Ülke Madagaskar Cumhuriyeti

Madagaskar Cumhuriyeti
madagaskar.png madagaskar.png
BaşkentAntananarivo
Resmî dillerMalgaşça, Fransızca
Yönetim ŞekliYarı Başkanlık Sistemi
Yüzölçümü587.295 km²
Nüfus23.201.926
Nüfus Yoğunluğu39,5 kişi/km²
Para birimiAriary (MGA)
Zaman dilimiUTC+3
Telefon kodu+261
İnternet TLD.mg
Madagaskar ya da resmî adıyla Madagaskar Cumhuriyeti, Afrika kıtasına bağlı bir ada ülke konumunda olup, kıtanın doğu kesiminde Hint Okyanusu'nun batı kısmında yer almaktadır. Mozambik Kanalı ülkeyi Afrika ana kıtası ile birbirinden ayırmaktadır. Madagaskar adası, dünyanın dördüncü büyük adası konumundadır. Ülke ada ülkesi olması nedeniyle sınır komşusu bulunmamakta olup, en yakın anakara ülkesi adanın batısında yer alan Mozambik'tir. Bunun haricinde komşu ada ülkeler ise kuzeybatıda Komorlar ve Fransa denizaşırı bölgesi Mayotte, doğuda Mauritius ile yine Fransa denizaşırı bölgesi olan Réunion adalarıdır. Ülkenin başkenti Antananarivo'dur.

Bayrak​

Madagaskar bayrağı, 21 Ekim 1958 tarihinde Afrika ülkesi Madagaskar 'ın henüz bağımsızlığını kazanmadan önce Fransa'ya bağlı bir bölge iken kullanılmaya başlanmış, ülkenin 26 Haziran 1960 tarihinde bağımsız olması ile de devletin resmi bayrağı olarak göndere çekilmiştir.

Bayrak beyaz, kırmızı ve yeşil olmak üzere üç renkten oluşmaktadır. Bayrağın göndere çekilen tarafında dikey olarak konumlandırılan beyaz şerit bayrağın üçte birlik bir alanını kapsamaktadır. Bayrağın geri kalan bölümünü eşit olarak bölüşen iki yatay şeritten üst bölümde olan kırmızı, alt bölümde olan ise yeşil renktedir. Renklerden beyaz günümüzde saflığı, kırmızı renk egemenliği, yeşil renk ise umudu temsil etmektedir. Tarihsel anlamda bakıldığında bayrakta bulunan kırmızı ve beyaz renk geçmişte bugünkü cumhuriyet toprakları üzerinde kurulu olan Madagaskar Krallığı'nı temsilen bayrakta bulunmaktadır. Bu renklerin o dönem için Güneydoğu Asya'dan esinlenerek oluşturulduğu düşünülmektedir. Tarihte Madagaskar Krallığı'nın kullandığı bayrağın aynısını günümüzde Endonezya kullanmaktadır. Bu renklere ek olarak günümüzde ülkenin sahil kesiminde oturan halkı temsilen yeşil renkte ilave edilmiştir.

Arma​

Madagaskar arması Madagaskar arması
Madagaskar arması altın sarısı zemine sahip daireden oluşmaktadır. Dairenin merkezinde yer alacak şekilde konumlandırılan beyaz zemine sahip daha küçük boyuttaki bir daire içerisinde yer alan Madagaskar haritası yer almaktadır. Bu dairenin arkasına konumlandırılan yeşil ve sarı yaprak motifleri Gezgin Palmiyesi olarak adlandırılan ve ülkede sık bulunan palmiyeyi çeşidini simgelemektedir. Dairenin alt kısmında yer alan öküz başı motifi ile pirinç tarlaları ülkedeki hayvancılığı ve tarımsal faaliyetleri ifade etmektedir. Büyük dairenin üst kenar bölümünde Malgaşça ülkenin resmi adı olan Repoblikan’i Madagasikara (Türkçe:Madagaskar Cumhuriyeti) yazmakta olup, alt kenar bölümünde ise her iki yanında yarım çelenk olacak şekilde konumlandırılan pirinç başaklarının orta kısmında yine Malgaşça ülkenin sloganı olan Tanindrazana, Fahafahana, Fandrosoana (Türkçe:Anavatan, Özgürlük, İlerleme) yazmaktadır.

