afrika ülkesi Gambiya tarafından resmi olarak kullanılan armadır. Ülkenin bağımsızlığını henüz kazanmadığı 18 Kasım 1964 tarihinde kabul edilerek resmi arma olarak kullanılmaya başlanmıştır, ülke 1965 tarihinde bağımsızlığını kazandıktan sonra da yeni ülkenin resmi devlet arması olmuştur.

Gambiya arması
Tarih
Gambiya Nehri'nin verimli toprakları uzun yıllardır yerleşim bölgesi olarak kullanılmaktadır. Milattan önceye dayanan ve gezgin Hanno'ya ait olduğu belirlenen yazılı belgelerde, Hanno'nun özellikle Batı Afrika bölgelerinde gezerken Gambiya bölgesindeki durumdan bahsetmektedir. Milattan sonraki dönemlerde ise bölge ile ilgili ilk kayıtlar 9. yüzyıl ve 10. yüzyılda Arap tüccarına aittir. 10. yüzyıl boyunca Müslüman tüccarlar ve öğretmenler birçok Batı Afrika ülkesinde çeşitli yerleşimler kurmuştur. Bu iki grup altın ve fildişi karşılığında değiş tokuş sağlayan ve Sahra'yı aşan ticaret rotaları oluşturmuşlardır. Bölgenin Mali Krallığı'na bağlı olduğu dönemlerde bu bölgeye seferler düzenleyen Portekiz tüccarlar bölgede de hakimiyet kurmaya başlamışlardır. 17. yüzyılda İngiliz kralının da yetki vermesi ile Gambiya ve Altın Sahil bölgelerinin kullanım hakkını alan topluluk, bölge ticaretinde söz sahibi konuma gelmiştir. 17. yüzyıl sonu ile 18. yüzyıl başlarında İngiltere ve Fransa bölgede bulunan su kaynaklarının paylaşımında siyasi ve ticari sebeplerden dolayı ihtilaflar yaşamış, bu sorunlar Paris Antlaşması (1763) ile sona erdirilebilmiş ve Gambiya üzerindeki tüm hakimiyet Birleşik Krallık'a devredilmiştir. Bu süreçten sonra da Fransa, Gambiya üzerinde hakimiyeti ele alabilmek adına Afrika kıtasında bulunan başka sömürge bölgelerini bu bölgeye karşılık Büyük Britanya'ya teklif etmiş ama başarı elde edememiştir. Özellikle 18. yüzyıl ile 19. yüzyıl arasında yaşanan ve merkezi James Adası üzerinde bulunan kale olan köle ticareti döneminde üç milyona yakın kişi bu bölgelerden Amerika kıtasına köle olarak götürülmüştür. Büyük Britanya hakimiyetinin ilk dönemlerinde Sierra Leone Valisi'nin hakimiyeti altındaki topraklara dahil edilen Gambiya, 1888 yılında başlı başına bir sömürge düzeni olarak kurulmuştur. Bu oluşum ile Fransa himayesindeki Senegal ile kesin sınır çizgileri 1889 yılında belirlenmiştir.

İngiliz Vali George Chardin Denton (1901-1911)
Siyaset

Başkent Banjul
Devlet başkanı Jammeh, Aralık 2015'te yaptığı açıklama ile ülkesinin bundan sonra İslam Devleti olduğunu açıklamıştır. 4 Ocak 2016 tarihinde Başkan Yahya Jammeh, işyerlerinde çalışan kadınların saçının açık olmasını yasaklayarak "kadınlar saçlarını toplamalı ve düzgünce örtmeli" ifadesinin yer aldığı bir kararname imzaladı. Jammeh daha önce de kadınların iç çamaşırı ve dar kot pantolon giymelerine karşı savaş açmıştı.Yeni devlet başkanı Adama Barrow ise, 2017'nin başında ülkenin adından "İslam" ifadesini kaldırdı.
Coğrafya

Atlantik Okyanusu kıyısında Kololi sahili
Gambiya 80 km'lik bir kıyı kesimine sahiptir. Ülke genelinin %11,5'lik bir alanına denk gelen 1.300 km² bir alanı sulak alan konumundadır. Ülkenin tam ortasında geçen ve ülkeye ismini veren Gambiya Nehri'de tüm kolları ile birlikte sulak alanlar içerisinde çoğunluğu oluşturmaktadır.
İklim
Ülke genelinde tropikal iklim hakim olup, belirgin yağmur ve kuraklık zamanları mevcuttur. Kuraklık dönemi kuzeydoğu bölgesinden, Sahra Çölü'nden esen kuru Harmattan rüzgarlarının da etkisi ile Kasım ayı ile Mayıs ayı arasında yaşamakta olup, hava sıcaklıkları bu dönemlerde belli günlerde 40 °C ile en yüksek sıcaklık değerlerine ulaşsada, ortalama olarak 21 ila 27 °C arası ölçülmektedir.
Ekonomi

