Ülke Kolombiya Cumhuriyeti

Kolombiya
kolombiya.png kolombiya.png
BaşkentBogotá
Resmî dillerİspanyolca ve 68 Kolombiya dili
Yönetim ŞekliAnayasal Cumhuriyet
Yüzölçümü1.141.748 km²
Nüfus48.786.100
Nüfus Yoğunluğu42,7 kişi/km²
Para birimiKolombiya pesosu (COP)
Zaman dilimiCET (UTC-5)
Telefon kodu+57
İnternet TLD.co
Kolombiya ya da resmî olarak Kolombiya Cumhuriyeti, Güney Amerika'da yer alan bağımsız, üniter ve anayasal bir cumhuriyettir. 32 alt departmandan oluşmaktadır. Başkenti, ülkenin orta bölümünde yer alan Bogotá şehridir.

Güney Amerika'nın kuzeybatı bölümünde bulunan ülke, kuzey batısında Panama, kuzeyinde Karayip Denizi, doğusunda Venezuela ve Brezilya, güneyinde Ekvador ve Peru, batısında Büyük Okyanus ile çevriidir.

Ülke, yüzölçümüne göre Güney Amerika'nın en büyük 4. , dünyanın en büyük 26. ülkesidir. Nüfusa göre ise, 46 milyondan fazla nüfusu ile dünyanın en büyük 27. ülkesidir. Aynı zamanda; İspanyolca konuşan ülkeler arasında, Meksika'dan sonra nüfusa göre en büyük ikinci ülkedir.

Kolombiya, bir orta güçtür ve Güney Amerika'nın en büyük üçüncü, Latin Amerika'nın en büyük dördüncü ekonomisine sahiptir.

Kahve, çiçek, zümrüt, kömür ve petrol endüstrileri, Kolombiya ekonomisinin başlıca sektörleridir . HSBC, 2050 yılında Kolombiya'nın özellikle Amerika olmak üzere dünya ekonomisinde karar verici bir rol oynayacağını; GSYİH bakımından dünyanın en büyük 25. ekonomisi olacağını öngörmektedir.

Şu anda Kolombiya olarak bilinen topraklarda, başlangıçta Muisca, Quimbaya ve Tairona gibi Kolombiya Kızılderilileri yaşamaktaydı. İspanyollar, bu bölgeye 1499 yılında gelmiş ve bu bölgede işgal ve kolonizasyon dönemini başlatmıştır.

Bayrak​

Kolombiya bayrağı 26 Kasım 1861 tarihinde kabul edilmiştir. Bayrağın bu hali ilk olarak Venezuela için tasarlanmış, daha sonra Simón Bolívar önderliğinde kurulan Büyük Kolombiya'nın resmi bayrağı olmuştur. Bu durumdan dolayı Ekvador ve Venezuela'da aynı temel tasarım üzerinden bayraklarını oluşturmuşlardır.

Kolombiya Arması Kolombiya Arması
Bayrak, sarı, kırmızı ve mavi yatay üç şeritten meydana gelmektedir. Yatay sarı renk, bayrağın üst yarısını kaplamaktadır. Bayrağın alt yarısı ise yatay iki eşit şeritten oluşmaktadır ve renkleri kırmızı ve mavidir. Kolombiya bayrağı renklerinin anlamları için resmi bir açıklama olmadığı için renkler ile ilgili birçok açıklama mevcuttur.

Bunlardan iki tanesi şu şekildedir:
  • Sarı:Egemenlik ve eşitlik - Mavi:Asalet,sadakat ve uyanıklığı - Kırmızı:Bağımsızlık için gösterilen cesareti, onuru, cömertliği ve bu uğurda kaybedilen halkı
  • Sarı:Var olan zengin yeraltı maden kaynaklarını - Mavi:Okyanusu - Kırmızı:Bağımsızlık mücadelesinde akan kanı

Etimoloji​

"Kolombiya" adı (Kristof Kolomb'un ülkesi) Venezuela devrimci Francisco de Miranda tarafından oluşturuldu. İspanyol ve Portekiz egemenlikleri altında topraklarına sevk edilmişti.

