Şehir Kırıkkale

Kırıkkale, İç Anadolu Bölgesinde yer alan bir ildir. 1989 senesinden önce başkent Ankara'ya bağlı bir ilçe iken 21 Haziran 1989 târih ve 3578 sayılı yasa gereğince dönemin başbakanı Turgut Özal tarafından yapılan törenle il olmuştur. İlk vâlisi Fikret Güven, 17 Ağustos 1989 târihinde yapılan törenle il vâliliği görevine başlamıştır.

Şehrin adını nereden aldığına dair kesin bir bilgi yoktur. Kırıkköyü ile kentin merkezinde bulunan Kaletepe'nin kısaltılarak birleştirilmesinden ortaya çıktığı söylenir. Bu ismin halk tarafından yakıştırıldığı kanaati yaygın olmakla beraber bölgenin ismi Osmanlı arşiv belgelerinde "Kırıkkal" şeklinde geçmektedir.

Kırıkkale ili nüfusu 283.017'dir. Bu nüfusun %89,10'u şehirlerde yaşamaktadır (2019 sonu).

İlin yüzölçümü 4.791 km²'dir. İlde km²'ye 59 kişi düşmektedir. (Bu sayı merkez ilçede 459’dur.)

4 Şubat 2020 TÜİK verilerine göre merkez ilçeyle beraber 9 İlçe, 11 belediye, bu belediyelerde 88 mahalle ve ayrıca 185 köy vardır.

Coğrafya​

İlin kuzeyinde Çamlıca, Karakaya ve Kırıkkale tepeleri bulunur. Topraklarının denizden ortalama yüksekliği 700 m. olup kuzeybatıdan güneydoğuya doğru Koçu Dağı uzanmaktadır. Bu dağ, 4×7 km boyutlarındadır. Yığlıtepe, deniz seviyesinin 1278 m. üstündedir. Güney-güneydoğuda Denek Dağ Sırası bulunmaktadır. Bu dağ sırası Çoruhözü Vâdisi'nin güneyinde uzanmaktadır.

İl yüzölçümünün küçük bir bölümünü ovalar oluşturur. Kuzeydeki Çamlıca ve Karakaya tepeleriyle güneydeki Denek Dağı’nın arasında Kırıkkale Ovası uzanmaktadır. Kırıkkale ilinde yerleşimin önemli bölümü buradadır. Ovanın en geniş yeri, Çoruhözü Deresi’nin Kızılırmak’a aktığı noktadır.

Dağlar​

İl toprakları kuzeyindeki Çamlıca, Karakaya ve Kırıkkale tepelerinin ovaya indikleri meyil üzerinde bulunmaktadır. İl topraklarının denizden ortalama yüksekliği 700 m. dir. Kuzeybatı-güneydoğu yönünde uzanan Koçu Dağı 4 km genişlik ve 7 km uzunluğa sahip olup en yüksek noktası Yığlıtepe'dir (1278 m.) dir. Güney ve güneydoğuda Denek Dağ sırası Çoruhözü Vadisinin güneyinde Keskin ile İzzettin Köy arasında uzanmaktadır. En yüksek noktaları; Gavur Tepesi (1742 m.) ile Bozkaya Tepesi (1577 m.)'dir. Bölgenin en uzun, en geniş ve en yüksek kütlesini oluşturur, uzunluğu 44 km, genişliği 30 km'dir. Kuzeydoğu-güneybatı yönünde uzanan Küre Dağ'ının en yüksek yeri Küre Tepesi (1450 m.) dir.

Ovalar​

İl sınırları içinde ovalık alanlar çok azdır. En önemli Kırıkkale Ovasıdır. Kırıkkale Ovası; kuzeyde Çamlıca ve Karakaya tepelerine, güneyde de Denek Dağı'nın batısına kadar uzanmaktadır. Kuzeydeki tepeler ovaya meyilli bir şekilde inerek birleşir. Kırıkkale yerleşimin çekirdeği bu meyilde oluşmuştur. MKE Kurumu Fabrikalarının bulunduğu alan ise, Denek Dağı'na doğru daha dik olarak yükselmektedir. Kırıkkale Ovası doğudan batıya, yani Kızılırmak' a doğru gittikçe genişler; en geniş yeri Çoruhözü Deresi'nin Kızılırmak' a yaklaştığı yerde bulunur, buranın yüksekliği 750 m civarındadır.

