Şehir Bolu

Bolu
bolu0434d0cca356023f.jpg bolu0434d0cca356023f.jpg
Plaka No14
BölgeKaradeniz Bölgesi
Yüzölçümü8.313 km²
Nüfus311.810
Nüfus Yoğunluğu38 kişi/km²
Telefon kodu+374
Rakım741 m
İlçe9
Belediye12
Mahalle93
Köy487
Bolu, Karadeniz Bölgesi'nin Batı Karadeniz Bölümü'nde yer alır. İl Nüfusu 311.810'dur. Bu nüfusun %72,7'si şehirlerde yaşamaktadır (2018 sonu). İlin yüzölçümü 8.313 km²'dir. İlde km²'ye 38 kişi düşmektedir. (Bu sayı Merkezde 127’dür.) İlde yıllık nüfus artış oranı % 2,85 olmuştur. İl merkezinin denizden yüksekliği: 741 m.'dir.

Şubat 2019 TÜİK verilerine göre 9 İlçe, 12 belediye, bu belediyelerde 93 mahalle, ayrıca 487 köy bulunmaktadır.

Coğrafya​

Türkiye yüzölçümünün %1,015'lik bölümünü kaplayan Bolu İli, 8,276 km² (827,600 ha) yüzölçümü ile Karadeniz Bölgesi’nin Batı Karadeniz bölümünde yer alır. İl arazisinin yaklaşık %18’ini tarım alanları oluşturmaktadır. Orman alanları ise %64’lük bir oran ile Türkiye ormanları içinde %2,55’lik paya sahiptir. Çayır ve meraların kapladığı alan yaklaşık %15’tir. Geriye kalan %8 dolayında alan ise tarım dışı alanlardır.

Ortalama rakım 1000 m, merkez ilçe rakımı ise 725 m civarındadır. Matematiksel konum açısından 30 derece 32 dakika - 32 derece 36 dakika Doğu boylamları ile 40 derece 06 dakika - 41 derece 01 dakika Kuzey enlemleri arasındadır.

Bolu İl Merkezine göre; Dörtdivan, Yeniçağa ve Gerede İlçeleri doğuda, Mengen kuzeydoğuda, Göynük ve Mudurnu İlçeleri güneybatıda, Seben ve Kıbrıscık İlçeleri ise güneyde yer almaktadır. Bolu’nun, batısında Düzce ve Sakarya, güneybatısında Bilecik ve Eskişehir, güneyinde Ankara, doğusunda Çankırı, kuzeyinde Zonguldak ve kuzey doğusunda Karabük İlleri yer alır.

Bolu konumu Bolu konumu
Düzce’nin 584 Sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile (09.12.1999 tarih ve 23901 sayılı R.G.) il olarak ayrılmasıyla, Bolu'nun denizle bağlantısı kalmamıştır.

Dağlar​

İl topraklarının % 56’ sını kaplamaktadır. lin güneybatı - kuzeydoğu istikametinde Bolu Dağları; en yüksek yeri 1980 m. ile Çele Doruğu, ve Abant Dağları (1748 m.), Gerede'nin kuzeyinde Arkot (1877 m.) ve Göl Dağları (1112 m.)dır. En güneyde ilk iki sıradan daha yüksek olan ve genel olarak Köroğlu Dağları (en yüksek yeri 2499 m.) adı verilen volkanik dağlar uzanır. Bolu'nun güneyindeki uzantısı Seben Dağları 1854 m. Mudurnu civarında Ardıç Dağları 1443 m. Güneydeki Çal Tepesi ise 1640 m. yüksekliğindedir.

Ovalar​

İl Yüzölçümünün % 8’ini kaplayan ovalar genel olarak batı – doğu istikametinde uzanırlar. 725 m. yükseltideki Bolu Ovası ve 1300 m. yükseltideki Gerede Ovaları en genişleridir. Diğer ovalar ise Yeniçağa Ovası, Mudurnu Ovası ve Göynük ilçesinin güneyinde Himmetoğlu Ovasıdır.

