Ülke Finlandiya Cumhuriyeti

Finlandiya ya da resmî adıyla Finlandiya Cumhuriyeti, Kuzey Avrupa'da Baltık Denizi kıyısında bir Kuzey Avrupa ülkesi. İskandinavya yarımadasındadır, başkenti Helsinki'dir. Doğusunda Rusya, kuzeyinde Norveç ve batısında İsveç yer alır.

Bayrak​

Finlandiya bayrağı, Finlandiya'da ulusal bayrak ve devlet bayrağı olarak ikiye ayrılmaktadır. 29 Mayıs 1918'de kabul edilmiştir.

Ulusal bayrak
Bayrak beyaz zemin üzerindedir. Bayrağın köşelerine doğru uzanan mavi haç vardır. Bayrak Danimarka bayrağında olduğu gibi haçın yatay kısmı gönder kısmına doğru kaymıştır. Mavi renk Finlandiya'nin meshur göllerini, beyaz zemin ise Finlandiya diyince akla gelen kar kaplı toprakları temsil eder. Bayrağın fince ismi "Siniristilippu"'dur. Türkçesi ise "Mavi Haçlı Bayrak"tır.

Devlet bayrağı
Devlet versiyonunda haçı oluşturan dikdörtgenlerin kesişim alanına Finlandiya'nın savaş arması olan aslan yerleştirilir.

Arma​

Finlandiya armasında kırmızı bir arka plan üzerinde bulunan ve altın sarısı bir aslan alt ve üst pençesinde bir kılıç tutmaktadır. Arma resmi olarak 1978 yılında tanınmasına rağmen 1580'lerden beri kullanılmaktadır. Ayrıca 1, 2, 5, 10, 20 ve 50 Fin Eurocent'lerinin üzerinde de Finlandiya Arması bulunur.

Tarih​

Finlandiya halkı köken itibarıyla Ural-Altay dil grubunun Ural kısmındadır. Orta Asya ve Sibirya kökenli bu halk daha sonra nordikleşmiştir. Fin dili yapısı Türk diline ve Altay dil grubuna çok benzer. Örneğin ben kelimesi Fince'de "mina", sen kelimesi "sina" dır.

Finlandiya 1155 tarihinde İsveç Krallığına dahil edilmiştir. İsveç hakimiyeti altında olduğu 1809 tarihine kadar süren dönemde batı tarzında yargı, kamu idaresi, siyasi sistem ve sosyal hizmetler alanlarında sağlam kuruluşların temelleri atılmıştır. Laik kuruluşların yanı sıra Katolik Kilisesi ve 16. yüzyıldaki Reformların ardından Evanjelik Lüteryen Kilisesi güçlü kuruluşlar arasındaki yerlerini almıştır.

18. yüzyılın sonunda, İsveç gücü azaldıkça, bağımsız Finlandiya fikri ortaya çıkmıştır. 1809 tarihinde Finlandiya, Rus Çarına bağlı Özerk Çar Dukalığı olmuştur. Finlandiya kendi hukuk sistemini, gelişen ulusal ekonomisini ve ordu birimlerini korumuştur. 1865 tarihinde Finlandiya kendi para birimi olan Markka’yı çıkarmıştır. Parlamenter bir hükümet sistemi ile hukukun üstünlüğüne dayalı bir hükümet geliştirmiştir. Böylece Bağımsız Finlandiya yolunda önemli bir adım atılmıştır.

Rus Devrimi ile Finlandiya bağımsızlığını ilan etmek için 6 Aralık 1917 tarihinde büyük bir fırsat elde etmiştir. Sovyet Rusya Hükümeti 31 Aralık’ta Fin bağımsızlığını tanımıştır. Komşu devletler ve batı ulusları tarafından da tanınma süreci hızlı bir şekilde gerçekleşmiştir. Fransız sistemine benzeyen Finlandiya Anayasası, 17 Temmuz 1919 tarihinde kabul edilmiştir.

Sovyetler Birliğinin Finlandiya’ya 1939’da düzenlediği saldırının ardından, tarafsız Finlandiya bir anda II. Dünya Savaşı'nın içine çekilmiştir. Finlandiya 1939-1940 ve 1941-1944 yılları arasında Sovyetler Birliği ve 1944-1945 yılları arasında Almanya ile savaşmıştır. Savaşın sonunda Finlandiya topraklarının %10’u ile 100,000 insan kaybetmiştir. Bu sonuç ile zamanında dört milyon nüfusa sahip olan ulus çok ağır bir bedel ödemiştir.