Kırıkkale Ovası'ndan başka, akarsular boyunca düzlükler görülürse de jeoformatik bakımdan pek önemli değildir. Bunun nedeni akarsu yatakları ile tepelerin yükselti farkının fazla oluşudur. Dağlar her yönden aşılmak suretiyle açılmış derin vadilerle ve parçalanarak yuvarlak ve bazen de sivri tepeler halinde gelmişlerdir. Bu tip tepelerin dağlara yaklaştıkça fazlalaştıkları görülmektedir.

Yaylalar​

Kırıkkale ili sınırları içerisinde, yükseklikleri 1200-1600 m arasında değişen yaylaları bulunmaktadır. Küre Dağı'ndaki Hodar, Bedesten, Kamışlı, Sarıkaya; Koçu Dağı'ndaki Koçu, Denek dağlarındaki Gümüşpınar, Pehlivanlı, Suludere, Yeşilkaya, Azgın yaylaları en önemlileridir.

Flora ve Fauna​

Bitki Örtüsü : İlde hakim bitki topluluğu steptir. Yüksek kısımlarda tahripten kurtulmuş, Kuzeyde Koçubaba, Güneyde Denek Dağı'nda bodur meşelerinden ve kısmen de ardıçtan oluşan ormanlık alanlar mevcuttur. Yöredeki bitkilerin büyük bölümü kurakçıl ve tozcul özelliktedir. İl topraklarında; Yavşan otu, susam, karanfil, papatya, haçlıçiçek, pelin, karadiken, sığır kuyruğu, sütleğen, çağ çiçeği, keven, üzerlik otu, nane, böğürtlen, ısırgan, hatmi, meyan otu, çöven otu, kuşburnu, madımak, ebe gömeci, hardal ve kekik kendiliğinden yetişen bitkilerin başlıcalarıdır.

Yaban Hayatı: Dağlık ve ormanlık alanların il genelinde büyük alan kaplamaması, yaban hayatı olumsuz yönde etkilemektedir. Koyun, keçi, sığır ilde yetiştirilen hayvan varlığını oluşturmaktadır. Av hayvanı olarak keklik ve yaban ördeği yaygındır.

Jeolojik yapı​

Genel Jeoloji : Yöre; Volkanik olayların oluştuğu Keskin, Hirfanlı, Kesikköprü, Kırıkkale ve Kızılırmak boyunca uzanan 'Kırşehir Masifi'nde' yer almaktadır. Kırşehir Masifi olarak adlandırılan Masifte; granit, homblengranıt, siyenit, monzonit, tonolit, ağlit, pegmatit, granodiyorit, kuvarslı diyorit, bitotit granitler mevcuttur. Bunları Kırıkkale ile Keskin arasında görmek mümkündür.

Deprem : Kırıkkale il toprakları 1., 2., 3., 4. Derece Deprem Bölgesi içinde yer almaktadır. İlin büyük bölümü 2. Derece Deprem Bölgesi içinde kalmaktadır. Güneybatıda Yahşıhan, Bahşılı ve Çelebi ilçeleri 3. Derece; Karakeçili ilçesi ise 4. Derece Deprem Kuşağı içerisinde yer almaktadır.

Yeraltı Zenginlikleri: Kırıkkale ili, maden cevherleri çeşitliliği yönünden zengin ancak rezerv itibariyle fakirdir. İldeki madenler aşağıda yer almaktadır.

MTA tarafından Kırıkkale ve çevresinde yapılan araştırmalarda yukarıda ki rezervlerin dışında bölgede, asbest, mermer, fluorit, bakır, çinko, kromit ve manyezit varlığı tespit edilmiş, ancak bunlar düşük kalitede olduğundan işletmeye elverişli bulunmamış, planlama ve projelendirme çalışmalarında dikkate alınmıştır.

Toprak Yapısı ve Nitelikleri: İl topraklarını genelde kahverengi topraklar oluşturmaktadır. Kireç oranı oldukça yüksektir. Anakayası volkanik özellik gösterir. Bu topraklar çok engebeli alanlarda çukurumsu bölümlerde birikmiştir. Üzerlerinde çıplak volkanik kaya yüzeyleri görülür. Mineral bakımındın zengin olduklarından verimlidirler. Ayrıca güneyde akarsu kenarlarında alüvyon topraklar bulunur. Bunlar yer yer kalın örtüler oluşturur. Eğilimleri çok azdır. Tarla tarımına ve sulu tarıma elverişlidir. Yörenin az yağış alması ve kuraklık toprak oluşumunda önemli etmendir.