Tarihçe

Fetih öncesi dönem​

Günümüz Kolombiya'sının topraklarında yörenin yerlileri ticaret ve altın işleme sanatıyla uğraşıyorlardı. Burada İnka İmparatorluğu, Muisca, Tayrona, Sinú, Quimbaya ve San Agustín kültürleri yüzyıllar boyunca yaşamıştır.

İspanyol işgali​

Kolombiya Birleşik Devletleri, 1863. Kolombiya Birleşik Devletleri, 1863.
Kristof Kolomb'un adıyla anılan ülke topraklarına Kolomb hiç ayak basmamıştır. Kolombiya toprakları, 16. yüzyılın başlarında Ganzalo Jiménez de Quesada ve Sebastian de Belalcázar komutasındaki İspanyollar tarafından bulunmuş ve sömürge haline getirilmiştir. 1525 yılında Rodrigo de Bastidas Santa Marta kentini kurdu. Bunun ardından ülkenin kuzeyinde Karayib Denizi kıyısında Cartagena şehri kuruldu. 1538 yılında Gonzalo Jiménez de Quesada yerli halkın Bacatá adını verdiği yerleşim yerini ele geçirerek burada Bogotá şehrini kurdu.

Büyük Kolombiya Cumhuriyeti​

On sekizinci yüzyıla kadar ülke, İspanyol asıllı beyazlar tarafından yönetildi. Bundan sonra başlayan bağımsızlık mücadelesini Kuzey Amerika ve Fransa İhtilalleri daha da kuvvetlendirdi. 1808 yılında Napolyon, İspanya'yı işgal edince Amerika´daki İspanyol sömürgeleri bağımsızlık savaşlarını ilan etti. Böylelikle Simón Bolívar önderliğindeki güçler Cartagena´da bağımsızlıklarını ilan ettiler ve 1821 yılında Büyük Kolombiya adıyla bugünkü Kolombiya, Ekvador, Panama ve Venezuela topraklarını kapsayan bir federasyon kuruldu. 1829 yılında Venezuela ve 1830 yılında ise Ekvador federasyondan ayrıldı.

Kolombiya Birleşik Devletleri ve Kolombiya Cumhuriyeti​

1886’da ülkeye, kıtayı keşfeden Kolomb’un ismi verildi ve Kolombiya Cumhuriyeti ilan edildi. 1903 yılında, ülke topraklarına dahil olan Panama, ABD’nin yardımı ile Kolombiya’dan ayrılarak bağımsız bir devlet oldu. Panama aynı yıl Panama Kanalı´nın kullanım hakkını ABD´ye verdi. Bu ayrılma yüzünden ABD ile Kolombiya arasında 1921 yılına kadar süren bir gerginlik yaşandı. Bu tarihten sonra Kolombiya yönetimine iki büyük parti olan Liberaller Partisi ile Muhafazakarlar Partisi hâkim oldu. Fakat bu iki parti arasındaki sürtüşmeler, iç karışıklıklara ve ülkenin uzun süre diktatörler tarafından yönetilmesine sebeb oldu. Sivil hükümetle yönetilen Kolombiya’da günümüzde iç karışıklıklar devam etmektedir.

La Violencia dönemi​

1948 ila 1953 arasında Kolombiya içinde büyük karışıklıklar yaşandı. Violencia adı verilen şiddet olayları meydana geldi. 1950 yılında muhafazakâr Mariano Ospina Pérez iktidarı devralan bir başka muhafazakâr olan Laureano Gómez vekili Roberto Urdaneta ile birlikte katı bir yönetim sergiledi. Üç yıllık görev sırasında 80.000 kişinin hayatını kaybettiği tahmin ediliyor. Violencia 1963 yılına kadar sürdü. Bu zaman zarfında 200.000 kişi öldü. Violencia'ya karşı solcu gerilla grubu FARC mücadele etti. Ülkedeki karışıklıklar sebebiyle 12 ağustos 2002'de Başkan Álvaro Uribe Vélez 90 günlük olağanüstü hâl ilan etti.