1944 yılının sonbaharı Finlandiya için çok zor geçmiştir. Savaşta kaybedilerek Sovyetler Birliği'ne bırakılan Karelya ilindeki 400,000 insan ülkedeki başka yerlere yerleştirilmiştir. Laponya büyük oranda tahrip edilmiş ve yeniden yapılandırmak zorunda kalınmıştır. Sovyetler Birliği ile yapılan barış antlaşması Finlandiya’nın zamanında birçok ekonomi uzmanının imkânsız gördüğü oranlarda savaş tazminatı ödemesine neden olmuştur.

1947 Paris Antlaşması çerçevesinde, Finlandiya Sovyetler Birliğine savaş tazminatı ödemek ve belli bir toprak parçasını bırakmak zorunda kalmıştır. Finlandiya’nın güçlü bir ekonomik yönetime sahip olmasından gelen ünü, Birinci ve İkinci Dünya Savaşları arasındaki dönemde yabancı borçlarını ödemesine ve II. Dünya Savaşının ardından Marshall Planı'ndan yardım almadan yeniden yapılanmasına dayanmaktadır.

Coğrafya​

Finlandiya topraklarının en büyük özelliği arazi yapısıdır. Ülkenin çoğunluğu ovadan oluşur. Tepelik ve dağlık yapı çok ender rastlanır. Genellikle ülkenin kuzey-batı kısmında görünür. Halti dağı Finlandiya'nın en yüksek dağı olarak Laponya'da Norveç, İsveç ve Finlandiya sınırlarının kesiştiği noktaya yakın yerde bulunur.

Tatlı su kaynakları açısından çok zengindir. Doğu Finlandiya bölgesinin çoğu göllerden oluşmaktadır. Bunun en büyük örnekleri Saimaa gölü (Doğu Finlandiya) ve İnari gölü (Laponya). Aynı anda Kemi ve Oulu ırmakları gibi kaynaklar da bulunuyor.

Ülkenin coğrafi koordinatlarından dolayı ister istemez soğuk bir iklimin hakimiyeti gözükmektedir. Rusya sınırlarına ne kadar yaklaşılırsa ve ne kadar kuzeye doğru çıkılırsa o kadar iklim sertliğini gösterir.

Ekonomi​

Finlandiya ekonomisi, Fransa, Almanya, İsveç veya Birleşik Krallık gibi diğer batı ekonomileriyle eşit, bir kişi başına üretimle son derece sanayileşmiş, karma bir ekonomidir. Ekonominin en büyük işkolunu yüzde 72,7 ile hizmetler, ardından yüzde 31,4 ile imalat ve rafine etme işleri oluşturmaktadır. Ekonominin birincil işkolunun ekonomideki payı yüzde 2,9'dur

Dış ticaretle ilgili olarak kilit ekonomi işkolları belirlenmektedir. En büyük sanayiler elektronik (yüzde 21,6), makine, araç ve diğer mühendislik metal ürünleri (yüzde 21,1), orman endüstrisi (yüzde 13,1) ve kimyasalların (yüzde 10,9) sanayisinden oluşmaktadır. Finlandiya'da önemli miktarda kereste ve çeşitli maden ve tatlı su kaynakları bulunmaktadır. Ormancılık, kâğıt fabrikaları ve tarım işkolu (vergi mükellefleri yıllık olarak yaklaşık 2 milyar avro harcamaktadır) kırsal alan sakinleri siyasi olarak duyarlıdır. Büyük Helsinki bölgesi GSYİH'nın yaklaşık üçte birini üretmektedir.

2004'te bir OECD karşılaştırmasında, Finlandiya'daki yüksek teknoloji imalatı İrlanda'dan sonra ikinci sırada yer almıştır. Bilgi yoğun hizmetler, en küçük ve en yavaş büyüyen işkollarını, özellikle tarım ve düşük teknolojili üretim alanlarını İrlanda'nın ardından ülkeyi ikinci sıraya yerleştirdi. Yatırım beklenenden az olmuştu. Genel olarak kısa vadeli görünüm iyiydi ve GSYİH büyümesi birçok AB denginin üzerindeydi. Finlandiya, İsveç, Danimarka ve İngiltere'nin ardından Avrupa'da 4. büyük bilgi ekonomisi konumundadır. Finlandiya ekonomisi, iş sektörü, bilimsel üretim ve hükümet yardımı ile bilgi ve iletişim teknolojisi arasındaki uyumlu çıktı için Dünya Ekonomik Forumu tarafından hazırlanan Global Information Technology 2014 raporunun sıralamasında üst sıralara yerleştirilmektedir.