Armanın bir önceki versiyonu da güncel olarak kullanımda olan armaya benzer konumda olup, 1998 yılında renklerde yapılan değişiklikler ile günümüzde kullanılan arma oluşturulmuştur.

Tarih​

İlk dönemlerde yerleşimin az olduğu Madagaskar'da, nüfusun artması ile birlikte Sakalavalar, Merinalar ve Betsileolar tarafından krallıklar kurulmuştur. 10 Ağustos 1500 tarihinde Portekizli denizci Diogo Dias adaya ilk ayak basan Avrupalı olmuştur. Ada ilk olarak 1641 yılında ilk önce Hollandalılar ve daha sonraki dönemlerde de Britanyalı ve Amerikalı tüccarlar adına dolaşan gemiler tarafından uğrak yeri olarak kullanılmıştır.

1643 ile 1672 yılları arasında Fransa'nın ada üzerinde kurmaya çalıştığı ilk sömürge düzeni başarıya ulaşamamış, 17. ve 18.yy genelinde de ada korsanlar tarafından da üs olarak kullanılmıştır. Ada üzerinde ilk modern devlet yapısının temelini 1787 yılında Merina etnik grubu atmıştır. 1885 yılında gerçekleştirilen Berlin Konferansı'nda Fransa adayı ilgi alanı olarak belirlenmiş, 1896 yılında Madagaskar toplumunun karşı çabalarına rağmen adaya sömürge devleti olarak sahip olmuştur. Ada 1960 yılında bağımsızlığını kazanmıştır.

Coğrafya​

Ada olması nedeniyle kara komşusu bulunmayan ülkenin civarında bulunan diğer ada ülkeler ile birlikte Afrika anakarasında bulunan Mozambik ile deniz sınırı bulunmaktadır. Madagaskar coğrafi olarak Afrika kıtasının bir parçası konumundadır. Madagaskar sahip olduğu 587.295 km2 yüzölçümü ile dünyanın en büyük dördüncü adası konumundadır ve toplamda 4.828 km'lik bir kıyı şeridine sahiptir.

madagaskar-2.jpg madagaskar-2.jpg


Süper kıta Gondvana’nın parçalanmasıyla Madagaskar yaklaşık 88 milyon yıl önce Hindistan kara kütlesinden ayrılmıştır. Böylelikle adanın coğrafik olarak izolasyonu, üzerindeki bitki örtüsü ve hayvanların tamamen dış dünyadan bağımsız bir şekilde gelişmesine yol açmıştır. Madagaskar üzerindeki bitki ve hayvan türlerinin %90’ı dünyanın başka hiçbir yerinde bulunmamaktadır. Ada biyolojik çeşitlilik alanında dünyanın önde gelen bölgelerinden bir konumunda olmuş, yüzyıllar içerisinde adada insan yaşamanın başlaması ile bu çeşitlilik tehdit altına girmiştir.

Ülke coğrafi yapı gereği genel olarak beş bölgeye ayrılmıştır. Bunlar doğu sahili, kuzeyde bulunan Tsaratanana kütlesi, merkez yaylalar, batı sahili ve güneybatı olarak adlandırılmıştır. Ülkenin doğu sahilleri daha yeşil bir görünüme sahip olup, adanın geri kalanında bu yoğunlukta bir ormanlık alan görülmemektedir. Madagaskar adası genel olarak yüksek yayların hakim olduğu bir ülkedir. Kıyı şeridinde deniz seviyesi ile eşit olan yükseklikler ada merkezine doğru giderek yükselir ve ortalama 1.000 m ile 2.000 m yüksekliklere ulaşır. Ülkenin en yüksek noktasını adanın kuzeyinde Tsaratanana kütlesi olarak adlandırılan coğrafi bölge içerisinde yer alan 2.876 m ile Maromokotro Dağı oluşturmaktadır.

Ada ülkesi genelinde görülen ve verimsizliğin bir simgesi olan kırmızı topraklar nedeniyle büyük kırmızı ada olarak da anılmaktadır.