Coğrafya​

kolombiya.png kolombiya.png


İklim​

Kolombiya´nın iklimi bölgelere göre çeşitlilik gösterir. Vadilerde tropik, yüksek kesimlerde ise ılıman iklim özellikleri görülmektedir. Sıcak iklim kuşağında yer alan ülke dağlarının doruklarında her zaman kar vardır.

Bitki örtüsü​

Sumapaz alpin çayırı, And Dağları. Sumapaz alpin çayırı, And Dağları.
Ülke topraklarının yarıya yakını sık ormanlarla kaplıdır.

Faunası​

Amazon Ormanları´nda maymun, jaguar, timsah, puma, tapir ve armadillo gibi çeşitli hayvanlar yaşar. Ayrıca papağan ve kolibri gibi tropik kuşlarla Kuzey Amerika´dan göç eden göçmen kuşlar da kış mevsimini burada geçirirler. Yüksek dağlık bölgelerde And Kondoru denen büyük Güney Amerika akbabaları yuva yapar. Pek çok kelebek, örümcek ve böcek türlerinin yanı sıra Magdalena Nehri´nde da timsah ve kaymanlar yaşar.

Coğrafî şekilleri​

Cristóbal Colón Dağı ve Simón Bolívar Dağı ülkenin en büyük yükseltileridir (Her ikisinin de yüksekliği 5775 metredir). And Dağları sisteminin üç büyük sıra dağı olan Batı, Orta ve Doğu Cordillera'lar ülkenin batı yarısı boyunca uzanarak Ekvador sınırında birleşirler. Alçak doğu düzlüğü boyunca Amazon ve Orinoko ırmaklarının kolları uzanır. 1600 km uzunluğundaki Magdalena Nehri, kuzeye doğru akarak Karayip Denizi'ne dökülür.

Demografi​

Ekim 2006´da yapılan nüfus sayımında 1.141.748 km2´lik Kolombiya topraklarında 41.966.004 kişinin yaşadığı tespit edilmiştir. Nüfusun % 60´ını İspanyol ve yerli karışımı mestizolar, % 20´sini İspanyol kökenli beyazlar, % 14´ünü Avrupalı-Afrikalı karışımı mulattolar oluşturur. Kıyı kesimlerinde Afrokolombiyalılar yaşamaktadır. Diğer etnik gruplar arasında Arap asıllı Lübnanlı Kolombiyalılar vardır.

Yönetimsel birimler​

Kolombiya'nın başkenti Bogota'dır. Ülkenin en büyük idari birimleri departmanlardır ve 32 departman vardır. Bogotá özel bir bölgedir (Başkent Eyaleti). Bu departman ilçelere ayrılmıştır, toplamda 1128 ilçe mevcuttur. Ayrıca ülke coğrafi, demografik ve ekonomik koşullar göz önüne alınarak 5 bölgeye ayrılmıştır ancak bu bölgeler herhangi bir idari yapıyı temsil etmemektedir

Diş ilişkiler​

Kolombiya, Birleşmiş Milletler (1943), Amerikan Devletleri Örgütü (1948), G-77(1964), And Milletler Topluluğu (1969), G-24 (1971), Amazon İşbirliği Antlaşması Örgütü(1978), Güney Amerika Milletler Birliği (2004), Latin Amerika ve Karayip Devletleri Topluluğu CELAC (2010) ve Pasifik İttifakı (2013) , gibi uluslararası örgütlerin kurucu üyelerinden birisidir.