Akarsular​

Bolu’da en önemli akarsular Büyüksu, Mengen Çayı, Aladağ Çayı, Mudurnu Çayı , Göynük Suyu, Çatak Suyu ve Gerede Çayıdır.

Göller​

Yörede morfolojik yapının karmaşıklığı, akarsu sayısının çokluğu, yükselti farklılıkları ve eğimin fazlalığı gibi faktörler çok sayıda gölün oluşmasına neden olmuştur. Havzaların ve çanakların yüzölçümlerinin küçüklüğü göllerin de küçük alanlı olması sonucunu doğurmuştur. Abant Gölü, Yeniçağa, Çubuk, Sünnet, Yedigöller, Karagöl, Sülüklügöl, Karamurat en önemli göllerdir.

İklim​

Bolu genellikle Batı Karadeniz ve Karadeniz iklim tiplerinin içinde yer almaktadır. Bunun yanında güneybatı bölümlerinde Marmara ve İç Anadolu iklim tipleri de görülmektedir. Son 52 yıllık verilere göre ortalama günlük güneşlenme süresi 5 saat 49 dakika, yıllık yağış 536 mm. yıllık ortalama yağışlı gün sayısı ise 137 gündür.

Bitki Örtüsü​

Bolu'da hakim bitki örtüsü ormanlardır. İl topraklarının %55'i ormanlarla kaplıdır. Karadere, Seben ve Aladağ Ormanları yurdumuzun en zengin ormanlarıdır. Hakim ağaç türleri kayın, gürgen, ıhlamur, dişbudak, meşe, kızılağaç, karaağaç, kavak, köknar ve sarıçamdır. Ulaşım

Ulaşım​

Ankaraİstanbul karayolu üzerinde bulunan Bolu’ya sadece kara yolu ile ulaşım sağlanabilmektedir.

Termal kaplıcalar​

Bolu, jeolojik bakımdan Kuzey Anadolu fay tabakası üzerinde kurulmuş olduğundan çok miktarda jeo-termal su kaynakları ve kaplıcalara sahiptir.

Kış turizmi​

Ülkemiz genelinde yeşil doğası, ormanları, doğal güzellikleri, gölleri, dağları ve yaylaları ile ünlü olan Bolu İli, özellikle kış turizminde de ülke çapında çok önemli bir yere sahiptir. Kartalkaya Kayak Merkezi ve Gerede İlçesinde bulunan Esentepe, Bolu'da kış sporlarının yapılabildiği yerlerdir.

Bolu ilçeleri​

Bolu ilçeleri Bolu ilçeleri

  • Bolu, merkez ilçe
  • Dörtdivan
  • Gerede
  • Göynük
  • Kıbrıscık
  • Mengen
  • Mudurnu
  • Seben
  • Yeniçağa

Bolu Tarihi​

M.Ö. 1200’lü yıllarda bütün Hitit toprakları gibi Bolu da Friglerin elindeydi. M.Ö. 6. asırda Persler bölgeye hakim oldular. M.Ö. 336’da Büyük İskender Persleri yenerek Anadolu’nun birçok yeri gibi Bolu’yu da ele geçirdi. Büyük İskender’in ölümü üzerine Makedonya yıkılınca Bolu bölgesinde Bitinya Krallığı kuruldu. Yazılı belgeler, o dönemlerden kalan arkeolojik eserler ve tarih kaynaklarına göre, Trak göçleri sonunda Sakarya ve Filyos Nehrinin yayı içine yerleşen halk "Bithyn" ismi ile anılıyordu. Bu yüzden Bolu'nun da içinde bulunduğu Kuzeybatı Anadolu'ya "Bithynia" denilmiştir. Bithynler tarafından Salonia Campus denilen Bolu Ovası ve çevresinin adı Romalılar tarafından “Claudio Polis” olarak değiştirilmiştir. Bolu isminin de “Polis”ten geldiği sanılmaktadır. Üç tepe üzerinde kurulmuş olan şehir içte ve dışta surlara sahipti. Şehrin kuzeyinde Halı Hisarı bölgesinde bu surların kalıntıları görülebilmektedir. 1071 Malazgirt zaferinden sonra batıya yayılan Türkmenler 3 yıl sonra Bolu’ya yerleştiler. Selçuklu Devleti’nin komutanları Artuk, Tutuk, Danişmend, Karateki ve Saltuk Beyler Süleyman Şah’ın emrinde İstanbul sınırına dayandılar. Bu akınlar sırasında Bolu, Horasanlı Aslahaddin tarafından fethedilmiştir.