Gambiya'da Turistler
Ülkenin Büyük Britanya'dan bağımsızlığını kazanmasından bir yıl sonra trafikte var olan soldan akışı kaldırarak, sağdan akan bir trafik konumuna getirilmiştir. 2003 verilerine göre ülke genelinde 723 km'si asfaltlanmış, 3.742 km uzunluğunda karayolu bulunmaktadır. Ülkenin tamamını ikiye bölen Gambiya nehrinin üst bölümünde ve alt bölümünde bulunan iki devlet yolu, ülkenin batı bölgelerini doğu bölgeleri ile birleştirmektedir. Yakın geçmişe kadar yollarda bulunmayan trafik lambaları son yıllarda trafik sistemine dahil edilmiştir. 2009 yılı içerisinde ülke genelinde toplam altı adet trafik lambası bulunmaktaydı. Toplu insan taşımacılığında dolmuşlar büyük önem taşımaktadır. Şehirler ve yerleşim yerleri arasında taşımacılık yapan dolmuşlar, güzergah boyu binmek isteyen insanları toplayarak varış merkezine götürmektedir.
Gambiya günümüzde demiryoluna sahip olmayan ve aktif olarak demiryolu işletmeyen bir ülke konumundadır. 1930'lu yıllarda Brikama'da var olan 12 km uzunluğundaki demiryolu ise kapatılmıştır.
Başkent Banjul'un dış bölgesinde ülkenin tek havaalanı olan Banjul Uluslararası Havalimanı (Banjul International Airport) bulunmaktadır. Aslında havalimanı Serekunda'da bulunur.
Nüfus

Genç Gambiyalılar
Gambiya genç bir nüfusa sahip olup, 2016 tahmini verilerine göre %58,52'si 0-24 yaş aralığındadır. Ülkenin sadece %3,42'si 65 yaş ve üzerindedir.
0-14 yaş: %37.88 (erkek 382,215/kadın 379,029)
15-24 yaş: %20.64 (erkek 204,979/kadın 209,866)
25-54 yaş: %33.92 (erkek 333,875/kadın 347,779)
55-64 yaş: %4.14 (erkek 39,978/kadın 43,177)
65 yaş ve üzeri: %3.42 (erkek 32,011/kadın 36,739)
Şehirde yaşayanların oranı 2015 verilerine göre %59,6 olan ülkede, nüfusun yıllık artış oranı 2016 tahmini verilerine göre %2,11 düzeyindedir.
Dil
Ülkenin Birleşik Krallık'tan bağımsızlığını kazanmasından sonra ülkenin resmi dili İngilizce olarak kalmıştır. Özellikle kıyı kesimlerinde halk arasında İngilizce konuşma ve anlaşma oranı oldukça yüksek düzeydedir. Ülkenin iç kesimlerinde İngilizce kullanımı yaygın olmasa da, karşılıklı olarak anlaşma için yeterli düzeyde konuşulmaktadır. Ülkede var olan birçok etnik grup nedeniyle, her etnik grubun kendine özgü dili vardır. Bu diller her bir etnik grubun bireyleri arasında anadili olarak konuşulmaktadır. Diğer etnik gruplarla da anlaşabilmek adına başka etnik dillerinde öğrenilmesi birçok Gambiya vatandaşını birçok dilde konuşabilecek, çok dil bilen (Polyglott) konumuna getirmektedir. Afrika'nın bu küçük ülkesinde güncel olarak 20 farklı dil konuşulmaktadır.
Din

Serrekunda'da bir Cami
Özellikle yerel Afrika dinleri arasında timsah mitolojik anlamda kutsal bir varlık ve verimliliğin sembolü olarak görülmektedir. Ülke genelinde turizme de açık olan üç büyük timsah yetiştirme merkezi mevcuttur. Bu merkezleri ziyaret eden turistler timsahlara şans ve bolluk getirmesi adına dokunmaktadırlar. Ayrıca timsahın önemi ülkede mevcut olan madeni paraların üzerinde gösterilmesi ile de ifade edilmektedir.
Eğitim

Armitage Lisesi'nde bir sınıf
Ülkenin tek devlet üniversitesi olan Gambiya Üniversitesi 1998 kurulmuş ve 1999 yılında eğitim ve öğretim yılına başlamıştır. Üniversite kurulmadan önce üniversite özellikle tıp ve tarım alanlarında öğrenim görmek isteyen öğrenciler tercihlerini yurt dışında okumaktan yana kullanmaktaydılar.
Gambiya Türkiye Dış Temsilciliği
Banjul Büyükelçiliği
29 Kaira Avenue 4th Street Brufut Gardens Banjul - The Gambia
Telefon: +2204410650-51-52-53
embassy.banjul@mfa.gov.tr
Görev Bölgesi: Batı Afrika