İklim​

Madagaskar genelinde coğrafi konum gereği farklı iklimler yaşanabilmektedir. Genel itibarıyla Kasım ile Nisan aylarında sıcak ve yağışlı bir iklim yaşanırken, Mayıs ile Ekim ayları arasında kurak ve soğuk bir süreç yaşanmaktadır. Ülkenin doğu kıyıları Madagaskar'ın en nemli ve yağış alan bölgesi konumundadır. Yıllık ortalama 4.000 mm yağış alabilme özelliği nedeniyle adanın doğusunda sık yağmur ormanları yer almaktadır. Ülkenin doğu kıyıları belirli aralıklarla şiddetli tropikal fırtınalara ve siklonlara maruz kalabilmektedir. Adanın orta kesiminde yer alan yüksek yaylalarda serin ve kurak bir iklim hakimdir. Ülkenin güneybatı bölümleri ada genelinde en kurak bölümü oluşturmaktadır. Yıllık ortalama 500 mm yağış alması nedeniyle bölgede çöl oluşumları gözlemlenebilmektedir. Ülke genelinde ortalama yıllık sıcaklık değerleri 25 °C düzeyindedir. Bu yıllık ortalamasına rağmen sıcaklıklar kıyı kesimlerinde daha yüksek, iç kesimlerde ise 0 °C de altına düşecek kadar düşük değerlere ulaşabilmektedir.

Ekonomi​

Madagaskar ekonomisi gelişmekte olan ülkelerde görülen verileri sergilemektedir. Ülke genelinde kakao, vanilya, şeker kamışı, karanfil, kahve, pirinç, manyok, fasulye, muz ve fıstık tarımsal ürün olarak ekilip yetiştirilmektedir. Bunun haricinde kümes hayvanı yetiştiriciliği de ülke ekonomisine katkı sağlamaktadır. Tarımsal ürünlerin dışında endüstriyel alanda da deniz ürünleri, sabun, bira, deri, şeker, cam, çimento, kâğıt, otomobil montaj, madencilik gibi ürünler üretilerek ya da imal edilerek ekonomiye katkı sağlanmaktadır.

Bitki örtüsü ve yaban hayat​

Endemik bir tür Ravinala Endemik bir tür Ravinala
Keşfedilmesinden önce neredeyse tamamen sık ormanlarla kaplı olan Madagaskar, insan yaşamının başlaması ile birlikte ormanların kapladığı alan yıllar geçtikçe azalmış ve günümüzde de sadece doğu kıyı sahillerinde bulunan ve adanın %4'ünü kaplayan ormanlar kalmıştır. Ülkenin en yoğun ve sık bir şekilde yağmur ormanlarını görüldüğü bölgesi Masoala yarımadasıdır. Doğudan batı yönüne doğru ilerlendiğinde yağmur ormanları yerini önce nemli savan örtüsüne sonra da tek tek ağaçların bulunduğu, dikenli kurak çalılıkların yer aldığı çayırlara bırakmaktadır.

Madagaskar adası genelinde yerel ve o ülkeye özgü türler bulunmaktadır. Ada üzerinde bulunan tek yırtıcı tür olarak Madagaskar etçilleri familyasının üyeleri olan Fossa, Fanaloka ve Falanuk yer almaktadır. Dünya üzerinde sadece Madagaskar'da yaşam bulan makimsiler, farklı türleri ile bu adada yaşamaktadırlar. Makimsiler üyelerinin haricinde Tenrekgillerde neredeyse tamamen sadece Madagaskar adası üzerinde yaşamaktadır. Hem makimsiler hem de tenrekgiller Adaptif radyasyon yayılımın en önemli örnekleri arasında gösterilmektedir. Dünya genelinde 22 farklı çeşidi bulunan batağan üyelerinin sadece iki tanesi Madagaskar'da bulunmaktadır. Bu familyanın bir üyesi olan ve Madagaskar'da yaşamış olan Tachybaptus rufolavatus günümüzde soyu tükenmiş olarak kabul edilmektedir. Aynı familyadan olan ve yine sadece Madagaskar'da gözlemlenen Tachybaptus pelzelnii türü ise soyunun tükenmesi ile karşı karşıya kalan bir batağan türüdür. Ördekgiller familyasını bir üyesi konumunda olan Anas bernieri de sadece bu adada gözlemlenebilen bir kuş türüdür. Ada genelinde çoğunluğunu kurbağaların oluşturduğu 220'den fazla iki yaşamlılara ait tür bulunmaktadır.