Akarsular​

Kızılırmak: İldeki en önemli akarsu Kızılırmak'tır. Sivas'ın Zara ilçesinin doğusundaki dağlardan doğan Kızılırmak, il topraklarına güneyde Çelebi ilçesinden girer; kuzey yönünde akarak Merkez ilçede kuzeybatıya yönelir, il topraklarından çıkıp kuzeyde Çankırı-Kırıkkale il sınırını oluşturur. Kızılırmak'ın Hasandede - Hacılar arazileri üzerinde Kapulukaya Barajı kuruludur.

Delice Çayı: Kızılırmak'ın en önemli kollarından biri Delice Çayı'dır. Yozgat sınırı boyunca bir müddet aktıktan sonra Delice ilçe merkezine yaklaşır. Daha sonra tekrar bu iki ilin sınırı boyunca güneydoğudan il topraklarını terk eder. Çayın il içerisinde kalan kesimi yaklaşık 50 km. uzunluğundadır.

Çoruhözü Deresi: Kızılırmak'a doğudan karışan bir koldur. İzzettin Köyü'nün yukarı kısımlarından doğar. İzzettin-Balışeyh arasında demiryoluna paralel olarak merkez ilçeden geçer ve Kızılırmak'a karışır. Derenin güzergahı dahilinde tarım alanlarına büyük katkısı vardır. Dere üzerinde sulama amacıyla motopomplar yeralmaktadır. Uzunluğu 48 km'dir.

Okun Deresi: Elmadağ'ın güney eteklerinden akan suların meydana getirdiği Balaban ve Sarılıöz Çayları, Kılıçlar Kasabası yakınlarında birleşerek Okun Deresi'ni meydana getirirler. Yaklaşık 13 km uzunluğa sahip olan Dere, Irmak Kasabası yakınlarında Kızılırmak'a kavuşur. Bu akarsulardan başka; yaz aylarında kuruyan bazı dere ve çaylar da vardır. Ahılı Deresi, Kuruçay Deresi, Yeni Çıkan Deresi bunlardan bazılarıdır.

İklim​

Kırıkkale ili ılıman iklim kuşağında yer almaktadır. Ancak bulunduğu alanın denizden uzak oluşu, günlük sıcaklık farkının bozkır olmasından dolayı değişmelere uğraması gibi nedenlerle iklim karasallaşmaktadır.

Ekonomi​

Kırıkkale ekonomisi daha çok sanayi ve tarıma dayanır. Faal nüfusun % 60’ı aşkın bölümü sanayide çalışmaktadır.

Tarım​

Kırsal kesimde iş gücünün büyük kısmı tarımda çalışmaktadır. Başlıca tarım ürünlerimiz buğday, arpa, şekerpancarı ve ayçiçeğidir. Sebze ve meyvecilik gelişmiş olup bağcılık da ekonomide önemli yer tutmaktadır.

Hayvancılık​

Geleneğe bağlı usullerle yapılan hayvancılık mevcuttur. Sığır, Ankara keçisi, kıl keçisi ve koyun başlıca beslenen hayvanlardandır.

Sanayi​

Cumhuriyetin ilanından sonra kurulan silâh ve mühimmat fabrikaları İlimizin sanayi gelişiminde büyük rol oynamıştır. En önemli sanayi kuruluşları Makina ve Kimya Endüstrisi Kurumuna bağlı Silah Sanayi Müessesesi Mühimmat Fabrikası, Silah ve Tüfek Fabrikası, Çelik Fabrikası, Çelik Çekme Boru Fabrikası, Barut Fabrikası, Pirinç Fabrikası ve Elektrik Makinaları Fabrikasıdır. İlimizdeki diğer önemli sanayi kuruluşu Bahşili ilçesi yakınlarında 1987’de kurulan Türkiye Petrol Rafinerileri A.Ş’ye bağlı Orta Anadolu Rafinerisidir. Ayrıca un ve irmik fabrikaları ile tuğla-kiremit fabrikaları da mevcuttur.