Din​

Kolombiya Anayasası'nda inanç özgürlüğü garantiye alınmıştır. Kolombiya hükumeti din konusunu yasal olarak belgelemese de, 2001'de El Tiempo gazetesince yapılan bir anket sonucunda şöyle sonuçlar çıkmıştır:
  • %81 Katolik
  • %10 Protestan olmayan katolikler
  • %3,5 Protestan hristiyanlar
  • %1,9 herhangi bir dine mensup olmayanlar
  • %2,3 Yahudi
  • %3,6 diğer inançlar

Ekonomi​

Kolombiya Kahvesi yetiştiriciliği, Quindío. Kolombiya Kahvesi yetiştiriciliği, Quindío.
Kolombiya, Güney Amerika´nın en önemli üretici ülkelerinden, OECD’ye üye olmayan ekonomilerin de en büyüklerinden biridir. Kişi başı GSYİH son 6 yılda ikiye katlanmış olup, orta sınıf giderek genişlemektedir. 2012 yılında ülke ekonomisi %4 oranında büyümüş olup, 2013 yılında %4,2 büyüdüğü tahmin edilmektedir.

Economist Intelligence Unit tarafından, BRIC ülkelerine (Brezilya, Rusya, Hindistan ve Çin) ek olarak belirlenen yeni gelişmekte olan ülkeler sınıflaması CIVETS (Kolombiya, Endonezya, Vietnam, Mısır, Türkiye ve Güney Afrika Cum.) içinde Latin Amerika’dan yalnızca Kolombiya yer almaktadır. Bu ülkeler nüfusları, dinamik ve istikrarlı ekonomileri ile geleceğin yıldız ekonomileri olarak görülmektedir.

HSBC tarafından hazırlanan ve 2050 yılında dünya ekonomilerinin büyümelerine ilişkin öngörüleri içeren bir raporda, Kolombiya en iyi 26. ekonomi olarak gösterilmektedir. Ülke GSYİH’sinin %155 artışla 2050 yılında 725 milyar Dolar’a ulaşacağı, kişibaşı gelir, nüfus ve yatırım göstergelerinde de önemli ölçüde gelişme kaydedileceği öngörülmektedir. Kolombiya’nın Latin Amerika ülkeleri içinde en yüksek büyüme kaydedecek ülke olacağı tahmin edilmektedir.

Sektörler​

Dünyanın en büyük ikinci-üçüncü kahve üreticisi olmasına karşın en çok tanınan kahve üretici ülke Kolombiya'dır. Bunun sebebi, Kolombiya'nın kahve üretimini ciddiye alıp, üretim standartlarını yakından takip edip, mükemmelik konusunda ciddi emek sarf etmesidir. Kahve üretim birliklerinin sarf ettiği bu gayretin ceremesi ise kahve kalitesinde sağladıkları güven ve marka değeridir.

Karanfil üretiminde dünyada birinci sırada yer alan Kolombiya, kahve üretiminde de dünyada Brezilya´dan sonra ikinci sırada gelmektedir. Ulaşımın ülkede gelişmesi ile birlikte sanayi de hızlı bir büyüme göstermektedir.

Tarımdan elde edilen ürünlerin satışı, ulaşım sayesinde ekonomi daha da gelişmektedir. Ülkede tarım üretiminin temelini kahve, kesme çiçek, pirinç, tütün, mısır, şeker kamışı, kakao, yağlı tohumlar, sebzeler ve limon, portakal, muz, mango ve guava gibi meyveler oluşturmaktadır. Ormancılık, balıkçılık ve hayvancılık da önemli sektörlerdir.

Sık ormanlarından kereste, kâğıt ve kontrplak gibi ürünler elde edilir. Dünyanın en değerli zümrütleri burada çıkarılır. Zengin zümrüt (dünyanın birincisi) platin, altın, gümüş, bakır, kömür, demir, tuz, nikel, fosfat, manganez, mika ve kuvars yatakları mevcuttur. Venezuela ve Ekvador sınırları yakınlarında çıkarılan petrolün bir bölümü dış ülkelere satılmaktadır. Modern dokuma ve giyim sanayisinin yanı sıra kimyasal madde, ilaç hammaddeleri, madeni eşya, çimento ve motorlu araç sanayileri de gelişmektedir.

