İslam İşbirliği Teşkilatı (İslam Konferansı Örgütü)

İslam Konferansı Örgütü (İKÖ) Eylül 1969 tarihinde Fas'ın başkenti Rabat'ta toplanıp, İslam ülkelerini çatısı altında toplamak üzere kurulan 57 üyeye sahip, Avrupa Konseyi veya Birleşmiş Milletler gibi uluslararası hukuk tüzel kişiliğini haiz bir uluslararası teşkilattır.38. Dışişleri Bakanları toplantısında alınan karar gereğince örgütün ismi İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT) olarak değiştirilmiştir.

Dennis Michael Rohan adında Avustralyalı bir Hristiyan'ın 21 Ağustos 1969 tarihinde Mescid-i Aksa’yı kundaklamayı denemesinden sonra İslam ülkeleri başkanları İslam Konferansı Teşkilatını kurdular.

Pakistan'daki 2. toplantılarında İslam Kalkınma Bankası'nın kuruluş planı gündeme getirildi. Bunun ardından İKÖ maliye ve ekonomi bakanları 1973 yılında katıldıkları Cidde toplantısında mali ve parasal bir müessesenin kuruluşunun önemini vurguladılar. Nihayet İslam Konferansı Teşkilatı'nın 20 Ekim 1975 tarihli zirve toplantısında İslam Kalkınma Bankası'nın kuruluş planı onaylandı. Bugün İslam aleminin tek çatı altında toplandığı tek kuruluş sıfatına sahiptir. Genel sektererlik görevini Yusuf Bin Ahmed El Useymim yapmaktadır. Merkezi Suudi Arabistan'ın Cidde kentindedir.


İslam İşbirliği Teşkilatı aşağıdaki sistemlerden oluşur.

İslami Zirve
Siyaset yapan en yüksek organdır. Üye devletlerin Kralları, devlet başkanları ve hükümet yetkileleri katılır. Her üç yılda bir yapılır.

Dışişleri Bakanlığı İslami Konferansı
İslami Zirve'de alınan kararların işleyişini incelemek için her yıl toplanır. Dışişleri Bakanları olur.

Daimi Sekreterya
Organizasyonun yönetici organıdır. İki organın kararlarının uygulanması ile görevlendirilmiştir ve Suudi Arabistan Cidde'de yer alır. Şu anki Genel Sekreter 2016'dan beri Yusuf Bin Ahmed El Useymim'dir.

Komiteler
İslam İşbirliği Teşkilatı’nın başlıca organları şunlardır;

• Ekonomik ve Ticari İşbirliği Daimi Komitesi (COMCEC-İSEDAK)
• Bilimsel ve Teknolojik İşbirliği Daimi Komitesi (COMSTECH)
• Enformasyon ve Kültürel İşler Daimi Komitesi (COMIAC)
• Daimi Mali Komite
• Kudüs Komitesi
• Ekonomik, Kültürel ve Sosyal Sorunlar İslami Komitesi

Destekleyici Organlar

• İslam Ülkeleri İstatistik, Ekonomik ve Sosyal Araştırma ve Eğitim Merkezi (SESRIC), Ankara, Türkiye.
• İslami Tarih, Sanat ve Kültür Araştırma Merkezi (IRCICA), İstanbul, Türkiye.
• İslami Teknoloji Üniversitesi, Dakka, Bangladeş.
• İslami Ticaret Geliştirme Merkezi, Kazablanka, Fas.
• İslami Fıkıh Akademisi, Cidde, Suudi Arabistan.
• İslami Dayanışma Fonu Yönetici Bürosu ve Vakıfı, Cidde, Suudi Arabistan.
• Nijer İslami Üniversitesi, Niamey, Nijer.
• Uganda İslami Üniversitesi, Mbale, Uganda.

Özelleşmiş Enstitüler

• İslami Kalkınma Bankası (IDB),Cidde, Suudi Arabistan.
• İslami Eğitim, Bilim ve Kültürel Organizasyonu (ISESCO), Rabat, Fas.
• İslami Devletler Yayın Organizasyonu (ISBO) ve Uluslararası İslam Haber Ajansı (IINA), Cidde, Suudi Arabistan.

Bağlı Enstitüler

• İslami Ticaret ve Sanayi Odası (ICCI), Karaçi, Pakistan.
• İslami Başkentler ve Şehirler Organizasyonu (OICC), Cidde, Suudi Arabistan.
• İslami Dayanışma Oyunları Spor Fedarasyonu, Riyad, Suudi Arabistan.
• Uluslararası İslâm Âlemi Komitesi (ICIC), Bingazi, Libya.
• İslami Gemi Birliği (ISA), Cidde, Suudi Arabistan.
• Uluslararası Arap-İslami Okullar Dünya Fedarasyonu, Cidde, Suudi Arabistan.
• İslami Bankalar Uluslararası Birliği (IAIB), Cidde, Suudi Arabistan.
• Diyalog ve İşbirliği İslami Konferasn Gençlik Forumu,(ICYF-DC) İstanbul, Türkiye.

İİT'nin (eski adıyla İKÖ'nün) Genel Sekreterleri

• 1.H.R.H. Tunku Abdül Rahman (Malezya): (1971-1973)
• 2.H.E. Hassan El-Touhami (Mısır): (1974-1975)
• 3.H.E. Dr. Amadou Karim Gaye (Senegal): (1975-1979)
• 4.H.E. Mr. Habib Chatty (Tunus): (1979-1984)
• 5.H.E. Syed Sharifuddin Pirzada (Pakistan): (1985-1988)
• 6.H.E. Dr. Hamid Algabid (Nijer): (1989-1996)
• 7.H.E. Dr. Azeddine Laraki Fas): (1997-2000)
• 8.H.E. Dr. Abdelouahed Belkeziz (Fas): (2001-2004)
• 9.H.E. Prof. Dr. Ekmeleddin İhsanoğlu (Türkiye): (2005'den beri)

Üye Ülkeler


Gözlemci Ülkeler

• Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti, Kıbrıs Türk Devleti adıyla
• Rusya Federasyonu
• Bosna-Hersek
• Tayland
• Orta Afrika Cumhuriyeti