Ulaşım​

Kırıkkale kara ve demiryolu ulaşımı bakımından zengindir. Ankara-Kayseri demiryolu İl merkezinden ve Balışeyh ilçesinden geçer. Ankara - Samsun ve Ankara – Yozgat - Sivas karayolu il merkezinden geçer. Ankara’ya 76 km uzaklıktadır.

Ayrıca İlimizde hayata geçirilen Kırıkkale Kızılırmak Yeşil Vadi Projesi’nin ekonomik ve kültürel katkı sağlaması planlanmaktadır. Ankara iline yakınlığı, çevre yollarının kesiştiği bir noktada bulunması ve Kırıkkale Kızılırmak Yeşil Vadi Projesi ile hem Ankara hem Kırıkkale hem de Doğu ve Karadeniz’e seyahat etmekte olan tüm vatandaşlarımıza; doğayla iç içe, sağlıklı ve kaliteli bir ortam oluşturulması hedeflenmektedir. Oluşacak olan bu bölge, Kırıkkale ilinin cazibe merkezi haline gelecek ve bölgenin ekonomik ve sosyal gelişmesine önemli katkılar sağlayacaktır.

Kültür​

Yöresel Halk Oyunları​

Kırıkkale Halk Oyunları zengin bir yapıya sahiptir. Genel olarak bakıldığında oyunlar İlde daire,düz çizgi ve karşılıklı geçişler şeklinde oynanmaktadır.Yöredeki oyunlar genel halk oyunları türlerinden halay ve kaşık oyunları sınıfına girmektedir.Halay olarak ; Köprüden Geçti Gelin, Oy Pambığım, Pambığım (Bugün Ayın Işığı), Üç Ayak, Yeldirme, kaşıklı oyun olarak da Konyalı, Gel, Gel, Süpürgesi Goruhdan, Ay Doğar Bedir Allap en tanınan oyunlardır. Kırıkale Yöresinde Günümüzde Oynanan Başlıca Halk Oyunlarının İsimleri: Mor Koyun, Menekşe, Hüdayda, Bugün Ayın Işığı, Kerpiç Kerpiç Üstüne ve Ağır Bar en dikkat çeken halay oyunlarıdır. Kaşık oyunlarından Konyalım, Gel Gel, Süpürgesi Goruhtan gibi oyunlar dikkat çeker. Hasandede, Koçubaba, Büyükafşar, Haydar Sultan ve Hamzalı gibi kasaba ve köylerimizde semah vardır. Yörede çalgı olarak davul, zurna ve bağlama kullanılmaktadır. Kadın oyunlarında bakır tava, kazan, kaşık ve zilli maşa kullanıldığı görülmektedir.

Halk Müziği​

Kırıkkale halk müziği İç Anadolu Bölgesi halk müziği özelliklerini taşımaktadır. Kırıkkale Halk Müziği türlerine baktığımızda Uzun Havalar (Bozlaklar), Kırık Havalar ve Oyun Havaları önemli bir yer tutmaktadır. İlin Halk müziği yapısında önemli bir yeri olan Bozlaklar konularını yiğitlik, kahramanlık ve çeşitli toplumsal olaylardan alır. Dizileri çoğunlukla 11 ve 14 heceli olan bozlakların sözleri anonim olabileceği gibi saz şairlerine ait de olabilir. Bozlakların birkaç türü vardır. Vurguladıkları konulara göre yiğitleme, güzelleme, yanık, ağıtlama ve kerem bozlağı gibi adlar alırlar. Bozlaklar yörede Halk Ozanları tarafından icra edilmektedir. Yörede türküler ölçülerine göre 2/4, 3/4, 4/4, 6/4, 7/4, 9/8, 12/8, 13/4 zamanlı olarak görülmektedir. Yörede kullanılan halk çalgılarının başlıcaları davul, zurna ve bağlamadır. Def, zilli maşa ve kaşık gibi vurmalı çalgılar da yörede vardır. Genellikle vurmalı çalgıları düğünlerde kadınlar kullanmaktadır. Bozlak türünde tanınmış halk ozanları Kırıkkale’de yetişmiştir. En tanınmışları Keskinli Hacı Taşan ve Ekrem Çelebi’dir. Yörede yetişen diğer halk ozanları arasında Aşık Dede Bekar, Bilal Tombak, Nuh Aygün, Kamil Abalıoğlu, Cevdet Babacan, Vedat Cöke, Erol Tambak, Ekrem Aydostlu, Aşık Çevik, Seyit Çevik, Kudret Taşan, Seyfettin Taşan ve Erol Çöke gibi isimler sayılabilir.