- -
Bolu Yöresine Osmanlı akını ilk kez Osman Gazi tarafından başlatılmıştır. Bolu yöresinin tümüyle fethedilmesi ise Orhan Gazi döneminin ilk yıllarına (1324 - 1326) rastlar. Bir başka rivayete göre Osmanlılar zamanında bölgede, bol olarak Uluğ - Alim olması nedeniyle önceleri “Bol Uluğ”, zamanla yöre “BOLU” olarak isimlendirilmiştir. Yıldırım Beyazid'in ölümü ile başlayan şehzadeler savaşına Bolu, birçok kez sahne oldu. Bolu, Ankara Savaşı sonrası Timur’un talan ettiği bölgelerin dışında kaldığı gibi, bu tehlike bitinceye kadar, Osmanlı Devleti’nin 2. kurucusu sayılan Çelebi Mehmet’i de Kızık Yaylasında barındıran belde olmuştur. Çelebi Mehmet’in Osmanlı Devleti’nin birliğini sağlamasından sonra ise Bolu, düzenli bir yönetime kavuştu.

1324 – 1692 yılları arasında Bolu, 36 kazası olan bir sancak beyliği idi. XVI. Yüzyılda Bolu, ikinci derece Şehzade sancaklarından biri oldu. 2. Bayezit döneminde Şehzade Süleyman (Kanuni) buraya atandı. 1683-1792 yılları arasında Bolu, Voyvodalıkla yönetildi. II. Mahmut zamanında ise Mutasarrıflığa dönüştürüldü. (1811) Tanzimat sonrası Bolu; Kastamonu eyaletine bağlandı (1864). 1909 yılında ise tekrar Mutasarrıflığa dönüştürüldü.

Mondros Mütarekesi’nin yürürlüğe girmesi ve İzmir’in işgal edilmesinin ardından Bolu yöresinde ilk Müdafa-i Hukuk Cemiyeti Gerede’de örgütlendi. Bolu 1. Dünya Savaşı’nda ve sonrasında düşman işgaline uğramadı fakat maddi zarar gördü. Mustafa Kemal Paşa önderliğinde yapılan milli mücadele dönemlerinin sonunda Bolu, 10 Ekim 1923'te Mutasarrıflık devrini tamamladı ve vilayet haline getirildi.

bolu-abantgolu17af4026c3006cde.jpg bolu-abantgolu17af4026c3006cde.jpg


Özel Gün ve Etkinlikler​

İzzet Baysal Şükran Günleri​

Bolu Valiliği, Bolu Belediye Başkanlığı ve Abant İzzet Baysal Üniversitesi işbirliği ile, çeşitli sivil toplum örgütlerinin de katılımıyla, her yıl Mayıs ayının 2. haftasında düzenlenen ve bir hafta devam eden günlerdir. Boluluların "Bolu'nun Babası" lütfuna mazhar olmuş Merhum İzzet Baysal, bu günlerde düzenlenen çeşitli sanatsal ve kültürel etkinliklerle anılır.

Aşçılık ve Turizm Festivali​

Bolu'nun Mengen ilçesinde, her yıl Haziran ayında düzenlenmektedir. Türkiye'de tek aşçılık okulunun bulunduğu yer olan Mengen'de düzenlenen festivalde çeşitli etkinlikler düzenlenmektedir.