Kültür​

Fernando Botero dünyadaki ünlü şişman insanlar çizen Kolombiya doğumlu modern sanat ressamıdır. Kolombiya edebiyatının bir yazarı olan Gabriel García Márquez, 1982 yılında Nobel Edebiyat Ödülü'ne layık görülmüştür. Catalina Sandino Moreno Maria Full of Grace filmi ile 2004 yılında Berlin Film Festivali'nde Charlize Theron'la birlikte En İyi Kadın Oyuncu ödülü kazanmıştır. Bu filmdeki performansı ile Oscar'a aday olmuştur. Ayrıca, Shakira, Juanes, J Balvin, Danna García, César López gibi, uluslararası alanda da kabul görmüş Kolombiyalı sanatçılar da vardır.

Spor​

Kolombiya'da futbol, bisiklet[28],boks[29], beyzbol[30], basketball ve tejo (yerel spor) en çok sevilen sporlardır. Futbol ligler halinde oynanmakta ve bunların en büyüğü Liga Postobón'dur. Libertadores Kupası kazanabilmiş olan takımların ikisi (Once Caldas ve Atlético Nacional) takımdır. Futbol kulüpleri Kolombiya Futbol Federasyonu çatısı altında toplanmıştır

Kolombiya Mutfağı​

Kolombiya Mutfağı Kolombiya Mutfağı
Kolombiya mutfağının kalbini et, patates ve yufka oluşturur. Karayipler’in deniz mahsulleri Kolombiya mutfağında zengin yer tutar. Ülke mutfağı Amazonlar’da yetiştirilen meyvelerle daha da zenginleşmektedir. Kolombiya’da yemekleri tatlandırmak için hindistan cevizi ve pirinç kullanırlar. Kolombiya şaraplarının tadı genelde zayıftır fakat ülkede Arjantin ve Şili şaraplarına kolayca erişebilirsiniz. Ülkede bira ve rom da çokça tüketilmektedir.

Kolombiya’ya gittiğinizde arepsa adını verdikleri ve her yemeğin yanında mutlaka servis edilen mısır ekmeğine sıkça rastlayacaksınız. Kolombiya mutfağında çorba çok tüketilir. Tavuk, patates, mısır krema ve kapari karıştırılarak yapılan ajiaco çorbası ülke mutfağının vazgeçilmezidir. Mendellin bölgesinin tipik yemeği bandeja paisa et, avakado, pirinç, bir tür muz olan plantain ve kırmızı bezelye ile birlikte servis edilir.

Kolombiya’nın kendine özgü içeceklerinden biri de aquapenaladır. Şeker kamışından yapılan bu alkolsüz içeceğe bazen limon ve zencefil de karıştırılır. Canzelazo dedikleri kokteyl anason ile aguapanela, tarçın karışımından elde edilir; isteğe göre sıcak ya da soğuk servis edilir. Ülkede alkol tüketimi için yaş sınırı 18’dir. Restoranlarda beklenen bahşiş miktarı ise hesabın yüzde 10’u kadardır.

Kolombiya'daki Türk Büyükelçiliği​

BOGOTA BÜYÜKELÇİLİĞİ
Adres: Embajada de Turquia Calle 76, No : 8-47, Bogota- Colombia
Telefon: (+57-1) 321 00 70- 72- 73 , (+57-1) 321 00 75
Faks: (+57-1) 321 00 76
embajada.bogota@mfa.gov.tr
T.C. Dışişleri Bakanlığı BOGOTA BÜYÜKELÇİLİĞİ
 
Bunlar da ilginizi çekebilir...
SOCAR - Azerbaycan Cumhuriyeti Devlet Petrol Şirketi
  • Ugur
  • Ugur,
  • Ansiklopedi
  • 0    238
Muz Cumhuriyeti
  • Ugur
  • Ugur,
  • Ansiklopedi
  • 0    194
Mohini - Türkiye Cumhuriyeti'nin İlk Fili
  • Ugur
  • Ugur,
  • Hayvanlar Alemi
  • 0    334
Türkiye Cumhuriyeti İller Kronolojisi
  • Ugur
  • Ugur,
  • Tarih
  • 0    2K
Geri