Nüfus​

Madagaskar genelinde son olarak 1993 yılında gerçekleştirilen resmi sayım sonuçlarına göre 12.238.914 nüfus tespit edilmiştir. Bu güncel olarak son resmi sayım konumunda olup, 2014 tahmini sayım sonuçlarına göre adada 23.201.926 kişi yaşamaktadır. Ülke nüfusunun çoğunluğu başkent ile başkentin bağlı bulunduğu bölgede yaşamaktadır.

Madagaskar genç bir nüfusa sahip olup, 2014 tahmini verilerine göre nüfusun %61,3'ü 0-24 yaş aralığındadır. Ülkenin sadece %3,2'si 65 yaş ve üzerindedir.

0-14 yaş: %40.7 (erkek 4,765,523/kadın 4,685,298)
15-24 yaş: %20.6 (erkek 2,394,146/kadın 2,384,564)
25-54 yaş: %31.3 (erkek 3,635,506/kadın 3,629,204)
55-64 yaş: %4.2 (erkek 466,263/kadın 503,375)
65 yaş ve üzeri: %3.2 (erkek 334,533/kadın 403,514)

Dil​

Ülkenin resmi dili Malgaşça ile Fransızca'dır. Madagaskar nüfusunun büyük çoğunluğu Malgaşça dilini anadili olarak kullanırken, batı kıyılarına göç eden ve bu bölgelerde yaşayan Mozambikliler Makoa dilini kullanmaktadır. Ülkenin kuzey kesiminde bulunan ve Malgaşça'da büyük ada olarak adlandırılan Nosy Be adası üzerinde yaşayan halk Svahili dilini konuşmaktadır.

Malgaşça'nın yanı sıra resmi dil konumunda olan Fransızca, sömürge döneminde ülkenin tek resmi dili konumundaydı. Günümüzde önemli duyurular Fransızca yapılmaktadır. 2007 ile 2010 yılları arasında İngilizce'de resmi dil konumundaydı. Bu sürenin ardından 17 Kasım 2010 tarihinde kabul edilen yeni anayasa doğrultusunda İngilizce resmi dil statüsünden kaldırılmıştır.

Din​

Ülke genelinde nüfusun %52'si animizm ve atalara tapınma gibi yerel dinlere inanmaktadır. Madagaskar'da %41 Hristiyan dinine mensuptur. Burada katolik mezhebine göre inancını yaşayanların oranı %23 olarak ifade edilirken, Protestan mezhebine inananların oranı %18 düzeyindedir. İslamiyet dinine inananlar Madagaskar'da azınlıkta bulunmakta olup, nüfusun sadece %7'si islami inancına göre yaşamını sürdürmektedir.

Sağlık​

Ülkede temiz su kaynaklarına ulaşabilen nüfusun oranı düşük düzeyde olup, 2012 tahmini verilerine göre nüfusun yarısından azı olan %49,6'sı temiz kaynaklardan su temin edebilmektedir. Tam teçhizatlı sağlık hizmetlerinden yararlanma oranının düşük olduğu ülkede, nüfusun %13,9'u bu yönde bir hizmet alabilirken, %86,1'i ilkel şartlarda sağlık hizmeti alabilmektedir. Ülke içerisinde ishal, hepatit, tifo, sıtma, humma ve kuduz çok sık görülen hastalıklar arasındadır. AIDS, Afrika anakarasının aksine düşük oranda görülmekte olup, bu oran 2013 tahmini verilerine göre %0,4 düzeyindedir.

Eğitim​

Madagaskar'da bir okul Madagaskar'da bir okul
Ülke genelinde 15 yaş ve üzerinde okuma yazma bilenlerin oranı 2015 verilerine göre %64,7 düzeyindedir. Bu oran erkeklerde %66,7 iken, kadınlarda %62,6 seviyesindedir. Madagaskar genelinde altı ile on dört yaş arası erkek ve kız çocukları için zorunlu ilk ve ortaokul eğitimi bulunmaktadır. Öğrenciler beş yıllık ilkokul eğitiminin ardından üç yıllık da ortaokul eğitimi almaktadır. Ülkede University of Madagascar olarak 1961 yılına kadar faaliyet gösteren ve bu yıldan itibaren University of Antananarivo olarak isim değişikliğine giden üniversite ülkenin devlet üniversitesi konumundadır. Bunun haricinde University of Toamasina da devlet üniversitesi olarak faaliyet gösteren başka bir üniversitedir.