Dokumacılık Sanatı​

Kırıkkale dokumacılığında çuval,heybe,kilim ve yaygı örneklerine rastlanılmaktadır. Çuvallar buğday, un gibi malzemelerin saklanması için kullanılırken yaygı örneklerinin ise duvarda veya yastık yüzü olarak kullanıldığı görülmektedir.Genellikle çuvallarda cicim,yaygılarda kilim tekniği görülmektedir. Günümüzde yapılmayan bu el sanatı ürünlerinin yörede örnekleri az kalmıştır.

Yorgan Yapımı​

Atalarımızdan bugüne kadar gelen bu sanatın yapımı teknolojinin ilerlemesi,tekstil sektörünün hızla büyümesi,hazıra duyulan ilginin artması ile gitgide azalmıştır. Zamanla birlikte yorgan modelleri,istenen yorgan renkleri değişmiştir.Buna en güzel örneklerden biri çeyiz için yapılan yorganlardır. Yorganlar kullanımlarına göre ikiye ayrılırlar:gündelik yorganlar ve fantezi(model) yorganlar.Yaklaşık otuz yıl öncesine kadar yorganda moda olan renkler vişne çürüğü,boncuk mavisi,gök yeşili,kırmızı iken günümüzde onların yerini pastel renkler almıştır.

Örücülük Sanatı​

İlde kalın örgü çeşidi olarak yün ve pamuk ipliğiyle yapılmış çorap, patik vb. örneklerle, ince örgü çeşidi olarak oyalar (tığ, boncuk) yer almaktadır. Tığ oyalarında daha çok pamuk ipliği kullanılmakta ise de son zamanlarda sentetik ipliklerin tercih edildiği görülmektedir. Boncuk oyaları, ipek, pamuk ve sentetik ipliklerden boncuk kullanılarak yapılmaktadır. Tığ ve iğne ile yapılan oyaların uçlarına çeşitli boncukların geçirilmesi suretiyle meydana gelmektedir. Oya süslemek ve süslenmek amacıyla ve taşıdığı anlamlarla önem kazanan bir el sanatı ürünüdür. Her bir oya hayatın içinde bulunan bir unsuru temsil etmektedir.

Tarihi ve Turistik yerler​

Kırıkkale hudutları dahilinde konut, camii, höyük, tümülüs, ören yeri, yapı olarak (143) ayrı yerde koruma altına alınmış sit alanı bulunmaktadır.

Coğrafi alan olarak tarihi yerleşime uygun bir stratejik noktada bulunan Kırıkkale'nin çok eskilere dayanan tarihi bir yöre olduğu bilinmektedir. Japonların 1990-1991 yılları arasında Kırıkkale İl Merkezi ve ona bağlı ilçe ve köyleri kapsayan yüzey araştırmalarında toplam 21 höyük ve düz iskan saptanmıştır. Bu merkezlerden toplanan seramik örneklerinin değerlendirilmesi sonucu bölgenin Kızılırmak kavisi dışında kalan alanda Neolitik Çağ ve sonrası, Kızılırmak kavisi içinde kalan alanda ise bu dönemi takip eden Kalkotik Çağı, Eski Tunç Çağı, Assur Ticaret Kolonileri Çağı (zayıf) eski Hitit Çağı, Hitit İmparatorluğu Çağı (Zayıf) Frig ve Hellenistik-Roma Çağları ile Bizans, Selçuklu ve Osmanlı dönemlerinin kültürlerini yansıtan kalıntılar saptanmıştır.

İlin tarihi, Hititler'e kadar uzanan bir medeniyetlere beşiklik etmiştir. Her dönemin özelliklerini yansıtan tarihi kalıntıları ve kültürel yapısıyla yeni yeni dikkatleri çekmektedir.

İl merkezinde yer alan Kaletepme'de ve Kapulukaya baraj inşaatı kazılarından ortaya çıkan Etiler'e ait mezar taşları, çanak-çömlek kabartmalar, mermer heykeller, lahit kapakları ve sikkeler, Hattuşaş'a 80 km'likbir mesafede bulunan bölgemizin önemli bir yerleşim merkezi olduğunu göstermektedir.

