İngiliz Milletler Topluluğu

İngiliz Milletler Topluluğu (İngilizce: Commonwealth of Nations), geçmişte Britanya İmparatorluğu'nun parçası olan devletler ile sonradan katılmış devletlerin oluşturduğu uluslararası bir koalisyondur.

1648 İngiliz Devrimi sonrasında, I. Charles'in idam edilmesi (1649) ve kraliyetin lağvedilmesi ile ortaya çıkan ve 1660 yılında II. Charles'ın kral olmasıyla son bulan cumhuriyetçi döneme "Commonwealth Dönemi" denir. İç savaşı bastıran general Oliver Cromwell önce parlamentonun başkanı, sonra da diktatör olarak hüküm sürmüştür. Kral olmayı reddetmiş, kendisini İngiliz Cumhuriyeti'nin "Muhafız Efendisi" olarak tanımlamıştır. 1658'de Cromwell'in ölümünden sonra oğlu Richard yerini dolduramamış, 1659'da sürgüne gönderilmiştir. 1660 yılında da kraliyetin yeniden kurulmuş ve II. Charles başa geçmiştir.

Günümüzde Commonwealth, Birleşik Krallık önderliğinde bir araya gelmiş bağımsız devletleri nitelemek amacıyla kullanılır. İngiliz Milletler Topluluğu karşılıklı ekonomik etkileşime dayanan bir oluşumdur. Büyük çoğunluğu tarihte Britanya İmparatorluğu'nun eyaleti veya sömürgesi olmuş ülkelerdir ve günümüzde çoğu bağımsız olan bu ülkeler kendi rızalarıyla bu oluşumun bir parçası olarak kalmaya devam etmektedirler. Bu devletlerin bir kısmı geçmişte imparatorluğun parçası olmamakla beraber sonradan birliğe katılmışlardır. Zaman içerisinde bu topluluğu terkeden, topluluktan çıkarılan ve sonradan geri kabul edilen ülkeler olmuştur (Bkz. üye ülkeler listesi). Üye ülkelerin bir kısmı Birleşik Krallık hükümdarını sembolik olarak en üst düzey yöneticileri olarak tanırlar. Birbirlerinden farklı yönetim biçimleriyle (meşrutiyet, demokrasi, diktatörlük vs.) yönetilebilirler.

Genel Valilerin Görevleri​

Devlet Başkanı ve hükümdarı “Kraliçe II. Elizabeth"'dir. Kraliçe'nin temsilcisi Genel Vali'dir ve genellikle emekli olmuş eski politikacılar veya diğer seçkin ülke arasından Başbakan önerisiyle Kraliçe tarafından atanır. Genel Vali, siyaset dışı bir figür olup Avam Kamarası ve Senato'nun çıkardığı kararnamelere kraliyet onayını sağlamak, devlet belgelerini imzalamak, parlamento toplantılarını resmen açıp kapatmak ve seçimler öncesi parlamentoyu feshetmek gibi görevleri vardır. Hem Kraliçe hem de Genel Vali çok az yetkiye sahip sadece göstermelik yöneticilerdir ve hemen her zaman Hükümet Başkanı Başbakan'ın tavsiyesi doğrultusunda hareket ederler.

Üye Ülkeler​

Üyelik tarihine ve bölgelere göre sıralama:

Avrupa

• Birleşik Krallık (1931)
• Malta (1964)
• Kıbrıs Cumhuriyeti (1964)

Kuzey Amerika

• Kanada (1931)
• Jamaika (1962)
• Trinidad ve Tobago (1962)
• Barbados (1966)
• Bahama (1973)
• Grenada (1974)
• Dominika (1978)
• Saint Lucia (1979)
• Saint Vincent ve Granada (1979)
• Antigua ve Barbuda (1981)
• Saint Kitts ve Nevis (1983)

Orta Amerika

• Belize (1981)

Güney Amerika

• Guyana (1966)

Afrika

• Güney Afrika Cumhuriyeti (1931, Birlikten çıkışı 1961 ve geri dönüşü 1994) (Kraliçe burada hükümdar olarak geçmez.)
• Gana (1957)
• Nijerya (1960 üyeliğinin iptal edilişi 1995 tekrar kabul edilişi: 1999)
• Sierra Leone (1961)
• Tanzanya (1961)
• Uganda (1962)
• Kenya (1963)
• Ruanda (1962)
• Malavi (1964)
• Zambiya (1964)
• Botsvana (1966)
• Lesotho (1966)
• Mauritius (1968)
• Svaziland (1968)
• Seyşeller (1976)
• Namibya (1990)
• Mozambik (1995)
• Kamerun (1995)

Asya

• Sri Lanka (1948)
• Singapur (1965)
• Maldivler (1982)
• Hindistan (1948)
• Malezya (1957)

Avustralya veya Okyanusya

• Avustralya (1931)
• Yeni Zelanda (1931)
• Samoa (1970)
• Tonga (1970)
• Papua Yeni Gine (1975)
• Solomon Adaları (1978)
• Vanuatu (1980)
• Tuvalu (1978)
• Kiribati (1979)
• Nauru (1999)

Eski Üyeler

• Fiji (1970); 1987-1997 arasında topluluk dışında yer almıştır. 1 Eylül 2009'da topluluktan çıkarılmıştır.
• İrlanda (1931); 1949'da topluluktan kendi isteğiyle ayrılmıştır.
• Zimbabve (1980); 2003'te topluluktan çıkarılmıştır.
• Newfoundland ve Labrador (1931); 1934'te Kanada'ya katılmıştır.
• Gambiya (1965-2013)