Ulaşım​

Demiryolu
Madagaskar da demiryolu hatları uzun bir süre devlet kurumu olan Réseau national des chemins de fer malagasy tarafından yönetilmiş, kamu kurumlarının özelleştirilmesi kapsamında hatlar 2003 yılında 25 yıllık bir süre için Madarail'e devredilmiştir. Ülkede iki adet demiryolu hattı bulunmaktadır. Toplam uzunluğu 1.030 km olan demiryolu hatlarında bir tanesi 1901 ile 1903 yılları arasında yapılan Tananarive-Côte-Est-Linie hattı olup, adanın merkezinde yer alan Antsirabe'yi başkent Antananarivo üzerinden Moramanga'ya buradan da iki kola ayrılarak bir koldan doğu kıyısında yer alan Tamatave'ye bir diğer koldan da Ambatrasoratra'ya bağlamaktadır. Fianarantsoa-Côte-Est-Linie olarak ifade edilen ve 1926 ile 1936 yılları arasında yapılan hat ise merkezi yaylalardan sahil şehri Manakara'ya kadar uzanmaktadır.

Denizyolu
Ülkenin en önemli limanı Toamasina'dır. 2005 yılı verilerine göre Madagaskar'de gemi taşımacılığının %68'i bu liman üzerinden gerçekleşmektedir. Ada içerisinde bulunan su yolları da doğal oluşumları nedeniyle küçük boyuttaki deniz araçları tarafından kullanılabilmektedir. Bu tür su yolları yerel olarak önem arz etmekte olup, ada genelinde sadece Betsiboka nehri 80 km'lik bölümünde insan ve yük taşımacılığında yoğun olarak kullanılmaktadır.

Karayolu
Ada ülkesi genelinde 2010 verilerine göre toplam 34.476 km karayolu bulunmaktadır. Bu karayolunun 5.613 km'si asfaltlanmış olup, geriye kalan 28.863 km ise stabilize yol konumundadır.

Havayolu
2010 verilerine göre ülke genelinde var olan 133 havaalanından sadece 29 tanesinin pisti asfaltlanmış konumdadır. Ada ülkesinin tek uluslararası havaalanı başkent Antananarivo'da bulunan Ivato Uluslararası Havalimanı (Ivato International Airport) olup, diğer havaalanları daha çok yerel uçuşlar için kullanılmaktadır.

Ülkenin ulusal havayolu 1962 yılında kurulan Air Madagascar'dır. Söz konusu havayolu başkent Antananarivo'dan Bangkok, Paris, Marsilya, Johannesburg , Mauritius, Nairobi gibi güzergahlara uçuşlar gerçekleştirilmektedir. Havayolu şirketi Haziran 2015 verilerine göre 10 adetlik uçak filosu mevcuttur.

Spor​

 Moringue Moringue
Madagaskar genelinde en sevilen spor dalı dövüş sanatı ile dansı bir araya getiren Moringue ya da Maraingy olarak adlandırılan spordur. Brezilya'da yaygın olan Capoeira ile benzerlikler gösteren Moringue, Malgaşça dilinde boks maçı anlamına gelmektedir.

Ayrıca ragbide ülke genelinde ulusal bir takım sporu olarak görülmektedir. Madagaskar Millî Ragbi Birliği Takımı Temmuz 2015'te açıklanan son dünya sıralamasında 41. sırada yer almakta olup, Madagaskar Ragbi Federasyonu (Fédération Malagasy de Rugby) tarafından yönetilmektedir.

Madagaskar futbolu, 1961 yılında kurulan Madagaskar Futbol Federasyonu (Fédération Malagasy de Football) tarafından yönetilmektedir. Ülkede yirmi dört takımın katılımı ile gerçekleştirilen ve THB Champions League adı ile anılan ulusal ligde, takımlar dört takımlı gruplar halinde lig usulü turnuva esasına göre birbirleriyle karşılaşırlar. Bu aşamaların en sonuncusunda oluşan dört takımlı son grubu şampiyon bitiren takım ulusal şampiyon ilan edilmektedir. Ülkenin en başarılı takımları dört şampiyonluk yaşayan AS Fortior ile AS Sotema takımları iken, 2013 ile 2014 yılına ait son iki yıl şampiyonluğunu CNaPS Sport elde etmiştir.