Uzun bir tarihi geçmişi olan ilin, İpek Yolu'nun güzergahında oluşu, Evliya Çelebi'nin Seyahatnamesi'nde Yahşihan ve Sulakyurt ilçelerinden övgüyle bahsetmesi tarih ve kültür turizmi açısında önemini anlamaya yeterlidir.

Yer Altı Şehri (Sulu Mağara)​

Yeraltı Şehri (Sulu Mağara); Kırıkkale İli, Keskin İlçesi, Altıntaş Mahallesi, Arzu Bayırı Mevkii’nde yer almaktadır. Keskin yerleşmesinin kuzeybatısında yer alan, kuzey – güney yönlü sırta sahip Karpuzbayırı Tepesi’nin (1191 m.) güneybatıya bakan üst yamacı üzerinde (1180 m.) bulunmaktadır. Keskin kent merkezinin 1 km. kuzeybatısında ve Kırıkkale – Kayseri karayolunun 500 m. doğusunda yer almaktadır.

Müze Müdürlüğü’nün uzmanlarınca hazırlanan raporda Yeraltı şehri olarak adlandırılan alanda ön araştırma dışında, daha kapsamlı bir çalışmanın mağara araştırmalarınca (speolog) incelenip, yeraltı haritasının çıkarılması istenmiş ve KTV Koruma Genel Müdürlüğü’nce MTA Genel Müdürlüğü’ne iletilmiştir. Haziran 1996 yılında MTA Genel Müdürlüğü Jeoloji Etüdleri Dairesi Başkanlığı’nca incelenmiş ve sonucunda Sulu Mağara’nın yatay olarak gelişmiş, yarı doğal (giriş ve havuzlu salon) – yarı yapay ( küplü ve alt maden galerisi ), düden konumlu fosil bir mağara olduğu ortaya çıkmıştır.

Mağara girişinin hemen karşısında (batısında) 4 ve 14 parseller üzerinde İmamı Azam Camii, caminin kuzeyinde yer alan 1 parselde metruk tek katlı yapı, 2 parselde ise camiye ilişkin yapılmış çeşme (şadırvan), mağara girişinin güneybatısında yer alan 13 parsel üzerinde tek katlı yapının yer aldığı tespit edilmiştir. Yine mağaranın çevresinde ise 2 katlı ve tek katlı yapılar ile bu yapılara ait müştemilatların yer aldığı görülmüştür.

Yarı yapay, yarı doğal olan ve antik dönemde maden galerisi olarak kullanılan mağaranın et (tavanı örten kaya) kalınlığının 10 – 18 metre arasında değiştiği MTA raporundan anlaşılmıştır.

Söz konusu mağaranın turizm amacıyla kullanıma açılması için MTA Genel Müdürlüğü’nce mimari ve elektrifikasyon uygulama projesi hazırlanmıştır. Günümüzde mağara ile ilgili kurul kararınca; Müze Müdürlüğü veya ilgili üniversitelerin arkeoloji bölümlerinin bilimsel danışmanlığında turizme açılmasının uygun olacağı, turizme açılacak mağaranın üzerinde ve yakın çevresinde turizm kullanıma yönelik olarak Belediyesince plan değişikliğinin yapılması ve bu doğrultuda bir çevre düzenlemesinin gerektiği öngörülmektedir.

Balışeyh - Ballı Camii ve Türbesi​

14. Yüzyılda yaptırıldığı tahmin edilen yapının kim taraf4ından yaptırıldığı bilinmiyor. Caminin tavan örtüsü ağaç işçiliğinin karakteristik özelliklerini taşır. Vakıfbank Genel Müdürlüğü tarafından özellikleri korunarak restore edilmiştir.

Koçubaba Camii ve Türbesi​

Evliya Çelebi (16.11.1618) Seyahatnamesi'nde şunları söylemektedir: "Yine kuzeye giderek Akçakoyunlu" köyüne geldik. 100 evli Türkmen köyüdür. Buradan da "Koçu Baba" durağına geldik. Bu da Kalecik kazası (bugün Koçubaba, Sulakyurt ilçesine bağladır.) Toprağında 200 evli Türk köyüdür. Ama görünürde asla ev yoktur. Hapsi de yer altında ahırlı, mutfaklı, süfhalı, misafirhaneli evlardir. Buraya Keskin içi derler. Gayet mamur yerdir. Kışı sert olduğundan evleri toprak altındadır. Ama damlarının üstü çayır çimendir. Evlerin birer bacaları vardır. Yumuşak beyaz taşı istedikleri gibi oyup kesip biçerek evler yapmışlardır. İçine bin adam girse kaybolur. Bu köyde "Koçubaba" ziyaretgahı vardır. Bu zat Bektaşi halifelerindendir. Türkmen yaylasında bu babaya çok inanırlar.