Köroğlu Yayla Şenlikleri​

Dörtdivan'a bağlı Köroğlu Yaylası'nda her yıl Temmuz ayı içinde düzenlenmekte; halk oyunları gösterileri, yarışmalar, güreş müsabakaları, konserler gibi çeşitli etkinlikler yapılmaktadır.

Atatürk'ün Bolu'ya Gelişi​

Atatürk'ün Bolu'ya geliş tarihi olan 17 Temmuz 1934 yılından beri her yıl aynı gün düzenlenmektedir. Atatürk'ün Bolu'ya gelişi, çeşitli sanatsal, kültürel ve sportif etkinliklerle kutlanmaktadır.

Etkinlik ve Günlerin Takvimi​

  • İzzet Baysal Günleri: Mayıs ayı 2. haftası (Bolu)
  • Akşemsettin Anma Günü: Mayıs ayı son Pazar günü (Göynük)
  • Babahızır Anma Günü: Haziran ayı son Pazar günü (Mengen)
  • Şair Dertli Anma Günü: Temmuz ayı içinde (Yeniçağa)
  • Şeyh-ül Ümran Günü: Temmuz ayı 1. Pazar günü (Mudurnu)
  • Tekke Ümmi Kemal Günü: Temmuz ayı ilk Cuma günü (Bolu)
  • Hayrettin-i Tokadi Günü: Temmuz ayı 3. Pazar günü (Bolu)
  • Atatürk’ün Bolu’ya Gelişi: 17 Temmuz (Bolu)
  • Ahilik Kültür Haftası: Ekim Ayı 2. haftası (Mudurnu)

Festival ve Şenlikler​

  • Karagöl Şenlikleri: Haziran ayı içinde (Kıbrıscık)
  • İpekyolu Kültür Festivali: Haziran ayı içinde (Mudurnu)
  • Aşçılık ve Turizm Festivali: Haziran ayı 3. hafta sonu (Mengen)
  • Dörtdivan Şenlikleri: Temmuz ayı içinde (Dörtdivan)
  • Sarıalan Yayla Şenliği: Temmuz ayı 2. hafta sonu (Bolu)
  • Yamaç Paraşütü Festivali: Temmuz ayı 3. hafta sonu (Abant/Mudurnu)
  • Esentepe Yağlı Güreşleri: Temmuz ayı içinde (Gerede)
  • Elma Festivali: Ekim ayı ilk haftası (Seben)
  • Bolu Beyaz Et Festivali: Temmuz Ayı içinde (Bolu)
  • Marka Şehir Bolu ve Uluslararası Köroğlu Festivali Eylül-Ekim (Bolu)
Bunlar dışında Bolu merkez ve ilçelerindeki yaylaların hemen hemen hepsi, yaz aylarında kendi yaylalarında yayla bayramları düzenlemektedir.

Panayırlar​

Bolu'da, Temmuz-Ağustos ayları içinde yaklaşık 1 ay boyunca devam eden panayır düzenlenmekte iken, depremden sonra panayır kaldırılmış, sadece lunapark eğlencesi devam etmektedir. Bazı ilçelerde de her yıl düzenli olarak panayırlar açılmaktadır. Bolu'nun olduğu kadar Türkiye'nin de en ünlü panayırları arasında yer alan Gerede Panayırı bunların en önemlisidir.