Madagaskar millî futbol takımı Temmuz 2015'te FIFA sıralamasında 122. sırada yer almakta olup, en yüksek sıralamasını 1993 yılında 89. olarak elde etmiştir.

Mutfak​

Misao Misao
Madagaskar mutfağı Hint Okyanusu çevresindeki mutfaklardan etkilenmiş, Afrika, Uzakdoğu Asya, Çin ve Avrupa mutfakları etkisinde çeşitlenmiştir. Madagaskar mutfağı pirinç temellidir. Laoka adı verilen yerel sosları meşhurdur. Bu sos zencefil, soğan, sarımsak, domates, vanilya, köri ve tuzdan yapılır, bitkisel ya da hayvansal protein kaynakları içerebilir. Kırsal bölgelerden pirinç yerine mısır ya da yuka kullanılır. Meyve çeşitleri bakımından çok zengin bir mutfağı vardır. Ülkede rom, bira ve şarap içilir.

Kültür​

Madagaskar'da yaşayan farklı etnik kökene sahip gruplar kendi inanışlarına göre yaşamaktadır ve tarihten gelen kendilerine özgü kimliklerine katkıda bulunmuş yaşam yolları uygulamaktadırlar. Ada genelinde yaygın olan çekirdek kültürel özellikler güçlü ve birleşik bir Madagaskar kültürünün kimliğini oluşturmaktadır. Ortak bir dil ve geleneksel dini inançların yanı sıra geleneksel Madagaskar dünya görüşünde vurgulayan değerler mevcuttur. Bu değerler fihavanana (dayanışma), vintana (kader), tody (karma) ve hasina (kutsal yaşam gücü) olarak adlandırılmaktadır.

Ülke genelinde kendi ifade etmenin en önemli kültürel yollarından biri de müziktir. Madagaskar'da müzik yelpazesi geleneksel halk müziklerinden, kıyı kesimlerinde salegi olarak adlandırılan müziğe kadar uzanmaktadır. Madagaskar'ın geleneksel müzik aletleri arasında bambustan yapılan ve valiha olarak adlandırılan arp gelmektedir. Bambus arp valihalar günümüzde de Madagaskar'da hala üretilmekte ve kullanılmaktadır. Madagaskar geleneksel tiyatrosu olan hira gasy ile sanatsal formda stilize edilmiş konuşma türü olan kabary Madagaskar kültürel hayatında günümüzde de önemli bir yer tutmaktadır.

Madagaskar kültüründe fanorona olarak adlandırılan masa oyunu toplum arasında sık bir şekilde oynana bir masa oyunu türüdür. Bu oyun geçmiş yıllarda Madagaskar kralı ve kraliçeleri tarafından da sık bir şekilde oynanmış hatta oynadıkları oyunun sonucuna göre siyasi kararlar vermişlerdir.

Madagaskar Türkiye Dış Temsilcilikleri​

Antananarivo Büyükelçiliği
Adres: Ambassade de Turquie Hotel Carlton Chambre no:1410 Rue Pierre Stibbe – B.P.959 Antananarivo 101/ Madagaskar
Telefon: +261 20 22 440 38
Faks: +261 20 22 451 79
Mail: ambassade.antananarivo@mfa.gov.tr

 
Bunlar da ilginizi çekebilir...
SOCAR - Azerbaycan Cumhuriyeti Devlet Petrol Şirketi
  • Ugur
  • Ugur,
  • Ansiklopedi
  • 0    238
Muz Cumhuriyeti
  • Ugur
  • Ugur,
  • Ansiklopedi
  • 0    194
Mohini - Türkiye Cumhuriyeti'nin İlk Fili
  • Ugur
  • Ugur,
  • Hayvanlar Alemi
  • 0    334
Türkiye Cumhuriyeti İller Kronolojisi
  • Ugur
  • Ugur,
  • Tarih
  • 0    2K
Geri