Finlandiya küresel ekonomiye oldukça bütünleşiktir ve uluslararası ticaret GSYİH'nın üçte birini teşkil etmektedir. Avrupa Birliği, toplam ticaretin yüzde 60'ını temsil etmektedir.[20] En büyük ticaret akışları Almanya, Rusya, İsveç, Birleşik Krallık, Amerika Birleşik Devletleri, Hollanda ve Çin'e yapılmaktadır.[20] Ticaret politikası, Finlandiya'nın tarım haricinde serbest ticaret destekçileri arasında yer aldığı Avrupa Birliği tarafından yönetilmektedir. Euro Bölgesi'ne üye olan tek İskandinav ülkesi Finlandiya'dır; Danimarka ve İsveç geleneksel para birimlerini korurken, İzlanda ve Norveç AB'ye üye değildir.

Nüfus​

Yaklaşık 5,509,717 olan nüfusunun % 90’dan fazlasını Finler teşkil eder. Bundan başka kuzeyde Laponlar, güney ve batı kesimlerinde ise İsveçliler yaşamaktadır. Finlerin karakteristik özellikleri, uzun boylu, sarı saçlı, mavi veya gri gözlü olmalarıdır. Her etnik grup kendi lisanlarını konuşur. Ülkenin resmi dili ise Fincedir. Nüfus yoğunluğu güneyde çok fazladır. Kuzeyde ise gittikçe azalır. Nüfusun % 20’si başkenti olan Helsinki civarındadır. Çoğunluk şehirlerde yaşar. Nüfusun % 91,6 sı Hıristiyanlığın Protestan mezhebine, kalanı değişik mezheplere bağlıdırlar. Geri kalan dini azınlığın büyük kısmını Yunan Ortodokslar meydana getirir. Çok az bir miktar da Yahudi vardır. Eğitim ve öğretimin AB vatandaşlarına parasız olduğu Finlandiya’da 20 üniversite mevcuttur. 7-15 yaş arası eğitim ve öğretimin mecburi olduğu ülkede okuma yazma bilenlerin oranı yaklaşık % 100’dür. Çalışan nüfusun %25’i ziraat ve ormancılıkla uğraşır. Kuzeyde yaşayan Laponlar an’anevi olan ren geyiği çobanlığı ve avcılığı ile geçinirler. Yıllık nüfus artışı % 0,3’tür. Kilometrekareye 14,7 kişi düşer.

Din​

Finlandiya’nın yüzde 74’ü ülkenin en büyük dini cemaati olan Evangelist-Luteryan kilisesine bağlıdır. Ikinci en büyük topluluk ise, yüzde 24’lük bir oranla Ateistlerden oluşmaktadır, küçük bir Ortodoks azınlık topluluğu da mevcuttur. Diğerleri ise Yahudilik, islam gibi semai dinlere mensuptur.

Dil​

Finlandiya’da konuşulan <strong>iki resmi dil vardır: Fince ve İsveççe. Nüfusun yüzde 90’ının dili Fince’dir. Yüzde 5’i ise İsveççe konuşmaktadır. Farklı kollara olsa da Fince ve Türkçe, Ural-Altay dil ailesine mensup ve benzer yapılara sahip dillerdir.

Mutfak​

Başlıca Fin yemekleri dana veya domuz eti kullanılarak yapılan sebzeli güveç Karjalanpiirakka, Fin hardalı sinappi ve tercihen bira eşliğinde yenilen halka şeklindeki sosis Lenkkimakkara, Ren geyiği etinin sotelenmesiyle yapılan Poro, pirinç ve kuru üzüm kullanılarak yapılan Maksalaatikkodur.

Pulla denilen tatlı çöreğin şeker ve tarçına bulanarak yuvarlanarak yapılması sonucu elde edilen Korvapuustit isimli iki tatlı da başlıca tatlıları arasında yer alır.

Finlandiya Türkiye Dış Temsicilikleri​

Helsinki Büyükelçiliği
Adres: Puistokatu 1B A3 00140 Helsinki
Telefon: 00 358 9 612 261 00
Faks: 00 358 9 612 261 50
embassy.helsinki@mfa.gov.tr