Bolu'ya has özelikler​

  • Abant, Yedigöller, Gölcük, Gölköy, Aladağ, Köroğlu Dağları, Kartalkaya, Akkayalar, Seben Elma Festivali
  • Göynük, Mudurnu tarihi özellikleri
  • Kökez suyu
  • Seben Gölü
  • Nakış İğnesi
  • Mudurnu el sanatları
  • Aşçılık
  • Maden suları: Akmina ve Çelik Bolu'dan çıkmaktadır.
  • Türkiye'nin en büyük ormanlık alanı Bolu ilinde bulunmaktadır.
  • Bolu, Seben ve Mudurnu kaplıcaları
  • Tokat-i Hayrettin Türbesi
  • Kartalkaya Kayak Merkezi
  • Sarıalan Yaylası
  • At Yaylası
  • Köroğlu Dağı
  • Kıbrıscık Yaylası
  • Sinnecük Yaylası
  • Tembel Yaylası
  • Ardalan Yaylası
  • Yazıca Yaylası
  • Saçlık Tepesi
  • Tarihi Kıbrıscık Evleri
  • Göynük Zafer Kulesi
  • Göynük Gazi Süleyman Paşa Camii
  • Göynük Gazi Süleyman Paşa Hamamı
  • Göynük Akşemsettin Türbesi
  • Göynük Ömer Sıkkiyn (Bıçakçı) Türbesi
  • Göynük Debbağ Dede (Tabak Dede) Türbesi
  • Göynük Çubuk Gölü
  • Göynük Sünnet Gölü
  • Gavur Evleri

Bolu mutfağı​

Mengen Aşçılık Festivali Mengen Aşçılık Festivali
Bolu yöresinin tarihi ve turistik özelliklerinin yanı sıra yemekleri de oldukça zengindir. Özellikle Mengenli aşçılar dünyaca tanınmışlardır. Mengen'den yetişen aşçıların tarihi padişah mutfaklarına kadar dayanmaktadır. Atatürk'ün aşçısı da Mengenliydi. Günümüzde turistik tesislerin bir çoğunda Mengenli aşçılara rastlamak mümkündür. Aşçılık sanatı Mengen İlçesinin ata mesleğidir. Bu nedenle Mengen'de 1985 yılında Anadolu Aşcılık Meslek Lisesi açılmış ve bu sanatın bilimsel olarak geliştirilmesi amaçlanmıştır.

Her yıl Eylül ayının ilk haftasında Mengen'de Türkiye'nin tek "Aşçılık Festivali" düzenlenmekte ve yarışma, sergi, konser, panel, şov, spor karşılaşmaları gibi etkinlikler gerçekleştirilmektedir. Özellikle her yıl değişik türde bir şov yemeği hazırlanmakta ve çok ilgi çekmektedir.

Bolu yöresinde genellikle mutfak, yemek yapmak ve oturmak amacıyla kullanılmaktadır. Bu nedenle evler yapılırken, mutfağın geniş olmasına özen gösterilmektedir. Köylerde hemen hemen her evin bahçesinde tuğla ve topraktan yapılmış fırın bulunmaktadır.

Başlıca yöre yemekleri: Ovmaç Çorbası, Kızılcık Tarhana Çorbası, Tarhana Çorbası, Nohutlu Çorba, Yayla Çorbası, Yoğurtlu Bakla Çorbası, İmaret Çorbası, Çiğ Börek, Kabaklı Gözleme, Acı Su Bazlamacı, Çantıklı Pide, Etli Mantı, Ekmek Aşı, Patatesli Köy Ekmeği, Kedi Batmaz, Mantar Sote, Orman Kebabı, Kaldırık Dolması, Kaşık Sapı, Mengen Pilavı, Höşmerim, Mengen Kuzu Güveç, Katık, Kaşık Atmaç, Bakla Çullaması, Paşa Pilavı, Kabak Hoşafı, Kara Kabak Tatlısı, Palize, Coş Hoşafı, Karavul Şerbeti, Kızılcık Şurubu, Saray Helvası.
 
Balıkesir
Burdur
Bunlar da ilginizi çekebilir...
Niğbolu Muharebesi (1396)
  • Ugur
  • Ugur,
  • Tarih
  • 0    1K
Bolu Dağı Tüneli
  • Ugur
  • Ugur,
  • Ansiklopedi
  • 0    2K
Safranbolu - UNESCO Dünya Mirası
  • Ugur
  • Ugur,
  • Ansiklopedi
  • 0    9K
Geri