Haydar Sultan Camii ve Türbesi​

"Kırıkkale'nin Keskin ilçesine 22 km. uzaklıkta bulunan Haydar Sultan köyünde Böyrek Dağları'nın eteklerinde köye 500 m. kadar köye 500 m.kadar uzaklıkta yer almaktadır. Geç Roma ya da Erken Bizans dönemlerinde varolan muhtemel bir manastır üzerine inşa edilen Haydar Sultan Külliyesi Camii, Türbe, Hazire, Çeşme ve Kuyu'dan ibarettir. Yapılan onarımlarla asıl hüviyetini kaybeden külliyeden günümüze Deliler Kuyusu adı verilen kuyular ile iki adet kitabe kalmıştır."

"Keskin'e Haydar Dede köyündeki kuyu ve türbenin o eski yere giden bir tarihçesi ve anlatılan menkıbesi vardır. Buna göre Haydar sultan ve kuyu hakkında anlatılan ve yazılanlar büyük Türk mutassıfı ve evliyası Hoca Ahmet Yesevi'nin oğlu Haydar'ın Kırıkkale-Keskin bölgesinin Müslümanlaştırılmasında ve bunların Türk yurdu olmasında en büyük yardım ve hizmeti ifa ettiği fikrini bizde kuvvetlendirmektedir. Öyle ki, buradaki türbenin onun olması ihtimali oldukça güçlüdür."

Deliler kuyusu camiinin yanında etrafı duvarla çevrili avludadır. 50 cm.çapında bir kuyu bileziği, onun altı ise 60x60 cm'lik kare bir kuyudur.

Kuyu ağzı beton kaplamalarla yükseltilmiş olup zeminden derinliği 1,5 m. kadardır. Kuyu suyu soğuk olmasına karşılık kaynıyor ve buhar çıkartıyor görünümündedir.

Suyun kükürtlü olması ona böyle bir görünüm kazandırmış olmalıdır. Topraktan çıkan gazlarla birlikte fokur fokur kaynak görünümdedir.

Yörede pek çok türbe de bulunmaktadır. Küçükafşar Türbesi, Tokuş Baba Türbesi (Delice İlçesi Çatallı köyü ile Kayakköyü arasında) Halil dede Türbesi (Çelebi İlçesi Halildede köyüne 1 km.uzaklıkta) gibi türbeler halk tarafından ziyaret edilen yerlerdir.

Kırıkkale'nin Mesire Yer ve Alanları​

* MKEK Yüzme Havuzları Kırıkkale Tüpraş Rafinerisi Yüzme Havuzu,
* Hacılar Belediyesi Parkı (Hacılar),
* Ahılı Belediyesi Aile Parkı (Ahılı),
* Celal Bayar Parkı (Bahşılı),
* Kılıçlar Mesire Alanları (Kılıçlar),
* Kısık Mevki, Hasandede Parkı (Hasandede),
* Karababa Mesire Yeri (Koçubaba),
* Deliklitaş Orman İçi (Balışeyh),
* Kızılırmak Yeşil Vadi Proje Alanı

Kırıkkale'nin Doğal Güzellikleri​

Kızılırmak ve Vadisi, Delice Irmağı ve Vadisi, Pehlivanlı Yaylası (Balışeyh), Azgın Yaylası (Balışeyh), Gümüşpınar Yaylası (Balışeyh), Suludere Yaylası (Balışeyh), Yeşilkaya Yaylası (Balışeyh), Hodar Yaylası (Bahşılı), Bedesten Yaylası (Bahşılı), Kamışlı Yaylası (Bahşılı), Sarıkaya Yaylası (Bahşılı), Koçu Yaylası (Delice), Delikli taş orman içi mesire yeri (Balışeyh), Karababa mesire yeri (Koçubaba-Balışeyh), Tipik Anadolu Köyleri, Kısık Mevkii Halil İbrahim Aydoğdu Parkı (Hasandede), Bahşılı Celal Bayar Parkı, Kılıçlar Mesire Alanları, Hacılar Parkı, M.K.E.K Yüzme Havuzları, Rafineri Yüzme Havuzu, M. Pekdoğan Kültür Parkı, Keskin-Koray Aydın Dinlenme Parkı, TÜPRAŞ Şahin Tepesi, TÜPRAŞ Kızılırmak Piknik Alanı.

Silah Müzesi​

1991 Yılında Silahsan bünyesinde kurulmuş olan Silah Müzesi 15. Ve 20.Yy. arasında Osmanlı ve Avrupa ülkelerine ait silahlardan oluşur. Tophane'den Anadolu'nun çeşitli yerlerinden ve askeri fabrikalardan bu silahlar ve tarihi özellikleri tespit edildikten sonra müzede dizayn edilmiş, özel bir salonda teşhir edilmektedir.

Karaahmetli Tabiat Parkı​

Karaahmetli Tabiat Parkı Kırıkkale şehir merkezinin güneybatısında, Bahşili ve Keskin İlçeleri arasında bulunan Kapulukaya Baraj Gölü'nün kıyısında yer almaktadır.

Kırıkkale İli, Bahşılı İlçesi, Karaahmetli Köyü Kapulukaya Baraj Gölü batı kıyısında bulunan 107 Ha alan 2873 sayılı Milli Parklar Kanununa göre 23.07.2009 tarih ve 27297 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan Bakanlar Kurulu kararı ile Karaahmetli Tabiat Parkı olarak ilan edilmiştir.

Karaahmetli Tabiat Parkı Kızılırmak Nehri üzerindeki Kapulukaya Barajının beslenme alanı içerisinde yer almaktadır. Karaahmetli Tabiat Parkı alanının % 95'i step, % 3'ü tarım alanı ve % 2'si ağaçlandırma sahasından meydana gelmektedir. Tabiat Parkı, yüzey şekilleri, derin vadileri, orman yapısı ve özellikle baraj gölünün sağladığı su görselliği ile rekreasyonel faaliyetler için oldukça uygun koşullar sağlamaktadır.

Flora: Karaahmetli Tabiat Parkı sınırları içerisinde 51 familyaya ait 201 cins, 235 tür, 27 alt tür 6 varyete tespit edilmiştir. 7 endemik bitki türü tespit edilmiştir. Acanthus hirsutus Boiss.(Ayı Pençesi), Bupleurum sulphureum (Tavşan kulağı) ,Alyssum pateri Nyar subsp. pateri (Kuduz otu), Asyneuma limonifolium (L.) J. nch. subsp. pestalozzae,Cleome steveniana Schult. (Kleome), Astragalus vulnerariae DC.(Geven), Crocus ancyrensis (Herb.) Maw (Ankara çiğdem),

Fauna: Tabiat Parkı sınırları içerisinde ve yakın çevresinde toplam 63 kuş türü ,12 sürüngen türü , 15 memeli hayvan türünün yaşamakta olduğu ve Kapulukaya Baraj Gölünde 13 balık türü belirlenmiştir. Kapulukaya Baraj Gölü Nesli tehlike altında Su samurunun(Lutra Lutra) yaşam alanıdır.

Alanda, topoğrafik yapıya ve yükseltiye bağlı olarak çeşitlilik gösteren değişik ekosistemler doğal niteliklerini korumakta, alan içerdiği, orman, kaya, step, birçok yaban yaşamına ve bilimsel araştırmalara da olanak sağlamaktadır.

Karaahmetli Tabiat Parkı alanının ve Kapulukaya Baraj gölünün sağladığı doğal kaynak değerleri yanında günü birlik rekreasyon ve spor aktiviteleri yapılabilir. Bunlardan piknik, doğa yürüyüşü, olta balıkçılığı ve kuş gözlemciliği ziyaretçiler tarafından alan içerisinde gerçekleştirilebilir.

Karaahmetli Tabiat Parkında Giriş Kontrol Ünitesi, Otopark Alanı, Spor Alanı, Mescit,Su deposu, Manzara seyir terası,2 adet yağmur barınağı,1 adet tuvalet, 37 adet kamelya, 90 adet piknik masası, 5 adet çeşme, 4 adet çocuk oyun alanı ve 61 adet Güneş Enerjisi ile Aydınlatma elemanı bulunmaktadır. Aynı zamanda 200 m kilit parke yol ile 2 km doğal taşlı yol bulunmaktadır.